Πέμπτη 31 Μαρτίου 2022

"Ένα μεγάλο γυάλινο βάζο "

 



-  Γράφει ο Γιώργος Μαραγκός


Εάν μαζέψετε 100 μαύρα μυρμήγκια και 100 κόκκινα μυρμήγκια και τα βάλετε σε ένα μεγάλο γυάλινο βάζο, τίποτα δεν θα συμβεί.
Όμως, αν πάρετε το βάζο και το κουνήσετε βίαια και μετά το αφήσετε στο τραπέζι, τα μυρμήγκια θα αρχίσουν να σκοτώνουν το ένα το άλλο.

Τα κόκκινα πιστεύουν ότι τα μαύρα είναι ο εχθρός, ενώ τα μαύρα πιστεύουν ότι τα κόκκινα είναι ο εχθρός τους.
Όμως, ο πραγματικός εχθρός -αυτός που “συντάραξε” τον κόσμο τους- είναι το άτομο που κούνησε το βάζο.

Το ίδιο ακριβώς γίνεται και ισχύει για τις περισσότερες διαμάχες ομάδων μέσα σε μία κοινωνία.
Άνδρες – γυναίκες, αριστεροί – δεξιοί, λευκοί – μαύροι, διαθρησκευτικές συγκρούσεις…
Και τόσοι άλλοι διαχωρισμοί που οδηγούν σε κοινωνικές διχόνοιες.

Ποιος όμως και για ποιόν λόγο, κουνάει το βάζο;

 

akromolio

fb – 2φΑ

                                                                              

Τετάρτη 30 Μαρτίου 2022

"Δέν λιγοστεύει ἡ σιωπή "

 



KIKH ΔΗΜΟΥΛΑ  -  Η ΠΕΡΙΦΡΑΣΤΙΚΗ ΠΕΤΡΑ

Μίλα.
Πὲς κάτι, ὁτιδήποτε.
Μόνο μὴ στέκεις σὰν ἀτσάλινη ἀπουσία.
Διάλεξε ἔστω κάποια λέξη,
ποὺ νὰ σὲ δένει πιὸ σφιχτὰ
μὲ τὴν ἀοριστία.
Πές:
«ἄδικα»,
«δέντρο»,
«γυμνό».
Πές:
«θὰ δοῦμε»,
«ἀστάθμητο»,
«βάρος».
Ὑπάρχουν τόσες λέξεις ποὺ ὀνειρεύονται
μιὰ σύντομη, ἄδετη, ζωὴ μὲ τὴ φωνή σου.

Μίλα.
Ἔχουμε τόση θάλασσα μπροστά μας.
Ἐκεῖ ποὺ τελειώνουμε ἐμεῖς
ἀρχίζει ἡ θάλασσα.
Πὲς κάτι.
Πὲς «κῦμα», ποὺ δὲν στέκεται.
Πὲς «βάρκα», ποὺ βουλιάζει
ἂν τὴν παραφορτώσεις μὲ προθέσεις.

Πὲς «στιγμή»,
ποὺ φωνάζει βοήθεια ὅτι πνίγεται,
μὴν τὴ σῴζεις,
πὲς
«δὲν ἄκουσα».

Μίλα.
Οἱ λέξεις ἔχουν ἔχθρες μεταξύ τους,
ἔχουν τοὺς ἀνταγωνισμούς:
ἂν κάποια ἀπ᾿ αὐτὲς σὲ αἰχμαλωτίσει,
σ᾿ ἐλευθερώνει ἄλλη.
Τράβα μία λέξη ἀπ᾿ τὴ νύχτα
στὴν τύχη.
Ὁλόκληρη νύχτα στὴν τύχη.
Μὴ λὲς «ὁλόκληρη»,
πὲς «ἐλάχιστη»,
ποὺ σ᾿ ἀφήνει νὰ φύγεις.
Ἐλάχιστη
αἴσθηση,
λύπη
ὁλόκληρη
δική μου.
Ὁλόκληρη νύχτα.

Μίλα.
Πὲς «ἀστέρι», ποὺ σβήνει.
Δὲν λιγοστεύει ἡ σιωπὴ μὲ μιὰ λέξη.
Πὲς «πέτρα»,
ποὺ εἶναι ἄσπαστη λέξη.
Ἔτσι, ἴσα ἴσα,
νὰ βάλω ἕναν τίτλο
σ᾿ αὐτὴ τὴ βόλτα τὴν παραθαλάσσια.

 

2φΑ

                                                    

Δευτέρα 28 Μαρτίου 2022

"Το λυχνάρι που πήγε χαμένο"

 



-  Rabindranâth Tagore


- Απάνω στην ερημική πλαγιά της ακροποταμιάς,
ανάμεσα στα χόρτα τα ψηλά, την ρώτησα:
«Κόρη! Πού τραβάς, σκεπάζοντας με την ποδιά σου τη φλόγα του λύχνου σου;
Το σπίτι μου είναι σκοτεινό και έρημο· δάνεισέ μου το φως σου».

Σήκωσε μια στιγμή σε μένα τα σκοτεινά της μάτια και με ατένισε στο σούρουπο
της βραδιάς.
«Ήρθα κατά το ποτάμι», μου ‘πε, για να εμπιστευθώ στο ρέμα το λυχνάρι μου,
όταν σβήσει η τελευταία του ήλιου αναλαμπή»

- Στη σιγαλιά του πυκνωμένου σκοταδιού, τη ρώτησα.
«Κόρη! Όλα τα φώτα σας είναι αναμμένα. Πού πας, λοιπόν, με τον λύχνο σου;
Το σπίτι μου είναι σκοτεινό και έρημο, δάνεισέ μου το φως σου».

«Ήρθα», μου ‘πε σε λίγο, «ν’ αφιερώσω το λύχνο μου στον ουρανό».
Και στάθηκα εκεί, κοιτάζοντας με μελαγχολία
το αδύνατο εκείνο φως, ανώφελα να χωνεύει στην έρημο.

- Στα σκοτάδια της νύχτας της βαθιάς κι’ αφέγγαρης, τη ρώτησα.
«Κόρη! Τι ζητάς, λοιπόν, κρατώντας, έτσι τον λύχνο σου απάνω στην καρδιά σου;
Το σπίτι μου είναι σκοτεινό και έρημο· δάνεισέ μου το φως σου».

Μια στιγμή σταμάτησε και σκεπτική με κοίταξε μέσα στο σκοτάδι.
«Έφερα το φως μου», είπε, «για να λάβω κι’ εγώ μέρος στη «Γιορτή των Φαναριών».

… Και στάθηκα και κοίταζα με λύπη το μικρό λυχνάρι να χάνεται ανώφελα
μέσα στα πάμπολλα φώτα της γιορτής.

 

beatrikn – 2φΑ

                                                           

Κυριακή 27 Μαρτίου 2022

"Στο μέσον του δρόμου "

 



π. Αλέξανδρος Σμέμαν, Μεγάλη Σαρακοστή – Πορεία προς το Πάσχα
[11η έκδοση, Εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 2006]


Α
ξίζει να σημειωθεί ότι το θέμα του Σταυρού, που κυριαρχεί στην υμνολογία αυτής της Κυριακής, παρουσιάζεται όχι μέσα στα πλαίσια του πόνου αλλά της νίκης και της χαράς. Ακόμα δε περισσότερο οι Ειρμοί του Κανόνα της Κυριακής είναι παρμένοι από την πασχαλινή ακολουθία, «Ἀναστάσεως ἡμερα», και ο Κανόνας είναι παράφραση του αναστάσιμου Κανόνα (Σταυροαναστάσιμος Κανόνας).

Είναι εύκολο να διακρίνουμε το νόημα όλων αυτών. Βρισκόμαστε στη μέση της Μεγάλης Σαρακοστής.
Από τη μια πλευρά η φυσική και πνευματική προσπάθεια, αν είναι συστηματική και συνεχής, αρχίζει να μας γίνεται αισθητή, το φόρτωμα να γίνεται πιο βαρύ, η κόπωση πιο φανερή. Έχουμε ανάγκη από βοήθεια και ενθάρρυνση.
Από την άλλη πλευρά, αφού αντέξουμε αυτή την κόπωση και έχουμε αναρριχηθεί στο βουνό μέχρι αυτό το σημείο, αρχίζουμε να βλέπουμε το τέλος της πορείας μας και η ακτινοβολία του Πάσχα γίνεται πιο έντονη.

Η Σαρακοστή είναι η σταύρωση του εαυτού μας, είναι η εμπειρία -περιορισμένη βέβαια- που αποκομίζουμε από την εντολή του Χριστού που ακούγεται στο ευαγγελικό ανάγνωσμα αυτής της Κυριακής: «ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι»
(Μαρκ. 8,34).

Αλλά δεν μπορούμε να σηκώσουμε τον σταυρό μας και ν’ ακολουθήσουμε τον Χριστό αν δεν ατενίζουμε τον Σταυρό που Εκείνος σήκωσε για να μας σώσει.
Ο δικός Του Σταυρός, όχι ο δικός μας, είναι εκείνος που μας σώζει.
Ο δικός Του Σταυρός είναι εκείνος που δίνει νόημα, αλλά και δύναμη στους άλλους.
Αυτό μας εξηγεί το συναξάρι της Κυριακής αυτής ….

Είμαστε σαν τους οδοιπόρους σε δύσκολο και μακρινό δρόμο που, κατάκοποι, αν βρουν κάποιο ευσκιόφυλλο δένδρο κάθονται για λίγο ν’ αναπαυθούν και ανανεωμένοι συνεχίζουν τον δρόμο τους. Έτσι και τώρα τον καιρό της νηστείας και στο δύσκολο ταξίδι της προσπάθειας, ο ζωηφόρος Σταυρός φυτεύτηκε στο μέσον του δρόμου από τους αγίους Πατέρες για να μας δώσει άνεση και αναψυχή, για να μας ενθαρρύνει στην υπόλοιπη προσπάθειά μας.

Ή για να δώσουμε και ένα άλλο παράδειγμα: όταν έρχεται ένας βασιλιάς, πριν απ’ αυτόν πορεύονται τα διακριτικά του γνωρίσματα, τα σκήπτρα, τα σύμβολα του και ύστερα εμφανίζεται ο ίδιος χαρούμενος για την νίκη και μαζί του χαίρονται και όλοι οι υπήκοοι του· έτσι και ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, που σε λίγο θα μας δείξει τη νίκη Του κατά του θανάτου Του και θα εμφανιστεί μετά δόξης την ήμερα της αναστάσεως, μας στέλνει πρώτα το σκήπτρο Του, τη βασιλική σημαία, τον ζωοποιό Σταυρό, ώστε να μας προετοιμάσει να δεχτούμε και τον ίδιο τον Βασιλιά και να Τον δοξάσουμε για τη νίκη…

 

agiosthomas – 2φΑ

                                                    

Σάββατο 26 Μαρτίου 2022

"Στήν ἀνθρώπινη καρδιά.. "

 



-  Τοῦ Ὁσίου Σιλουανοῦ τοῦ Ἀθωνίτη

Ο Κύριος ἀγαπᾶ τόν ἄνθρωπο καί ἐμφανίζεται σ᾿ αὐτόν, ὅπως ῎Ιδιος εὐδοκεῖ.
Καί ἡ ψυχή, ὅταν δῆ τόν Κύριο, εὐφραίνεται ταπεινά γιά τήν εὐσπλαγχνία τοῦ Δεσπότη καί δέν μπορεῖ πιά ν᾿ ἀγαπήση τίποτε ἄλλο τόσο, ὅπως ἀγαπᾶ τόν Δημιουργό της.
Κι ἄν ἀκόμα ὅλα τά βλέπη κι ὅλους τούς ἀγαπᾶ, ὅμως πάνω ἀπ᾿ ὅλους θά ἀγαπᾶ τόν Κύριο.

῾Η ψυχή γνωρίζει αὐτή τήν ἀγάπη, δέν μπορεῖ ὅμως νά τήν μεταδώση μέ λόγια, γιατί γνωρίζεται μόνο μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα. 
῾Η ψυχή ξαφνικά βλέπει τόν Κύριο καί Τόν ἀναγνωρίζει.
Ποιός θά μποροῦσε νά περιγράψη αὐτή τή χαρά καί ἀγαλλίαση;

Μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα γνωρίζεται Κύριος καί τό ῞Αγιο Πνεῦμα γεμίζει ὅλο τόν ἄνθρωπο καί τήν ψυχή καί τόν νοῦ καί τό σῶμα.
῎Ετσι γνωρίζεται Θεός καί στόν οὐρανό καί στή γῆ.

῾Ο Κύριος μοῦ ἔδωσε κατά τό ἄμετρο ἔλεός Του κι ἐμέ τοῦ ἁμαρτωλοῦ αὐτήν τή χάρη, γιά να γνωρίσουν οἱ ἄνθρωποι τόν Θεό καί νά στραφοῦν πρός Αὐτόν.
Γράφω στό ὄνομα τῆς εὐσπλαγχνίας τοῦ Θεοῦ.
Ναί, τήν ἀλήθεια. Μάρτυράς μου ῎Ιδιος Κύριος.

῾Ο Κύριος μᾶς ἀγαπᾶ σάν παιδιά Του καί ἀγάπη Του εἶναι μεγαλύτερη ἀπό τήν ἀγάπη τῆς μάνας.γιατί ἡ μάνα μπορεῖ νά λησμονήση τό παιδί της, ἐνῶ ὁ Κύριος ποτέ δέν μᾶς λησμονεῖ. Κι ἄν ὁ ῎Ιδιος ὁ Κύριος δέν ἔδινε τό ῞Αγιο Πνεῦμα στόν ὀρθόδοξο λαό καί τούς μεγάλους μας ποιμενάρχες, δέν θά μπορούσαμε νά γνωρίσωμε πόσο πολύ μᾶς ἀγαπᾶ.

῎Ας εἶναι δοξασμένος ὁ Κύριος καί ἡ μεγάλη Του εὐσπλαγχνία πού δίνει σ᾿ ἀνθρώπους ἁμαρτωλούς τήν χάρη τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος. Πλούσιοι καί βασιλιάδες δέν γνωρίζουν τόν Κύριο, ἀλλά ἐμεῖς οἱ φτωχοί μοναχοί καί βοσκοί γνωρίζομε τόν Κύριο μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα.

Γιά νά γνωρίση κανείς τόν Κύριο δέν χρειάζεται νά εἶναι πλούσιος ἤ ἐπιστήμονας, ἀλλά χρειάζεται νά εἶναι ὑπάκουος, ἐγκρατής, νά ἔχη πνεῦμα ταπεινό καί ν᾿ ἀγαπᾶ τόν πλησίον.
῾Ο Κύριος θ᾿ ἀγαπήση μιά τέτοια ψυχή, θά τῆς φανερώση ὁ ῎Ιδιος τόν ῾Εαυτό Του καί θά τήν διδάξη τή θεία ἀγάπη καί ταπείνωση καί θά τῆς δώση κάθε τι ὠφέλιμο γιά νά βρῆ ἀνάπαυση κοντά στόν Θεό.

῞Οσα κι ἄν μάθουμε, εἶναι πάρα ταῦτα ἀδύνατο νά γνωρίσωμε τόν Κύριο, ἄν δέν ζήσωμε σύμφωνα μέ τίς ἐντολές Του. Γιατί ὁ Κύριος δέν γνωρίζεται μέ τήν ἐπιστήμη, ἀλλά μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα. Πολλοί φιλόσοφοι καί ἐπιστήμονες ἔφτασαν μέχρι τήν πίστη στήν ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ, ἀλλά δέν ἐγνώρισαν τόν Θεό.
Κι ἐμεῖς οἱ μοναχοί μελετοῦμε μέρα καί νύχτα τόν νόμο τοῦ Κυρίου, ἀλλά δέν ἐγνώρισαν ὅλοι τόν Θεό - ἀπέχομε πολύ ἀπ᾿ αὐτό - παρότι ὅλοι πιστεύουν.

 Άλλο νά πιστεύης πώς ὑπάρχει Θεός κι ἄλλο νά γνωρίζης τόν Θεό.

Νά τό μυστήριο.
῾Υπάρχουν ψυχές πού γνώρισαν τόν Κύριο -ὑπάρχουν ψυχές πού δέν Τόν γνώρισαν, ἀλλά πιστεύουν - ὑπάρχουν ὅμως καί ἄλλες, πού οὔτε Τόν γνώρισαν οὔτε πιστεύουν - κι ἀνάμεσά τους ὑπάρχουν ἀκόμα ἐπιστήμονες καί διανοούμενοι.

῾Η ἀπιστία προέρχεται ἀπό τήν ὑπερηφάνεια.
῾Ο ὑπερήφανος ἰσχυρίζεται πώς θά γνωρίση τά πάντα μέ τόν νοῦ του καί τήν ἐπιστήμη, ἀλλά ἡ γνώση τοῦ Θεοῦ παραμένει ἀνέφικτη γι᾿ αὐτόν, γιατί ὁ Θεός γνωρίζεται μόνο μέ ἀποκάλυψη τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος. ῾

Ο Κύριος ἀποκαλύπτεται στίς ταπεινές ψυχές.
Σ᾿ αὐτές δείχνει ὁ Κύριος τά ἔργα Του, πού εἶναι ἀκατάληπτα γιά τόν νοῦ μας.
Μέ τόν φυσικό μας νοῦ μποροῦμε νά γνωρίσωμε μόνο τά γήινα πράγματα, κι αὐτά μερικῶς, ἐνῶ ὁ Θεός καί ὅλα τά οὐράνια γνωρίζονται μέ τό ῞Αγιο Πνεῦμα.

Μερικοί μοχθοῦν ὅλη τή ζωή τους γιά νά μάθουν τί ὑπάρχει στόν ἥλιο ἤ στή σελήνη ἤ κάτι παρόμοιο, ἀλλ᾿ αὐτά δέν ὠφελοῦν τήν ψυχή. ῎
Αν ὅμως προσπαθούσαμε νά γνωρίσωμε τί ὑπάρχει μέσα στήν ἀνθρώπινη καρδιά, τότε θά βλέπαμε στήν ψυχή τοῦ ἁγίου τήν Βασιλεία τῶν οὐρανῶν καί στήν ψυχή τοῦ ἁμαρτωλοῦ σκοτάδι καί κόλαση.
Κι εἶναι ὠφέλιμο νά τό ξέρωμε, γιατί θά εἴμαστε αἰώνια εἴτε στή Βασιλεία εἴτε στή κόλαση.

 

paterikakeimena – 2fA

                                                         

Παρασκευή 25 Μαρτίου 2022

"Χαίρε κεχαριτωμένη "

 



«ΧΑΙΡΕ ΚΕΧΑΡΙΤΩΜΕΝΗ ΜΑΡΙΑ»

ΜΟΥΣΙΚΗ: ΑΓΓΕΛΟΣ & ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΨΥΛΛΑΚΗΣ




 2φΑ

                                                                                                      

"Το Λάβαρο της επανάστασης"

 



ΤΟ ΛΑΒΑΡΟ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ φιλοτεχνήθηκε στα τέλη του 16ου αιώνα στη Σμύρνη με την τέχνη της χρυσοκεντητικής και το έργο ανέλαβε η κεντήστρα Χρύσω, με βοηθούς της έναν αγιογράφο και οκτώ κόρες αριστοκρατικών οικογενειών της Σμύρνης.

Κατά το τυπικό της παράδοσης που απαιτούσε η τέχνη τους, οι κεντήστρες άναβαν το καντήλι στο εικονοστάσι και κατά τη διάρκεια του κεντήματος έψελναν συνεχώς τροπάρια.
Λόγω των δυσκολιών της πολυπρόσωπης παράστασης και της περίτεχνης σύνθεσης η εργασία κράτησε τρεις ολόκληρους μήνες. Όταν το λάβαρο ολοκληρώθηκε, μεταφέρθηκε στην εκκλησία όπου το ευλόγησε ο ιερέας και επαίνεσε τις Σμυρναίες κοπέλες για την πίστη και την αφοσίωσή τους.

Σαράντα ημέρες έμεινε στο Ιερό του Ναού και μετά παραδόθηκε στους μοναχούς, σε επίσημη τελετή, για να εκπληρώσει το πεπρωμένο του στη γη της Αχαΐας.

Το ιερό κειμήλιο έχει υποστεί κατά καιρούς περιπέτειες αρπαγής και απομάκρυνσής του από την Αγία Λαύρα. Από το 1770 μέχρι το 1780 βρέθηκε στη Μολδοβλαχία, στη Ρούμελη και στην Ήπειρο. Και στις τρεις περιπτώσεις όμως αγοράστηκε από τη Μονή ή ανταλλάχθηκε με άλλα κειμήλια.

Το 1826, όταν η Μονή πολιορκήθηκε και πυρπολήθηκε από τον Ιμπραήμ, οι μοναχοί το διέσωσαν μεταφέροντας το στο νησί Κάλαμο κοντά στην Ιθάκη.
Έχει δεχθεί τούρκικο βόλι κατά την πολιορκία των Καλαβρύτων.

Το 1884 μια εφημερίδα αμφισβήτησε ότι το λάβαρο χρησιμοποιήθηκε για την ορκωμοσία των αγωνιστών. Με αφορμή το δημοσίευμα αναζητήθηκαν οι εν ζωή αυτόπτες μάρτυρες και βρέθηκαν δεκατέσσερις, που πιστοποίησαν το γεγονός (υπάρχουν σχετικές καταγραφές στο αρχείο της Μονής).

(Πηγή: othodoxtimes.gr)

 

eremitic – 2fA



"Μαρτυρία και διδαχή "

 



π. Δημήτριος Μπόκος  -  Η αρά και η χαρά


«
Η γυνή απατηθείσα εν παραβάσει γέγονε» (η γυναίκα εξαπατήθηκε και έπεσε στην παράβαση) (Α’ Τιμ. 2:14). Η Εύα στον Παράδεισο παρασύρθηκε από την απάτη του όφεως.
Δεν μπόρεσε να αντισταθεί στην ύπουλη υποβολή του «θα γίνετε θεοί». Έμπειρος στρατηγός ο διάβολος, γνωρίζοντας ότι το θήλυ είναι ασθενέστερο σκεύος, διάλεξε να χτυπήσει στο αδύνατο σημείο. Φρόντισε να την απομονώσει από τον Αδάμ. Περίμενε. Και τη στιγμή που την βρήκε μόνη της, συγκέντρωσε αμέσως εκεί όλη τη δύναμη κρούσης του. Και πέτυχε τον σκοπό του.

Η πτώση της Εύας έφερε την πτώση του Αδάμ.
Και κατά συνέπεια όλων των εξ Αδάμ. Το ανθρώπινο γένος ολόκληρο, εφόσον κατάγεται απ’ το πρωτόπλαστο ζεύγος, κληρονόμησε την πεπτωκυία φύση (όχι κάποια προσωπική ενοχή), που λόγω της παρακοής υποτάχτηκε στη φθορά και τη θνητότητα. Δεν έγιναν θεοί οι προπάτορες, όπως έλπιζαν, αλλά πέθαναν. Από την προοπτική της αθανασίας που είχαν, περιέπεσαν στον θάνατο.

Θνητή φύση ήταν η μόνη κληρονομιά που άφησε πίσω της η προμήτωρ Εύα, όντας η ίδια πλέον θνητή. Κληροδότησε την αρά, την κατάρα, τη λύπη, την καταδίκη στους απογόνους της. Αντί για ζωή (Εύα = Ζωή), έδωσε τον θάνατο. Γι’ αυτήν ειπώθηκε: «Εκ γυναικός ερρύη τα φαύλα» (απ’ τη γυναίκα ήρθαν τα κακά).

Όμως δεν διαιωνίστηκε η κατάσταση αυτή.
Με «το πλήρωμα του χρόνου» ήρθε πλήρως η ανατροπή της. Το ανθρώπινο γένος κυοφόρησε με πολύ κόπο διά μέσου των γενεών τον τέλειο άνθρωπο, που θα υλοποιούσε το σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία του κόσμου. Έδωσε ό,τι καλύτερο μπορούσε να υπάρξει μέσα στη σύνολη δημιουργία. Ετοίμασε «Μητέρα Παρθένον» και την πρόσφερε σ’ εκείνον που θα συνέτριβε την κεφαλή του όφεως.

Ο ερχομός της ήταν κοσμοχαρμόσυνο γεγονός.
Η γέννησή της «χαράν εμήνυσε πάση τη οικουμένη». Τη στιγμή του Ευαγγελισμού ο Γαβριήλ, εκστατικός απ’ το μεγαλείο της Παρθένου, με χαρμόσυνη φωνή τής μηνύει «χαράν ανεκλάλητον». «Μετά δέους παρίσταται και το Χαίρε κομίζει, της λύπης αντίθετον». «Ο όφις», της λέγει, «εξαπάτησε την Εύα παλιά, τώρα όμως σου φέρνω το ευχάριστο μήνυμα, τη χαρά». «Νυν ευαγγελίζομαί σοι την χαράν».

Είναι η στιγμή κατά την οποία κρίνεται αναπότρεπτα η τύχη του κόσμου.
Η πιο κρίσιμη στιγμή στη διαχρονική πορεία του ανθρώπου. Η Παρθένος, με πλήρη επίγνωση της ευθύνης της, αναλαμβάνει τα ηνία της ανθρώπινης ιστορίας. Λέγει το «ναι» στην πρόταση του Θεού. Δέχεται να γίνει η είσοδος «του Ιερέως του μεγάλου, μόνη και μόνον εισάγουσα Χριστόν εις την οικουμένην». Γιατί αμέσως με τον διάλογο Γαβριήλ και Μαρίας, «άμα τω λόγω του αρχαγγέλου και αυτής, συνέλαβεν υπερφυώς εν τη αχράντω γαστρί τον Υιόν και Λόγον του Θεού». 

Και στη συνέχεια, επειδή η Θεοτόκος «έγινε μητέρα της καλής θέλησης του Θεού Πατρός (μήτηρ γέγονε της ευδοκίας του Πατρός), μια και κράτησε στην αγκαλιά της τον Λόγο του Θεού που σαρκώθηκε», «ανέτρεψε την πρώτην κατάραν της Εύας». Ο τόκος της «του Αδάμ την κατάραν την εις ημάς (που ήταν πάνω μας) ανατρέπει». «Λύσας την κατάραν έδωκε την ευλογίαν».

Εδώ είναι το βάθος της σοφίας του Θεού.
Η γυναίκα απατήθηκε πρώτα και προξένησε τον θάνατο στο ανθρώπινο γένος, η γυναίκα τώρα γίνεται μητέρα του Θεού και απαρχή σωτηρίας όλου του κόσμου. Δίκαια εξυμνείται με υπέροχο τρόπο στους Χαιρετισμούς η Παναγία: «Χαίρε, δι’ ης η χαρά εκλάμψει, χαίρε, δι’ ης η αρά εκλείψει. Χαίρε, του πεσόντος Αδάμ η ανάκλησις, χαίρε των δακρύων της Εύας η λύτρωσις».

Γι’ αυτήν ειπώθηκε: «Εκ γυναικός πηγάζει τα κρείττονα» (απ’ τη γυναίκα πηγάζουν τα καλύτερα). Ποιος είναι τόσο μίζερος λοιπόν, που να μη χαίρεται ακόμα για την παγκόσμια χαρά, την Παναγία μας;

[Από το περιοδικό ΛΥΧΝΙΑ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ, αρ. φ. 416]

 

koinoniaorthodoxias – 2φΑ

                                                

Τετάρτη 23 Μαρτίου 2022

"Γενναιότητα και ευθύνη "

 



- André Breton
"Ο άνθρωπος είναι η απάντηση, όποια κι αν είναι η ερώτηση"


Παιδεία δεν είναι τα πτυχία μας, αλλά η αισθητική μας.
Ο τρόπος με τον οποίο συνομιλούμε, φλερτάρουμε, περπατάμε στο δρόμο, κρατάμε την πόρτα να περάσει ο άγνωστος στο ασανσέρ.

Παιδεία είναι οι λέξεις μας, η διακριτικότητά μας, η ελευθερία μας, τα όρια της ελευθερίας μας, η μουσική που ακούμε, η γλώσσα του σώματός μας, το πόσο αγαπάμε να μαθαίνουμε, να αλλάζουμε, να διαβάζουμε σαν να είμαστε κάθε φορά άγραφα χαρτιά.

Παιδεία είναι η ταπεινότητα αλλά και η επιμονή στις αξίες μας, το ότι δεν είμαστε προς πώληση, το ότι σεβόμαστε τον άνθρωπο, το παιδί του άλλου, την κυρία που καθαρίζει το γραφείο μας, τον κύριο που καθαρίζει το πάρκο στο οποίο βγάζουμε βόλτα τον σκύλο μας, την κοπέλα στο ταμείο.

Παιδεία είναι η μεγαλοψυχία μας, το να ποτίσουμε μια άγνωστη γλάστρα, το να φροντίζουμε την πίσω όψη του σπιτιού μας.
Παιδεία είναι το να προστατεύουν τα χέρια μας τον αδύναμο, να τα βάζουν με το θηρίο.
Παιδεία είναι το πόσο μπορούμε να έρθουμε απέναντι στο σύστημα και στους συστημικούς, παιδεία είναι η γενναιότητα και η ευθύνη.

Παιδεία είναι το να διαλέγεις τον δύσκολο δρόμο της αξιοπρέπειας, της μοναξιάς και συνάμα να καίγεται το μέσα σου για το κοινό καλό.
Για το ωραίο και τη σωτηρία του.

 

katoapotinakropoli

vb - Θεόδωρος
2φΑ

                                                                    

Τρίτη 22 Μαρτίου 2022

"Στην άκρη της χώρας.. "

 



Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ  -  ΤΟ ΣΠΙΤΙ


Περπατούσα μόνος πάνω στο δρόμο τον εξοχικό
την ώρα που ο ήλιος έκρυβε φιλάργυρα
τις τελευταίες χρυσές ακτίνες. Το φως της μέρας
έσβηνε σιγά- σιγά καθώς πλάκωνε το σκοτάδι.
Η θερισμένη γη κειτόταν σιωπηλή σαν κλαμένη χήρα.

Ξάφνου η διαπεραστική φωνή ενός παιδιού έσκισε τον αέρα,
αθέατη, αφήνοντας τη γραμμή του τραγουδιού πίσω της,
στο μουντό φως του δειλινού. Το χωριάτικο σπίτι του
βρισκόταν στην άκρη της έρημης χώρας,
πέρα από το χωράφι με τα ζαχαροκάλαμα,
κρυμμένο μέσα στις σκιές της μπανανιάς
και της αρέκας και της ινδοκαρυδιάς.

Σταμάτησα για μια στιγμή το μοναχικό μου περίπατο
κάτω από το φως των άστρων,
και είδα μπροστά μου τη σκοτεινιασμένη γη
ν' αγκαλιάζει με τα χέρια της αναρίθμητα σπίτια
γεμάτα κούνιες και κρεβάτια,
μητρικές καρδιές και βραδινές λάμπες,
και μικρές ζωές, γεμάτες από μια χαρά
που δεν ξέρει τίποτα για το τι αξία έχει για τον κόσμο.

 

logotehnias – 2φΑ

                                                            

Δευτέρα 21 Μαρτίου 2022

"Αδελφοσύνη "

 



Kahlil Gibran  -  Ο πόλεμος και τα μικρά έθνη
[Ποιμαντική Σκέψη της εβδομάδος]


Κάποτε, ψηλά πάνω από κάποιο λιβάδι που μια προβατίνα κι ένα προβατάκι βοσκούσαν, ένας αετός κυκλόφερνε και κοίταζε πεινασμένος κάτω το προβατάκι.
Κι ενώ ήταν έτοιμος να κατέβει και να αρπάξει τη λεία του, κάποιος άλλος αετός φάνηκε και γυρόφερνε πάνω από την προβατίνα και το μικρό της, με την ίδια πεινασμένη διάθεση.
Τότε, οι δυο ανταγωνιστές άρχισαν να παλεύουν, γεμίζοντας τον ουρανό με τις άγριες κραυγές τους.

Η προβατίνα κοίταξε ψηλά κι ένιωσε μεγάλη κατάπληξη.
Γύρισε στο προβατάκι και είπε: «Παράξενο πράγμα που ’ναι, παιδί μου,
δυο αρχοντικά πουλιά να πρέπει να ρίχνονται το ένα στ᾿ άλλο.
Ολόκληρος ουρανός και δεν είναι αρκετά μεγάλος και για τα δυο τους;
Προσευχήσου, μικρό μου, προσευχήσου μέσα από την καρδιά σου
να δώσει ο Θεός ειρήνη στα φτερωτά αδέρφια σου».

Και το προβατάκι προσευχήθηκε μέσα από την καρδιά του.

 

pZ – 2fA

                                                                       


Κυριακή 20 Μαρτίου 2022

"Ουσία και ενέργεια "

 



Β! ΚΥΡΙΑΚΗ ΝΗΣΤΕΙΩΝ - ΑΓ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΠΑΛΑΜΑ


Μετά στασιμότητα πολλών αιώνων ο Γρηγόριος πέτυχε να ανανεώσει την θεολογική ορολογία και να δώσει νέες κατευθύνσεις στη θεολογική σκέψη.
Ξεκίνησε από προσωπικές εμπειρίες και απέδειξε ότι το έργο της θεολογίας είναι ασύγκριτα ανώτερο από της φιλοσοφίας και επιστήμης.
Αξιολογεί την έξω σοφία ως περιορισμένη, αναφέροντας δύο γνώσεις, την θεία και την ανθρώπινη και δύο Θεϊκά δώρα, τα φυσικά για όλους και τα υπερφυσικά ή πνευματικά που δίδονται όποτε θέλει ο Θεός και μόνο στους καθαρούς και αγίους, στους τελείους.

Η θεολογία ολοκληρώνεται δια της θεοπτίας.
Οι αντίπαλοι του Παλαμά πίστευαν στο χωρίο του Ιωάννου ότι «τον Θεόν ουδείς εώρακε πώποτε» και κατηγορούσαν τους μοναχούς που είχαν θεοπτία, ως ομφαλοσκόπους.
Ο Γρηγόριος αντέτεινε ότι ο Κύριος είπε: «οι καθαροί στην καρδία τον Θεόν όψονται
(Ματθ. 5,8).

Θεμελιώδης προσφορά του Γρηγορίου στην θεολογία είναι η διάκρισις στην ουσία και ενέργεια του Θεού.
Η ύπαρξη του Θεού συνίσταται σε δύο. Στην ουσία Του, η οποία είναι άκτιστη, ακατάληπτη και αυθύπαρκτη και ονομάζεται κυριολεκτικά θεότης (εδώ αναφέρεται το ουδείς εώρακε) και στις ενέργειές Του, οι λεγόμενες ιδιότητες ή προσόντα που είναι μεν άκτιστες, αλλά καταληπτές. Άλλο λοιπόν η θεότης και άλλο η βασιλεία, η αγιότης κ.λ.π.

Ο άνθρωπος είναι μίγμα δύο διαφόρων κόσμων και συγκεφαλαιώνει όλη την κτίση.
Ακολουθώντας την Πατερική γραμμή σε σύγκριση με τη πλατωνική και βαρλααμική ανθρωπολογία, θεωρεί ότι το σώμα του ανθρώπου δεν είναι πονηρό, αλλά αποτελεί κατοικία του νου, αφού μάλιστα καθίσταται και του Θεού κατοικία, έτσι μαζί με τη ψυχή καθιστά τον άνθρωπο ενιαίο και αδιάσπαστο σύνολο.
Η αναγέννηση του ανθρώπου γίνεται με το βάπτισμα και η ανακαίνιση με την θεία Ευχαριστία. Είναι τα δύο θεμελιώδη μυστήρια, της θείας οικονομίας.

Το ουσιωδέστερο στοιχείο της διδασκαλίας του αγίου Γρηγορίου Παλαμά συνίσταται στην ανύψωση του ανθρώπου υπεράνω αυτού του κόσμου.
Η εμπειρία της θεώσεως είναι δυνατή από εδώ με την παράδοξο σύνδεση του ιστορικού με του υπεριστορικού.
Το φως που είδαν οι μαθητές του Χριστού στο Θαβώρ, το φως που βλέπουν οι καθαροί ησυχαστές σήμερα και η υπόστασις των αγαθών του μέλλοντος αιώνος αποτελούν τις τρείς φάσεις ενός και του αυτού πνευματικού γεγονότος, σε μια υπερχρόνια πραγματικότητα.

Προβάλλει λοιπόν η Εκκλησία την μνήμη του στη δεύτερη Κυριακή, ως συνέχεια, τρόπον τινά και επέκταση της πρώτης Κυριακής, της Ορθοδοξίας.
Η μνήμη του Γρηγορίου Παλαμά είναι ένα είδος δευτέρας «Κυριακής της Ορθοδοξίας».

 

monipetraki – 2φΑ

                                                     

Σάββατο 19 Μαρτίου 2022

"Μέχρι μυελού οστέων.. "

 



Δρ. ΣΚΕΥΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΖΕΡΒΟΣ
Αντιπρόσωπος των Δωδεκανησίων εις το Συνέδριον της Ειρήνης.

 [Το Υπόμνημα τούτο, ομοιοτύπως τω παρόντι τετυπωμένον Αγγλιστί και Γαλλιστί, υπεβλήθη τω Συνεδρίω της Ειρήνης των Παρισίων, 1919-1920]


(Έγραψα εν Λονδίνω τον Ιανουάριον 1919)

Εν ονόματι όλων ανεξαιρέτως των απανταχού της Γης ζώντων Δωδεκανησίων, τους οποίους επισήμως μετά του διαπρεπούς συναδέλφου μου και μεγάλου της Δωδεκανήσου ευεργέτου κ. Πάριδος Ιωάννου Ρούσσου, έχομεν την τιμήν να αντιπροσωπεύομεν εν τώ Συνεδρίω της Ειρήνης, διακηρύττομεν στεντορείως ενώπιον Θεού και ανθρώπων, ότι είμεθα Έλληνες…..

…Είμεθα Έλληνες οι Δωδεκανήσιοι επί των Μυκηναϊκών χρόνων, είμεθα Έλληνες επί Ομήρου…..

…προσηνέγκαμεν εις την Ανθρωπότητα τας μέγιστας των υπηρεσιών με τους επιστήμονάς μας, τους φυσιοδίφας μας, τους φιλοσόφους μας, τους ιστορικούς και ποιητάς μας, τους νομοθέτας και καλλιτέχνας μας και παραμένομεν Έλληνες και μόνον Έλληνες μέχρι μυελού οστέων, Έλληνες την ψυχήν…..

….Δηλούμεν δε ενώπιον Θεού και ανθρώπων, ότι θα προτιμήσωμεν ν’ αποθάνωμεν μέχρις ενός όλοι, να εξαφανισθώμεν όλοι εκ του προσώπου της Γής, αποδυόμενοι εις άπελπιν αγώνα υπέρ της ελευθερίας μας, όπως ταφώμεν εκεί, όπου ετάφησαν οι πρόγονοι μας, εις το ιερόν της Πατρίδος μας έδαφος, παρά να επιτρέψωμεν ποτέ ημείς και τα τέκνα μας και οι αδελφοί μας, ν΄ αναπνέωμεν εις την Δωδεκάνησόν μας αέρα, όστις ριπίζει άλλην πλην της Ελληνικής μας Σημαίας.

[Από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους]


fb - Γιάννης Πικραμμένος
2φΑ


[Σημ. - Με τη Συνθήκη των Σεβρών παραχωρήθηκε στην Ελλάδα η Θράκη και αναγνωρίστηκε η ελληνική κυριαρχία στα νησιά του Αιγαίου, εκτός από τα Δωδεκάνησα.
Η προσάρτηση των 12νήσων πραγματοποιήθηκε τελικά, από την 28η Οκτωβρίου 1947, με τον υπ’ αριθμ. 518 νόμο, της 9 Ιανουαρίου 1948, της Δ΄ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων και η 7η Μαρτίου 1948, ορίστηκε ως ημέρα της πανηγυρικής τυπικής ενσωμάτωσης.]


                                      

Παρασκευή 18 Μαρτίου 2022

"Μια χούφτα συγκινήσεων "

 



-  Οδυσσέας Ελύτης
[από "Τά δημόσια καί τά ἰδιωτικά"]


….   Σαν να ξάνοιξε ὁ καιρός. Παίρνω σιγὰ σιγὰ τὸν ἀνήφορο, κεῖνον μὲ τὶς φαγωμένες, ἀνώμαλες πλάκες ποὺ μ᾿ ἀρέσει.
Περπατῶ βλέποντας χρόνους πολλοὺς πίσω ἀπὸ τὸ κάλυμμα τῆς συνήθειας.

Ξέρω μὲ κάθε λεπτομέρεια πῶς καὶ γιατί χτίστηκε τὸ τοιχάκι τῆς ἐκκλησίας ἔτσι σὲ τόσο ἀνισόπεδο ἔδαφος. Ἀναγνωρίζω τὴν ἀρχικὴ μορφὴ ποὺ πρέπει νὰ εἶχε τὸ σπίτι μὲ τὶς τρεῖς κολόνες. Ἀποδίδω τὴ δέουσα βαρύτητα στὴ σημασία ποὺ ἔχει ἕνας τενεκὲς μὲ ἡλιοτρόποπια στὸ κεφαλόσκαλο μιᾶς ἐσωτερικῆς αὐλῆς.

Συνελόντι εἰπεῖν, ἔχω γίνει ἕνας μικρὸς Παυσανίας τῶν αἰσθήσεων καὶ τῶν ἀναλογιῶν τους στὸ πνεῦμα, ποὺ πιότερο ἀπὸ τὰ μνημεῖα ἐνδιαφέρεται γιὰ κάτι δαφνῶνες,ἀπ᾿ αὐτοὺς μὲ τὰ δυνατὰ πράσινα πού, μόνον νὰ τὰ θωρεῖς, σοῦ στιλβώνουν μάτι μαζὶ καὶ ψυχή.

Καὶ ποὺ τοῦ ἀρέσει γράφοντας -πρέπει νὰ τὸ προσθέσω κι αὐτὸ -νὰ μὴν ξύνει ἁπλῶς τὸ χαρτὶ, ἀλλὰ νὰ σκάβει καὶ ν᾿ ἀνακαλύπτει συνεχῶς τὴν Ἑλλάδα ποὺ προϋπάρχει μέσα του καὶ πού, ἂν ἀνταποκρίνεται στὴν πραγματικότητα, ὀλίγον ἐνδιαφέρει. Ἔχει τὸν καιρὸ ν᾿ ἀκολουθήσει ἡ πραγματικότητα.

Προηγουμένως, εἶναι ἀνάγκη νὰ πλασθεῖ ἀπ᾿ τὴ σκέψη.
Μιὰ σκέψη πού, ἂν τὴ σπάσεις, ἡ χούφτα σου θὰ γεμίσει ἀπὸ σπόρια συγκινήσεων, εὐαισθησιῶν, ἀνατάσεων, δακρύων.   ….

 

2φΑ

                                                 

Πέμπτη 17 Μαρτίου 2022

"Eν Προσευχή και Νηστεία "

 



π. Αλέξανδρος Σμέμαν  -  «.... Ει μη εν Προσευχή και Νηστεία»
[από την ¨Μεγάλη Σαρακοστή - Πορεία προς το Πάσχα"]


….   Πόσο άραγε ξεφύγαμε από την συνηθισμένη αντίληψη της νηστείας –ότι νηστεία δεν είναι παρά η αλλαγή φαγητών, ή το τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται -, απ’ όλη την επιφανειακή υποκρισία;
Τελικά νηστεύω σημαίνει μόνο ένα πράγμα: πεινάω.
Να φτάνω δηλαδή στα όρια εκείνης της ανθρώπινης κατάστασης οπότε φαίνεται καθαρά η εξάρτηση από την τροφή και, καθώς είμαι πεινασμένος ν’ ανακαλύπτω ότι αυτή η πείνα είναι πρώτα απ’ όλα μια πνευματική κατάσταση και που αυτή, στην πραγματικότητα, είναι πείνα για τον Θεό.

 Στη ζωή της πρώτης Εκκλησίας, νηστεία πάντοτε σημαίνει τέλεια αποχή από την τροφή, κατάσταση πείνας, ώθηση του σώματος στα άκρα.
Εδώ –όμως ανακαλύπτουμε ακόμα ότι η νηστεία σαν μια σωματική προσπάθεια δεν έχει κανένα νόημα χωρίς το πνευματικό συμπλήρωμά της «...εν νηστεία και προσευχή».
Αυτό σημαίνει ότι χωρίς την αντίστοιχη πνευματική προσπάθεια, χωρίς να τρεφόμαστε με τη Θεία Πραγματικότητα, χωρίς ν’ ανακαλύψουμε την ολοκληρωτική μας εξάρτηση από τον Θεό και μόνο απ’ Αυτόν, η σωματική νηστεία θα καταντήσει μια πραγματική αυτοκτονία.

Αν ο ίδιος ο Χριστός πειράστηκε ενώ νήστευε, εμείς δεν έχουμε την παραμικρή πιθανότητα ν’ αποφύγουμε έναν τέτοιο πειρασμό.
Η σωματική νηστεία είναι απαραίτητη μεν αλλά χάνει κάθε νόημα και γίνεται αληθινά επικίνδυνη αν ξεκοπεί από την πνευματική προσπάθεια – από την προσευχή και την αυτοσυγκέντρωση.

Η νηστεία είναι μια τέχνη που την κατέχουν απόλυτα οι άγιοι.
Θα ήταν αλαζονικό και επικίνδυνο για μάς αν δοκιμάζαμε αυτή την τέχνη χωρίς διάκριση και προσοχή.
Η λατρεία της Μεγάλης Σαρακοστής μάς υπενθυμίζει συνέχεια τις δυσκολίες, τα εμπόδια και τους πειρασμούς που περιμένουν όσους νομίζουν ότι μπορούν να στηριχτούν στη δύναμη της θέλησής τους και όχι στον Θεό.

Για τον λόγο αυτό, εκείνο που πρώτα απ’ όλα χρειαζόμαστε είναι μια πνευματική προετοιμασία για την προσπάθεια της νηστείας.
Και αυτή είναι να ζητήσουμε από τον Θεό βοήθεια, να κάνουμε τη νηστεία μας θεο- κεντρική.
Να νηστεύουμε εν ονόματι του Θεού.

Πρέπει να ξανανιώσουμε ότι το σώμα μας είναι ναός της Παρουσίας του.
Είναι ανάγκη να ξαναβρούμε ένα θρησκευτικό σεβασμό για το σώμα, την τροφή, για τον σωστό ρυθμό της ζωής.   ….

 

pdf

pC – 2fA