"Χριστός ή αλήθεια.. "

 

Διονύσης Σκλήρης
"Στην πρωτοπορία της νεωτερικότητας, μαζί με τον Χριστό"
- Η Χριστολογική διέξοδος του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι στη νεωτερική κατανόηση της ελευθερίας

….  Στον Ντοστογιέφσκι οφείλουμε ότι εξέφρασε μία Χριστολογική εκδοχή της νεωτερικής έννοιας της ελευθερίας και κατά τον τρόπο αυτόν, έδειξε ότι μπορούμε να είμαστε νεωτερικοί άνθρωποι ακριβώς μαζί με τον Χριστό, και όχι χωρίς Αυτόν ή εναντίον Του.

Όταν ο Ντοστογιέφσκι θέτει ένα δίλημμα μεταξύ Χριστού και αλήθειας και βεβαιώνει ότι προτιμά να είναι με τον Χριστό παρά με την αλήθεια, αυτό που μάλλον υπαινίσσεται είναι ότι ο Χριστός αποτελεί μία αλήθεια μυστική και προσωπική, η οποία υπερβαίνει την αλήθεια της γνώσης της εξωτερικής πραγματικότητας από τις θετικές επιστήμες, όπως είναι λ.χ. η ενιαία μαθηματικοποιημένη φυσική της νεωτερικότητας ή η αντίστοιχη βιολογία κ.ο.κ.

Για αυτό και η συνάντηση με τον Χριστό γίνεται σε ένα πεδίο προσωπικής ελευθερίας, που αψηφά τους αντικειμενικούς κανόνες.
Περαιτέρω βρίσκουμε στον Ντοστογιέφσκι τον Χριστό ως μία προσωπική μη αντικειμενική ομορφιά, η οποία θα σώσει τον κόσμο.

Αν ο Εμμανουήλ Καντ είδε την αισθητική ως μία εκκρεμή γέφυρα ανάμεσα στον κόσμο της επιστήμης που μελετά τα υπαρκτά, και σε αυτόν της ηθικής που συνιστά τους ορίζοντες των αξιών, με την έννοια ότι με την αισθητική επενδύουμε με αξίες τον κόσμο πλην με τρόπο μη επιστημονικώς αποδείξιμο, ο Ντοστογιέφσκι μεταβαίνει από την εκκρεμότητα στην αντίστιξη με το να διεκδικήσει ότι ο Χριστός είναι ο σωτήρας ως «ωραίος κάλλει», ενάντια στους κανόνες της επιστήμης ή και της αντικειμενικής φυσικής αισθητικής ή ακόμη και ενάντια στην αντικειμενική ηθική. ….

 

Antifono – 2φΑ

                                                                          

"Οι τρεις φίλες.. "

Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης
"Τρεις Αγίες, που αξίζει να τις γνωρίσεις, και να τις πιάσεις φίλες σου καλές… "

- Η πρώτη είναι η Αγία Απόσταση...
...Σημαίνει να έχεις διάκριση.
Να μην τον πνίγεις τον άλλον με την παρουσία σου.
Καμιά φορά ξέρεις, το να πάρεις απόσταση από κάποιον,
είναι η μόνη λύση για να μην χαλάσει η σχέση...

- Η δεύτερη είναι η Αγία Υπομονή...
...Μεγάλη Αγία!
Ανθρώπους να δεις που έχει βάλει αυτή η Αγία στον Παράδεισο.
Αν την κάνεις φίλη, να το ξέρεις,
θα σε βοηθάει να αντιμετωπίζεις όλες τις δυσκολίες της ζωής.
Όσο μεγάλες ή τρομαχτικές και αν μοιάζουν...

- Και η τρίτη είναι η Αγία Σιωπή...
...Δύσκολα την πιάνεις φίλη. Ακόμα πιο δύσκολα την κρατάς...
Είναι τέχνη να ξέρεις να μιλάς. Είναι όμως τέχνη μεγαλύτερη,
να μπορείς να σιωπήσεις.
Να μην πληγώσεις...! Να μην απελπίσεις...!
Να μην προδώσεις...! Να μην περηφανευτείς...!
Αυτά που βγαίνουν από το στόμα,
αυτά είναι που μας κάνουν ακάθαρτους...

"Απόσταση, Υπομονή και Σιωπή…"
Τρεις Αγίες που αξίζει να τις κάνεις φίλες!!!
...Πολλές φορές ούτε ο κόπος, ούτε οι μετάνοιες, ούτε οι σταυροί
προσελκύουν τη Χάρη.

Υπάρχουν μυστικά.
Το ουσιαστικότερο είναι να φύγεις απ’ τον τύπο και να πηγαίνεις στην ουσία.
Ό,τι γίνεται, να γίνεται από αγάπη.

 

Vb – 2fA

                                                          

"Λυκοφιλία "

 

Αιλιανός  (2ος-3ος αι. μ.Χ.)   -  «Περί ζώων ιδιότητος», ΣΤ 65

Στην περιοχή του Κωνώπιου, όπως λέγεται, είναι περιοχή κοντά στη Μαιώτιδα λίμνη (σ.σ. Αζοφική Θάλασσα), οι λύκοι είναι πιστοί σύντροφοι των ψαράδων και των θαλασσινών, αν τους δεις δεν πιστεύεις πως διαφέρουν από τους οικόσιτους σκύλους.

Εφόσον τούτοι οι λύκοι παίρνουν μερίδιο από την ψαριά, ισχύει συνθήκη ειρήνης και φιλίας ανάμεσα σε αυτούς και τους ψαράδες· ειδεμή, οι λύκοι σκίζουν και καταστρέφουν τα δίχτυα και επειδή δεν τους έδωσαν μερίδιο, κάνουν ζημιά στους ψαράδες.

ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ:
«Περὶ τὸ Κωνώπιον οὕτω καλούμενον ῾χῶρος δὲ ἄρα τῆς Μαιώτιδός ἐστἰ τοῖς ἀσπαλιευταῖς τε καὶ θαλαττουργοῖς ἀνδράσιν οἱ λύκοι πιστῶς παραμένουσι, καὶ εἰ θεάσαιο, οὐκ ἂν εἴποις αὐτοὺς κυνῶν οἰκουρούντων διαφέρειν. ἐὰν μὲν οὖν ἀπολάχωσι τῆς ἄγρας τῆς θαλαττίου μοίρας οἵδε οἱ λύκοι, εἰρηναῖα αὐτοῖς πρὸς τοὺς ἁλιέας καὶ ἔνσπονδά ἐστιν· εἰ δὲ μή, διαξαίνουσιν αὐτῶν τὰ δίκτυα καὶ ἀφανίζουσι, καὶ ἔδοσαν ὑπὲρ τῆς σφετέρας ἀμοιρίας ζημίαν οἱ λύκοι αὐτοῖς» 

Fb – Περί Αλός

2φΑ

                                                                              

"Aγάπη, η απόλυτη έκθεση "

 

Massimo Recalcati  -  Η συγχώρεση του πατέρα
[Ποιμαντική Σκέψη της Εβδομάδος]

 

Στην παραβολή του Λουκά είναι η συγχώρεση του πατέρα που –ελευθερώνοντας τον Νόμο από την αυτόματη εφαρμογή του, από την ίδια του την κανονιστικότητα– επιτρέπει την επικράτηση της ζωής μπροστά στον θάνατο και την ατελείωτη χάρη μιας νέας συνάντησης.

Η συγχώρεση του πατέρα υψώνει την αγάπη για το παιδί του σε μια πράξη που δίνει άλλο νόημα σε ολόκληρο τον κόσμο, επειδή η συγχώρεση καθιστά πάλι τη ζωή ζωντανή, άξια να τη ζήσει, άξια της δυνατότητας να ξαναρχίσει.
Στη χριστιανική διδασκαλία, η συγχώρεση είναι η πιο υψηλή απόδειξη που αναμένει η ανθρώπινη αγάπη γιατί αυτή (η συγχώρεση) θεωρείται πως είναι μια αποκλειστικότητα του Θεού, και όταν ο άνθρωπος πλησιάζει τη δυνατότητα της συγχώρεσης, πλησιάζει κατά συνέπεια τον Θεό.

Το δώρο της συγχώρεσης δεν ζητάει τίποτα σε αντάλλαγμα, δεν απαντάει σε καμιά λογική συνδιαλλαγής, δεν αντιδρά σε καμία συμμετρία.
Η συγχώρεση εξανεμίζει κάθε ανταποδοτική απεικόνιση της δικαιοσύνης.
Γι' αυτόν τον λόγο είναι αυτό που διαφωτίζει –με τον πιο ριζοσπαστικό τρόπο– την αγάπη ως απόλυτη έκθεση.

Η συγχώρεση δεν είναι κάποια αμνησία, δεν είναι σβήσιμο της πληγής, δεν είναι άρνηση του τραύματος της πληγής.
Το έχουμε ήδη δει: Δεν μπορούμε να συγχωρήσουμε επειδή έχουμε ξεχάσει, αλλά αντίθετα μπορούμε να ξεχάσουμε μόνο αν έχουμε συγχωρέσει.

Το να συγχωρούμε δεν είναι σαν να επισκευάζουμε ένα σπασμένο βάζο.
Κάτι το ανεπανόρθωτο έχει μεσολαβήσει: Υπάρχει μια πραγματική μη αντιστρεψιμότητα της προσβολής και του τραύματος της εγκατάλειψης.
Ο πατέρας για τον οποίο μιλάει η παραβολή του Ιησού, είναι ο πατέρας που ξέρει να αγαπά το μυστικό του παιδιού, που ξέρει να το αφήνει να πάρει τον δρόμο του, που ξέρει επίσης να το περιμένει και να το αγαπάει στο πλαίσιο της συγχώρεσης.

Είναι αυτή η αγάπη, για την οποία είναι ικανός ο πατέρας του γιου που ξαναβρέθηκε.

[Auguste Rodin – “Ο άσωτος υιός», 1884]

 

πΖ – 2φΑ

                                                                

"Ελθών εἰς ἑαυτόν.. "

 

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ
(Κατά Λουκάν - 15, 11.. )

Εἶπεν ὁ Κύριος την παραβολὴν ταύτην· ἄνθρωπός τις εἶχε δύο υἱούς.
Καὶ εἶπεν ὁ νεώτερος αὐτῶν τῷ πατρί· πάτερ, δός μοι τὸ ἐπιβάλλον μέρος τῆς οὐσίας.
Καὶ διεῖλεν αὐτοῖς τὸν βίον.
Καὶ μετ᾿ οὐ πολλὰς ἡμέρας συναγαγὼν ἅπαντα ὁ νεώτερος υἱὸς ἀπεδήμησεν εἰς χώραν μακράν, καὶ ἐκεῖ διεσκόρπισε τὴν οὐσίαν αὐτοῦ ζῶν ἀσώτως.

Δαπανήσαντος δὲ αὐτοῦ πάντα ἐγένετο λιμὸς ἰσχυρὸς κατὰ τὴν χώραν ἐκείνην, καὶ αὐτὸς ἤρξατο ὑστερεῖσθαι.
Καὶ πορευθεὶς ἐκολλήθη ἑνὶ τῶν πολιτῶν τῆς χώρας ἐκείνης, καὶ ἔπεμψεν αὐτὸν εἰς τοὺς ἀγροὺς αὐτοῦ βόσκειν χοίρους. Καὶ ἐπεθύμει γεμίσαι τὴν κοιλίαν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν κερατίων ὧν ἤσθιον οἱ χοῖροι, καὶ οὐδεὶς ἐδίδου αὐτῷ.

Εἰς ἑαυτὸν δὲ ἐλθὼν εἶπε· πόσοι μίσθιοι τοῦ πατρός μου περισσεύουσιν ἄρτων, ἐγὼ δὲ λιμῷ ἀπόλλυμαι! Ἀναστὰς πορεύσομαι πρὸς τὸν πατέρα μου καὶ ἐρῶ αὐτῷ· πάτερ, ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ἐνώπιόν σου. Οὐκέτι εἰμὶ ἄξιος κληθῆναι υἱός σου· ποίησόν με ὡς ἕνα τῶν μισθίων σου.

Καὶ ἀναστὰς ἦλθε πρὸς τὸν πατέρα αὐτοῦ. ἔτι δὲ αὐτοῦ μακρὰν ἀπέχοντος εἶδεν αὐτὸν ὁ πατὴρ αὐτοῦ καὶ ἐσπλαγχνίσθη, καὶ δραμὼν ἐπέπεσεν ἐπὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ κατεφίλησεν αὐτόν. …

 

2φΑ

                                                   

"Καθαρότητα "

Ισαάκ ο Σύρος
«Άλλη είναι η καθαρότητα του νου και άλλη της καρδιάς.»

["ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΣΑΑΚ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥ"]

Ο νους είναι μία από τις αισθήσεις της ψυχής, ενώ η καρδιά περιέχει και εξουσιάζει τις εσωτερικές αισθήσεις.
Η καρδιά είναι η ρίζα. Και αν η ρίζα είναι αγία, τότε και τα κλαδιά είναι άγια.
Με άλλα λόγια, αν η καρδιά καθαρισθεί από το κακό, είναι φανερό ότι είναι καθαρές και όλες οι εσωτερικές αισθήσεις.

Ο νους πάλι, αν ασχοληθεί επιμελώς με την ανάγνωση των θείων Γραφών η και μοχθήσει κάπως στις νηστείες, στις αγρυπνίες και στην ησυχία, θα λησμονήσει μεν την προτέρα του διαγωγή και θα γίνει καθαρός, εφόσον παύσει να κάνει παρέα με αισχρούς λογισμού, όμως η καθαρότητα του αυτή δεν θα 'ναι μόνιμη.
Γιατί, όπως γρήγορα καθαρίζεται, έτσι και γρήγορα μολύνεται.

Η καρδιά όμως δεν είναι έτσι, γιατί αυτή καθαρίζεται με πολλές θλίψεις και στερήσεις, και με τη διακοπή της επαφής με τις αμαρτωλές ενέργειες των κοσμικών, και με την απονέκρωση του κοσμικού φρονήματος.
Και άμα η καρδιά γίνει καθαρή, δεν μολύνεται εύκολα η καθαρότητα της από τα μικρά κακά συναπαντήματα, ούτε φοβάται από τους μεγάλους και φανερούς και φοβερούς πολέμους με τον διάβολο.

Κι αυτό συμβαίνει, επειδή απέκτησε, έτσι να πούμε, δυνατό στομάχι, που μπορεί πολύ γρήγορα να χωνέψει κάθε τροφή, που δεν μπορούν να χωνέψουν οι άρρωστοι.
Ώστε, όταν αποκτούμε την καθαρότητα γρήγορα, δηλ. σε λίγο χρόνο και με λίγο κόπο, γρήγορα και τη χάνουμε, και μολυνόμαστε πάλι.
Ενώ η καθαρότητα, που αποκτήσαμε με πολλές θλίψεις και σε μακρό χρόνο, δεν φοβάται από καμιά προσβολή, γιατί ο Θεός την δυναμώνει και την στηρίζει.

Ας είναι δοξασμένο το όνομα του εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.

 

2φΑ

                                                                    

 

"Ευχαριστία.. "

 

Ζήσιμος Λορεντζάτος  -  Ευχαριστία
[Ποιμαντική Σκέψη της Εβδομάδος]

Όλα αυτά τα αγαθά που έχομε κάθε μέρα γύρω μας
και τα νομίζομε τίποτα,
ένα ζεστό κρεβάτι, φαγητό, νερό, ρούχα να φορέσαμε,
φιλική συντροφιά, τους δικούς μας
− Θεέ μου, κάνε με να καταλαβαίνω καθημερινά την αξία τους,
να καταλαβαίνω το πόσο εύκολα μπορούν όλα αυτά να γίνουν άφαντα
μέσα σε μια μέρα από μπροστά μου και να μεταμορφωθώ
σε ένα βρωμερό, πειναλέο, κουρελιασμένο ανθρώπινο πλάσμα,
που άλλα ανθρώπινα (αυτό είναι το απίστευτο) πλάσματα το σπρώχνουν
με τον υποκόπανο ή με κλωτσιές μέσα σε μπουντρούμια
ή συρματοπλεγμένα στρατόπεδα, με μια ψωριασμένη κουβέρτα,
ωσότου αρρωστήσει, σακατευτεί, ξεψυχήσει, παλαβώσει
ή αποσκελετωθεί της πείνας...
Θεέ μου, κάνε με να καταλαβαίνω καθημερινά και να τιμάω αυτά τα λίγα
ή πολλά, που τα έχω σήμερα,
ένα καθαρό κρεβάτι, μια γωνιά ζεστή, το ψωμί, το κρασί,
το τραπέζι ετούτο με το χαρτί και το μολύβι...
Θεέ μου, κάνε με...

Βισουάβα Σιμπόρσκα

Δεν στερείται γοητείας
αυτός ο τρομακτικός κόσμος,
δεν στερείται πρωινών
άξιων να ξυπνάς για αυτά...

 

πΖ – 2φΑ

                                                             

"Οι τρεις αγάπες "

 

C. S. Lewis
[Ποιμαντική Σκέψη της Εβδομάδος]

Μιλάμε για την αγάπη της ανάγκης, της προσφοράς και της λατρείας.

Η αγάπη ανάγκης παραπονιέται στον Θεό για την ένδειά μας.
Η αγάπη προσφοράς λαχταρά να υπηρετήσει ή ακόμα και να υποφέρει για τον Θεό.
Η αγάπη λατρείας, λέει: «Σε ευ­χαριστούμε για το μεγαλείο Σου».

Η αγάπη ανάγκης ενός άν­δρα λέει για μια γυναίκα: 
«Δεν μπορώ να ζήσω χωρίς αυτή».
Η αγάπη προσφοράς λαχταρά να της προσφέρει ευτυχία, άνε­ση, προστασία 
– ει δυνατόν και πλούτο.
Η αγάπη "εκτίμησης" την κοιτάζει και κρατάει την ανάσα και μένει σιωπηλή, αγαλλιάζει που υπάρχει ένα τέτοιο θαύμα, έστω κι αν όχι για εκείνον. 
Δεν θα αποκαρδιωθεί αν τη χάσει· θα το προτιμούσε από το να μην την έχει δει ποτέ.

Στην πραγματική ζωή, δόξα τω Θεώ, τα τρία στοιχεία αγάπης αναμιγνύονται και διαδέχο­νται το ένα το άλλο, διαρκώς.
Ίσως κανένα, εκτός από την αγάπη ανάγκης, να μην υπάρχει μόνο του, σε «χημική»
καθα­ρότητα, για περισσότερο από μερικά δευτερόλεπτα.

Και ίσως αυτό να συμβαίνει, επειδή στους ανθρώπους τίποτα εκτός από την ανάγκη (-δείκτη της αδυναμίας μας), δεν είναι μόνιμο σ' αυτή τη ζωή.

 

πΖ – 2φΑ

                                                        

"Υπαπαντή του Κυρίου "

 

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β΄

25 Καὶ ἰδοὺ ἦν ἄνθρωπος ἐν Ἱεροσολύμοις ᾧ ὄνομα Συμεών, καὶ ὁ ἄνθρωπος οὗτος δίκαιος καὶ εὐλαβής, προσδεχόμενος παράκλησιν τοῦ Ἰσραήλ, καὶ Πνεῦμα ἦν Ἅγιον ἐπ’ αὐτόν·

26 καὶ ἦν αὐτῷ κεχρηματισμένον ὑπὸ τοῦ Πνεύματος τοῦ Ἁγίου μὴ ἰδεῖν θάνατον πρὶν ἢ ἴδῃ τὸν Χριστὸν Κυρίου.

27 καὶ ἦλθεν ἐν τῷ Πνεύματι εἰς τὸ ἱερόν· καὶ ἐν τῷ εἰσαγαγεῖν τοὺς γονεῖς τὸ παιδίον Ἰησοῦν τοῦ ποιῆσαι αὐτοὺς κατὰ τὸ εἰθισμένον τοῦ νόμου περὶ αὐτοῦ,

28 καὶ αὐτὸς ἐδέξατο αὐτὸν εἰς τὰς ἀγκάλας αὐτοῦ καὶ εὐλόγησε τὸν Θεὸν καὶ εἶπε·

29 νῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου, δέσποτα, κατὰ τὸ ρῆμά σου ἐν εἰρήνῃ,
30 ὅτι εἶδον οἱ ὀφθαλμοί μου τὸ σωτήριόν σου,
31 ὃ ἡτοίμασας κατὰ πρόσωπον πάντων τῶν λαῶν.
32 φῶς εἰς ἀποκάλυψιν ἐθνῶν καὶ δόξαν λαοῦ σου Ἰσραήλ.

 

2φΑ

"Γραμμή διηνεκής.. "

 

Ο Γητευτής της Τερψιχόρης -
Σύνθεση: ΑΓΓΕΛΟΣ & ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΨΥΛΛΑΚΗΣ

«Γραμμή διηνεκής
ανάμεσα στο φως και το δικό τους τοπίο
εκεί που ζωγραφίστηκαν
στο άκρο μιας ευθραυστότητας
με σύντροφο τη μικρή τους σκιά.
Σύννεφα-ταξίδια κατά το σχήμα τους
σε ώριμο φτάνουν δειλινό
αιχμάλωτα στο χρώμα
ενόσω μαζί τους κι ο νους (ακατοίκητος)
για μία ακόμα ημέρα στο φευγαλέο
θα δραπετεύσει…»

Π. Μ.

 

2φΑ