Σάββατο 29 Φεβρουαρίου 2020

"Ορφεύς "





Άθως Δημουλάς  -  ΟΡΦΕΥΣ


Την πρώτη φορά, η ζωή της αγαπημένης σου
έσβησε όπως των θνητών όλων, αν και
πρόωρα κάπως κι αναπάντεχα. Η απώλειά της
δυστυχία σου. Τόση, ώστε οι θεοί, από οίκτο
για σένα, κι άλλη ζωή της χάρισαν, δεύτερη.
Που, όμως, πριν τη ζήσει, έσβησε
η ανυπομονησία σου — ιδιότητα πολύ ανθρώπινη.

Τώρα, μαζί της για να βρίσκεσαι,
ένας μονάχα σου απομένει δρόμος.
Ως τα μισά τον ξέρεις. Πιο πέρα
τώρα, πέρα απ’ την πύλη —του Άδη—
πρέπει να προχωρήσεις. Όμως
τη διώχνεις τέτοια σκέψη. Γιατί,
ως φαίνεται, απ’ ό,τι ζοφερό είδες
μέχρις εκεί, η ζωή, ακόμα
και χωρίς την Ευρυδίκη, γλυκιά είναι.
Τόσο, που ανενδοίαστα, αδίσταχτα
την προτίμησες — απόφαση πολύ ανθρώπινη.

Βέβαια πια, η λύρα σου σε τόνους
μεγαλόπνοους βαθιάς μελαγχολίας
θα ψάλλει τον χαμένο έρωτα,
σε τόνους που ίσως συγκινητικότερους
δεν έχει ακούσει ο κόσμος.
Αλλά
πιο δυνατούς, πιστεύω, τόνους, και συνεπείς
και γνήσιους θα έδινε η λύρα, αν έψελνε
άλλα, πιο μικρά πράγματα, πιο απλά:
αυτά, που στη ζωή σε κράτησαν.



greek-language – [2φΑ]




Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου 2020

"La Canea "





Τίτος Πατρίκιος  -  ΕΠΙΜΟΝΗ ΜΙΑΣ ΠΟΛΗΣ
[Από τη συλλογή "Παραμορφώσεις"]



Κανείς βασιλιάς Μάρκος, ούτε του Άγιου Μάρκου το λιοντάρι
κανένα χώρισμα από νυχτερινές ψαλμωδίες, μαγγανείες
νυχτερίδες, ξανθιές γυναίκες ξένες, σπαθιά σκουριασμένα
τάφρους, φαράγγια μ' αίμα, μίση βαθιά προαιώνια
γιατί μες στον ωχρό πηχτό σα λέμφο χρόνο
οι πυρκαγιές βρυκολακιάζουν, σηκώνονται ξανά τη νύχτα
γλείφουν τα σπίτια σαν ήμερα σκυλιά και διψασμένα
φασκιώνουν τα μωρά, φωτίζουν κόκκινες σαν πλούσιες
τις γειτονιές με τα λιπόσαρκα παιδιά τις λιμασμένες πόρνες
με τις γριές που αδημονούν πότε θα ξημερώσει
να λιάσουν γι' άλλη μια φορά τα φυραμένα μέλη τους
τίποτα, κανένας στόλος δεν πρόκειται να 'ρθει
ούτε κι οι φήμες για προδοσία επιβεβαιώνονται
μένουν τ' απομεινάρια από γαλέρες κι αντιτορπιλικά
στο κλειστό μουσείο κι οι ναύτες επιδειχτικά περαστικοί
από το παλιό λιμάνι που όλο το κλείνει η άμμος
δεν μπορείς άλλο να αιτιάσαι γενικές συνθήκες
ηλικίες, δόγματα, ομολογίες πίστεως, στρατεύσεις
άλλωστε το πιο άθραυστο ατσάλι το δένουμε μονάχοι
δίχως μια τέτοια ιδέα αποκλείεται να επιβιώσω
μου δίνει τη συνοχή που αναζητάω στην τέλεια σφαίρα
αλλιώς διαλύομαι σε διάπυρη στιγμιαία σκόνη
σκορπίζομαι σε πάθη που δεν προφταίνω να υποπτευθώ
σε δηλητηριασμένα δώρα που ονειρεύτηκα να προσφέρω
όμως το πλοίο συνεχίζει το έκτακτο δρομολόγιό του
μες στο σκοτάδι που τώρα καταβροχθίζει τα βουνά
τα δάχτυλά σου ξεχωρίζουν όπως λιγνές γραμμές φωτός
δείχνοντας την ανταύγεια μιας πόλης που επιμένει
ενώ κάποιοι επιβάτες δίπλα λένε La Canea, La Canea.



archeia[2φΑ]



Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου 2020

"Ασίνην τε.. "





Γιώργος Σεφέρης  -  Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΗΣ ΑΣΙΝΗΣ
[Από το Ημερολόγιο Καταστρώματος]

Ασίνην τε...  ΙΛΙΑΔΑ


Κοιτάξαμε όλο το πρωί γύρω-γύρω το κάστρο
αρχίζοντας από το μέρος του ίσκιου εκεί που η θάλασσα
πράσινη και χωρίς αναλαμπή, το στήθος σκοτωμένου παγονιού
μας δέχτηκε όπως ο καιρός χωρίς κανένα χάσμα.
Οι φλέβες του βράχου κατέβαιναν από ψηλά
στριμμένα κλήματα γυμνά πολύκλωνα ζωντανεύοντας
στ' άγγιγμα του νερού, καθώς το μάτι ακολουθώντας τις
πάλευε να ξεφύγει το κουραστικό λίκνισμα
χάνοντας δύναμη ολοένα.
Από το μέρος του ήλιου ένας μακρύς γιαλός ολάνοιχτος
και το φως τρίβοντας διαμαντικά στα μεγάλα τείχη.
Κανένα πλάσμα ζωντανό τ' αγριοπερίστερα φευγάτα
κι ο βασιλιάς της Ασίνης που τον γυρεύαμε δυο χρόνια τώρα
άγνωστος λησμονημένος απ' όλους κι από τον Όμηρο
μόνο μια λέξη στην Ιλιάδα κι εκείνη αβέβαιη
ριγμένη εδώ σαν την εντάφια χρυσή προσωπίδα.
Την άγγιξες, θυμάσαι τον ήχο της; κούφιο μέσα στο φως
σαν το στεγνό πιθάρι στο σκαμμένο χώμα∙
κι ο ίδιος ήχος μες στη θάλασσα με τα κουπιά μας.
Ο βασιλιάς της Ασίνης ένα κενό κάτω από την προσωπίδα
παντού μαζί μας, παντού μαζί μας, κάτω από ένα όνομα:
«Ασίνην τε... Ασίνην τε...»
                                             και τα παιδιά του αγάλματα
κι οι πόθοι του φτερουγίσματα πουλιών κι ο αγέρας
στα διαστήματα των στοχασμών του και τα καράβια του
αραγμένα σ' άφαντο λιμάνι∙
κάτω από την προσωπίδα ένα κενό.
Πίσω από τα μεγάλα μάτια τα καμπύλα χείλια τους βοστρύχους
ανάγλυφα στο μαλαματένιο σκέπασμα της ύπαρξής μας
ένα σημείο σκοτεινό που ταξιδεύει σαν το ψάρι
μέσα στην αυγινή γαλήνη του πελάγου και το βλέπεις:
ένα κενό παντού μαζί μας.
Και το πουλί που πέταξε τον άλλο χειμώνα
με σπασμένη φτερούγα
σκήνωμα ζωής,
κι η νέα γυναίκα που έφυγε να παίξει
με τα σκυλόδοντα του καλοκαιριού
κι η ψυχή που γύρεψε τσιρίζοντας τον κάτω κόσμο
κι ο τόπος σαν το μεγάλο πλατανόφυλλο που παρασέρνει
        ο χείμαρρος του ήλιου
με τ' αρχαία μνημεία και τη σύγχρονη θλίψη.
Κι ο ποιητής αργοπορεί κοιτάζοντας τις πέτρες κι αναρωτιέται
υπάρχουν άραγε
ανάμεσα στις χαλασμένες τούτες γραμμές τις ακμές τις
        αιχμές τα κοίλα και τις καμπύλες
υπάρχουν άραγε
εδώ που συναντιέται το πέρασμα της βροχής του αγέρα
        και της φθοράς
υπάρχουν, η κίνηση του προσώπου το σχήμα της στοργής
εκείνων που λιγόστεψαν τόσο παράξενα στη ζωή μας
αυτών που απόμειναν σκιές κυμάτων και στοχασμοί με
        την απεραντοσύνη του πελάγου
ή μήπως όχι δεν απομένει τίποτε παρά μόνο το βάρος
η νοσταλγία του βάρους μιας ύπαρξης ζωντανής
εκεί που μένουμε τώρα ανυπόστατοι λυγίζοντας
σαν τα κλωνάρια της φριχτής ιτιάς σωριασμένα μέσα στη
         διάρκεια της απελπισίας
ενώ το ρέμα κίτρινο κατεβάζει αργά βούρλα ξεριζωμένα
         μες στο βούρκο
εικόνα μορφής που μαρμάρωσε με την απόφαση μιας
         πίκρας παντοτινής.
Ο ποιητής ένα κενό.
Ασπιδοφόρος ο ήλιος ανέβαινε πολεμώντας
κι από το βάθος της σπηλιάς μια νυχτερίδα τρομαγμένη
χτύπησε πάνω στο φως σαν τη σαΐτα πάνω στο σκουτάρι:
«Ασίνην τε...  Ασίνην τε...».  Να 'ταν αυτή ο βασιλιάς της Ασίνης
που τον γυρεύαμε τόσο προσεχτικά σε τούτη την ακρόπολη
γγίζοντας κάποτε με τα δάχτυλά μας την αφή του πάνω στις πέτρες.

Ασίνη, καλοκαίρι '38 - Αθήνα, Γεν. '40


[2φΑ]



Τρίτη 25 Φεβρουαρίου 2020

"Σαν βασιλιάς.. "





Άνταμ Ζαγκαγιέφσκι  -  ΣΑΝ ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΗΣ ΑΣΙΝΗΣ
[Από τη συλλογή "Το αόρατο χέρι" - Νiewidzialna reka, 2009]



Σαν τον βασιλιά της Ασίνης στον Σεφέρη - σκέφτηκα,
ενθυμούμενος αυτό το εξαιρετικό ποίημα:
λιοπύρι, γαλήνια θάλασσα, κενό κάτω απ' την χρυσή προσωπίδα,
δυο άτομα στο κανό, βουβά βράχια,
ογκώδης κόσμος, και από απέναντι μόνο
η «Ασίνη» και ο άρχοντάς της - μια μόνο λέξη σ' ολόκληρη την Ιλιάδα,
η πιο σύντομη αναφορά στον κατάλογο των πλοίων.
Κι εγώ πολλές φορές αναζητούσα τους απόντες -
σε τόσες πόλεις, στο αεροπλάνο, στα ερείπια
των ηττημένων εξεγέρσεων, συνομοσπονδιών,
στην αποτυχημένη εκδρομή στις Συρακούσες,
στις μακρινές βόλτες στο Παρίσι,
στην ακτή του ωκεανού, στον οποίο
θα βυθίζονταν ολόκληρη ήπειρος.
Σαν τον βασιλιά της Ασίνης στον Σεφέρη, σκέφτηκα -
τίποτα κάτω απ' τη χρυσή προσωπίδα, ζωντανή απουσία -
μα το κενό αυτό κάθε στιγμή μπορεί
να γεμίσει, αφού μπορεί να συμβεί,
ο βασιλιάς ξαφνικά να γυρίσει και ο χρυσός να λάμψει θριαμβευτικά.
Στον κήπο κουνιούνται οι υγροί θάμνοι του φραγκοστάφυλου,
ο άνεμος φυσάει. Να ξέρεις πως περιμένουμε. Συνέχεια περιμένουμε.

[μετάφραση: Μπεάτα Ζονλκίεβιτς]


[2fA]



Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2020

"Τεκίλα, ρούμι κι αγκαλιά "





ΑΓΓΕΛΟΣ & ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΨΥΛΛΑΚΗΣ
-  ΤΕΚΙΛΑ, ΡΟΥΜΙ ΚΙ' ΑΓΚΑΛΙΑ (Cha Cha) 





                                    



[2φΑ]



"Ουδείς ευτυχής.. "





-  Κική Δημουλά


Ήμουν πολύ μελαγχολικό παιδί.
Αυτό μπορεί να είναι κάλλιστα προεόρτιο ποίησης.
Ουδείς ευτυχής
έχει διακόψει ευτυχία για να γράψει ποιήματα.

Αν μου έδιναν να διαλέξω μεταξύ μιας ευτυχίας
και του να γράψω ένα καλό ποίημα,
μοιραία θα διάλεγα το δεύτερο μια και δε γνωρίζω
τι σημαίνει ευτυχία και αν υπάρχει.

Οι αναγνώστες, μου λένε πως το έργο μου
είναι μια παρηγοριά γι' αυτούς.
Αναρωτιέμαι όμως.
Πώς μπορώ να τους παρηγορήσω,
από τη στιγμή που η ίδια είμαι απαρηγόρητη;

Η ποίηση δεν είναι συνεχής, επομένως
η καθημερινότητα είναι η νικήτρια σε όλα.

Μεγάλωσα τα παιδιά μου, ντάντεψα τα εγγόνια μου.
Έκανα ενός κοινού ανθρώπου τη ζωή.
Έτσι ένιωθα. Δεν άλλαξε κάτι ότι έγραφα ποιήματα.
Όση φήμη κι αν απέκτησα,
έμεινα η μαμά, η γιαγιά, ο εαυτός μου.

Όχι, δε γράφω πάντα.
Μετά το τελευταίο βιβλίο, μάλλον τελείωσα.
Δεν ξέρω τώρα, αν ζήσω, πολύ θα ήθελα να γράψω.
Όχι ότι χόρτασα. Όχι, δεν έχω χορτάσει.
Είμαι ακόμα πεινασμένη για ζωή.

Υποφέρω στη σκέψη του θανάτου αφάνταστα.
Ίσως η κίνηση να γράφω ποιήματα στα 88 μου,
να είναι η έκφραση
αυτής της απροθυμίας μου να πεθάνω.
Της αδυναμίας μου να φανταστώ
τι μπορεί να υπάρξει όταν ένα σώμα νεκρωθεί.

Από τη στιγμή που προβλέπεται θάνατος
την ώρα που έχεις συνηθίσει
αυτό το πράγμα το φοβερό, αν θέλεις και το ανούσιο
- γιατί στα γεράματα η ζωή δεν έχει και πολύ νόημα -
εντούτοις το προτιμάς απ' το να πεθάνεις,
από το να πας προς αυτό το άγνωστο.

Αλλά δεν είναι τόσο ότι δε θέλεις το άγνωστο.
Είναι ότι δε θέλεις να χάσεις το γνωστό.



fb - Η ζωή είναι όμορφη

[2fA]



Σάββατο 22 Φεβρουαρίου 2020

"Στη γη των απουσιών.. "





ΚικήΔημουλᾶ  -  ΓΗ ΤΩΝ ΑΠΟΥΣΙΩΝ


Τώρα θὰ κοιτάζεις μία θάλασσα.

Ἡ διάθεση νὰ σὲ ἐντοπίσω
στὴ συστρεφόμενη ἐντός μου γῆ τῶν ἀπουσιῶν
ἔτσι σὲ βρίσκει:
πικρὴ παραθαλάσσια ἀοριστία.

Ἐκεῖ δὲν ἔχει ἀκόμα νυχτώσει
κι ἂς νύχτωσε τόσο ἐδῶ
τῶν τόπων οἱ κρίσιμες ὧρες
σπάνια συμπίπτουν.
Κάτι σὰν φῶς καὶ οὔτε φῶς,
ἡ ὥρα τοῦ ἑαυτοῦ σου ἔχει πέσει.

Χορεύουν φύκια
κάτω ἀπ᾿ τὸ τζάμι τοῦ νεροῦ.
Τὰ ρηχά, ἔχουν κι αὐτὰ
τὰ βάσανά τους καὶ τὰ γλέντια τους.

Τώρα θὰ ἔχουν λύσει τὰ μαλλιά τους
οἱ ἁγνὲς ἡσυχίες τριγύρω
μὲ τὴ σιωπή σου θὰ τὶς κάνεις
γυναῖκες σου ἐκπληρωμένες.
Ξαπλώνουν δίπλα σου.
Ἡ σκέψη σου στερεώνει σκαλοπάτια στὸν ἀέρα
κι ἀνεβαίνει. Σὲ κρατάει στὸ ράμφος της.
Ποῦ ξέρω ἐγὼ τὰ εὐαίσθητα σημεῖα τοῦ πελάγους
γιὰ νὰ σὲ καταλάβω;

Θὰ κοιτάζεις μία ἔρημη θάλασσα.
Τὸ βλέμμα σου δὲν παραλλάζει
ἀπὸ πλαγιὰ ποὺ γλυκὰ
καὶ μ᾿ ἀνακούφιση σκουραίνει
κατρακυλώντας μὲς στὴν ἀπομάκρυνση.
Ἀναπνέεις μὲ τὸ στέρνο τῶν μακρινῶν ἠρεμιῶν,
ποὺ ἔχω γι᾿ αὐτὲς διαβάσει
στοὺς πολύτομους κόπους ποὺ ἔδεσα.
Σ᾿ ἕνα ἀβαθῆ σου στεναγμὸ βούλιαξε ἕνα βαπόρι.
Δὲν θὰ ἤτανε βαπόρι. Θὰ ἤτανε σκιάχτρο
στὰ ὑγρὰ περβόλια τῆς φυγῆς
νὰ μὴν πηγαίνουν οἱ διαθέσεις
νὰ τὴν τσιμπολογᾶνε.

Ἡ τερατώδης τοῦ πελάγους δυνατότητα,
ἡ κίνηση τοῦ πλάτους,
φθάνει στὰ πόδια σου ἀφρός,
ψευτοεραστὴς στὰ πρῶτα βότσαλα.
Τοὺς σκάει ἕνα φιλὶ καὶ ξεμεθάει.
….

Τώρα, θὰ σοῦ ἔχουν πεῖ ὅ,τι εἶχαν νὰ σοῦ ποῦν
Οἱ ἀναδιπλώσεις τῶν κυμάτων
καὶ θὰ ἐπιστρέφεις κάπου.
Θὰ παίρνεις κάποιο χωματόδρομο,
μιὰ ἄλλη ἅπλα,
ἀλλοῦ γυμνὴ κι ἀλλοῦ ντυμένη μὲ βλάστηση.

Ἡ σκέψη σου, μετὰ ἀπὸ τόση θάλασσα,
κατέβηκε ἀπὸ γλάρος,
βάζει τὸ δέρμα τῆς προσαρμογῆς καὶ χάνεται.
Ὅπου εἶναι θάμνος, πράσινη
ὅπου σκοτεινό, σκοτεινή.
Ἐκεῖ ποὺ οἱ καλαμιὲς σπέρνουν ψιθύρους,
ψιθυριστή,
ὅπου περνάει ρίζα, ριζωμένη
ὅπου κυλάει ρυάκι, ρέουσα
κι ὅπου δαγκώνει ἡ πέτρα, πέτρινη.

Στὴν ψυχή σου δὲν φθάνει κανεὶς
οὔτε διὰ ξηρᾶς οὔτε διὰ θαλάσσης.

Αὐτὸ τὸ δισκίο,
τὸ ἀκουμπισμένο στὸ μαῦρο ἀτμοσφαιρικὸ τραπέζι,
ποὺ τὸ περνᾷς κι ἐσύ, ὅπως κι οἱ ἄλλοι, γιὰ φεγγάρι,
ἄσ᾿ το, δὲν εἶναι φεγγάρι.
Εἶναι τὸ βραδινό μου χάπι
τὸ ψυχοτρόπο.   ….



nektar – [2fA]


Παρασκευή 21 Φεβρουαρίου 2020

"Μνείαν ποιούμεθα.. "





Μανώλης Ψαρράς
Ψυχοσάββατα - μνείαν ποιούμεθα των απ’ αιώνος κεκοιµηµένων



Τη θυμάμαι τη γιαγιά μου την Καλοτίνα νοσταλγικά, σαν παιδάκι μικρό τότε, ν’ ανάβει το κερί και το θυμιατό, να βράζει στάρι και να ετοιμάζει σουσάμι, ρόδια ή σταφίδες, (ανάλογα την εποχή) μαζί με αμύγδαλα μαζεμένα απ το χωράφι και τ' αμπέλι μας εκεί στην Ανάσταση.

Ετοίμαζε το πιάτο με το κόλυβο και το τοποθετούσε στην κάτασπρη κεντητή πετσέτα κεντρικά στο τραπέζι, δίπλα από το ανθοδοχείο με τα φρεσκοκομμένα λουλούδια, που είχαμε μαζέψει οι δυο μας πιο πριν από τα μεγάλα λούκια (παρτέρια) του σπιτιού της, μαζί με το καντηλάκι, μια μικρή εικόνα, τη φωτογραφία σε κορνίζα του παππού, ένα πεντακάθαρο ποτήρι νερό σε κρυστάλλινο πιατάκι του γλυκού, και ένα κουτάλι.
"Είναι για τις ψυχές", μας έλεγε...
Ποιες ήταν οι ψυχές;...
Και το βασικότερο... Πού ήταν αυτές οι ψυχές;...

Δεν ξέραμε Τίποτα!... απροσδιόριστα χαοτικές και αίολες εκδοχές είχαμε, κι αυτές μέσα από κάτι μισόλογα και ψιθυρίσματα των "μεγάλων," που έπιανε και δεν έπιανε τ αυτί μας, όταν κάθε Σάββατο με ένα μικρό μεταλικό κουβαδάκι με τα χρειαζούμενα, ανηφόριζα προς το νεκροταφείο του Αγίου Μάμμαντος, βαστώντας απ' το χέρι τη γιαγιά μου την Καλοτίνα, για να πάμε να καθαρίσουμε τους τάφους των παππούδων μου και να ανάψουμε τα καντηλάκια τους (μου είχε γίνει πάγια υποχρέωση, 10 χρονών γνώριζα σχεδόν κάθε μνημείο και κάθε γιαγιά εκεί).





Απλώς χαζεύαμε την γιαγιά μας μαζί με την αδερφή μου την Μαρία (η Αργυρούλα, ή μικρότερη μου αδελφή, ήταν μωρό τότε) σαν μικρά παιδιά, την ώρα που θύμιαζε ολόγυρα στο ανώι του σπιτιού τις κρεμασμένες σε μεγάλα κάντρα φωτογραφίες στο σαλόνι, ψιθυρίζοντας ονόματα σε μια της προσπάθεια να μην ξεχάσει κανένα μα κανένα... ήταν εξόχως σημαντικό αυτό! 
"Αξίωμα" να μην ξεχαστεί απολύτως κανείς!.

Έτσι είχαμε κι εμείς την ευκαιρία να τρυπώνουμε σ’ αυτό το "άβατο" σημείο του σπιτιού, που τα πάντα ήταν "εύθραυστα" για τα παιδικά μας χέρια μιας και η γιαγιά γνώριζε τα κατορθώματά και τις "δεξιότητες" μας από πρώτο χέρι, γι αυτό εξάλλου και το σαλόνι το λειτουργούσε χρηστικά και επισκέψιμα μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις, έτσι βιώναμε εμείς σαν παιδάκια αυτή της την προετοιμασία για το κόλυβο, (του ψυχού) κοιτώντας τα μεγάλα κρεμαστά κάντρα και ρωτώντας την γιαγιά ξανά και ξανά για το κάθε πρόσωπο ξεχωριστά, παρακολουθώντας με προσοχή όλο το τυπικό της κατασκευής, του στολίσματος και της τοποθέτησης του κολύβου στο τραπέζι.

Έπειτα, αφού τέλειωνε την προετοιμασία, έχοντας απαντήσει σε κάθε μας ερώτηση μας κοιτούσε στα μάτια γαληνεμένη, τόσο όσο να πάρει μια ανάσα και αφού είχε εκπληρώσει "το χρέος"... κατόπιν καθόταν να μπαλώσει καμιά κάλτσα, να ράψει κανένα κουμπί ή να σιδερώσει, ενώ η μορφή της λούζονταν ολόκληρη μέσα στις ακτίνες του ήλιου.
Ο φεγγίτης της πόρτας στον όροφο, ήταν ακριβώς από πάνω της...

Κι εμείς χαζεύαμε τα άπειρα μικροσκοπικά μόρια σκόνης που έμπαιναν από το παράθυρο και την πόρτα του μπαλκονιού και που μαζί με τ' αεράκι, και τις ακτίνες του ήλιου από τον φεγγίτη γινόντουσαν θελκτικά ορατές και ανάλαφρες, για τα παιδικά μας ματάκια, μιας που δεν σταματούσαν να χορεύουν με αργούς στροβιλισμούς μέσα σ αυτό το υπέρλαμπρα φωτεινό πεδίο, μαζί μ’ έναν ήλιο βασιλιά που βασίλευε... χωρίς να πάψει ούτε στιγμή να βασιλεύει.

Λέτε αυτά τα αίολα μικροσκοπικά, φωτεινά μόρια σκόνης να ’ταν αυτές οι ψυχές τους? και να παίρνουν πρόθυμα μορφή μέσα στη λαμπρή δέσμη φωτός σαν αστραφτερά μικρά τίποτε, κι έτσι ο άντρας της, η κόρη της η Θεμελίνα που έφυγε μικράκι, ο πατέρας της, η μητέρα της, τ’ αδέλφια της, τα πεθερικά της, κάποιες φίλες της που δεν ζούσαν πια, να ερχόντουσαν έτσι απλά για να την στεφανώσουν επειδή δεν ξέχασε, και στάθηκε στο "χρέος;"

Όλοι τους υπήρχαν για την γιαγιά, και εξακολουθούσαν να ζουν στην καθημερινή της ομιλία σαν σε παραμύθι, σαν παρηγοριά αβίαστα, λες και τους μιλούσε, σαν να είχαν φύγει μόλις χθες...

Σαν να μην πέρασε μια μέρα αγαπημένη μου γιαγιά, όλα αυτά τα χρόνια, από τότε που έφυγες εσύ και ο Πατέρας μου! να το ξέρετε!, και να του το πεις!, πως αυτό του το φευγιό... δεν το ξεπέρασα Ποτέ!

Τα ίδια συνεχίζει και η μαμά μου μέχρι σήμερα, αν και σε κατάσταση ας πούμε προχωρημένου γήρατος, έχοντας τα όμως "τετρακόσια", ακριβώς με την ίδια ιεροτελεστία και τυπικό, απαρασάλευτα ακριβώς όπως τα παρέλαβε από την μάνα της και από την πεθερά της, μην με ρωτήσετε βέβαια αν αυτά θα συνεχιστούν μετά την δική μας γενιά, δεν μπορώ να το ξέρω...
Ειλικρινά!, νοιώθω άσχημα και μόνο στην ιδέα πως όλα αυτά σταματούν σ’ αυτή την γενιά... παρηγορούμαι έστω απλά που το έζησα, προσπαθώντας να το μεταλαμπαδεύσω, έστω και αφηγηματικά, συνεχίζοντας παράλληλα να το ζω, έτσι όπως προστάζει το Ανατολικό Ορθόδοξο έθος, μέχρι και σήμερα.

Καλή Ανάσταση γιαγιά μου, και καλή αντάμωση με σένα και τον πατέρα μου, οσονούπω, μαζί με όλους τους απ' αιώνος κεκοιμημένους, γνωστούς και αγνώστους, από περάτων έως περάτων της οικουμένης...



fb - Emmanuel Psarras

[2φΑ]



Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2020

"Ο Ταξιδιώτης "







Η Αγία Φιλοθέη



Επισκόπου Διοκλείας Κάλλιστου Ware  -  Ο ΤΑΞΙΔΙΩΤΗΣ..
[από το βιβλίο «Ο Ορθόδοξος Δρόμος»]


Ένας από τους φημισμένους Πατέρες της Ερήμου στην Αίγυπτο του 4ου αιώνα, ο άγιος Σεραπίων ο Σινδωνίτης, ταξίδευε μια φορά για προσκύνημα στη Ρώμη.
Εκεί του είπαν για μια περίφημη έγκλειστη, μια γυναίκα που ζούσε πάντα σ’ ένα μικρό δωμάτιο, χωρίς ποτέ να βγαίνει έξω. Δυσπιστώντας για τον τρόπο της ζωής της -γιατί ο ίδιος ήταν ένας μεγάλος περιπλανώμενος- ο Σεραπίων την επισκέφθηκε και τη ρώτησε:
«Γιατί κάθεσαι εδώ;» κι εκείνη του απάντησε:
«Δεν κάθομαι. Ταξιδεύω».

Ο κάθε Χριστιανός θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτά τα λόγια για τον εαυτό του. 
Το να είσαι Χριστιανός σημαίνει να είσαι ταξιδιώτης.
Η κατάστασή μας, λένε οι Έλληνες Πατέρες, είναι σαν κι’ αυτή του Ισραηλιτικού λαού μέσα στην έρημο του Σινά.
Ζούμε σε σκηνές, όχι σε σπίτια γιατί πνευματικά είμαστε πάντα σε κίνηση. 
Ταξιδεύουμε μέσω του εσωτερικού χώρου της καρδιάς, σ’ ένα ταξίδι που δεν μετριέται με τις ώρες του ρολογιού μας ή με τις μέρες του ημερολογίου γιατί είναι ένα ταξίδι έξω απ’ το χρόνο και μέσα στην αιωνιότητα.

 Ένα από τα αρχαιότερα ονόματα για τον Χριστιανισμό, ήταν απλώς «η οδός». 
«Εγένετο δε κατά τον καιρόν εκείνον», λέγεται στις Πράξεις των Αποστόλων, «τάραχος ουκ ολίγος περί της οδού» (19,23)· ο Φήλιξ, ο Ρωμαίος κυβερνήτης της Καισάρειας, αναφέρεται «ακριβέστερον ειδώς τα περί της οδού» 24,22).
Είναι μια ονομασία που δίνει έμφαση στον πρακτικό χαρακτήρα της Χριστιανικής πίστης.
Ο Χριστιανισμός είναι κάτι περισσότερο από μια θεωρία για το σύμπαν, κάτι περισσότερο από διδασκαλίες γραμμένες στα χαρτιά· είναι ένα μονοπάτι που παίρνουμε ταξιδεύοντας -με τη βαθύτερη και ουσιαστικότερη έννοια, η οδός της ζωής.

Υπάρχει μόνο ένα μέσο για ν’ ανακαλύψουμε την αληθινή φύση του Χριστιανισμού. 
Πρέπει ν’ ανοίξουμε το βήμα σ’ αυτό το μονοπάτι, να συντονιστούμε σ’ αυτόν τον τρόπο ζωής και μετά θ’ αρχίσουμε ν’ αντιλαμβανόμαστε μόνοι μας.
Όσο παραμένουμε έξω, δεν μπορούμε να κατανοήσουμε σωστά.
Βέβαια είναι ανάγκη να μας δοθούν οδηγίες πριν ξεκινήσουμε· είναι ανάγκη, να μας πουν ποιους δείκτες ν’ αναζητήσουμε, και πρέπει να έχουμε και συντρόφους.

Πράγματι, χωρίς καθοδήγηση από άλλους είναι σχεδόν αδύνατο ν’ αρχίσουμε το ταξίδι. 
Αλλά οδηγίες που έδωσαν άλλοι ποτέ δεν μπορούν να είναι υποκατάστατο για την άμεση, την προσωπική εμπειρία.
Ο καθένας καλείται να επαληθεύσει για τον εαυτό του ό,τι έχει διδαχθεί, ο καθένας χρειάζεται να ξαναζήσει την Παράδοση που έχει λάβει.
«Το Σύμβολο της Πίστεως», είπε ο Μητροπολίτης Φιλάρετος της Μόσχας, «δεν σου ανήκει αν δε το έχεις ζήσει». Κανείς δεν μπορεί να ταξιδεύει μ’ όλη του την άνεση, σ’ αυτό το ταξίδι που είναι το πιο σημαντικό απ’ όλα. 

Κανείς δεν μπορεί να είναι Χριστιανός από δεύτερο χέρι.
Ο Θεός έχει παιδιά, αλλά δεν έχει εγγόνια.



proskynitis [2fA]
                                                                                           


Κυριακή 16 Φεβρουαρίου 2020

"Πρώτου βαθμοῦ θεοπτία "





π. Νικόλαος Λουδοβίκος  -  Για την Κυριακή του Ασώτου


….   Ἡ μετάνοια εἶναι μιά μεγάλη καί ἰσόβια σπουδή, εἶναι μιά μεγάλη καί ἰσόβια χαρά. 
Τό μυστήριο τοῦ Σταυροῦ εἶναι μυστήριο τῆς ἀναστάσεως.
Ὁ Σταυρός εἶναι ἡ μετάνοια. Εἶναι αὐτό πού βιώνουν καί λένε οἱ Πατέρες μας, ὅτι δηλαδή ὅλος ὁ κόσμος εἶναι ἔργο τοῦ Θεοῦ καί μόνον διά τοῦ Θεοῦ ἀληθεύει.

Στή μετάνοια ξαναβρίσκουμε τά ἴχνη τοῦ Θεοῦ στόν κόσμο.
Μαθαίνομε τόν τρόπο αὐτῆς τῆς ἁπλότητος τοῦ εἶναι.
Μαθαίνομε πώς τό εἶναι, ἐνεργεῖται, ὑπάρχει ὡς κοινωνία.
Μαθαίνομε ὅτι ὅλοι εἴμαστε ἕνα. Καί μαθαίνομε ὅτι ἡ ζωή αὐτή τῆς ἑνότητος εἶναι ἡ ζωή τοῦ Θεοῦ τοῦ Ἴδιου καί μαθαίνομεν ὅτι ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἡ αἴσθηση τοῦ Θεοῦ μέσῳ τῶν μυστηρίων.
Γι᾿ αὐτό ἡ Ἐκκλησία, βλέπετε, ἔβαλε αὐτά τά ἀναγνώσματα πρό τῆς Τεσσαρακοστῆς, γιατί εἶναι ἡ Σαρακοστή ἀκριβῶς μιά ἀφιέρωση, ἕνα ἀφιέρωμα τοῦ καθενός μας στόν Θεό.

Μέ τόν γλυκύ αὐτό καί ἁπαλό τρόπο εἶναι ἡ μετάνοια προσωπική.
Δέν εἶναι νομική ἡ μετάνοια, δέν εἶναι νομικισμός.
Εἶναι ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο καταλαβαίνουμε πραγματικά τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί ἀνοιγόμαστε καί ἐμεῖς στήν ἀγάπη αὐτήν.

Ἡ μετάνοια εἶναι ἕνα ἐρωτικό γεγονός.
Γι᾿ αὐτό ἀκριβῶς βλέπομε στό Εὐαγγέλιο σήμερα ὅτι ὁ μετανοῶν ἁμαρτωλός αὐτός ὁ ὁποῖος ἐσκόρπισε τίποτε ὀλιγώτερον ἀπό τήν οὐσίαν του -ἡ λέξη αὐτή «οὐσία» ἔχει πολλές σημασίες- ἐσκόρπισε τόν ἑαυτό του χωρίς οὐσία, θά μπορούσαμε νά ποῦμε. 
Ὅμως μέ τήν μετάνοια αὐτός ὁ ἄνθρωπος ἔχει τόν «μόσχον τόν σιτευτόν», ἔχει ἕνα κομμάτι χαρᾶς, ὅπως λέγει ὁ ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος, πού δέν μπορεῖ κανείς νά τοῦ τό πάρει.   ….

Ἡ ἀλήθεια εἶναι ὁ σκοπός, ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ εἶναι ὁ σκοπός.
Δέν εἶναι τό νά εἶμαι ἐνάρετος ἁπλῶς· μπορεῖ νά σημαίνει μεγάλη φτώχεια ἡ ἀρετή, ὅταν συνοδεύεται μέ τό θανάσιμο αὐτό κλείσιμο.
Τό κλείσιμο αὐτό σπάει ἀκριβῶς ἡ μετάνοια καί ὁδηγεῖ τό εἶναι ἐν κοινωνίᾳ μετά τοῦ Θεοῦ καί μέ ὅλη τήν κτίση. Γι᾿ αὐτό ἀκριβῶς πάντοτε οἱ Πατέρες μιλοῦν γιά τίς ἀρετές, συνδέοντάς τες πάντοτε, μέ τήν μετάνοια καί τήν ταπείνωση!
Ἡ θεοπτία εἶναι ἡ μετάνοια!   ….

Ἀπό τήν πρώτη στιγμή πού θά πεῖ κανείς «μετανοῶ», ἐσωτερικά, ἔχει πρώτου βαθμοῦ θεοπτία. Ἔχει μιά πρώτη θέα τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ!


                                                                           


Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 2020

Το ταξίδι των 127 ημερών





-  Ένα συνοπτικό σημείωμα για την σημαντικότερη περίοδο του χρόνου


Οι κινητές εορτές της Εκκλησίας μας καλύπτουν μια απόσταση 127 ημερών - από την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου μέχρι και την Κυριακή των Αγίων Πάντων.
Το διάστημα αυτό μπορεί να δαπανηθεί αποκλειστικά στις καθημερινές μέριμνες, να περάσει αδιάφορα, όπως συνήθως και ο υπόλοιπος χρόνος της κοσμικής μας πολυπραγμοσύνης, μπορεί όμως και να αξιοποιηθεί σαν ένα ταξίδι πνευματικής αναζήτησης εμπειριών, αλήθειας και ολικής μεταστροφής.
Το κινητό εορτολόγιο έχει μεν σταθερή διάρκεια, όμως ξεκινά κάθε χρόνο σε διαφορετική ημερομηνία κι εξαρτάται από το πότε ορίστηκε το Πάσχα, η σημαντικότερη απ’ όλες τις εκκλησιαστικές εορτές, που αποτελεί το επίκεντρο του ταξιδιού -  εξαρτάται δηλαδή, από τους φυσικούς όρους της πανσελήνου και της εαρινής ισημερίας.
Ο καθορισμός του εορτασμού της Αναστάσεως του Κυρίου, της κατ’ εξοχήν εορτής Πίστεως, με καθαρά φυσικές παραμέτρους, τονίζει ακριβώς την καθολική ανάσταση των πάντων. 
Παράλληλα με την ανάσταση της θεανθρώπινης φύσης του Χριστού, δηλώνεται η δυνατότητα ανάστασης της ψυχής και του σώματος του Ανθρώπου, των πνευμάτων μέσα στη φύση.

Εάν το εορτολόγιο εξαντλείτο φθάνοντας στο Πάσχα, θα ήταν μια προσκυνηματική πορεία προς την Ανάσταση του Χριστού. Όμως η διαδρομή δεν εξαντλείται στον εορτασμό.
Πέρα από την συγκεκριμένη αναστάσιμη πορεία, το ταξίδι συνεχίζεται μέχρι την ολοκλήρωση του σκοπού του, σαν απόδοση της θυσίας του Ιησού, στην ανάσταση και του Ανθρώπου, στην αγιότητα, στην έλευση του Αγίου Πνεύματος και στον εορτασμό των Αγίων Πάντων. Είναι η δόμηση της Εκκλησίας ως σώματος Χριστού.
Έτσι στον κόσμο, ζουν ανάμεσα μας και Άγιοι άνθρωποι, με πρόσωπα όχι μόνο κατ’ εικόνα, αλλά και καθ’ ομοίωση  Θεού.

Η Ανάσταση του Κυρίου καλύπτει παρελθόντα και μέλλοντα· σκεπάζει «εν είδει περιστεράς» τα πριν και τα μετά, από καταβολής κόσμου, μέχρι της Δευτέρας Παρουσίας, μετατρέποντας την ζοφερή λύπη σε ζώσα χαρά.
Την Μεγάλη Εβδομάδα των Παθών και της θλίψης που προηγείται του Πάσχα, διαδέχεται η απολυτή Διακαινίσημη εβδομάδα της ευωχίας. Πριν από την Μεγάλη Εβδομάδα διανύουμε την νηστεία των έξι εβδομάδων της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Μετά την Διακαινίσημη εβδομάδα δεν υφίσταται νηστεία μέχρι την Πεντηκοστή, με την κατάλυση οίνου και ελαίου και τις Τετάρτες και Παρασκευές των έξι αυτών εβδομάδων.
Πριν από την Σαρακοστή, δίνεται χρόνος τριών εβδομάδων προετοιμασίας.
Είναι οι τρεις πρώτες εβδομάδες της έναρξης του Τριωδίου.
Την εβδομάδα μετά την Πεντηκοστή και με την παρουσία στη ζωή μας του Αγίου Πνεύματος, τιμούμε την ενσωμάτωση με τον Αναστημένο Χριστό, Πάντων των Αγίων.

Η πρώτη εβδομάδα της αυτογνωσίας, η Διακαινίσημη εβδομάδα της Ανάστασης και η τελευταία εβδομάδα της αγιότητας με την χάρη του Αγίου Πνεύματος, καταλύονται όλες οι τροφές απολύτως, σηματοδοτώντας εορταστικά την αναχώρηση, την συνάντηση και την επιστροφή.  
Ο μετανοημένος ως ο Τελώνης, έχει την ευκαιρία μετά από συνειδητό ταξίδι 18 εβδομάδων ή 126 ημερών, την τελευταία ημέρα της κινητής εορτολογίας, την 127η, να συνεορτάσει με όλους τους Αγίους της Εκκλησίας μας, την άφιξη του με πληρότητα ταπείνωσης στο λιμάνι της του Θεού Ειρήνης, ως άγιος και ο ίδιος..


[Εικόνα: Ο ταξιδιώτης, Bruno Catalano]


Μ Ψ

                                                   


Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2020

"Ακατάληπτον Εστί "





Η ΥΠΑΠΑΝΤΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ


κατάληπτόν ἐστι, τὸ τελούμενον ἐν σοί, 
καὶ Ἀγγέλοις καὶ βροτοῖς, Μητροπάρθενε ἁγνή.
Ἀγκαλίζεται χερσίν, ὁ Πρεσβύτης Συμεών, 
τὸν τοῦ νόμου Ποιητήν, καὶ Δεσπότην τοῦ παντός.
Βουληθεὶς ὁ Πλαστουργός, ἵνα σώσῃ τὸν Ἀδάμ, 
μήτραν ᾤκησε τὴν σήν, τῆς Παρθένου καὶ ἁγνῆς.
Γένος ἄπαν τῶν βροτῶν, μακαρίζει σε Ἁγνή, 
καὶ δοξάζει σε πιστῶς, ὡς Μητέρα τοῦ Θεοῦ.
Δεῦτε, ἴδετε Χριστόν, τὸν Δεσπότην τοῦ παντός, 
ὃν βαστάζει Συμεών, σήμερον ἐν τῷ ναῷ.
Ἐπιβλέπεις πρὸς τὴν γῆν, καὶ ποιεῖς τρέμειν αὐτήν, 
καὶ πῶς γέρων κεκμηκώς, σὲ κατέχει ἐν χερσὶ;
Ζήσας ἔτη Συμεών, ἕως εἶδε τὸν Χριστόν, 
καὶ ἐβόα πρὸς αὐτόν· Νῦν ἀπόλυσιν ζητῶ.
Ἡ λαβὶς ἡ μυστική, ἡ τὸν ἄνθρακα Χριστόν, 
συλλαβοῦσα ἐν γαστρί, σὺ ὑπάρχεις Μαριάμ.

Θέλων ἐνηνθρώπησας, ὁ προάναρχος Θεός, 
καὶ ναῷ προσφέρεσαι, τεσσαρακονθήμερος.
Κατελθόντ' ἐξ οὐρανοῦ, τὸν Δεσπότην τοῦ παντός, 
ὑπεδέξατο αὐτόν, Συμεὼν ὁ Ἱερεύς.
Λάμπρυνόν μου τὴν ψυχήν, καὶ τὸ φῶς τὸ αἰσθητόν, 
ὅπως ἴδω καθαρῶς, καὶ κηρύξω σε Θεόν.
Μητροπάρθενε ἁγνή, τὶ προσφέρεις τῷ ναῷ, 
νέον βρέφος ἀποδούς, ἐν ἀγκάλαις Συμεών;
Νῦν ἀπόλυσιν ζητῶ, ἀπὸ σοῦ τοῦ Πλαστουργοῦ, 
ὅτι εἶδὸν σε Χριστέ, τὸ σωτήριόν μου φῶς.
Ὃν οἱ ἄνω λειτουργοί, τρόμῳ λιτανεύουσι, 
κάτω νῦν ὁ Συμεών, ἀγκαλίζεται χερσί.

Θεοτόκε ἡ ἐλπίς, πάντων τῶν Χριστιανῶν,
Σκέπε, φρούρει, φύλαττε, τούς ἐλπίζοντας εἰς σέ.




Καβαρνός – [2φΑ]

02.02.2020


Σάββατο 1 Φεβρουαρίου 2020

- Φεβρουάριος 2020





ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ


«Ξεκινάμε ανάλαφροι καθώς η γύρη που ταξιδεύει στον άνεμο
Γρήγορα πέφτουμε στο χώμα ρίχνουμε ρίζες, ρίχνουμε κλαδιά
γινόμαστε δέντρα που διψούν ουρανό
κι όλο αρπαζόμαστε με δύναμη απ' τη γη.»


(Μελισσάνθη)







[2φΑ]