Διονύσης Σκλήρης
"Στην πρωτοπορία της νεωτερικότητας, μαζί με τον Χριστό"
- Η Χριστολογική διέξοδος του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι στη νεωτερική κατανόηση της
ελευθερίας
…. Στον Ντοστογιέφσκι οφείλουμε ότι
εξέφρασε μία Χριστολογική εκδοχή της νεωτερικής έννοιας της ελευθερίας και κατά
τον τρόπο αυτόν, έδειξε ότι μπορούμε να είμαστε νεωτερικοί άνθρωποι ακριβώς
μαζί με τον Χριστό, και όχι χωρίς Αυτόν ή εναντίον Του.
Όταν ο Ντοστογιέφσκι θέτει ένα δίλημμα μεταξύ Χριστού και
αλήθειας και βεβαιώνει ότι προτιμά να είναι με τον Χριστό παρά με την αλήθεια,
αυτό που μάλλον υπαινίσσεται είναι ότι ο Χριστός αποτελεί μία αλήθεια μυστική
και προσωπική, η οποία υπερβαίνει την αλήθεια της γνώσης της εξωτερικής
πραγματικότητας από τις θετικές επιστήμες, όπως είναι λ.χ. η ενιαία
μαθηματικοποιημένη φυσική της νεωτερικότητας ή η αντίστοιχη βιολογία κ.ο.κ.
Για αυτό και η συνάντηση με τον Χριστό γίνεται σε ένα πεδίο
προσωπικής ελευθερίας, που αψηφά τους αντικειμενικούς κανόνες.
Περαιτέρω βρίσκουμε στον Ντοστογιέφσκι τον Χριστό ως μία προσωπική μη
αντικειμενική ομορφιά, η οποία θα σώσει τον κόσμο.
Αν ο Εμμανουήλ Καντ είδε την αισθητική ως μία εκκρεμή γέφυρα
ανάμεσα στον κόσμο της επιστήμης που μελετά τα υπαρκτά, και σε αυτόν της ηθικής
που συνιστά τους ορίζοντες των αξιών, με την έννοια ότι με την αισθητική
επενδύουμε με αξίες τον κόσμο πλην με τρόπο μη επιστημονικώς αποδείξιμο, ο
Ντοστογιέφσκι μεταβαίνει από την εκκρεμότητα στην αντίστιξη με το να
διεκδικήσει ότι ο Χριστός είναι ο σωτήρας ως «ωραίος κάλλει», ενάντια στους
κανόνες της επιστήμης ή και της αντικειμενικής φυσικής αισθητικής ή ακόμη και
ενάντια στην αντικειμενική ηθική. ….
Antifono –
2φΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου