"Αυξέντιος Καλαγκός"

H Ελληνική Εταιρεία Χειρουργών Θώρακος – Καρδίας – Αγγείων
και η Καρδιοθωρακοχειρουργική Κλινική
του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

σας καλούν στην τιμητική εκδήλωση
προς τον Καθηγητή Καρδιοχειρουργό κ. Αυξέντιο Καλαγκό,

στις 2 Φεβρουαρίου 2013 και ώρα 19:00,
στο Μέγαρο Μουσικής (Μ2) Θεσσαλονίκης,
στην αίθουσα «Αιμίλιος Ριάδης».

Η εκδήλωση είναι ανοιχτή προς το κοινό.

Στην εκδήλωση θα δώσουν το παρών σημαντικές προσωπικότητες από την Ελλάδα και την Κωνσταντινούπολη, εκπρόσωποι φορέων, γιατροί, φίλοι του κ. Αυξέντιου Καλαγκού και κόσμος της πόλης.

Tην εκδήλωση θα πλαισιώσει η χορωδία και η ορχήστρα των εκπαιδευτηρίων Μαντουλίδη.

Η εκδήλωση έχει τεθεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Μακεδονίας – Θράκης,
του Υπουργείου Υγείας,
της Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ
και της Οικουμενικής Ομοσπονδίας Κωνσταντινουπολιτών.

*  Από mail db

Αυξέντιος Καλαγκός

Ο Έλληνας καρδιοχειρουργός που έχει σώσει 9.000 άπορα παιδιά.

Της Άννας Γριμάνη

«H καρδιά ενός μικρού παιδιού είναι σαν το μπαλάκι του πινγκ-πόνγκ», είπε και κράτησε το κοριτσάκι στα χέρια του. «Πώς είσαι μικρή μου;» της ψιθύρισε, σε μια στιγμή ολόδική τους.

Ο καρδιοχειρουργός Αυξέντιος Καλαγκός, που πριν από λίγες μέρες είχε σώσει τη ζωή της δίχρονης Σταυριάνας, είναι ένας σύγχρονος ιεραπόστολος της Ιατρικής. Εάν κάτι διαμορφώνει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του 50χρονου Έλληνα, δεν είναι η λαμπρή καρδιοχειρουργική του σταδιοδρομία, ούτε η διευθυντική του θέση στην Καρδιοχειρουργική Κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Γενεύης. Είναι το γεγονός ότι αυτός ο διεθνούς φήμης επιστήμονας, χειρούργησε με την ομάδα του τα τελευταία δέκα χρόνια, 9.000 άπορα παιδιά!

Με αυταπάρνηση, την οποία κατά ένα μέρος του «μετάγγισαν» στα χρόνια των μεταπτυχιακών σπουδών του, σπουδαίοι δάσκαλοι όπως ο Μαγκντί Γιακούμπ και ο Αλέν Καρπαντιέ, ο Αυξέντιος Καλαγκός μοιράζει τη ζωή του ανάμεσα στην Ελβετία και τον Τρίτο Κόσμο. Το φιλανθρωπικό ίδρυμα «Coeurs pour tous» (Καρδιές για όλους), που δημιούργησε τον Ιούνιο του 1998, πλαισιωμένος από μια ομάδα χειρουργών με κοινά ιδανικά, προσφέρει ανεκτίμητες ιατρικές υπηρεσίες στους ξεχασμένους του κόσμου.

Ο γιατρός των φτωχών παιδιών, της μικρής Σταυριάνας ή της Νταϊάνας από τη Σερβία, η εικόνα της οποίας πέρσι έκανε διαδικτυακά το γύρο του κόσμου, ταξιδεύει μια εβδομάδα κάθε μήνα: Ερυθραία, Μοζαμβίκη, Αίγυπτο, Αλγερία, Ινδία, Λίβανο, Μαδαγασκάρη, Μαρόκο... Από τις καταβολές του, στα σοκάκια της Κωνσταντινούπολης, όπου μεγάλωσε, τον ακολουθεί πάντα η συμβουλή που του 'χε δώσει ο πατέρας του: «Να προσπαθήσεις να γίνεις κάποιος που προσφέρει στους άλλους».

"Οι Τρεις Ιεράρχαι"

Τοὺς τρεῖς μεγίστους φωστῆρας τῆς τρισηλίου Θεότητος,

τοὺς τὴν οἰκουμένην ἀκτῖσι δογμάτων θείων πυρσεύσαντας∙

τοὺς μελιρρύτους ποταμοὺς τῆς σοφίας,

τούς τὴν κτίσιν πᾶσαν θεογνωσίας νάμασι καταρδεύσαντας∙
Βασίλειον τὸν μέγαν, καὶ τὸν Θεολόγον Γρηγόριον,

σὺν τῷ κλεινῷ Ἰωάννῃ, τῷ τὴν γλώτταν χρυσορρήμονι∙

πάντες οἱ τῶν λόγων αὐτῶν ἐρασταί, συνελθόντες ὕμνοις τιμήσωμεν∙
αὐτοὶ γὰρ τῇ Τριάδι, ὑπὲρ ὑμῶν ἀεὶ πρεσβεύουσιν.

"Το παλιό κομπολόι "

ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΚΟΜΠΟΛΟΊ

Σ' αναζητούσα σε φωτογραφίες
στα βιβλία σου
στο παλιό κομπολόι
που κρατούσες

και σε βρίσκω κάθε μέρα
στις δικές μου κινήσεις
στον τρόπο που μιλώ
σ' αυτά που λέω

όλο και πιο πολύ
οι εκφράσεις μου

είναι δικές σου

είσαι πάντα μαζί μου
και το ξεχνώ..

"Σταγόνες βροχής.."

"El Camino de Santiago"

Ο Δρόμος του Αγίου Ιακώβου  (El Camino de Santiago)

Έτσι ονομάζεται το προσκύνημα στο σκήνωμα του Αγίου Ιακώβου, για τους πιστούς που ακολουθούν την πορεία του Αγίου στην Ισπανία, από τα σύνορα της με τη Γαλλία μέχρι τον Ατλαντικό. 
Η διαδρομή, μέσα από βουνά, χωριά και πόλεις, έχει μήκος περισσότερο από 800 χιλιόμετρα.

Σύμφωνα με μια παλιά παράδοση στη Δύση, όταν οι Απόστολοι Ιάκωβος και Ιωάννης, μετά την Ανάληψη του Ιησού, θέλησαν να διαδώσουν τη διδασκαλία Του στους ειδωλολάτρες, ο μεν Ιωάννης προχώρησε ανατολικά, πέρα από τον Ευφράτη, ενώ ο Ιάκωβος κατευθύνθηκε δυτικά, αντίθετα από τον αδελφό του, σαν αναφορά στις τιμητικές θέσεις δεξιά και αριστερά του Ουράνιου Θρόνου, που είχε ζητήσει για τους δυο Αποστόλους, η μητέρα τους Σαλώμη, από τον Κύριο.

Ο Ιάκωβος έφθασε μέχρι το δυτικότερο άκρο της Ισπανίας. Αργότερα επέστρεψε στην Ιερουσαλήμ, όπου το έτος  44, αποκεφαλίστηκε από τον Ηρώδη Αγρίππα. 
Ήταν ο πρώτος από τους Αποστόλους που μαρτύρησε για την πίστη του. 
Οι μαθητές του, πήραν το ακέφαλο σώμα του και το μετέφεραν στην Ισπανία, όπου το έθαψαν στην πιο απόμακρη δυτική πλευρά και χτίσανε δίπλα μια μικρή εκκλησία.

Το γεγονός ξεχάστηκε με τα χρόνια και από τον 7^ο αιώνα πάλι, όταν οι Άραβες είχαν αρχίσει να εξαπλώνονται στην Ιβηρική χερσόνησο, άρχισε και στη Δύση να διαδίδεται πως ο Ιάκωβος είχε κηρύξει στην Ισπανία. 
Οι Χριστιανοί είχαν ανάγκη από στηρίγματα της πίστης τους και το  813 βρέθηκε θαυματουργικά η εκκλησία και ο τάφος με το σκήνωμα του Αγίου, από τον Πελάγιο, έναν ερημίτη μοναχό.

Στην Αστουρία την εποχή εκείνη, βασιλέας ήταν ο Αλφόνσος Β΄ και αυτοκράτορας στη Δύση ο Καρλομάγνος. Πιστοί από όλη την Ευρώπη άρχισαν να προσέρχονται για να προσκυνήσουν τον Άγιο, ακολουθώντας τα βήματα του στην πορεία του στην Ισπανία. 
Ήδη τον 12^ο αιώνα, αναφέρονται περίπου 500.000 προσκυνητές τον χρόνο, όταν ο πληθυσμός της Ευρώπης δεν ξεπερνούσε τα 60.000.000 ψυχές.

Εντυπωσιασμένος ο μουσουλμάνος πρέσβης Αλί μπεν Γιουσούφ, σημείωνε το 1121 "είναι τόσο το πλήθος αυτών που πάνε και έρχονται, που μετά βίας μπορεί κανείς να διαβεί τον δρόμο που οδηγεί δυτικά".

Στις μέρες μας η διαδρομή προς το Santiago de Compostela, όπου ευρίσκεται ο Ναός του Αγίου, εξακολουθεί να διατηρεί αμετάβλητο τον προσκυνηματικό της χαρακτήρα, με ανάλογα διακριτική τουριστική οργάνωση και εξυπηρέτηση.

Σε μια απόσταση περί τα 110 χιλιόμετρα από την ακτή του Ατλαντικού ευρίσκεται η  τοποθεσία Muxia, που αποτελεί μέρος της «Costa da Morte» ή «Costa de la Muerte» (δηλαδή, η "Ακτή του Θανάτου"). Στην Costa da Morte δόθηκε αυτό το όνομα λόγω του μεγάλου αριθμού των ναυαγίων, κατά μήκος της βραχώδους ακτής.

Με θέμα τον «Δρόμο του Αγίου Ιακώβου» γυρίστηκε το 2010 η κινηματογραφική ταινία «The Way», με σκηνοθέτη τον Emilio Estevez και πρωταγωνιστή τον πατέρα του, Martin Sheen (Αποκάλυψη τώρα!).

Ελεύθερη ανάλυση της ταινίας (Μ. Ψ.), έχει αναρτηθεί στο «Αρχαγγέλων Ταινιόραμα»
[ http://pamtaxtainies.blogspot.gr/ ].

Μ Ψ  [2φΑ]

                                                                                  

"Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος"

Ἡ τοῦ στόματός σου καθάπερ πυρσός ἐκλάμψασα χάρις,

τήν οἰκουμένην ἐφώτισεν,

ἀφιλαργυρίας τῷ κόσμῳ θησαυρούς ἐναπέθετο,

τό ὕψος ἡμῖν τῆς ταπεινοφροσύνης ὑπέδειξεν.

Ἀλλά σοῖς λόγοις παιδεύων,

Πάτερ, Ἰωάννη Χρυσόστομε,

πρέσβευε τῷ Λόγῳ Χριστῷ τῷ Θεῷ,

σωθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν.

"Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος"

Ὁ ποιμενικός αὐλός τῆς θεολογίας σου,

τάς τῶν ῥητόρων ἐνίκησε σάλπιγγας,

ὡς γάρ τά βάθη τοῦ Πνεύματος ἐκζητήσαντι

καί τά κάλλη τοῦ φθέγματος προσετέθη σοι.

Ἀλλά πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, Πάτερ Γρηγόριε,

σωθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν.

"Η ψυχή ξεδιπλώνεται.."

Khalil Gibran

Κάποιος άντρας είπε
Μίλησέ μας για την Αυτογνωσία.

Κι εκείνος απάντησε λέγοντας:
Οι καρδιές σας γνωρίζουν σιωπηλά τα μυστικά της κάθε μέρας και νύχτας,
αλλά τ' αφτιά σας διψούν για τον ήχο της γνώσης της καρδιάς σας.

Θέλετε να ακούσετε με λόγια, αυτό που γνωρίζει από πάντα η σκέψη σας.
Θέλετε ν' αγγίξετε με τα δάχτυλά σας το γυμνό κορμί των ονείρων σας.
Είναι καλό που το θέλετε.

Το κρυφό πηγάδι της ψυχής σας, πρέπει να αναβλύσει και να τρέξει κελαρύζοντας προς τη θάλασσα.
Και ο θησαυρός του άπειρου βάθους σας, πρέπει να αποκαλυφθεί στα μάτια σας.

Δεν πρέπει όμως να υπάρχουν ζυγαριές, για να ζυγίζουν τον άγνωστο θησαυρό σας. Μη μετράτε τα βάθη της γνώσης σας με το κοντάρι ή το σχοινί.
Γιατί ο εαυτός, είναι μια θάλασσα απεριόριστη και άμετρη.

Μη λέτε «Βρήκα την αλήθεια», αλλά να λέτε «Βρήκα μιαν αλήθεια».
Μη λέτε «Βρήκα το μονοπάτι της ψυχής», να λέτε «Συνάντησα την ψυχή που περπατούσε στο μονοπάτι μου».

Γιατί η ψυχή περπατά πάνω σ' όλα τα μονοπάτια.
Η ψυχή δεν περπατά πάνω σε μια γραμμή, ούτε μεγαλώνει σαν καλάμι.
Η ψυχή ξεδιπλώνεται, όπως ο λωτός με τα αναρίθμητα πέταλα.

*  Από το βιβλίο «Ο Προφήτης»

"Το ήθος του Πλαστήρα"

Η σεμνότητα και η αυτοθυσία του στρατηγού και πρώην πρωθυπουργού Ν. Πλαστήρα, θα έπρεπε να αποτελούν παράδειγμα, για όλους τους Έλληνες πολιτικούς!

Ακολουθούν μερικά από τα πολλά αξιόλογα συμβάντα της ζωής του, τα οποία χαρακτηρίζουν τον άνδρα και τον καθιστούν πρότυπο, παράδειγμα προς μίμηση για παλιότερους αλλά και σημερινούς, δεδομένου ότι τόσο ο ίδιος όσο και άλλοι, έμπαιναν πλούσιοι στην πολιτική και έβγαιναν πάμπτωχοι.

Ο αείμνηστος Ανδρέας Ιωσήφ - πιστός φίλος του - αναφέρει:
Ο στρατηγός είχε απαγορεύσει στους δικούς του να χρησιμοποιούν το όνομα "Πλαστήρας" όπου κι αν πήγαιναν. Ο αδελφός του ήταν άνεργος. Το εργοστάσιο ζυθοποιίας «ΦΙΞ» ζητούσε οδηγό κι εκείνος έκανε αίτηση. Ο αρμόδιος υπάλληλος τον ρώτησε πώς λέγεται: Κι επειδή αυτός δίσταζε να πει το όνομά του, ενθυμούμενος την εντολή του στρατηγού, τον ξαναρώτησε και δυο και τρεις φορές, ώσπου αναγκάστηκε να ομολογήσει ότι τον λένε Πλαστήρα.

Παραξενεμένος ο υπεύθυνος ζητάει να μάθει αν συγγενεύει με τον στρατηγό και πρωθυπουργό. Μετά από πολύ δισταγμό του αποκαλύπτει ότι είναι αδελφός του. Αφού η αίτηση ικανοποιήθηκε, παρακάλεσε να μην το μάθει ο αδελφός του. Ο στρατηγός το έμαθε κι αφού τον κάλεσε αμέσως στο σπίτι του τον επέπληξε και του απαγόρευσε να αναλάβει αυτή την εργασία, λέγοντάς του: «Αν έχεις ανάγκη, κάτσε εδώ να μοιραζόμαστε το φαγητό μου». Και δεν πήγε.

Ο Πλαστήρας ήταν άρρωστος -έπασχε από φυματίωση - κι έμενε σ' ένα μικρό σπιτάκι στο Μετς, κοντά στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Του πρότειναν να του βάλουν ένα τηλέφωνο δίπλα στο κρεβάτι, αλλά αυτός αρνήθηκε λέγοντας: «Μα τι λέτε; Η Ελλάδα πένεται κι εμένα θα μου βάλετε τηλέφωνο;».

Πολλές φορές με τρόπο έστελνε και αγόραζαν ψωμί, ελιές και λίγη φέτα. Τότε οι γύρω του, του υπενθύμιζαν ότι είχε ανάγκη καλύτερου φαγητού λόγω της αρρώστιας κι εκείνος με απλότητα τους απαντούσε: «Τι κάνω, σκάβω για να καλοτρώγω;».

Ο Βάσος Τσιμπιδάρος, δημοσιογράφος στην εφημερίδα «Ακρόπολη», περιγράφει το εξής περιστατικό:
Κάποτε, ο στενός του φίλος Γιάννης Μοάτσος, είχε πάρει την πρωτοβουλία να του εξασφαλίσει μόνιμη στέγη, για να μην περιφέρεται εδώ και εκεί σε ενοικιαζόμενα δωμάτια. Πήγε λοιπόν σε μια Τράπεζα και μίλησε με τον διοικητή. «Τι;», απόρησε εκείνος. «Δεν έχει σπίτι ο κύριος πρωθυπουργός; Βεβαίως και θα του δώσουμε ό,τι δάνειο θέλει και μάλιστα με τους καλύτερους όρους!»

Ο Μοάτσος έτρεξε περιχαρής στον Πλαστήρα, του το ανήγγειλε και εισέπραξε την αντίδραση: «Άντε ρε Γιάννη, με τι μούτρα ρε θα βγω στο δρόμο, αν μαθευτεί πως εγώ πήρα δάνειο για σπίτι;». Έσχισε το έντυπο στα τέσσερα και το πέταξε.

Ο Δημήτρης Λαμπράκης «δώρισε» κάποια στιγμή στον Πλαστήρα ένα ωραίο χρυσό στυλό κι αφού ο στρατηγός κάλεσε τον φίλο του Ανδρέα του λέει:
- Εγώ δεν βάζω χρυσές υπογραφές. Μου φτάνει το στυλουδάκι μου. Να το στείλεις πίσω.
- Μα θα προσβληθεί.
- Δεν πειράζει. Ας μου κόψει το νερό από το κτήμα. Δεν θέλω δώρα Ανδρέα. Γιατί τα δώρα φέρνουν και αντίδωρα!

Το 1952, πρωθυπουργός ακόμη ο Πλαστήρας, ήταν κατάκοιτος από την αρρώστια που τον βασάνιζε, όταν μία μέρα δέχθηκε την επίσκεψη της Βασίλισσας Φρειδερίκης. Μπαίνοντας εκείνη στο λιτό ενοικιασμένο διαμέρισμά του, εξεπλάγη όταν είδε τον πρωθυπουργό να χρησιμοποιεί ράντζο για τον ύπνο του και τον ρώτησε με οικειότητα: «Νίκο, γιατί το κάνεις αυτό;» και η απάντηση ήρθε αφοπλιστική. «Συνήθισα Μεγαλειοτάτη, το ράντζο από το στρατό και δεν μπορώ να το αποχωριστώ.».

Ο στρατηγός Νικόλαος Σαμψών, φίλος του Πλαστήρα, σε επιστολή του περιγράφει το παρακάτω:
Όταν πέθανε ο Πλαστήρας, δεν άφησε πίσω του σπίτι, ακίνητα ή καταθέσεις σε τράπεζες. Η κληρονομιά που άφησε στην ορφανή προσφυγοπούλα ψυχοκόρη του, ήταν 216 δρχ., ένα δεκαδόλλαρο και μια λακωνική προφορική διαθήκη: «Όλα για την Ελλάδα!». Βρέθηκε επίσης στα ατομικά του είδη, ένα χρεωστικό του Στρατού (ΣΥΠ 108) για ένα κρεβάτι που είχε χάσει κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων στη Μικρά Ασία και 8 δρχ. με σημείωση να δοθούν στο Δημόσιο για την αξία του κρεβατιού, ώστε να μην χρωστά στην Πατρίδα».

Όταν πέθανε ο Πλαστήρας στις 26/7/1953 τον έντυσαν το νεκρικό κοστούμι, που το αγόρασε ο φίλος του Διονύσιος Καρρέρ - γιατί ο ίδιος τον μισθό του τον πρόσφερε διακριτικά σε άπορους και ορφανά παιδιά - ο δε γιατρός, που ήταν παρών και υπέγραψε το σχετικό πιστοποιητικό θανάτου, μέτρησε στο ταλαιπωρημένο κορμί του: 27 σπαθιές και 9 σημάδια από βλήματα.

* Από mail Takis

"Οι δυο ναυαγοί"

Μια φορά κι έναν καιρό, ένα πλοίο βυθίστηκε κατά τη διάρκεια μιας φοβερής καταιγίδας και μόνο δυο από τους επιβάτες του κατάφεραν να φθάσουν κολυμπώντας σ’ ένα μικρό ερημονήσι.

Οι δυο ναυαγοί μη ξέροντας τι άλλο να κάνουν, συμφώνησαν ότι δεν είχαν άλλη διέξοδο από το να προσευχηθούν στον Θεό.
Ωστόσο για να εξακριβώσουν ποιανού η προσευχή θα είχε εισακουστεί, αποφάσισαν να χωρίσουν την περιοχή στα δύο και να παραμείνουν ο καθένας στην πλευρά του.

Εκείνο που ζήτησε ο πρώτος άνδρας αμέσως, ήταν τροφή.
Το επόμενο πρωινό, είδε ένα δέντρο γεμάτο καρπούς στην πλευρά του και όποτε πεινούσε έκοβε φρούτα και έτρωγε.
Η άλλη πλευρά του νησιού παρέμεινε άγονη.

Μετά από μια εβδομάδα, ο πρώτος άνδρας ένοιωσε πολλή μοναξιά και αποφάσισε να προσευχηθεί για μια σύζυγο. Την επόμενη μέρα, μια γυναίκα βγήκε κολυμπώντας στη δική του πλευρά του νησιού. Από την άλλη πλευρά δεν ακούστηκε τίποτα.

Σύντομα ο πρώτος άνδρας προσευχήθηκε και για μια άνετη καλύβα, για διάφορα χρήσιμα πράγματα και για πλουσιότερη τροφή. Και πραγματικά την επόμενη μέρα του δόθηκαν όλα!
Ωστόσο ο δεύτερος άνδρας, ακόμη δεν είχε αποκτήσει τίποτα. Με μεγάλη δυσκολία κατάφερνε να επιβιώνει.

Τελικά, ο πρώτος άνδρας προσευχήθηκε να προσεγγίσει στο νησί ένα πλοίο, ώστε αυτός και η σύζυγος του να επιστρέψουν στον πολιτισμό.
Το πρωί και πάλι, ένα πλοίο ήταν αραγμένο στη δική του πλευρά του νησιού.

Ο πρώτος άνδρας και η σύζυγος του επιβιβάστηκαν στο πλοίο και αποφάσισαν να αφήσουν τον δεύτερο άνδρα μόνο του στο νησί.
Θεώρησαν ότι ήταν ανάξιος να συμμετέχει στις ευλογίες του Θεού, καθώς καμιά από τις προσευχές του δεν είχε εισακουστεί.

Καθώς όμως το καράβι ήταν έτοιμο να σαλπάρει, ο πρώτος άνδρας άκουσε μια φωνή από τον Ουρανό να δονεί τον αέρα :
«Γιατί εγκαταλείπεις τον αδελφό σου;»


«Γιατί… » απάντησε φοβισμένος ο πρώτος άνδρας, «οι ευλογίες ήταν μόνο δικές μου, αφού εγώ ήμουν αυτός που προσευχήθηκε για να τις λάβει. Από τις δικές του προσευχές δεν εισακούστηκε καμία, γι αυτό και σκέφθηκα πως δεν του αξίζει τίποτα από όσα μου δόθηκαν»

«Κάνεις πολύ μεγάλο λάθος» τον επέπληξε η φωνή.
«Από τις προσευχές σας, οι μόνες που εισακούσθηκαν ήταν εκείνου του άνδρα, γιατί χωρίς καθόλου εγωισμό, δεν ζήτησε τίποτα για τον εαυτό του».  

«Μα τότε.., τι ζητούσε στις προσευχές του;» ρώτησε έκπληκτος ο πρώτος άνδρας.

«Προσευχόταν συνεχώς για σένα, για να εκπληρωθούν οι δικές σου επιθυμίες!..»


*  Από το fb

"Η σοροκάδα της Καλύμνου"

Γράφει ο Γιώργος Τυρίκος Εργάς

Κάθε τέτοιον καιρό, όταν φυσάει δυνατά ο νότιος άνεμος, ο νους μου τραγουδάει μέσα του μια λέξη, που θα την ακούσει κανείς να βγαίνει με δέος από το στόμα ψαράδων και ναυτικών της Καλύμνου: «σοροκχάδα».

Σε όλες τις αφηγήσεις, η μουσική της λέξης αυτής έχει σκοτεινούς τόνους και επενδύεται με ορθάνοιχτα μάτια, κινήσεις των χεριών που υποδηλώνουν δυσκολία ή συμφορά, με κούνημα του κεφαλιού και σφίξιμο των χειλιών... Η σοροκχάδα στις ιστορίες της Καλύμνου, αποκτάει σχεδόν αυτόνομη υπόσταση, σχεδόν νιώθει κανείς πως πρόκειται για υπαρκτό πρόσωπο, για έναν εχθρό ισχυρό, για τον Αφέντη Νοτιά που παραμονεύει, πότε θα έρθει ο χειμώνας και η ώρα να αναμετρηθεί με τους ανθρώπους.

Οι ιστορίες για την «σοροκχάδα» είναι πολλές, όσα και τα παθήματα των ανθρώπων του νησιού μέσα στον μόνο άνεμο που συνδυάζει πολυήμερη διάρκεια, αυξανόμενη αγριάδα και έναν ουρανό μολυβένιο και κακόβουλο, που φέρνει μέχρι και χαλάζι.

Ο βοριάς απλά κρυώνει στην Κάλυμνο. Ο νοτιάς είναι ο άνεμος της Μπαρμπαριάς, που «ξεσηκώνει τον κόσμο». Ο νότιος άνεμος χτυπάει το λιμάνι της Καλύμνου με κύματα που έρχονται από το νησί της Κω. Ιστορίες για την δύναμή του αναφέρουν καΐκια να ανεβαίνουν στη στεριά, τελάρα να βρίσκονται το άλλο πρωί παρασυρμένα μέχρι την περιοχή του Σταθμού, αλλά και πλάσματα παράξενα να έχουν ξεβραστεί από τον καιρό, που ανασκαλεύει ακόμα και τα πιο σιωπηλά βάθη της θάλασσας.

Μέσα στην σοροκχάδα είναι που χορεύουν τα «πααρικά» του νερού, τότε είναι που έρχονται τα τελώνια στα ξάρτια, βάζοντας τους τη φωτιά που δεν καίει (φαινόμενο του Αγίου Χριστοφόρου).

Ο ναυτικός, ο ψαράς τότε πρέπει να κάνει φασαρία χτυπώντας τενεκέδες και σίδερα, πρέπει να κάνει περισσότερη φασαρία και από αυτήν της θύελλας, προκειμένου να τα διώξει. Σε τουλούμι (δέρμα ζώου) πρέπει να βάλει λάδι, να το τρυπήσει και να το κρεμάσει στο ξάρτι. Από εκεί το λάδι πέφτοντας σταγόνα τη σταγόνα, θα κάνει και τη θάλασσα «λάδι», που δεν μπορεί παρά να υπακούσει τον αρχαιότατο νόμο της συμπαθητικής μαγείας.

Μέσα στη σοροκχάδα απαντάει κανείς τις «θρούμπες», τους σίφουνες που πρέπει να «κοπούν» πριν πλησιάσουν το λιμάνι και σπάσουν τα καΐκια. Στην πλώρη, μέσα σε πεντάλφα και κύκλο πρέπει να καρφωθεί μαυρομάνικο μαχαίρι, την ώρα που θα λέει ο γητευτής-ναυτικός : «Εν αρχή ην ο λόγος και ο λόγος ην προς τον Θεόν και Θεός ην ο λόγος», την πρώτη αράδα από το κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο.

Για να τα καταλάβει κανείς όλα αυτά, χρειάζεται μια νύχτα σοροκχάδας, να πάει σε ένα από τα «μαράσια» της Καλύμνου. Να ακούσει τα τενεκεδάκια, «τα κατσαρόλια» στα σοκάκια που τα παίρνει ο αέρας, απόδειξη της δαιμονικής παρουσίας πλασμάτων που περιμένουν τη θύελλα για να εκδηλωθούν.

Πρέπει να περιμένει να νυχτώσει και να πάψουν να κινούνται οι άνθρωποι, κρυμμένοι στα σπίτια και στα ζεστά τους. Και πρέπει τότε να στήσει αυτί και να ακούσει τα ουρλιαχτά των ναυτικών και των ψαράδων στο λιμάνι, που όλη τη νύχτα θα είναι σε επαγρύπνηση «σκατζάροντας», μεταδένοντας τα καΐκια τους συνεχώς, για να μην τα «σπάσει» ο αέρας και χάσουν την περιουσία τους. Άγριες φωνές για να συνεννοηθούν μεταξύ τους, για να πάρουν θάρρος μεταξύ τους μέσα στην νύχτα που τους περιμένει, για να ακουστούν πιο πάνω και από τον εχθρο-σορόκχο, τον νοτιά που ακόμα και με τους νέους λιμενοβραχίονες δεν τιθασεύεται.

Και τότε θα σκεφτεί κανείς ποιος είναι το μεγαλύτερο στοιχειό, ποιος άλλος παρά ο άνθρωπος, που φτιάχνει τα στοιχειά εκείνη την ίδια στιγμή, που στέκεται για να τα αψηφήσει. Αργότερα, η εμπειρία από αυτές τις νύχτες θα μετουσιωθεί σε σύμβολα και τα σύμβολα θα αναπαρασταθούν σε αφηγήσεις.

Μέσα από αυτές, οι άνθρωποι της Καλύμνου μιλούν για άλλα πλάσματα απόκοσμα, στην ουσία όμως θα μιλούν για τον εαυτό τους. Και μέσα από αυτή την επικοινωνία, θα αναστοχάζονται τη μοίρα τους και θα παίρνουν θάρρος, για την επόμενη νύχτα με σοροκχάδα, για την επόμενη φορά που ο νοτιάς θα τους βρει στα ανοιχτά...

*  Από το kalymniansvoice.com