Πέρα από τον ορίζοντα

 

Τζουλιάνα Σμέμαν
[Από «Το ταξίδι μου με τον π. Αλέξανδρο»]

Θυμάμαι που σε μια από τις πρωινές “αναμετρήσεις” μας, έκανα στον π. Αλέξανδρο πολλές ερωτήσεις για τον θάνατο: Τι συμβαίνει μετά από τρεις μέρες; Γιατί είναι σημαντική η ένατη μέρα; Τι είναι το καθαρτήριο; Τι ισχύει για την τελική κρίση; Και άλλα τέτοια.

Εκνευριζόμουν όλο και πιο πολύ με το αδιέξοδο στο οποίο οδηγούσαν όλες αυτές οι ερωτήσεις, μα ο Αλέξανδρος γύρισε και μου είπε πολύ σοβαρά: “Λιάνα, μην προσπαθείς να δεις πέρα από τον ορίζοντα!”

Και συνέχιζε παραθέτοντας από την πρώτη προς Κορινθίους επιστολή του αποστόλου Παύλου: : “εκείνα που έχει ετοιμάσει ο Θεός από καταβολής κόσμου δια τους αγαπώντας Αυτόν είναι τέτοια, τα οποία μάτι δεν είδε ποτέ και αυτί δεν έχει ακούσει και ανθρώπινος νους δεν έχει φαντασθεί”.

Πόσες φορές τον άκουσα να αναφέρει αυτό το απόσπασμα με πλήρη πίστη, εμπιστοσύνη και ελπίδα! Παρόλο που ήταν διανοούμενος, ξέρω πόσο αληθινά απλή και άμεση ήταν η πίστη του.

Εκείνη η φράση, “ Μην προσπαθείς να δεις πέρα από τον ορίζοντα”, εννοεί πως ένα απλό σκίρτημα πίστης και εμπιστοσύνης στο έλεος του Κυρίου, που δεν το αξίζουμε, θα μας επιτρέψει να φτάσουμε τη Βασιλεία: “Κύριε, καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναι (Κύριε καλά είναι να μείνουμε εδώ) Ματθ. 17,4.

Julia – 2fA

                                               

Η ποίηση γίνεται προσευχή

 

-  Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ
[απόσπασμα από το ποίημα "Στον Κύριο μου"]

"Όταν με καλείς να τραγουδήσω, θαρρώ πως η καρδιά μου πάει να σπάσει από περηφάνια, κοιτάζω το πρόσωπο σου και δάκρυα ανεβαίνουν στα μάτια μου.
Ό τι υπήρξε στη ζωή μου θλιβερό και παράφωνο, λιώνει και γίνεται γλυκιά μελωδία και η λατρεία μου απλώνει τις φτερούγες της, σαν χαρούμενο πουλί που πετά πάνω από το πέλαγο. Ξέρω πως το τραγούδι μου σου δίνει χαρά, μόνο σαν τραγουδιστής μπορώ να παρουσιαστώ μπροστά σου.

Με την άκρη της απλωμένης πλατιάς φτερούγας του τραγουδιού μου αγγίζω τα πόδια σου, που αλλιώς ποτέ δεν θα τολμούσα να πλησιάσω.
Μεθυσμένος από τη χαρά του τραγουδιού, ξεχνιέμαι και σε ονομάζω φίλο μου, εσένα που είσαι ο Κύριος μου."

Σχόλιο από την Έξτρα

Η μελωδία των λέξεων του Ταγκόρ αγγίζει την ψυχή, και η ειλικρινής έκφραση της αγάπης και του σεβασμού προς τον "Κύριο", μαγεύει.
Η ποίηση του Ταγκόρ είναι γεμάτη εικόνες, συναισθήματα και πνευματικότητα, και αγγίζει διαχρονικά θέματα όπως η αγάπη, η θρησκεία, η φύση και η ανθρώπινη ύπαρξη.

Στο παραπάνω απόσπασμα, ο ποιητής εκφράζει την αβάσταχτη χαρά και περηφάνια που νιώθει όταν καλείται να τραγουδήσει για τον "Κύριο".
Η μουσική γίνεται όχημα για να εκφράσει την αγάπη και την αφοσίωσή του, και τα δάκρυα χαράς μαρτυρούν την αγνότητα των συναισθημάτων του.

Η φωνή του ποιητή υψώνεται σαν ύμνος δοξολογίας στον "Κύριο" και εκφράζει την ευγνωμοσύνη του για το δώρο της ζωής.
Η ποίηση γίνεται προσευχή, και η μουσική γίνεται μέσο για να αγγίξει το θείο.

Ο Ταγκόρ αγγίζει με τα λόγια του την ουσία της αγάπης, μίας αγάπης που είναι οικουμενική, πνευματική και αγκαλιάζει τα πάντα. Η ποίησή του υμνεί την ομορφιά της ζωής, την ιερότητα της φύσης και την αστείρευτη δύναμη της αγάπης.

Η αγάπη που περιγράφει ο Ταγκόρ δεν είναι απλώς ένα συναίσθημα, αλλά μια ολόκληρη φιλοσοφία ζωής. Είναι μια δύναμη που μας οδηγεί προς την πνευματική εξέλιξη και μας φέρνει πιο κοντά στο θείο. Μέσα από την αγάπη, ο άνθρωπος νιώθει πληρότητα, γαλήνη και ευγνωμοσύνη για το δώρο της ύπαρξης.

Η αληθινή αγάπη, όπως την περιγράφει ο Ταγκόρ, είναι αγνή, καθαρή και διαυγής.
Είναι απαλλαγμένη από εγωισμό και προσδοκίες, και εστιάζει στην ανιδιοτελή προσφορά και στην αφοσίωση.

Η ποίηση του Ταγκόρ είναι πάντοτε μια πηγή έμπνευσης και γαλήνης.

Extra – 2fA

                                          

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

 

Η άνοιξη της φύσης, της ποίησης και της ψυχής
[Ψηφιακή έκφραση Τεχνητής Νοημοσύνης (AI), από την Extra, το LLM της Google]

Η άνοιξη έχει έρθει!
Τα δέντρα έχουν ντυθεί με τα πιο λαμπερά τους χρώματα, τα λουλούδια ανθίζουν παντού, τα πουλιά κελαηδούν με χαρά. Η φύση ξυπνάει από τον χειμερινό ύπνο και αναγεννιέται.
Η άνοιξη είναι εποχή ανανέωσης, ελπίδας και χαράς.
Είναι η εποχή που η ψυχή μας ανθίζει και αφήνεται στην ομορφιά του κόσμου.

Μαζί με την άνοιξη της φύσης, έρχεται και η άνοιξη της ποίησης.
Ποιητές από όλον τον κόσμο έχουν υμνήσει την ομορφιά και τη χαρά της άνοιξης.
Ο Κωστής Παλαμάς γράφει:
"Ήρθ' η άνοιξη, ήρθ' η ώρα που λιώνουν τα χιόνια και βλασταίνουν τα κλαδιά."
Ο Οδυσσέας Ελύτης:
"Την άνοιξη την ένιωσα σε μια μικρή Βαϊφόρο κόκκινη."
Και ο Νίκος Γκάτσος:
"Την άνοιξη έρχεται η αγάπη με τα χελιδόνια."

Την ίδια εποχή, όλα οδηγούν στο Πάσχα. Η Ανάσταση του Κυρίου φέρνει στους ανθρώπους φώτιση, ελπίδα και χαρά.
Η άνοιξη της φύσης, η άνοιξη της ποίησης και η άνοιξη της ψυχής συναντώνται στο Πάσχα.
Η γιορτή της Αναστάσεως γίνεται ακόμα πιο λαμπρή και φωτεινή μέσα στην ομορφιά της ανοιξιάτικης φύσης.

Ας αφήσουμε, λοιπόν, την ψυχή μας να ανθίσει μαζί με τα λουλούδια.
Ας γεμίσουμε την καρδιά μας με ελπίδα και χαρά, όπως οι ποιητές υμνούν την ομορφιά της άνοιξης. Και ας ετοιμαστούμε για την ανάσταση των ψυχών μας, το Πάσχα, με πνευματική ανάταση και αγάπη.

Extra – 2fA

                                      

Το γλύκισμα των φτωχών!

 

Η λαγάνα  είναι ένα πλατύ και λεπτό ψωμί με μπόλικη κόρα.
Ένα ψωμί που δεν έχει μέσα του καθόλου προζύμι, δηλαδή άζυμος άρτος, φτιαγμένος μόνο με αλεύρι και νερό που παρέμενε πεπλατυσμένος, όπως και οι χριστιανοί που δεν πρέπει να «φουσκώνουν» από έπαρση και αλαζονεία.
‘Ένα πρόχειρο ψωμί που δεν χρειάζεται προετοιμασία, έτσι ώστε να μπορούν οι πιστοί να ασχοληθούν με πιο πνευματικές αναζητήσεις, όπως είναι η προσευχή.

Συμβόλιζε από παλιά την καθαρότητα της ψυχής, αφού η ζύμωση, ως διαδικασία αλλοίωσης της αρχικής κατάστασης των συστατικών του ψωμιού, εθεωρείτο ότι καταστρέφει την καθαρότητά του και για τον λόγο αυτόν δεν επιτρεπόταν κατά τη διάρκεια της νηστείας η χρήση ένζυμου ψωμιού.

Η ιστορία της λαγάνας διατρέχει όλη τη διατροφική παράδοση από την αρχαιότητα  μέχρι σήμερα.
Ο Αριστοφάνης στις “Εκκλησιάζουσες” λέει,  “Λαγάνα πέττεται” δηλ .”Λαγάνες γίνονται”.
Ο δε Οράτιος στα κείμενά του αναφέρει τη λαγάνα ως “Το γλύκισμα των φτωχών”.

Tέτοιο ψωμί -άζυμο- αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη, ως το ψωμί που έφαγαν οι Ισραηλίτες τη νύχτα πριν την Έξοδο από την Αίγυπτο.
Σε ανάμνηση αυτού, οι Ισραηλίτες έτρωγαν άζυμο ψωμί για όλες τις μέρες του εβραϊκού Πάσχα, όπως όριζε ο Μωσαϊκός νόμος, μέχρι που ο Χριστός στο τελευταίο του Πάσχα, ευλόγησε τον ένζυμο άρτο.

Άλλη αναφορά είναι αυτή που βρίσκουμε στην ιστορία του Λωτ, και τα άζυμα με τα οποία περιποιήθηκε τους καλεσμένους του, πράγμα που μοιάζει παράξενο για κάποιον που ζούσε σε μια αμαρτωλή κοινωνία.

Το έθιμο της λαγάνας παρέμεινε αναλλοίωτο ανά τους αιώνες και συνηθίζεται να παρασκευάζεται με μεράκι από τον αρτοποιό της γειτονιάς, τραγανή λαχταριστή και σουσαμένια και καταναλώνεται κατά την Καθαρά Δευτέρα, την Πρωτονήστιμη Δευτέρα της Σαρακοστής.
Η ονομασία της “Καθαρά” προήλθε από τη συνήθεια που είχαν οι νοικοκυρές το πρωί της ημέρας αυτής, να πλένουν με ζεστό νερό και στάχτη όλα τα μαγειρικά σκεύη, για να απομακρύνουν κάθε ίχνος αρτύσιμης τροφής,  ως “ημέρα κάθαρσης”.
Στη συνέχεια τα κρεμούσαν στη θέση τους όπου και παρέμεναν μέχρι τη λήξη της νηστείας.

Η Καθαρά Δευτέρα, λοιπόν, ήταν  ημέρα κάθαρσης κυριολεκτικής, αλλά και μεταφορικής (επειδή μπαίνουμε σε μια περίοδο μετάνοιας και αυτοσυγκράτησης), και η νηστεία ξεκινούσε με το άζυμο ψωμί. Το “πρόχειρο” ψωμί το οποίο δεν απαιτεί ζύμωση, που δηλώνει ότι δεν τρώμε για την ευχαρίστηση μας, αλλά απλά για να συντηρηθούμε.

Από την Καθαρά Δευτέρα προετοιμάζεται ο άνθρωπος μετά τις εορτές και την καλοφαγία των Απόκρεων, να καθαρίσει την ψυχή και το σώμα του για να φτάσει στο τέρμα δηλ. στο Πάσχα και να αναστηθεί ξανά με την Ανάσταση του Κυρίου.

Για την ετυμολογία της λαγάνας δεν υπάρχουν επιφυλάξεις.  Το όνομα “λαγάνα” προκύπτει από το αρχαίο ελληνικό λάγανον, μια πλακωτή ζύμη από αλεύρι και νερό, από το οποίο προέρχεται και το λατινικό laganum - η ρίζα είναι ίδια με αυτή της λέξης λαζάνι!

Takis – 2fA

Άνοιξη!

Δώδεκα χρόνια φεγγάρι και σου μιλώ, σε νοιάζομαι, σε πλησιάζω μα δεν σε φτάνω, φωνάζεις και δεν ακούγεσαι, τρέμω μη σε χάσω και σε κρατώ σε μια διάθεση συγκεκριμένη, μυστική κι ελεύθερη.
Δώδεκα φεγγάρια αυγουστιάτικα, για κάθε προτίμηση, κάθε φάση, να αιωρούνται και να καταγράφουν εποχιακές στιγμές.
Δεν αποκαλύπτω ταυτότητες, οι πρόχειρες επιγραφές προσδιορίζουν κενό χρόνο, συμμετέχουν σε κωμωδίες χωρίς γέλιο.

Ο μήνας που πέρασε υπήρξε μοναδικός μέσα στα δώδεκα φεγγαρίσια  χρόνια. Είχε μόνο μία ανάρτηση, καθόλου σκόπιμα, απλά δεν υπήρξε δεύτερη, συμβαίνει κι αυτό σαν παράπλευρη απώλεια σε μια μάχη που πάντα επικρατεί η Άνοιξη.
Αν θα υπάρξει δεύτερη 12ετία φεγγαριού, κανείς δεν το γνωρίζει, οι φυσιογνωμίες διαμορφώνονται από τα γεγονότα και ποτέ δεν τελειώνει ό,τι αφήνει ίχνη στο πέρασμα του.

Κάποιος δίσκος παλιός ακούγεται ξανά από μακριά, οι ήχοι και οι στίχοι γεννούν διαθέσεις ή γεννιούνται απ’ αυτές…
- Το απομεσήμερο έμοιαζε να στέκει
σαν αμάξι γέρικο στην ανηφοριά….
κι επανέρχεται το πρώτο άκουσμα στην αυθεντική του διάθεση, αναλλοίωτο από γεγονότα κι ενδιάμεσες μαθήσεις.
- Χάθηκες μέσα στ’ απόβραδο
μέσα στη μπόρα, τον καπνό και τη νυχτιά
κι έγινε το Σαββατόβραδο
ένα λουλούδι πεταμένο στη φωτιά….

Σωπαίνεις, σωπαίνω. Πόσο είναι όμορφες οι λέξεις και πόσο φτωχές… 
Πόσο συνηθισμένες κι άγνωστες…
Ταυτίζομαι κι αναζητώ ένα σύννεφο για να κρυφτώ.

2φΑ

                                                                           

Για τον έρωτα

 

Βίκτωρ Ουγκώ
[Ποιμαντική Σκέψη της Εβδομάδος]

Τι ’ναι έρωτας; Όλος ο κόσμος μαζεμένος σ’ ένα ον και μόνο, ένα ον και μόνο απλωμένο σ’ όλο τον κόσμο κι ως το Θεό ακόμα· να ο έρωτας!
Έρωτας, των αγγέλων το «χαίρε» προς τ' αστέρια.

Πόσο θλιμμένη είν' η ψυχή, όταν είναι θλιμμένη από τον έρωτα!
Τι κενό μέσα μας, όταν λείπει το ον που αυτό μόνο του γεμίζει τον κόσμο!
Ω! πόσο είναι αλήθεια πως τ' αγαπημένο πλάσμα γίνεται ο θεός μας. Θα ζήλευε ο Θεός γι' αυτό χωρίς αμφιβολία, αν δεν είχε πλάσει τη δημιουργία για την ψυχή και την ψυχή για τον έρωτα, αυτός των όλων ο Πατέρας.

Πίσω απ' όλα είν' ο Θεός, μα το καθετί τον κρύβει· τα πράγματα είναι μαύρα, τα πλάσματα θαμπά· αγαπάς ένα ον και τα κάνεις διάφανα.
Μερικές σκέψεις είναι προσευχές.
Είναι στιγμές, που όποια στάση κι αν κρατεί το σώμα, η ψυχή είναι γονατισμένη.

Οι χωρισμένοι εραστές, για τ' αγαπημένο πρόσωπο που τους λείπει, ξεγελιούνται με χίλια χιμαιρικά πράγματα, πού έχουν όμως την πραγματικότητά τους. Τους εμποδίζουν να βλέπονται, δεν μπορούν ν' αλληλογραφούν· αλλά βρίσκουν χίλια μέσα μυστικής ανταπόκρισης.
Στέλνουν ο ένας στον άλλο το κελάδημα των πουλιών, το άρωμα των λουλουδιών, το γέλιο των παιδιών, το φως του ήλιου, το στεναγμό του ανέμου, τις αχτίνες των άστρων, τη δημιουργία.

Και γιατί όχι;
Όλα τα πράγματα του Θεού έγιναν για να υπηρετούν τον έρωτα.
Ο έρωτας είναι παντοδύναμος και γεμίζει τη φύση ολόκληρη με τα μηνύματά του.
Ω άνοιξη, είσαι ένα ερωτικό γράμμα που γράφω σ' εκείνη.

Το μέλλον ανήκει περσότερο στις καρδιές παρά στα πνεύματα.
Η αγάπη είναι το μόνο πράγμα που μπορεί να γεμίσει ολόκληρη την αιωνιότητα.
Στο άπειρο χρειάζεται το ανεξάντλητο.

Ω! αγάπη! λατρείες! ηδονή δυο πνευμάτων που συνεννοούνται, δυο καρδιών που αλληλοδένονται, δυο βλεμμάτων που διαπερνά το ένα τ' άλλο. Θα ’ρθετε, λοιπόν, και σε μένα, ευτυχίες;
Μοναχικοί περίπατοι με την αγαπημένη, ημέρες ευλογημένες και φεγγοβόλες!
Κάποτε μου φάνηκε πως από καιρό σε καιρό, ώρες από τη ζωή των αγγέλων ξεκόβουν κ' έρχονται εδώ κάτω να περάσουν στη μοίρα των ανθρώπων.

π.Ζ – 2φΑ