"Ένθεη ψυχανάλυση "

 

-  Του Αρχιμ. Αρσενίου Κωτσόπουλου

Να ψυχαναλύεις την ύπαρξή σου, ψειρίζοντας το σκοτάδι σου, είναι ο μισός δρόμος που σταματά στην μέση της ερήμου, εκεί όπου όλα είναι άνυδρα, ξερά, μαραμένα.

Ο υπόλοιπος δρόμος, που καταλήγει στις δροσερές πηγές της Χάριτος του Θεού, είναι η ουσιαστική πορεία σου, στην οποία τρέχεις με την ορμή που σου έδωσε η πικρή εμπειρία του σκότους σου.

Οι σύγχρονες ψυχαναλυτικές πρακτικές που σε αφήνουν «στα κρύα του λουτρού», στη μέση του πουθενά, είναι απόλυτα τραγικές.

Έρχονται όμως οι ψαλμοί του Δαβίδ, αυτά τα βαθειά ένθεα ποιήματα του εξαϋλωμένου Προφητάνακτος, να βάλουν τα πράγματα στη θέση τους και να μας μιλήσουν για μια ένθεη και όντως θεραπευτική ψυχανάλυση.

Ας δούμε δι’ ολίγων τον 72ο ψαλμό:

Από τον 1ο έως τον 16ο στίχο ο Δαβίδ περιγράφει τα βασανιστικά εσωτερικά βιώματά του, καθώς παρακολουθεί όλους τους ασεβείς και άνομους να ευδοκιμούν, να ζουν ανέμελα, ειρηνικά, πλούσια, μακρόβια.

«Εγενόμην μεμαστιγωμένος όλην την ημέραν και ο έλεγχός μου εις τας πρωίας» (στ. 14), θα πει με πόνο ψυχής.

Βλέπει πως «ματαίως εδικαίωσα την καρδίαν μου και ενιψάμην εν αθώοις τας χείρας μου» (στ. 13), καθώς φαίνεται ότι ο Θεός αδιαφορεί για την δικαία διαπαιδαγώγηση των ανόμων, ενώ ο ίδιος ταλαιπωρείται από όλους τους υπεναντίους του.

Όμως από τον στίχο 17, όλα αλλάζουν στην ψυχή του Δαβίδ. 

Φως, άπλετο φως εισέρχεται και κατακλύζει την ύπαρξή του. 

Γίνεται διορατικός και προορατικός. Πώς έγινε αυτή η θεία αλλοίωσις;
Εισήλθε στο Άγιο Πνεύμα. Έγινε ένθεος. Να πώς το περιγράφει: «έως ου εισέλθω εις το αγιαστήριον του Θεού και συνώ εις τα έσχατα αυτών» (στ. 17). 

Όλη τώρα η ύπαρξή του φωτίζεται από την θεία γνώση.
Όχι την εξωτερική και επιφανειακή γνώση που τον είχε μέχρι πρότινος γεμίσει με άγχη, φόβους, ταραχές, μικροψυχίες, ζήλειες, και ενοχές, ώστενα γράφει: «παρά μικρόν εσαλεύθησαν οι πόδες, παρ΄ ολίγον εξεχύθη τα διαβήματά μου, ότι εζήλωσα επί τοις ανόμοις, ειρήνην αμαρτωλών θεωρών» (στ. 2-3).

Τώρα τον κατακλύζει η άνωθεν κατερχόμενη, η Αγιοπνευματική γνώση, και βλέπει μέχρι το τέλος, τα έσχατα των χρόνων των ασεβών. 

Κατανοεί πλέον πως όλη η δόξα και τα μεγαλεία, και όλες οι ανομίες των ανόμων

θα παρέλθουν «ωσεί ενύπνιον εξεγειρομένου» (στ. 20).

Όπως το όνειρο δηλαδή αυτού που ξυπνάει και μέσα στην ημέρα το έχει ξεχάσει.

Έχοντας πλέον ο Δαβίδ, αυτή την ολοκληρωμένη εικόνα του δρόμου μέχρι τις πηγές όπου κατοικεί ο Θεός, εκεί όπου βρίσκεται το Αγιαστήριό Του, κλείνει τον ψαλμό με την μεγάλη και παγκόσμια διαπίστωση: «…ιδού οι μακρύνοντες εαυτούς από σου απωλούνται, εξολόθρευσας πάντα τον πορνεύοντα από σου. Εμοί δε το προσκολλάσθαι τω Θεώ αγαθόν εστί, τίθεσθαι εν τω Κυρίω την ελπίδα μου, του εξαγγείλαι με πάσας τας αινέσεις σου εν ταις πύλαις της θυγατρός Σιών» (στ. 26 -28).

Με άλλα λόγια: «Κύριε, τώρα που έφτασα προορατικά και είδα το τέλος του δρόμου, εδώ στα άκρα του κόσμου, όπου μας περιμένεις για να μας προσφέρεις από τις καθαρές πηγές σου τις δροσιές του πνεύματος τώρα κατάλαβα πως όσοι μακραίνουν από σένα χάνονται και ξεραίνονται σαν τους οδοιπόρους που αράζουν στη μέση της ξερής ερήμου.

Για μένα πλέον, το να είμαι προσκολλημένος σε Εσένα Κύριε, είναι το μόνο αγαθό, αφού η αποστασία από Σένα και η προσκύνηση των δημιουργημάτων Σου είναι μέγιστη πορνεία και προκαλεί στους πορνεύοντες εξολόθρευση.

Τώρα θέλω Κύριε, εδώ στις πύλες της πόλης Σου της Αγίας και μακαρίας Σιών, εδώ που οι άνθρωποι ταλαντεύονται και διστάζουν να εισέλθουν εδώ θέλω να στέκομαι, τώρα που σταθεροποιήθηκα μέσα στο Αγιαστήριο της Χάριτός Σου, για να εξυμνώ τα μεγαλεία Σου, και να κηρύττω μεγαλόφωνα πώς στερέωσες και τα δικά μου βήματα, πώς έδιωξες από πάνω μου όλες τις αμφιβολίες, τις φοβίες, τα σκότη των παθών.

Θέλω να οδηγώ μέσα στην πόλη Σου όλους όσους στέκουν απέξω μαστιζόμενοι από τα δεινά της απομάκρυνσης από Εσένα». 

Με αυτά τα λόγια προς τον Κύριο, κλείνει ο Δαβίδ τον ψαλμό του. 

Αλλά και σε άλλο ψαλμό γράφει: «Αγαπά Κύριος τας πύλας Σιών υπέρ πάντα τα σκηνώματα Ιακώβ» (Ψαλ. 86, 1).

Ναι, οι πύλες από τις οποίες αν δεν περάσεις, δεν μπορείς να κάνεις σκηνές «εν τω Παραδείσω». Μία πύλη είναι το Ψαλτήριον που σε οδηγεί στα βαθειά μυστήρια του σχεδίου του Θεού για την σωτηρία του ανθρώπου.
Πύλες είναι τα μυστήρια της Εκκλησίας μας που σε μυούν στην πνευματική ζωή. 

Πύλη είναι η Καινή Διαθήκη που σε οδηγεί στη γνώση του Λόγου του Θεού.
Πύλη είναι η Παναγία μας γιατί δι’ αυτής εισήλθε ο Χριστός στον κόσμο.
«Της ευσπλαχνίας την πύλην άνοιξον ημίν ευλογημένη Θεοτόκε…» ψάλλουμε στον παρακλητικό κανόνα Της.

Ο Δαβίδ, που έφτασε να παραδοθεί ολικά στον Θεό, μέσα από τα οριακά σκαμπανεβάσματά του μεταξύ φωτός και σκότους, τόλμησε να πει: «..καγώ διαπαντός μετά σού.
Εκράτησας της χειρός της δεξιάς μου, και εν τη βουλή Σου ωδήγησάς με, και μετά δόξης προσελάβου με. Τι γάρ μοι υπάρχει εν τω ουρανώ; και παρά σου τι ηθέλησα επί της γης;
Εξέλιπεν η καρδία μου και η σάρξ μου, ο Θεός της καρδίας μου και η μερίς μου, ο Θεός εις τον αιώνα» (στ. 23 -25).   ....

 

romfea – 2φΑ

Share