"Η Μακεδονία του Παλαμά "

[2φΑ]

"Ηχήστε οι σάλπιγγες!.. "

Άγγελος Σικελιανός  (1884-1951)
-  Στην κηδεία του Κωστή Παλαμά, στις 28 Φεβρουαρίου 1943

Ηχήστε οι σάλπιγγες… Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα…
Βογκήστε τύμπανα πολέμου… Οι φοβερές
σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα !

Σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα! Ένα βουνό
με δάφνες αν υψώσουμε ως το Πήλιο κι ως την Όσσα,
κι αν το πυργώσουμε ως τον έβδομο ουρανό,
ποιον κλει, τι κι αν το πει η δικιά μου γλώσσα;

Μα εσύ Λαέ, που τη φτωχή σου τη μιλιά,
Ήρωας την πήρε και την ύψωσε ως τ’ αστέρια,
μεράσου τώρα τη θεϊκή φεγγοβολιά
της τέλειας δόξας του, ανασήκωσ’ τον στα χέρια

γιγάντιο φλάμπουρο κι απάνω από μας
που τον υμνούμε με καρδιά αναμμένη,
πες μ’ ένα μόνο ανασασμόν: «Ο Παλαμάς !»,
ν’ αντιβογκήσει τ’ όνομά του η οικουμένη !

Ηχήστε οι σάλπιγγες… Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα…
Βογκήστε τύμπανα πολέμου… Οι φοβερές
σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα !

Σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα ! Ένας λαός,
σηκώνοντας τα μάτια του τη βλέπει…
κι ακέριος φλέγεται ως με τ’ άδυτο ο Ναός,
κι από ψηλά νεφέλη Δόξας τονε σκέπει.

Τι πάνωθε μας, όπου ο άρρητος παλμός
της αιωνιότητας, αστράφτει αυτήν την ώρα
Ορφέας, Ηράκλειτος, Αισχύλος, Σολωμός
την άγια δέχονται ψυχή την τροπαιοφόρα,

που αφού το έργο της θεμέλιωσε βαθιά
στη γην αυτήν με μιαν ισόθεη Σκέψη,
τον τρισμακάριο τώρα πάει ψηλά τον Ίακχο
με τους αθάνατους θεούς για να χορέψει.

Ηχήστε οι σάλπιγγες… Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα…
Βόγκα Παιάνα ! Οι σημαίες οι φοβερές
της Λευτεριάς ξεδιπλωθείτε στον αέρα !

olympia – [2fA]

"Οι σκάλες της Σάμου "

Οι σκάλες: Λαϊκό παραμύθι από τη Σάμο
-  Από την συλλογή λαϊκών παραμυθιών του Δημήτρη Β. Προύσαλη

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν μια πολιτεία.
Ήταν λένε εκεί ένας μεγαλέμπορος που είχε στη δούλεψή του έναν παραγιό.
Το παλικάρι ήταν καλό στη δουλειά του, και στους λογαριασμούς να μη λαθεύει, στις παραγγελίες σωστό και στις κουβέντες του μετρημένο, άνθρωπος να στηριχτείς πάνω του.
Ο κόσμος σαν έμπαινε στο μαγαζί αυτόν ζητούσε και άλλον κανένα, για να έχει πάρε-δώσε. 

Μονάχα το αφεντικό του που όλα τον πείραζαν, είχε παράπονο από δαύτον κι όλο κάτι έβρισκε να του πει κι όλο τον απόπαιρνε.
Σαν τέλειωνε απ’ το μαγαζί το παλικάρι πήγαινε σ’ ένα καφενείο εκεί κοντά, ν’ ακούσει κουβέντες των γερόντων κι ύστερα τραβούσε στο σπίτι του να κοιμηθεί, γιατί οι μέρες του ήταν πάντα φορτωμένες.

Μια μέρα κει που καθόταν στο καφενείο γυρίζει ένας γέρος και τον ρωτά:
- Πώς τα πας παλικάρι μου με το αφεντικό σου, πώς τα περνάς στη δούλεψή του;
- Είναι καλό το αφεντικό μου, μα έχει ένα ελάττωμα, αποκρίνεται το παλικάρι.
- Τι ελάττωμα;
- Κάθε μέρα, σαν τελειώνω τη δουλειά, μου λέει «Τι θα κάνεις, εσύ στη ζωή σου; Τι θα κάνεις;»
Εγώ μια μέρα του είπα πως «έχει ο Θεός», κι από τότε κάθε φορά που σχολάω, με περιμένει και με ρωτά όλο πείραγμα: «Τι κάνει ο Θεός σου, παλικάρι μου, και για σένα τι έχει, αφού για όλους έχει;»
Εγώ πάλι, του αποκρίνομαι: «Αφεντικό, παράπονο δεν έχω, την υγειά μου την έχω, το φαΐ μου το έχω, μια γωνιά να βάλω το κεφάλι μου την έχω…»
Ο γέρος τότε του λέει: «Αν θες να σταματήσει να σε πειράζει, δίχως να χάσεις τη δουλειά σου, να του πεις πως ο Θεός κάνει σκάλες.
Κι αν παραξενευτεί και ρωτήσει «Τι να τις κάνει τις σκάλες ο Θεός;», εσύ να απαντήσεις: 

«Άλλους ανθρώπους τους ανεβάζει κι άλλους τους κατεβάζει».

Την άλλη μέρα όπως πάντα περίμενε το αφεντικό να πειράξει το παλικάρι, μα σαν τούτο του έδωσε την απόκριση με τις σκάλες, κείνος ο μεγαλέμπορος συννέφιασε και τα μούτρα του σκοτείνιασαν.
Μετά από μέρες τον φωνάζει και του λέει: «Μάζεψε τα ρούχα σου, πάρε και τούτους τους παράδες για τους κόπους σου και τράβα! Εγώ δε σε θέλω άλλο στη δούλεψή μου!»
Το παλικάρι τι να κάμει; Έφτιαξε τα ρούχα του ένα μπόγο και κατέβηκε στο λιμάνι. 

Μπαίνει σ’ ένα καράβι που περνούσε και πάει πέρα απ’ τη μεγάλη θάλασσα σε τόπο μακρινό.
Εκεί που πήγε στα ξένα μέρη βρέθηκε από τύχη κοντά σ’ ένα πατριώτη του.
Μαζί δουλεύανε, ο πατριώτης πήγαινε τα φαγητά από τραπέζι σε τραπέζι και το παλικάρι έπλενε στην κουζίνα πιάτα και κατσαρολικά.
Το παλικάρι μουρμούραγε κι έλεγε: «Αρκεί που βρήκα ένα κομμάτι ψωμί και μια γωνιά να κοιμάμαι…»

Μα λένε τώρα, πως το παλικάρι τη δουλειά δεν τη φοβόταν. Από τη λάντζα, βρέθηκε να πηγαίνει τα φαγητά στα τραπέζια που καθότανε ο κόσμος, και πως του γέλασε η τύχη και τον άφησε μια μέρα το αφεντικό στο πόστο του.
Το παλικάρι τα έβγαλε πέρα κείνη τη μέρα, κι όλες τις άλλες που πέρασαν, με τις σκοτούρες του μαγαζιού.
Το αφεντικό είδε την αξιοσύνη του παλικαριού και την επόμενη χρονιά τον έκανε
συνέταιρο στο μαγαζί. Και δούλεψε καλά λένε, το παλικάρι κείνο, και σε δέκα χρόνια πλούτισε κι έκαμε παράδες.

Ήρθε τώρα μια μέρα, που ο άντρας τούτος πεθύμησε τον τόπο του.
Φορτώνει τους παράδες του σ’ ένα καράβι και παίρνει τον δρόμο του γυρισμού.
Φτάνει στα μέρη τα δικά του και ανοίγει μια ταβέρνα που σαν αυτή άλλη σ’ εκείνον τον τόπο δεν ήταν.
Δούλευε κι έβγαλε κι όνομα γιατί όλοι έτρωγαν στο μαγαζί του και φτωχοί και πλούσιοι. 

Γνώρισε και μια γυναίκα που τον αγάπησε και του στάθηκε και όλα πήγαιναν καλά.

Μια μέρα, σαν πέρασαν άλλα δέκα χρόνια, ανοίγει η πόρτα της ταβέρνας και μπαίνει μέσα ένας ζητιάνος.
Στεκόταν τούτος γέρος άνθρωπος πάνω σε μια μαγκούρα κι έλεγε: 

«Σας παρακαλώ, δώστε μια ελεημοσύνη στο φτωχό…».
Τον πήγαν στο αφεντικό, το παλικάρι που πλούτισε.
Κοιτάζει αυτός και τι να δει; Ο γέρος ο ζητιάνος ήταν το παλιό του αφεντικό, κείνος που τον πείραζε κάποτε σαν ήταν νέος!
Προστάζει τότε μεμιάς και λέει: «Φέρτε του μια καρέκλα να καθίσει, κι ύστερα δώστε του να φάει και να πιει!»

Σιμώνει κοντά στο γέρο κι αρχίζει να του χαϊδεύει τα μαλλιά και να τον φιλάει.
- Χόρτασες, γέροντα; τον ρωτά.
- Να’ σαι καλά παιδί μου, όλα τα καλά μπροστά σου να τα βρεις! Εμένα που με βλέπεις είχα κάποτε πολλούς παράδες…
- Και πώς γίνηκε και έχασες τα πλούτη σου, γέροντα;
- Τι να θυμηθώ γιε μου; Αυτούς που έκανα μαζί τους δουλειές και με κατακλέψανε; 

Τη γυναίκα μου που έφαγε τους κόπους μου σε λούσα, τις συμφωνίες που δεν έπρεπε να κλείσω; Τα δύο μου τα παιδιά που σκορπίσανε το βιός μου σε γλέντια και ξενύχτια; 

Δικά μου σφάλματα δίχως τελειωμό;
Τώρα μου απόμειναν μονάχα τούτο δω το τριμμένο ρούχο και η μαγκούρα. 

Κοιμάμαι ό,που βρω και τρώω μια στο τόσο…

- Εμένα με γνωρίζεις; του λέει ο ταβερνιάρης.
- Μα εσύ με τα καλά που κάνεις, είσαι βασιλιάς! αποκρίνεται ο γέρος.

- Το παλικάρι που είχες, τι έγινε; ρωτά πάλι.
- Ήταν καλό παιδί, μα εγώ του κακοφέρθηκα και τον κορόϊδευα, λέει πάλι ο ζητιάνος. 

- Ε, το λοιπόν, εγώ είμαι κείνος που τον πείραζες κάποτε και τον ρώταγες τι κάνει ο Θεός μου, κι εγώ σου αποκρινόμουν πως φτιάχνει τάχα σκάλες.
Του λόγου μου, όταν με έδιωξες, έψαξα και βρήκα σκάλες κι ανέβηκα, κείνες που συ άρχισες να κατεβαίνεις…
Μα τώρα μη σε νοιάζει, γιατί πατούμε στο ίδιο σκαλί μαζί, κι εγώ θα σε φροντίσω, του λέει το παλικάρι.

ipolizei

vbr – [2fA]

"Ζωή και Επιτυχία "

-  Ο Steve Jobs, ιδρυτής της Αpple, γεννήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 1955. 
Λίγο πριν πεθάνει, στις 5 Οκτωβρίου 2011 στα 56 του χρόνια, από καρκίνο στο πάγκρεας,

έγραψε στο κρεβάτι του νοσοκομείου:

"Έφτασα στην κορυφή του επιχειρηματικού κόσμου.
Για τους άλλους η ζωή μου είναι η επιτομή της επιτυχίας, αλλά εκτός της δουλειάς, είχα λίγη χαρά. Στην ουσία, ο πλούτος είναι απλά ένα κομμάτι της ζωής.

Αυτή τη στιγμή ξαπλωμένος άρρωστος σε ένα κρεβάτι, αναπολώ τη ζωή μου και συνειδητοποιώ, πως η φήμη, η αναγνώριση και ο πλούτος που για τόσα χρόνια περηφανευόμουν, έχουν ξεθωριάσει και δεν έχουν κάποια αξία μπροστά στον επερχόμενο θάνατο.
Μπορείς να προσλάβεις κάποιον να σου οδηγεί το αμάξι ή να διαχειρίζεται τα λεφτά σου, αλλά δεν μπορείς να προσλάβεις κάποιον να υποστεί την αρρώστια για εσένα.
Τα υλικά αγαθά μπορούν πιθανόν να βρεθούν.
Αλλά υπάρχει κάτι που αν χαθεί, δεν μπορείς να το βρεις ποτέ ξανά. "Η Ζωή!"

Όταν κάποιος μπει στο δωμάτιο για την εγχείρηση, καταλαβαίνει πως υπάρχει ένα βιβλίο που δεν έχει ολοκληρώσει το διάβασμα του: "το βιβλίο της Υγιούς Ζωής".
Σε όποιο στάδιο της ζωής και να είσαι τώρα, θα φτάσει η ώρα που θα αντιμετωπίσεις την στιγμή που κλείνει η "αυλαία" της ζωής.
Εκτίμησε την αγάπη για την οικογένεια σου, για τον σύντροφο σου και τους φίλους σου…

Όσο μεγαλώνουμε, συνήθως γινόμαστε σοφότεροι και σιγά-σιγά καταλαβαίνουμε, πως είτε φοράς ένα ρολόι 300€ είτε 30€, και τα δύο λένε την ίδια ώρα.
Είτε κρατάμε μια τσάντα 300€ είτε μια 30€, το ποσό που υπάρχει μέσα παραμένει το ίδιο..
Είτε οδηγούμε ένα αμάξι των 150.000€ είτε ένα των 10.000€, η απόσταση παραμένει η ίδια που έχουμε να καλύψουμε.

Είτε το σπίτι που ζούμε είναι 300 τετραγωνικά είτε 3000, η μοναξιά είναι η ίδια..

Πρέπει να καταλάβετε ότι η εσωτερική ευτυχία σας δεν προέρχεται από τα υλικά αγαθά του κόσμου.
Είτε ταξιδεύετε πρώτη θέση είτε οικονομική, αν το αεροπλάνο πέσει, θα πέσετε κι εσείς μαζί...
Γι' αυτό, αν έχετε φίλους κολλητούς, παλιούς γνωστούς, αδερφούς, αδερφές, που μπορείτε να μιλήσετε, να γελάσετε, να τραγουδήσετε μαζί, μην το αμελείτε, αυτό είναι η πραγματική ευτυχία!

Να θυμάστε τα εξής:
1. Μη μαθαίνετε τα παιδιά σας να είναι πλούσια. Μάθετε τα να είναι ευτυχισμένα, ώστε όταν μεγαλώσουν να ξέρουν την αξία των πραγμάτων και όχι την τιμή τους.
2. Να τρως την τροφή σαν τα "φάρμακα" σου.
Αλλιώς θα χρειάζεται να τρως τα φάρμακα σαν την τροφή σου.
3. Αυτός που σε αγαπάει δεν θα σε αφήσει ποτέ για κάποιον άλλον 

- ακόμα και αν υπάρχουν 100 λόγοι να σε παρατήσει, θα βρει ένα λόγο για να μείνει.
4. Υπάρχει διαφορά στο να είσαι άνθρωπος με το να φέρεσαι ανθρώπινα.
Λίγοι το καταλαβαίνουν.
5. Σε αγαπάνε όταν γεννιέσαι. Θα σε αγαπάνε και όταν πεθάνεις.
Ενδιάμεσα πρέπει να τα καταφέρεις, να σ’ αγαπούν.

ΥΓ: Αν θες να πας γρήγορα, περπάτα μόνος σου.
Αλλά αν θες να πας μακριά, περπάτα με παρέα.

Μην ξεχνάτε τέλος, πως οι 6 καλύτεροι γιατροί στο κόσμο, είναι:
1. Ο Ήλιος
2. Η Ξεκούραση
3. Η Άσκηση
4. Η Υγιεινή διατροφή
5. Οι Φίλοι
6. Και η Εμπιστοσύνη στον εαυτό μας.

fb - Χρίστος

[2fA]

"Ἡ ἐλευθερία τοῦ πατέρα "

 "Του Ασώτου"

Μ. Μεσογαίας και Λαυρεωτικής Νικόλαος
-  Από το Mήνυμα Tριωδίου του 2017

Ἡ παραβολή του Ασώτου που την διαβάζουμε την δεύτερη Κυριακή του Τριωδίου κρύβει πλούσια μηνύματα και νοήματα. Αρχίζει με μια απαιτητική κίνηση τοῦ μικροῦ υἱοῦ πρὸς τὸν πατέρα, ὁ ὁποῖος ζητάει τὸ «ἐπιβάλλον μέρος τῆς οὐσίας», κομμάτι δηλαδὴ τῆς περιουσίας τὸ ὁποῖο δικαιοῦται, καὶ ὁ πατέρας ἀμέσως τοῦ τὸ ἐκχωρεῖ.

Τὸ πρῶτο στοιχεῖο ποὺ τόσο ἐντυπωσιακὰ φαίνεται, εἶναι αὐτὴ ἡ ἐλευθερία τοῦ πατέρα. 

Τοῦ ζητάει τὸ παιδί του, τὸ «ἐπιβάλλον μέρος τῆς οὐσίας».
Ἐπιβάλλον σημαίνει, ὅτι ἦταν ὑποχρεωμένος νὰ τοῦ τὸ δώσει.
Δὲν ἦταν ἐπιβάλλον. Ἂν ἤθελε τοῦ τὸ ἔδινε.
Καὶ ὁ πατέρας χωρὶς νὰ πεῖ τίποτε -κανένας ἀπὸ μᾶς δὲν θὰ τὸ ἔκανε ἴσως- «διεῖλεν αὐτοῖς τὸν βίον».
Ἀμέσως διήρεσε τὴν περιουσία καὶ τοῦ τὴν ἐξεχώρησε, γνωρίζοντας τὶς ἐπιπτώσεις. 

Μιὰ κίνηση παράξενη.
Δὲν τὸν βομβάρδισε μὲ συμβουλές, οὔτε πάλι τὸν πολιόρκησε μὲ περιορισμούς, ἀλλὰ τοῦ δημιούργησε ἕνα κλῖμα τέτοιο, ποὺ δὲν ἀπηγόρευε τὴν πτώση στὴν ἐκτροπὴ καὶ τὴν ἁμαρτία.
Ἀντιθέτως δημιουργοῦσε θαυμάσια καὶ ὅλες τὶς προϋποθέσεις τῆς ἐπιστροφῆς καὶ τῆς ὑποδοχῆς. Αὐτὸ εἶναι τὸ πρῶτο σημεῖο.

Τὸ δεύτερο εἶναι ἡ ὑπακοή· ἡ ὑποταγὴ τοῦ πατέρα πρὸς τὸ παιδί.
Δὲν ἀπαίτησε ἀπὸ τὸ παιδί του νὰ ὑποταχθεῖ σ´ αὐτὸν, παρὰ μὲ τὴν κίνηση καὶ τὴν ἐνέργειά του αὐτὴν, ὑπετάγη ἐκεῖνος στὸ παιδί.

Κι ἂς προχωρήσουμε στὸ τρίτο χαρακτηριστικό.
Ὁ πατέρας ἀπὸ μακρυὰ κοίταζε, παρατηροῦσε μήπως ἐπιστρέψει ὁ υἱός του· πότε θὰ γυρίσει. 

Ἄρα εἶχε προσδοκία, εἶχε ἐλπίδα.
Πόσες φορὲς ἐμεῖς ἔχουμε χάσει αὐτὴν τὴν ἐλπίδα, αὐτὴ τὴν προσδοκία.
Καὶ εἶδε ἀπὸ μακρυὰ τὸ παιδί του τὴν ὥρα ποὺ ἐπέστρεφε καὶ «δραμών», ἔτρεξε ὁ ἴδιος νὰ τὸ συναντήσει.
Δὲν σκέφτηκε: «Τὸ παλιόπαιδο, ἂς ἔλθει ἐδῶ πέρα νὰ ζητήσει συγγνώμη καὶ θὰ τὰ ποῦμε». 

Αὐτὴ εἶναι μιὰ συνήθης ρήση.

Ἀντ᾿ αὐτοῦ ὁ πατέρας κάνει μιὰ νέα κίνηση. Ζώντας τόσο καιρὸ μυστικὰ τὸ δράμα καὶ τὸν πόνο του, ὑπερβαίνει τὸν ἑαυτό του καὶ τρέχει αὐτὸς στὸ παιδί του, μ᾿ ἕναν ἐκστατικὸ τρόπο.
Αὐτὸ σημαίνει ἐκστατικός, τὸ νὰ ξεπεράσει τὸν ἑαυτό του.
Τὸ τέταρτο λοιπὸν στοιχεῖο εἶναι αὐτὴ ἡ ἐκστατικότητα.

Καὶ «ἐπιπεσὼν ἐπὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ κατεφίλησεν αὐτόν». 

Ἔπεσε στὸν λαιμό του, τὸν ἀγκάλιασε καὶ τὸν ἔπνιξε στὰ φιλιά, ὅπως θὰ λέγαμε στὴ σημερινὴ διάλεκτο, ποὺ σημαίνει ὅτι ὁ πατέρας αὐτὸς διατήρησε μέσα στὴν καρδιά του, πέρα ἀπὸ τὴ δοκιμασία τὴν ὁποία πέρασε, αἰσθήματα στοργικότητας καὶ τρυφερότητας, δηλαδὴ συγχωρητικότητα.
Ἂν προσέξει κανεὶς, βλέπει ὅτι ἐνῶ γίνεται αὐτὴ ἡ ἐπιστροφή, ὁ πατέρας δὲν τοῦ λέει τίποτα, κάποιες συμβουλὲς νὰ τοῦ δώσει, κάποιες παρατηρήσεις καὶ ὑποδείξεις νὰ τοῦ κάνει. 

Ὅλοι εἴμαστε σίγουροι ἀπὸ τὸ σκηνικὸ αὐτῆς τῆς ἱστορίας, ὅτι μὲ πολλὴ εὐκολία θὰ τὶς δεχόταν αὐτὸ τὸ παιδί. Καὶ δὲν τοῦ τὶς κάνει.
Ἀλλὰ σὰν νὰ μὴν εἶχε συμβεῖ τίποτα, τὸν δέχτηκε στην ἀγκαλιά του…   ….   ….

imml – [2fA]

"Ο Ποιητής "

Κώστας Ψαράκης  -  O ΠΟΙΗΤΗΣ

1.
Στο τέλος γκρεμίστηκε σχεδόν το σπίτι
γεμάτο γάτες και βιβλία
αλλά Αυτός
συνέχισε να λύνει Αρχαίες Ασκήσεις
για το μνημειώδες έργο του
"Γεωμετρία για Γάτες"
και να γράφει απίστευτα όμορφα ποιήματα

2.
Το καλοκαίρι στο σαλόνι
όπου ανάμεσα στις πολυθρόνες φύτρωσαν καλάμια
κάτω από τις μεγάλες τρύπες της στέγης
και τον χειμώνα
στο μόνο στεγνό μέρος το σπιτιού
κάτω από μια σκάλα
που έστεκε κι εκείνη έτσι, χωρίς νόημα πια

3.
τις κρύες νύχτες
που κουλουριαζόταν κάτω από τη σκάλα
ένας-ένας έρχονταν οι γάτοι
και κουλουριάζονταν πάνω του
να μην κρυώνει
κι ένα μικρό γατάκι
στ’ αυτί του,
του υπαγόρευε
το επόμενο ποίημα
για το άρρητο.

psarakis – [2fA]

"Και γύρισαν τα όνειρα μου "

Κώστας Ψαράκης  -  τα βιβλία

Εκεί όπου είναι τώρα η εκκλησία, κάτω από τον Αρχαίο Βράχο,
αλλά αρκετά μακριά ώστε να μεσολαβεί  ένας δρόμος κι ένας ποταμός,
ήταν τα παλιά τα χρόνια ένα τρανό σχολείο,
και το μόνο που έμεινε απ αυτό, ένα αποθηκάριο με μια σάπια πόρτα.
Και είχε μέσα άχρηστα πράγματα, που κανείς δεν τα έψαξε ποτέ.
Όμως όταν έστεκε ακόμα το σχολείο,
ετούτο το αποθηκάριο το διαφέντευε ένας επιστάτης,
και είχε τα πάντα που θα μπορούσαμε να επιθυμήσουμε εκείνα τα χρόνια, 
αλλά και ακόμα και σήμερα, όπως ακατανόητα όργανα, σπαθιά του ιππικού,
σημαίες, λόγχες, πιστόλια αμερικάνικα,
αλλά και εκείνο που υποπτευόμαστε, αλλά κανείς δεν έλεγε τίποτε γι’ αυτό.

Κι ο δρόμος που κατηφόριζε στον κάμπο με τις ελιές,
αλλά και ο ποταμός που ήταν παράλληλα στο δρόμο και χώριζε το σχολείο
από τον αρχαίο βράχο, είχαν τη σημασία τους.

Διότι σ αυτόν τον δρόμο μάθαιναν να πετούν οι μαθητές του σχολείου,
που ήταν λίγο κατηφορικός και αυτό βοηθούσε, στην απογείωση.
Οι πιο προχωρημένοι έπεφταν κατευθείαν στο βάραθρο του ποταμού
και όσοι τον περνούσαν φτερούγιζαν στους άγριους γκρεμούς
του αρχαίου βράχου, μαζί με τα αγριοπερίστερα.

Και εδώ υπάρχει ένα δίλημμα γι’ αυτούς που πετούν,
διότι, αν πας στο βορρά θα περάσεις τον κάμπο
και θα βγεις στα ακρωτήρια του τέλους, και τις αρχαίες πόλεις του δειλινού,
κι αν πας στο νότο, θα περάσεις από εκείνους τους τόπους που λέει ο ποιητής…

1.

Το αρχαίο βουνό από τη μεριά της Νότιας θάλασσας 

κρημνώδες και απρόσιτο

κατοικητήριο πλέον των αετών και των ανέμων 

της απόλυτης ερημιάς

2.

ποιός θ αναζητήσει πια 

τα μυστικά μονοπάτια

των τόπων της Πρώτης Μνήμης;

Τα αιώνια καταφύγια του εφήμερου

-τα μαυσωλεία των στιγμών-

εκεί που η νοσταλγία 

είναι αβάστακτη σαν τη σιωπή;

Γκρεμίστηκε το σχολείο όπου βρίσκω την πόρτα πεσμένη,
και μπαίνω μέσα και είναι πίσω από τα άχρηστα μια άλλη πόρτα
και  μια σκάλα που κατεβαίνει στο υπόγειο.

Και είναι αυτό το υπόγειο του παλιού σχολειού του αρχαίου
κι είναι γεμάτο βιβλία από αυτά που δεν υπάρχουν πια
όπως δεν υπάρχουν πια τόσα πολλά πράγματα.

Και γράφουν τα βιβλία ό,τι έχει χαθεί από τη μνήμη των ανθρώπων,
για όλους, αλλά και για τον καθένα ξεχωριστά…

και γράφει αυτά που δε μάθαμε όταν έπρεπε
και ό,τι γράψαμε εμείς και χάθηκε

και γύρισαν τα όνειρά μου και άδειασαν.

Ούτε  εικόνες, ούτε ήχους

ούτε μυρωδιές ούτε ανθρώπους.

μόνο  τόπους άκτιστους

όπως πριν την δημιουργία

γεμάτους μόνο με ό,τι αισθάνεται η ψυχή

γυμνό.

Μα δεν είναι η ψυχή μαθημένη ν’ αγγίζει έτσι τα πράγματα

και έλεγα, τώρα θα σπάσει η καρδιά μου

και εμνήσθην εκείνον τον Λόγο

όπου μου είπε ο Καλόγερος που είναι και Στρατηγός

που δεν τον κατάλαβα τότε,

ότι δεν μας αφήνει ο Θεός να δούμε τα πράγματα γυμνά
και τετραχηλισμένα,

διότι δεν αντέχει η καρδιά μας...

psarakis – [2fA]

"Ανεκπλήρωτη επιθυμία "

Βικτώρια Θεοδώρου  -  ΚΥΚΛΟΣ

Όπως φύλλα θα πέσουμε απ’ τα δέντρα∙

την άνθηση και τον καρπό εργαστήκαμε
καλέσαμε τον άνεμο και τη βροχή
το φως και της σκιάς το δίχτυ
την πυρκαγιά να συγκρατήσει,
στις εποχές εκθέσαμε τα μέτωπα μας.

Θλίψη καμιά. Όμως πολύ το πάθος
της προσφοράς, η δύναμή μας αναλώθηκε νωρίς
στα περίχωρα μείναμε.
Οι φύλαρχοι μας απομάκρυναν και η τάφρος.

Αλλά ίσως προνόμιο η ανωνυμία
κι η απουσία μας από την αγορά.
Στο στρόβιλο της ύλης θα υπάρχουμε
σαν ανεκπλήρωτη επιθυμία.
Η μουσική γεννάει τη μουσική.

Δ. Τζ.

fb – [2fA]

"Πνευματώδης ποίηση "

Η γλώσσα είναι τα ρούχα που φοράμε στη σκέψη μας για να επικοινωνήσουμε με τους άλλους ανθρώπους.
Στην Ελληνική, αποκτήσαμε τη Μονοτονική γραφή, πιο άνετη, εύχρηστη και πρόχειρη, σαν τα ρούχα της δουλειάς· «τα «καλά μας» όμως, είναι πολύ πιο όμορφα, πλούσια και καλοραμμένα, με τόνους, πνεύματα, μουσικότητα και σαφήνεια.   

Για κείνους που τους ενδιαφέρει το καλό ντύσιμο, αλλά δεν πρόλαβαν να μάθουν στο σχολείο, ποιες λέξεις παίρνουν δασεία, υπάρχει το παρακάτω βοήθημα:

-  Δασυνόμενες λέξεις σέ ποίημα -  γιά εὐκολότερη ἐκμάθηση

Α

Ἅδης, ἅγιος, ἁγνός - αἵμα, ἁμαρτία, ἅλμα
ἅμα, ἅμαξα, ἁπλός - ἅμιλλα, ἁφή, καί ἅρμα,

ἁπαλός, ἁψύς κι’ ἁψίδα - καί ἁρμόζω κι ἁρμυρίζω
ἁλυκή καί ἁλυσίδα – και ἁρπάζω κι’ ἁλωνίζω.

Ε

Ἕνα, ἕξι, ἑκατό - Ἕκτωρ, Ἕλλη, και Ἑλλάς
ἕδρα, ἕλκος, ἑρπετό - Ἑλικών καί ἑβδομάς,

εἵλωτας, Ἑρμῆς και ἕλος, - ἑορτή, ἑξῆς κι’ Ἑλένη
σύν ἑστία κι ἑνωμένος - ἑαυτός καί εἱμαρμένη 

ἑπτά, ἑσπέρα, ἑρμηνεία, - Ἕβρος, εὕρημα, Ἑβραῖος
ἕτερος καί ἑταιρεία - ἑπομένως καί τό ἕως.

Η

Ἥλιος, ἥβη, ἡσυχία, - Ἥρα, ἥρως, Ἡρακλῆς, 
Ἥφαιστος καί ἡλικία - ἡγεμόνες και ἡμεῖς,
ἥπαρ, ἡδονή, ἡμέρα - ἥμερη ἡ ἡμετέρα

Ι

Ἵδρυμα, ἵππος, ἱερός, - ἵνα, ἱστός και ἱστορία
ἱδρωμένος, ἱλαρός, - ἱκανός καί ἱκεσία.  

Ο

Ὅμως, ὅποιος, ὁδηγός, - ὅταν, ὅλος, ὅσος, ὅπως
ὁρίζω, ὅρκος, ὁμαλός  - ὁμοῦ, ὅθεν, ὁλικός
ὅπου, ὁρμή - ὁδός καί ὅλμος.

Υ

(ὅλες οἱ λέξεις ανεξαιρέτως, πού ἀρχίζουν ἀπό ὕψιλον)

Ω

Ὥρα, ὥριμος, ὡραῖος, - ὥστε, ὥς καί ὡριαῖος.

fb – ep[2fA]

"Αχάριστα όνειρα.. "

Κική Δημουλά  -  ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
[Περιοδικό Νέα Ευθύνη τ. 34-35]

Ἀνέθεσα σὲ κάποιο γνωστό μας
ὄνειρο νὰ σοῦ μεταφέρει ἐν συντομία
πὼς εἶναι ἀνάγκη νὰ μιλήσουμε.

Δυσφόρησε λέγοντάς μου
«ἄδικος κόπος
τὴν ξέρω καλὰ τὴ φευγάτη

ἅπαξ κι ἔταξε στὴ σιωπὴ
νὰ τὴν τηρήσει, πάει
τελείωσε, θὰ σιωπᾶ…»

Δὲς ἀχαριστία — συλλογίστηκα
τί μεγάλα ὄνειρα ἔκανες γιὰ τὰ ὄνειρα
πόση πραγματικότητα θυσίασες
γιὰ νὰ ζήσουν ἐκεῖνα

τί ὁμιλίες-ποίηση ἐπιστράτευσες
γιὰ νὰ ἀθωώσεις τὴ συκοφαντημένη
ὑπὀστασή τους

τοὺς ἀφοσιώθηκες ἀσχέτως ἂν ἐκεῖνα
δὲν τήρησαν ἀπέναντί σου
οὔτε μιὰ φορὰ τὸ σῶμα τους.
Τί παλιοχαρακτῆρες…

fb -ΝΕΑ ΕΥΘΥΝΗ

[2fA]

"Arvo Pärt, Triodion "

Arvo Pärt  -  TRIODION  [1998]

-  Γράφει ο Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος

Το Τριώδιον του Arvo Pärt είναι ήδη ένα έργο 20 χρόνων, αφού γράφτηκε στα 1998. 

Ακούγοντας το και πάλι, συνειδητοποιώ πως έχει νικήσει πια το χρόνο.

Στάζει μουσική και πνευματικότητα.
Μνημείο της σύγχρονης χορωδιακής μουσικής.
Ένας ύμνος στην ανθρώπινη φωνή. Κι ένας ύμνος στον Κύριο και τον άνθρωπο του Τριωδίου.
Δεν πρόκειται απλώς για μια κατανυκτική μουσική. Σαφώς και είναι τέτοια.
Αλλά είναι πέρα κι απ' την κατάνυξη αυτή η μουσική του Pärt.
Είναι μετεωρισμός, είναι λυγμός, είναι δοξαστικό, είναι ικεσία, είναι κραυγή, είναι περιπέτεια, ό,τι δηλαδή, κι ο Θεός.

Δεν πρόκειται για συναισθηματική μουσική, και σε καμία περίπτωση δεν μιλάμε για μια καλή "εύπεπτη" χορωδιακή μουσική. Το αντίθετο.
Πρόκειται για μια δύσκολη μουσική - ειδικά ως προς την ερμηνεία πολύ δύσκολη, με σαφείς επιρροές από το Γρηγοριανό μέλος και την προκλασική μουσική.
Δεν είναι τυχαίο, π.χ., που στην Ελλάδα δεν υπάρχει η χορωδιακή υποδομή για ερμηνεία τέτοιων έργων.
Γι' αυτό και με το συγκεκριμένο έργο δεν καταπιάστηκε μέχρι τώρα καμία ελληνική χορωδία.
Αλλά πέρα από τις τεχνικές δυσκολίες, η πνευματική εγρήγορση που απαιτείται δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση.
Η συγκέντρωση, η προσήλωση και η ευλάβεια είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για ένα τέτοιο έργο, καθαρά φωνητικό, απόλυτα - θα λέγαμε - πολυφωνικό και καθαρά προσευχητικό.

"Απαιτείται απ’ τους ακροατές προσήλωση, θρησκευτικότης και ει δυνατόν νηστεία", όπως έλεγε κι ο Χατζιδάκις για τα δικά του "Παράλογα".

Κάποιοι σ' αυτή τη ζωή, όπως ο Arvo Pärt, φαίνεται πως πήραν πολύ σοβαρά την περίοδο του Τριωδίου.
Πέρα από παχιά λόγια και συνθηματάκια "ευσεβών συνάξεων".

Γιατί μην ξεχνάμε, πως ο συνθέτης έγραψε και τον «Κανόνα Μετανοίας» (Kanon pokajanen) όπου μελοποιεί σλαβική μετάφραση του γνωστού ύμνου που έχει συνθέσει ο Άγιος Ανδρέας Κρήτης και ο οποίος ψάλλεται την Μ. Τεσσαρακοστή.

Σε καθαρά μουσικό επίπεδο τώρα, πρέπει να παρατηρήσουμε ότι ο Pärt είναι από τους λίγους σύγχρονους συνθέτες που γράφει πολλή χορωδιακή μουσική, την οποία ανανεώνει ως προς τα εκφραστικά μέσα, έχοντας ως αφετηρία την εκκλησιαστική χορωδιακή μουσική και μάλιστα αυτή της ρωσικής παράδοσης, καθότι Εσθονός ο ίδιος, που σημαίνει ότι αυτά είναι τα ακούσματα του.
Η θεματολογία της χορωδιακής μουσικής του είναι κατ' εξοχήν εκκλησιαστική. 

Προφανώς και ίδιος θεωρεί ότι η ανθρώπινη φωνή καθιστά τον ίδιο τον άνθρωπο "ψαλτήριο" και άρα είναι η μόνη ικανή για να αποδώσει την θρησκευτικότητά του.

Ακούμε χορωδιακή μουσική του Arvo Pärt και ιδιαιτέρως το επίκαιρο Triodion, για να επανακτήσουμε τα χαμένα κριτήρια μας.
Μουσικώς και γενικώς.

Ιδιωτική-οδός

db [2fA]

"Δικαιοσύνη κι αλήθεια '

Τελώνου και Φαρισαίου

-  π. Χαράλαμπος (Λίβυος) Παπαδόπουλος

Ο Φαρισαίος είναι «δίκαιος» άνθρωπος. Ναι, δεν είναι ψέμα αυτό.
Και "δίκαιος" και "ενάρετος" και εφαρμόζει τις εντολές του μωσαϊκού νόμου.
Φτάνει όμως αυτό, για να γνωρίσει τον αληθινό ζώντα Θεό;

Οι αρετές και η δικαιοσύνη του Φαρισαίου, στηρίζονται στον εαυτό του.
Στα δικά του κατορθώματα και επιτεύγματα.
Η ζωή του δεν έχει αναφορά τον Θεό, αλλά τον εαυτό του.
Όλα γίνονται για να νιώσει αυτός καλά.
Δεν τον απασχολεί η επαφή με τον Θεό και η γνωριμία μαζί Του, γι αυτό και στρέφεται προς τον εαυτό του και όχι προς τον Κύριο.
Κοιτάει προς εαυτόν, στηρίζοντας όλη την αναφορά του στα κατορθώματα και επιτεύγματα του.

Νιώθει καλά μέσα στις αρετές του, αισθανόμενος ασφαλής στην επιτυχία του.
Η αποτυχία τον φοβίζει, γιατί εκεί πρέπει να ανοιχθεί στην σχέση με τον Θεό.
Να ζητήσει το έλεος και την αγάπη Του.
Μα αυτός δεν θέλει να μπει στην περιπέτεια της σχέσης.
Φοβάται τον έρωτα, γι αυτό και προτιμά τον νόμο.
Φοβάται την αγάπη, γι αυτό και εφευρίσκει υψηλές θεωρίες και αναλύσεις να κρυφτεί. 

Οι "αρετές" του είναι η κρυψώνα του.

Πάντα κάνουμε πολλά, όταν φοβόμαστε το ένα.

Φοβάται να αφεθεί σε μια ζωντανή σχέση με τον Θεό.
Διαλέγει τους νόμους ως μια απρόσωπη διαδικασία.
Ως κάτι πιο ουδέτερο προς την ζωή του. Έτσι είμαστε και εμείς.
Όταν φοβόμαστε τις ζωντανές σχέσεις κρυβόμαστε πίσω από λόγια, νόμους, ηθικές, και ότι μπορεί να βάλει όρια και αποστάσεις από τον άλλο, κυρίως τον εαυτό μας.

Φοβόμαστε να ερωτευθούμε, στο ποσοστό που αρνούμαστε να αφεθούμε.

Ο άνθρωπος που θέλει όλα να τα ελέγχει, δεν μπορεί να αγαπήσει.
Γιατί η αγάπη είναι ζωή και η ζωή δεν έχει βεβαιότητες, όσο κι αν μας τρομάζει αυτό. 

Αυτή είναι και η ομορφιά της, ότι όλα είναι έκπληξη.
Ο Φαρισαίος επιλέγει την ψυχρή, τυπική και εξωτερική εφαρμογή του μωσαϊκού νόμου, για να κτίσει την επιτυχία του την οποία και όπως βλέπουμε ομολογεί με παρρησία εντός του ναού.

Οι άγιοι ομολογούσαν την αποτυχία τους και αφηνόντουσαν στον έλεος και την αγάπη του Θεού. Αυτή είναι και η ουσιώδης διαφορά.
Ο φαρισαίος και οι φαρισαίοι κάθε εποχής, δε μπορούν να συναντήσουν τον Θεό, γιατί δεν τον αγαπούν, αλλά τον χρησιμοποιούν για να στήσουν τον δικό τους μύθο και δόξα.

Για να συναντήσουμε όμως τον Θεό, χρειάζεται να μείνουμε γυμνοί.
Γυμνοί από κάθε δική μας επιτυχία και αρετή. Γυμνοί από ρόλους.
Από κάθε λογής-λογής ψέματα και φκιασίδια, που εξαφανίζουν την αλήθεια και μας καταστούν άγνωστους μπροστά τον ίδιο μας τον εαυτό.

Την να την κάνεις την «ηθική», που στηρίζεται σε ένα εσωτερικό ψέμα.
Μια επιτυχία, που χτίζεται στον φόβο. Μια αρετή, που όζει αλαζονείας.
Ο Χριστός δεν θέλει «ηθικούς» ανθρώπους, αλλά αληθινούς.

Τον Θεό δεν τον «τρομάζει» η αμαρτία μας, αλλά η υποκρισία μας.…

fb – [2fA]

"Αναγέννηση "

-  π. Παντελεήμων Κρούσκος

….   Το Τριώδιο είναι η αναγέννηση μας, η αναβάπτιση μας στο γνήσιο ορθόδοξο ήθος, η κλήση μας για μια αυθεντική ορθόδοξη φυσιολογία πνευματικού ανθρώπου.

Αρχίζει το Τριώδιο με αναφορά την λατρεία και καταλήγει με αναφορά στην Ανάσταση, το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου.
Τέρμα Τριωδίου το Πανάγιο Μνήμα.
Και ο τάφος ως τερματικός σταθμός και αναφορά, είναι και αυτός σημείο μέγα.
Αν δεν θάψουμε το εγώ και τα πάθη μας, δεν θα δούμε συνανάσταση με τον Χριστό. 

Έτσι, όπως το είπε ο Κύριος.
Σπόρος το θέλημα, που χρειάζεται να νεκρωθεί , κάτω, χαμηλά, ταπεινά, με αφάνεια κρυφά, στο χώμα.
Γιατί αλλιώς δεν θα ξεπεταχτεί το αναστάσιμο σιτάρι.

Το στοίχημα λοιπόν είναι η νέκρωση της αμαρτίας, για να δούμε την Ανάσταση, νέκρωση τελωνική και όχι εντύπωση και ψευδαίσθηση φαρισαϊκή.
Θέλει γενναιότητα ψυχής, για να μπούμε στο Τριώδιο.
Γενναιότητα να απορρίψουμε όλα αυτά που αγαπάμε και συνηθίζουμε.
Να βγούμε από τον εαυτό μας.
Να μονωθούμε στην έρημο, ζώντας παράλληλα την κοινωνία των ανθρώπων.
Το Τριώδιον είναι μια δέσμευση για επιστροφή στον Θεό Πατέρα.
Είναι μια χαρά ανεκλάλητη που βγαίνει μέσα από καμίνι θλίψης και ενδοσκόπησης. 

Είναι ένα κατανυκτικό Πάσχα.

 Μια μεταμόρφωση ταπεινού σκώληκος, μέσα σε ένα μελανοπόρφυρο κουκούλι κατάνυξης, σε αναστάσιμη ψυχή.

iereasanatolikisekklisias

[2φΑ]

"Όμορφος κόσμος.. "

Διονύσιος Σολωμός  (1798 − 9 Φεβρουαρίου 1857)


Ύμνος εις την Ελευθερίαν  (στρ. 14-16) 

Ταπεινότατή σου γέρνει - ἡ τρισάθλια κεφαλή,
σὰν πτωχοῦ ποὺ θυροδέρνει - κι εἶναι βάρος του ἡ ζωή.
Ναί, ἀλλὰ τώρα ἀντιπαλεύει - κάθε τέκνο σου μὲ ὁρμή,
ποὺ ἀκατάπαυστα γυρεύει - ἢ τὴ νίκη ἢ τὴ θανῆ.

Ἀπ’ τὰ κόκαλα βγαλμένη - τῶν Ἑλλήνων τὰ ἱερά,
καὶ σὰν πρῶτα ἀνδρειωμένη, - χαῖρε, ὦ χαῖρε, Ἐλευθεριά!

[1823]

Εἰς Φραγκίσκα Φράιζερ  (θυγατέρα του Άγγλου διοικητή της Κέρκυρας)

Επίγραμμα  
Μικρὸς προφήτης ἔρριξε σὲ κορασιὰ τὰ μάτια,
καὶ στοὺς κρυφούς του λογισμοὺς χαρὰ γιομάτους εἶπε:
«Κι ἂν γιὰ τὰ μάτια σου Καλή, κι ἂν γιὰ τὴν κεφαλή σου,
κρίνους ὁ λίθος ἔβγανε, χρυσὸ στεφάνι ὁ ἥλιος,
δῶρο δὲν ἔχουνε γιὰ Σὲ καὶ γιὰ τὸ μέσα πλοῦτος.
Ὄμορφος κόσμος, ἠθικός, ἀγγελικὰ πλασμένος!»

[1849]

timesnews – [2fA]

"Ο Μέγας Ιεροεξεταστής "

Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι  (Fyodor Dostoevsky, 1821 - 9 Feb. 1881)

-  Ο ΜΕΓΑΣ ΙΕΡΟΕΞΕΤΑΣΤΗΣ

[από τους Αδελφούς Καραμαζὠφ (τόμ. 2, βιβλ. Τέταρτο, κεφ. 5) 
– Ο Ιβάν κουβεντιάζει με τον αδελφό του Αλιόσα και του αφηγείται τον μύθο του Μεγάλου Ιεροεξεταστή, ένα ποίημα δικό του, που έχει συντάξει κι αποστηθίσει στο μυαλό του· ο Ιβάν θεωρεί τον αδελφό του σαν τον καταλληλότερο, για να είναι ο πρώτος ακροατής του δημιουργήματος του…
- Η δράση εξελίσσεται στον 16ο αιώνα στην Ισπανία, στη Σεβίλλη, την πιο φρικτή περίοδο της Ιεράς Εξέτασης, τότε που στο όνομα της δόξας του Θεού άναβαν καθημερινά πυρές και σε μεγαλοπρεπή ολοκαυτώματα έκαιγαν αιρετικούς.]

Μετάφραση από τα ρωσικά: Ελένη Μπακοπούλου

Όχι με τον τρόπο που υποσχέθηκε να ξαναγυρίσει, στους αιώνες των αιώνων, με το πλήρωμα του χρόνου και σ᾿ όλη του την ουράνια δόξα, αλλά ξαφνικά, ξαναγυρίζει (ο Ιησούς) κοντὰ στους ανθρώπους, με την μορφὴ που είχε κατὰ την διάρκεια των τριών χρόνων της δημόσιας ζωής του.
Σιωπηλός, περνά καταμεσὶς του πλήθους, μ᾿ ένα χαμόγελο απέραντης συμπάθειας.
Η καρδιά του πλημμυρίζει απὸ αγάπη, τα μάτια του αντανακλούν την Γνώση, το Φως, την Δύναμη, που φωτίζουν και ξυπνούν την αγάπη στις καρδιές, τους απλώνει τα χέρια, τους ευλογεί, μια αρετὴ εξυγίανσης βγαίνει απ᾿ την κάθε επαφὴ μαζί του κι᾿ ακόμη απ᾿ τα φορέματα του.
Ο λαὸς χύνει δάκρυα χαράς και φιλά το χώμα όπου πατά.
Τα παιδιὰ σκορπίζουν λουλούδια στο πέρασμα του και φωνάζουν «Ωσαννά!»
- Εκείνος!, φωνάζουν. Είναι Εκείνος! δεν μπορεί παρὰ νάναι Εκείνος.
Κάνει θαύματα, μοιράζει έλεος.

Εκείνη την στιγμὴ περνά απὸ την πλατεία ο καρδινάλιος Μέγας Ιεροεξεταστής.
Είν᾿ ένας ψηλὸς γέρος, σχεδὸν αιωνόβιος, με στεγνὸ πρόσωπο, μάτια χωμένα στις κόγχες, μα που μέσα τους λάμπει ακόμη μια σπίθα. Δεν φορεί πια εκείνη την περίλαμπρη στολή, που τον έκανε να ξεχωρίζει χτες μέσα στο πλήθος, την ώρα που έκαιγαν τους εχθροὺς της Καθολικής Εκκλησίας· έχει ξαναβάλει το παλιό, ασκητικό του ράσο. Οι βοηθοί του κι ο Μέγας Σκευοφύλακας τον ακολουθούν απὸ απόσταση, όλο σεβασμό. Σταματά πλάι στο πλήθος και κοιτάζει απὸ μακριά. Ζαρώνει τα πυκνά του φρύδια και στα μάτια του αστράφτει μια τρομερὴ φλόγα.

Τον δείχνει με το δάχτυλο και διατάζει τους φρουρούς του να τον πιάσουν.
Είναι τόσο μεγάλη η δύναμη του και ο λαὸς τόσο συνηθισμένος να τον υπακούει, που όλοι παραμερίζουν, υπακούουν τρέμοντας· μέσα σε μία θανάσιμη σιωπή, οι χωροφύλακες τον πιάνουν και τον παίρνουν μαζί τους. Σαν ένας άνθρωπος όλο αυτὸ το πλήθος γονατίζει μπρος στον Μεγάλο Ιεροεξεταστὴ, που σηκώνει το χέρι του και το ευλογεί, κι ύστερα χωρὶς να πει μία λέξη εξακολουθεί τον δρόμο του.
Οδηγούν τον Κρατούμενο στο θλιβερὸ και παλιὸ κτίριο του Ιεροδικαστηρίου, και τον κλείνουν εκεί, σ᾿ ένα μικρὸ υπόγειο κελλί. Η ημέρα περνά κι έρχεται η νύχτα, μια νύχτα Σεβιλλιάνικη ζεστὴ κι αποπνικτική. Η ατμόσφαιρα «μυρίζει δάφνη και λεμονιά» (1).

Μέσα στο βαθύ σκότος ανοίγει η σιδερένια πόρτα της φυλακής κι ο Μεγάλος Ιεροεξεταστὴς αυτοπροσώπως, με μια λαμπάδα στο χέρι, μπαίνει αργά στο κελλί. Είναι μόνος, η πόρτα πίσω του κλείνει αμέσως. Σταματάει στο κατώφλι κι επί μακρόν, ένα λεπτό ή δύο, περιεργάζεται το πρόσωπο Του. Τελικὰ πλησιάζει, ακουμπάει το κηροπήγιο στo τραπέζι και του λέει:
«Εσύ; Είσαι Εσύ;   ….

"Αμίλητα ζευγάριαv "

Αμίλητα ζευγάρια, σχεδόν βουβά
-  από τον Γιώργο Τούλα

Το πρωί στα φανάρια και στο μποτιλιάρισμα κοιτάω πάντα στα διπλανά αυτοκίνητα τον κόσμο. Κυρίως τα ζευγάρια.
Δύο στα τρία αυτοκίνητα κάθε πρωί διασχίζουν την πόλη βουβά.

Εκείνη κοιτάζει πάντα έξω από το δεξί τζάμι, εκείνος από το αριστερό.
Πού και πού τα βλέμματα τους συναντιούνται και μετά ξανά απομακρύνονται.
Το ραδιόφωνο παίζει δυνατά, για την αμηχανία.

Λογικά θα έπρεπε αυτή την ώρα που η ζωή κυλάει σα ρυάκι στις φλέβες και η μέρα είναι μπροστά, κάτι να είχαν να πουν.
Τα όνειρα που είδαν τη νύχτα, τα άγχη για το τι θα απογίνουν τα παιδιά, ένα σχέδιο για μια εκδρομή, πως θα βγει ο μήνας με τόσα έξοδα.
Αντί για αυτά σιωπή. Ίσως κανένα νευρικό σχόλιο για το μποτιλιάρισμα.
Μια βιαστική ματιά στον καθρέφτη, αχτένιστος έφυγες πάλι από το σπίτι και μετά σιωπή.

Τα ίδια ζευγάρια τα βράδια στις ταβέρνες ή τα καφέ.
Κοιτάζουν τον κατάλογο, ανταλλάσσουν δυο στυφές κουβέντες για τον καιρό που κρύωσε έξαφνα και μετά που και που ρίχνουν καμιά κλεφτή ματιά στο κινητό, μήπως η λύση έρθει από κει.
Θα σχολιάσουν στην καλύτερη των περιπτώσεων το φόρεμα μιας ελαφρώς ενδεδυμένης κυρίας.

Κάποια στιγμή ένας από τους δυο θα πει κάτι για το φαγητό, καλό, κακό λίγη σημασία έχει και θα προτείνει το λογαριασμό.
O άλλος θα αναστενάξει με ανακούφιση.
Θα γυρίσουν σπίτι το ίδιο αμίλητοι, θα βάλουν ίσως ένα dvd από τα δεκάδες που πήραν από τις εφημερίδες, θα αποκοιμηθούν στον καναπέ με την τηλεόραση να παίζει.

Τα χρόνια θα περάσουν, οι κουβέντες θα γίνονται λιγότερες, διεκπεραιωτικές, η σιωπή θα πληθύνει.
Και τα λόγια θα κρατηθούν εκτός σπιτιού.
Στενάχωρη εικόνα. Σαν πίνακας του "Εντουαρντ Χόπερ.
Με κείνη στο παράθυρο να κοιτάζει έξω και κείνον στο τραπέζι βουβό.
Και η τηλεόραση θα λέει νούμερα.
Άνθρωποι απόμακροι που ο φόβος της κρίσης τους κρατά πια μαζί αναγκαστικά. 

Ανεβαίνεις σε ασανσέρ πολυκατοικιών και ακούς την απόλυτη σιωπή.
Ή καβγάδες. Γέλια ελάχιστα.

Το φανάρι ανάβει πράσινο, το αυτοκίνητο ξεκινά.
Σε λίγο μπαίνει στην Τσιμισκή. Τουλάχιστον εκεί έχει βιτρίνες.
Ένα σχόλιο για τις τιμές, τα χρώματα του χειμώνα που είναι έντονα φέτος.
Την κίνηση.
Στα γιορτινά τραπέζια, η παρουσία των παιδιών, οι αναμνήσεις παλιών, λιγότερο αμήχανων ημερών, δυο γουλιές κρασί, λειτούργησαν ως καταλύτης στον πάγο της αβάσταχτης καθημερινότητας.

Τώρα, ξανά σιωπή.

dinfo – [2fA]

"Ο πατρικός ρόλος "

-  Ιουλία Σουλάνδρου, ψυχολόγος
(από εισήγηση της σε Ημερίδα του ΣΠΑΠ «Η Αγκαλιά»)

….   Το χαμόγελο στην εμφάνιση ενός βρεφικού προσώπου, είναι ένα αποτέλεσμα της σωστής συμπεριφοράς και των δύο γονέων.
Στα μωρά που έχουν στερηθεί την στοργή και την προστασία που πηγάζει και από τους δύο γονείς, το πρώτο χαμόγελο αργεί να φανεί.

Η μητέρα στους πρώτους αυτούς μήνες, είναι σημαντικός παράγοντας διαμόρφωσης της προσωπικότητας του ανθρώπου. Το βρέφος χρειάζεται να νιώθει την αγάπη μέσα στα μάτια της μητέρας, αυτή αναζητά επίμονα, γιατί του είναι απαραίτητη.

Αυτή τη χρονική περίοδο δημιουργείται και ενισχύεται η παρουσία ή μη του συναισθήματος της αγάπης, μεταφέρεται στο βρέφος, όπου σιγά-σιγά δυναμώνει, παγιώνεται και γίνεται αιώνια.

Εδώ ο πατέρας πρέπει να προστατεύσει και να αποδεχτεί αυτή τη σχέση και έτσι σιγά-σιγά με την δική του παρουσία στο πλάι της γυναίκας του πλέον, να αρχίσουν οι πρώτες ανεξαρτητοποιήσεις του βρέφους από την τόσο απαραίτητη προσκολλητική σχέση με τη μητέρα, ώστε αυτή η σχέση να μην φτάσει στο όριο της παθολογίας και έτσι να δημιουργηθούν ψυχολογικά προβλήματα και να εκδηλωθούν στο άτομο, σαν ενήλικας πλέον.
Οτιδήποτε αποκτηθεί στην ηλικία αυτή, καλό ή κακό, παραμένει κτήμα του για όλη τη ζωή και επηρεάζει αποφασιστικά την ψυχή του παιδιού.

Η πατρότητα είναι το ίδιο ευχάριστη και απαραίτητη στο παιδί, με τη μητρότητα.
Το ίδιο το παιδί αισθάνεται ιδιαίτερη ικανοποίηση, όταν δέχεται τις φροντίδες του πατέρα του.
Πολλοί πατέρες βρίσκουν τη συγκίνηση που δοκιμάζουν από τις αντιδράσεις, όταν περιποιούνται τα παιδιά τους, σαν ένα από τα πιο μεγάλα πλεονεκτήματα του να είναι κανείς πατέρας,
Αυτό συμβαίνει γιατί οι φροντίδες είναι αυτές που μας κάνουν να νιώθουμε το παιδί σαν τον ίδιο μας τον εαυτό.

Η ασχολία του πατέρα με το παιδί, του δίνει την ευκαιρία να ξαναδοκιμάσει ο ίδιος κάποιες χαρές από τη δική του παιδική ζωή: τη χαρά του παιχνιδιού, μια δυσκολία που ξεπεράστηκε σωστά, μια επιτυχία ή αποτυχία.
Ο πατέρας που συμπεριφέρεται απέναντι στο παιδί του όχι μόνο σαν δυνατός, αλλά και με στοργή, κρατάει στα χέρια του το κλειδί της ευτυχίας και της ψυχικής ισορροπίας του παιδιού του.

Η σεξουαλική ταυτότητα του παιδιού εξαρτάται επίσης σ’ ένα μεγάλο βαθμό, από την στάση του πατέρα. Όταν ο πατέρας απουσιάζει, το πρότυπό του μένει κενό και αφήνεται στο παιδί ν’ ανακαλύψει στα τυφλά την έννοια της ανδρικής του ταυτότητας.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα αγόρια να γίνονται ευάλωτα στη μίμηση στερεοτυπικών ανδρικών συμπεριφορών, όπως αυτές διαμορφώνονται από τη νοοτροπία της κοινωνίας (σκληρές, επιθετικές και βίαιες συμπεριφορές) κρατώντας ουσιαστικά μια ψυχική απόσταση από τους άλλους, η οποία θα στέκεται εμπόδιο στη σχέση τους με τους άλλους.

Σε ακραίες περιπτώσεις μέσα από την απελπισμένη ανάγκη τους για μια ανδρική ταυτότητα, υιοθετούν συμπεριφορές που φτάνουν μέχρι την παραβατικότητα.

Ένας πατέρας που συμμετέχει πολύ λίγο στη ζωή του παιδιού του και αυτό το πολύ λίγο, το περνά αποδοκιμάζοντάς το, μαλώνοντάς το, μεταβάλλεται στη φαντασία του σαν ο χωροφύλακας του σπιτιού.
Το αποτέλεσμα, τόσο της άσχημης και ανώριμης συμπεριφοράς της άσκησης των πατρικών καθηκόντων, όσο και της υπερβολικής χρήσης της πατρικής εξουσίας καταλήγουν σχεδόν στο ίδιο σημείο.
Επαναστατική, παραβατική, βίαιη αντίδραση από μέρους του παιδιού ή ολοκληρωτική υποταγή, και τα δύο το ίδιο καταστροφικά για την ολοκλήρωση της προσωπικότητας του παιδιού.

Η επιρροή του πατέρα πάνω στο παιδί θα ήταν πιο μεγάλη, αν τις λίγες ώρες που περνούν μαζί τις διέθετε να γνωρίσουν καλύτερα ο ένας τον άλλο.
Ο πατέρας πρέπει να είναι ο πρώτος και ο καλύτερος φίλος του παιδιού από τον πρώτο χρόνο της ηλικίας του.
Για να γίνει αυτό δεν πρέπει το παιδί να τον φοβάται, αλλά να τον σέβεται και να τον αγαπά.

Τα παιχνίδια και οι χαρές μαζί με τον πατέρα αποκτούν μια σπουδαιότητα
που απλώνεται πέρα από την πραγματική σημασία του ρόλου του πατέρα.

Είναι η εικόνα του «άνδρα» μέσα στο σπίτι.
Ο πρώτος σύντροφος των αγοριών, ο πρώτος φίλος των κοριτσιών.
Ο γιος διδάσκεται πώς να γίνει πατέρας από τον ίδιο του τον πατέρα.
Γνωρίζει τις σχέσεις του πατέρα του με τα άλλα αδέρφια του και παρακολουθεί προσεκτικά τον τρόπο που αντιδρά ο πατέρας απέναντι στον ίδιο.
Το κορίτσι μαθαίνει πώς είναι ο άνδρας και πώς συμπεριφέρεται ο πατέρας.

Οι σχέσεις του πατέρα με την μητέρα προσφέρουν στα παιδιά την ευκαιρία να παρατηρούν όλες τις πλευρές της συμπεριφοράς τους σαν συζύγων.
Ειδικά για το αγόρι ο πατέρας αποτελεί το πρότυπο, που σαν μικρός το μιμείται και σαν μεγάλος θέλει να ταυτιστεί μαζί του.

Είναι φανερό, πως κανείς από τους δύο γονείς δεν μπορεί να αναπληρώσει τα καθήκοντα του άλλου.
Το περιεχόμενο του ρόλου τους είναι ξεχωριστό, σημαντικό και απαραίτητο για την ψυχολογική ανάπτυξη του παιδιού.

citypatras – [2fA]

"The Second Waltz "

André Rieu performing Shostakovich
-  "The Second Waltz" live in Maastricht, The Netherlands

[2fA]