"Οι Απόστολοι "

Δομήνικος Θεοτοκόπουλος 
-  "OI ΑΓΙΟΙ ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΙ ΠΑΥΛΟΣ, 1587-1592"

Το έργο μπορεί να ενταχθεί στο γενικό πλαίσιο του καλλιτέχνη ζωγραφικής των Αποστόλων, κατά την παραμονή του στο Τολέδο, αν και παρουσιάζονται δύο Απόστολοι μαζί.
Ο πίνακας είναι αριστουργηματικός.
Οι μορφές των Αποστόλων εικονίζονται από τη μέση και πάνω και έντονα χρώματα ξεχωρίζοντας από το σκουρόχρωμο φόντο.
Η εικονογραφία των μορφών υπακούει στα παραδοσιακά πρότυπα, αν και ο ζωγράφος εισάγει καινοτομίες.

Η παράμερη και υποταγμένη στάση του Αγίου Πέτρου στα αριστερά, καθώς και το υποχωρητικό βλέμμα του, έρχονται σε αντίθεση με τη δυναμικότητα του Αγίου Παύλου, ο οποίος εικάζεται πως πρόκειται για προσωπογραφία του Θεοτοκόπουλου.
Ο Άγιος Πέτρος κρύβει το έμβλημά του, το κλειδί, σύμβολο της εξουσίας που του είχε δώσει ο Χριστός.
Ο Άγιος Παύλος ακουμπάει το χέρι του πάνω στο βιβλίο, πράγμα που δείχνει τη δύναμη της πειθούς των επιστολών του.

theotokopoulos

db – [2fA]

"Η Πεντηκοστή "

Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, El Greco  (1541-1614)
-  Πεντηκοστή  [ 1600, Μουσείο Prado στη Μαδρίτη]

Στο έργο απεικονίζεται η δραματικότητα της στιγμής, που το Άγιο Πνεύμα ως λευκό περιστέρι "φωτίζει" τους έκπληκτους Αγίους Αποστόλους και τους χαρίζει τη δυνατότητα να μιλήσουν και να διαδώσουν το λόγο του Κυρίου, σε πολλές διαφορετικές γλώσσες.
Ο "φωτισμός" ή η επιφοίτηση του Αγ. Πνεύματος δηλώνεται με τη μορφή της πύρινης γλώσσας πάνω από τα κεφάλια των Αποστόλων, ενώ στο κέντρο της πολυπρόσωπης σύνθεσης βρίσκεται η Παναγία, που διακρίνεται από το κόκκινο και μπλε χρώμα της ενδυμασίας της.

Έχει υποστηριχθεί ότι η μορφή του γενειοφόρου φαλακρού απόστολου (δεύτερος από τα δεξιά), που κοιτά προς τους θεατές, αποτελεί αυτοπροσωπογραφία του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου – κατά άλλη εκδοχή, είναι προσωπογραφία του φίλου του Antonio de Covarrubias.

annagelopoulou

db – [2fA]