Παύλος Ευδοκίμωφ - ΜΟΝΑΧΙΣΜΟΣ [3/8]
Ο αγγελισμός της
μοναστικής κλήσης
Τα λειτουργικά κείμενα αποκαλούν τους μοναχούς ισαγγέλους ή
ακόμη επίγειους αγγέλους συσχηματίζοντας τους με την σταυρωμένη αγάπη.
Ένας μοναχός δεν είναι ένας υπεράνθρωπος, αλλά αυτός που βρίσκει την αλήθειά του αναγνωρίζοντας τη λειτουργική του οντότητα.
Είναι ο άνθρωπος του Sactus, αυτός που ζει με όλο του το είναι: «Υμνώ τον Θεόν μου έως υπάρχω».
Για να ανταποκριθεί σ’ αυτή την κλήση, του δόθηκε η χάρη: «…εσφραγίσθητε τω Πνεύματι της επαγγελίας τω Αγίω, ος έστιν αρραβών της κληρονομιάς ημών… εις έπαινον της δόξης αυτού» (Εφεσ. 1-14).
Δεν είναι αυτός που κάνει προσευχή, αλλά αυτός που είναι προσευχή σαρκωμένη.
Ένας μοναχός δεν είναι ένας υπεράνθρωπος, αλλά αυτός που βρίσκει την αλήθειά του αναγνωρίζοντας τη λειτουργική του οντότητα.
Είναι ο άνθρωπος του Sactus, αυτός που ζει με όλο του το είναι: «Υμνώ τον Θεόν μου έως υπάρχω».
Για να ανταποκριθεί σ’ αυτή την κλήση, του δόθηκε η χάρη: «…εσφραγίσθητε τω Πνεύματι της επαγγελίας τω Αγίω, ος έστιν αρραβών της κληρονομιάς ημών… εις έπαινον της δόξης αυτού» (Εφεσ. 1-14).
Δεν είναι αυτός που κάνει προσευχή, αλλά αυτός που είναι προσευχή σαρκωμένη.
Ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος συνθέτει θαυμάσια τη ζωή του:
«Πορεύομαι δοξολογώντάς σε».
« Η δόξα σου Χριστέ, είναι ο άνθρωπος που έθεσες άγγελο και υμνωδό της ακτινοβολίας Σου, μοναδική προσφορά που μου απομένει από όλα όσα βρίσκονται στην δικαιοδοσία μου» λέει ο άγιος Γρηγόριος.
Ανάλογα και ο Γρηγόριος ο Παλαμάς: «φωτισμένος… ήδη σε τούτη εδώ τη γη, ο άνθρωπος γίνεται όλος θαύμα. Συναγωνίζεται τις ουράνιες δυνάμεις σε αδιάκοπη υμνολογία· μένοντας στη γη, ίδιος άγγελος, οδηγεί στο Θεό κάθε δημιούργημα».
« Η δόξα σου Χριστέ, είναι ο άνθρωπος που έθεσες άγγελο και υμνωδό της ακτινοβολίας Σου, μοναδική προσφορά που μου απομένει από όλα όσα βρίσκονται στην δικαιοδοσία μου» λέει ο άγιος Γρηγόριος.
Ανάλογα και ο Γρηγόριος ο Παλαμάς: «φωτισμένος… ήδη σε τούτη εδώ τη γη, ο άνθρωπος γίνεται όλος θαύμα. Συναγωνίζεται τις ουράνιες δυνάμεις σε αδιάκοπη υμνολογία· μένοντας στη γη, ίδιος άγγελος, οδηγεί στο Θεό κάθε δημιούργημα».
Τα λόγια «ει θέλεις τέλειος γενέσθαι πώλησον τα υπάρχοντά
σου», οι μοναχοί το κατανόησαν ως «πώλησε όλα όσα είσαι».
Αυτή είναι η ολοκληρωτική αφιέρωση της ίδιας μας της ύπαρξης.
Αφού δώσουμε όλα όσα έχουμε, ύστερα προσφέρουμε όλα όσα είμαστε.
Είναι αυτό το ένα «ου έστι χρεία», για το οποίο μιλά το Ευαγγέλιο, που κάνει τους μοναχούς «βιαστές που αρπάζουν την Βασιλεία του Θεού», μάρτυρες της έσχατης πραγματικότητας που ζουν από τώρα την «πρώτη ανάσταση».
Να γιατί την εποχή των Πατέρων της Εκκλησίας η αποστολικότητα δεν είχε να κάμει με ειδική ιεραποστολική δράση· η έκφραση «αποστολικός άνδρας» προϋπέθετε τον άνθρωπο εκείνο που με την κλήση του Θεού έκανε πράξη τις υποσχέσεις του Ευαγγελίου του Μάρκου (16, 17-18).
Ο άνθρωπος ξέπεσε πιο κάτω από τον εαυτό του, όμως ο μοναχισμός τον ανυψώνει πάνω από τον εαυτό του και του δίνει πίσω την ανθρώπινή του αξιοπρέπεια, την θαυμαστή, του ανακαινισμένου εν Χριστώ.
Το θαύμα στο γάμο της Κανά είναι η κλασσική εικόνα της μεταμόρφωσης της ανθρώπινης ύπαρξης· είναι η μετάνοια, η παλιγγενεσία, ο πραγματικός θάνατος και η ακόμη πιο πραγματική ανάσταση.
«Όλα γίνονται καινά», αναφωνεί ο Απόστολος Παύλος.
Αυτή είναι η ολοκληρωτική αφιέρωση της ίδιας μας της ύπαρξης.
Αφού δώσουμε όλα όσα έχουμε, ύστερα προσφέρουμε όλα όσα είμαστε.
Είναι αυτό το ένα «ου έστι χρεία», για το οποίο μιλά το Ευαγγέλιο, που κάνει τους μοναχούς «βιαστές που αρπάζουν την Βασιλεία του Θεού», μάρτυρες της έσχατης πραγματικότητας που ζουν από τώρα την «πρώτη ανάσταση».
Να γιατί την εποχή των Πατέρων της Εκκλησίας η αποστολικότητα δεν είχε να κάμει με ειδική ιεραποστολική δράση· η έκφραση «αποστολικός άνδρας» προϋπέθετε τον άνθρωπο εκείνο που με την κλήση του Θεού έκανε πράξη τις υποσχέσεις του Ευαγγελίου του Μάρκου (16, 17-18).
Ο άνθρωπος ξέπεσε πιο κάτω από τον εαυτό του, όμως ο μοναχισμός τον ανυψώνει πάνω από τον εαυτό του και του δίνει πίσω την ανθρώπινή του αξιοπρέπεια, την θαυμαστή, του ανακαινισμένου εν Χριστώ.
Το θαύμα στο γάμο της Κανά είναι η κλασσική εικόνα της μεταμόρφωσης της ανθρώπινης ύπαρξης· είναι η μετάνοια, η παλιγγενεσία, ο πραγματικός θάνατος και η ακόμη πιο πραγματική ανάσταση.
«Όλα γίνονται καινά», αναφωνεί ο Απόστολος Παύλος.
Σχετικά με το νόημα της γύμνωσης του ανθρώπου στην ώρα του
βαπτίσματος, ο Νικόλαος Καβάσιλας γράφει: «Τώρα προσεγγίζουμε το αληθινό φως
χωρίς να παίρνουμε τίποτα μαζί μας… Αφήνουμε τους δερμάτινους χιτώνες και
δείχνουμε ότι επιστρέφουμε από τον ίδιο δρόμο και σπεύδουμε προς τους
βασιλικούς χιτώνες…
Έτσι το νερό αυτό καταστρέφει τη μια ζωή και φέρνει την
άλλη στην επιφάνεια».
Ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης μιλά για μιαν άλλη ανθρώπινη φύση·
γι’ αυτόν, το πρόσωπο που δεν καθοδηγείται από το Άγιο Πνεύμα, δεν είναι
ανθρώπινη ύπαρξη.
Το θαυμάσιο νόημα του μοναχισμού είναι ακριβώς αυτός ο
δυναμισμός, αυτή η βία, αυτός ο μαξιμαλισμός που επιδιώκει μόνο το έσχατο, αυτή
η μωρία για την οποία μιλά ο Απόστολος Παύλος.
Ενώ η κοινή λογική επιμένει ότι «ο Θεός δεν ζητά τόσα
πολλά», ο μοναχισμός διακηρύσσει ubi et orbi (σ’ ολόκληρο τον κόσμο) ότι «Θεός
ζηλωτής και εκδικών Κύριος, Κύριος μακρόθυμος και μεγάλη η ισχύς αυτού».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου