Ανάσταση και Ευχαριστία, ο δρόμος προς την Αγιότητα
Όλες οι ιδιότητες του Θεού είναι απλές στην έκφραση τους. Και τα θαύματα Του.
Και όλα όσα βρίσκονται δοσμένα
στην Οικουμένη, γι’ αυτό και ο απλός άνθρωπος, δεν προβληματίζεται για την
πνευματικότητα της Σαρακοστής και τον θρίαμβο της Ανάστασης, χαίρεται τους
Εκκλησιαστικούς εορτασμούς και απολαμβάνει μέσα στην κάθε ημέρα του την απλότητα
του Θεού, με την εσωτερική του ειρήνη.
Ο σύνθετος άνθρωπος με την
πολύπλοκη σκέψη του, πρέπει να ανακαλύψει λογικές διόδους για να δεχθεί την
αυταπόδεικτη δύναμη της εμπειρίας, αφού η γνώση του κόσμου αποκτάται με τη
μάθηση, τη λογική και την αμφισβήτηση.
Η Αλήθεια όμως αποκαλύπτεται μόνο
πνευματικά, με τη ολόθερμη και συνδυασμένη ενεργοποίηση των ιδιοτήτων της
προσωπικότητας, δηλαδή με πίστη, με έρωτα και με έμπνευση.
Μέσα στην Εκκλησία, όλα είναι
καθαρά. Η Ανάσταση ανατρέπει τον θάνατο και δεν είναι αναμενόμενη, δεν
συνηθίζεται, ούτε εξαντλείται.
Αν αναγνωρίσουμε την Αλήθεια,
στην πληρότητα του Προσώπου του Ιησού και τον ακολουθήσουμε στην Ανάσταση, θα
αναγεννηθούμε κι εμείς άγιοι, στην ένωση μας μαζί Του.
Αγιότητα, είναι η επανασύσταση
του προσώπου μας. Του προσώπου του Αδάμ, που με την υπεκφυγή της ευθύνης του
απώλεσε την ελευθερία του πνεύματος του. Έπαψε το «κατ’ εικόνα» πρόσωπο του, να
λειτουργεί «όμοια» με του Θεού. Η πτώση των πρωτοπλάστων επήλθε σαν συνέπεια
της αστάθειας του προσώπου τους. Της χαμένης
Η επιθυμία του Αδάμ να γευθεί τη
διαφορά μεταξύ του Καλού και του Κακού, ήταν η παρακοή στον πανάγαθο Πατέρα,
όμως η άρνηση της ευθύνης για την επιλογή του αυτή, ήταν η συνέπεια της
επενέργειας του κακού στην προσωπικότητα του, η κακή αλλοίωση των θείων του
ιδιοτήτων. Αυτή άλλωστε είναι και γενικότερα η έννοια της αμαρτίας, που
επιφέρει την έκπτωση της αγιότητας.
Η θυσία του Χριστού και η
Ανάσταση του Σώματος Του, ήταν και είναι ο μοναδικός τρόπος και δρόμος για να
ξαναβρεί ο άνθρωπος το χαμένο του Πρόσωπο. Ο Ιησούς έγινε το πρότυπο των πιστών
και των Αγίων Του. Η ανεξάντλητη Αγάπη Του, οδηγεί τον κάθε άνθρωπο στην
ανασύσταση της αγιότητας του.
**
Στο κινητό εορτολόγιο των 18
εβδομάδων της περιόδου του Πάσχα, που συνέταξε η Εκκλησία μας, εκτυλίσσεται η
συνολική πορεία αποκατάστασης της σχέσης του ανθρώπου με τον Θεό. Από την
καθοριστική στιγμή, που οι άνθρωποι αποδέχονται ταπεινά την αμαρτωλότητα τους
(Κυριακή του Τελώνου), μέχρι τον εορτασμό της ένωσης όλων μας με τον Χριστό
(Κυριακή των Αγίων Πάντων).
Οι πρώτες τρεις εβδομάδες από την
έναρξη του Τριωδίου, με διαφορετική κατάλυση τροφών η καθεμιά, ενεργούν στη
σταδιακή προετοιμασία μας για την περίοδο της Σαρακοστής, μπορούν όμως να
θεωρηθούν επίσης, σαν προτύπωση και των τριών λειτουργικών περιόδων που τις
ακολουθούν.
Η πρώτη εβδομάδα από την Κυριακή
του Τελώνου και του Φαρισαίου, αντιστοιχεί στο νηστίσιμο Σαρανταήμερο, ωστόσο
είναι απολυτή, για τον εορταστικό χαρακτήρα που πρέπει να διέπει μια ιδιαίτερα
σημαντική απόφαση. Η αρχική μας συναίνεση να ακολουθήσουμε με συναίσθηση της
αναξιότητας μας, τη διαδρομή της Σαρακοστής, σηματοδοτεί την απόφαση να
εμπιστευθούμε τη ζωή μας στο θέλημα του Θεού. Η εναρμόνιση της βούλησης μας με
τη Θεία Βουλή, είναι η έκφραση της Πίστης μας στο Πρόσωπο του Θεού-Πατέρα και
αποτελεί το πρώτο βήμα της επιστροφής.
Η δεύτερη εβδομάδα από την
Κυριακή του Ασώτου, δηλώνει τη Μεγάλη Εβδομάδα, κατά την οποία με τη βίωση των
Αγίων Παθών, ο εξιλεωμένος άνθρωπος επανέρχεται στην ευλογία της πατρικής
εστίας, για να γευθεί τον Μόσχο τον σιτευτό και τη διακαινήσιμη χαρά της
Ανάστασης. Η ύπαρξη ημερών και νηστείας και κατάλυσης, επισημαίνει την
ουσιαστική επιστροφή στην κανονική τάξη ζωής. Είναι το δεύτερο βήμα μας, το να
δεχθούμε δοξαστικά τον Χριστό στην καρδιά μας. Με την Ανάσταση Του, με τη Θεία
Κοινωνία που μας χορηγεί, τη Θεία Ευχαριστία που αλλάζει στην ψυχή μας την
ελπίδα και την προσδοκία, σε Θείο Έρωτα, η ζωή μας γίνεται ζωή Του.
Η τρίτη τέλος εβδομάδα, από την
Κυριακή των Απόκρεω, προλέγει την περίοδο της Πεντηκοστής. Αυτή την εβδομάδα
υπάρχει κατάλυση σε όλες της τροφές, εκτός από κρέας, όπως και κατά τη διάρκεια
του εξαγιασμού από την Ανάσταση μέχρι την Πεντηκοστή, γεύεται κανείς όλες τις
πνευματικές χαρές και εκδηλώσεις, έχοντας αποκλείσει από τη ζωή του την αμαρτία.
Η ενέργεια του Αγίου Πνεύματος, αποτελεί το τρίτο βήμα που θα ολοκληρώσει την
ομοίωση του προσώπου μας προς την Θεία Τριαδικότητα. Η Πεντηκοστή, είναι για
τον καθένα μας μια περίοδος στάθμισης του εαυτού του μπροστά στην Έμπνευση της
Αγιότητας.
Οι 3 απολυτές εβδομάδες της
περιόδου, με εορταστική κατάλυση όλων των τροφών, ακολουθούν τα τρία βήματα της
ανάκτησης του προσώπου μας. Η πρώτη, την αποδοχή της ευθύνης μας, ενώπιον του
Θεού-Πατέρα (του Τελώνου), η δεύτερη την ένωση μας με τον Αναστημένο Χριστό
(Πάσχα) και η τρίτη, την πλήρωση του προσώπου μας με την ενέργεια του Αγίου
Πνεύματος (Πεντηκοστή).
Έτσι, η διαδρομή των 18 εβδομάδων
της αποκατάστασης μας, αρχίζει και τελειώνει πανηγυρικά, με εβδομάδες
πνευματικής ευφορίας.
Ημερολογιακά το Πάσχα σαν κινητή
περίοδος, κινητοποιεί ανάλογα και τους πιστούς, να εντοπίσουν τις ημερομηνίες
των εορτών και να εμβαθύνουν στο νόημα τους. Εορτολογικά, η σύνδεση της
Ανάστασης με φυσικά μεταβλητά δεδομένα, όπως η πανσέληνος μετά την εαρινή
ισημερία, παραπέμπει εύλογα στη δυνατότητα του αγιασμού των ψυχών, μέσα στη
μεταβλητότητα του χτιστού, υλικού κόσμου μας.
**
Η Ανάσταση του Χριστού υπήρξε και
θα υπάρχει, σαν το σημαντικότερο Γεγονός της ιστορικής διαδρομής του Ανθρώπου,
γι’ αυτό και αποτελεί το κεντρικό Γεγονός όλης της περιόδου του Πάσχα (αλλά και
την καρδιά της λατρευτικής Ορθόδοξης ζωής, αφού
από Αυτήν αρχίζει η σειρά των Αποστολικών και Ευαγγελικών Περικοπών, που
ακολουθείται όλον τον χρόνο). Όλα όσα προηγούνται, προσβλέπουν στην Ανάσταση
και όλα όσα έπονται, απορρέουν από Αυτή.
Τα πριν, συγκλίνουν στο να φέρουν
τις ψυχές μας από την Καθαρή Δευτέρα, μέσα σε επτά εβδομάδες κάθαρσης και
προσέγγισης, στην υπερβατική συνάντηση μας με τον Ιησού στην ακατάληπτη Θυσία
Του. Και με την Λαμπρή Του Ανάσταση, μας οδηγεί πάλι μέσα από επτά εβδομάδες,
δοξολογίας και ευχαριστίας και με ανανεωμένη την «κατ’ εικόνα και ομοίωση»
τριαδικότητα του Πρόσωπου μας, στον εορτασμό της Αγίας Τριάδος, τη Δευτέρα του
Αγίου Πνεύματος.
Στο σύνολο τους, δεκατέσσερις
ιερές εβδομάδες από την προσωπική μας μετοικεσία Βαβυλώνος, μέχρι την
πραγμάτωση της «εν Χριστώ» ζωής μας.
Η Ανάσταση, μεταστρέφει τη Μεγάλη
Εβδομάδα των Παθών του Κυρίου, σε Διακαινίσιμη Εβδομάδα των ψυχών των ανθρώπων.
Η έξοδος από την αιχμαλωσία της αμαρτίας, μετατρέπει τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή της
παρακλητικής νηστείας και περιστολής, σε Αποδοτική Τεσσαρακοστή ευχαριστιακής
ευωχίας και πανηγύρεων.
Η νηπτική προετοιμασία, αποτελεί
τη μισή διαδρομή της εορταστικής περιόδου των εκκλησιαστικών γεγονότων. Η
ολοκλήρωση της, απαιτεί την παράλληλη με την αποδοτική και ευχαριστιακή
αντιστοιχία που ακολουθεί, εναρμόνιση της ζωής μας με το νόημα των γεγονότων
που βιώσαμε.
Την προσφορά, ακολουθεί πάντοτε η
χαρά, τη θυσία η ευχαριστία και τα δώρα, η ανταπόδοση τους. Η Απόδοση του Πάσχα,
με την αναστάσιμη λειτουργία της, είναι η συγκεκριμένη ημέρα εορτασμού, αλλά
είναι συγχρόνως και η μέχρι την ημέρα αυτή, καθημερινή έκφραση χαράς και
αφοσίωσης στον Ιησού, που παραμένει ζωντανός ανάμεσα μας και μας καλεί να
ενταχθούμε άμεσα στο Αναστημένο (για μας) Σώμα Του, την Εκκλησία.
Όλοι οι άνθρωποι ενωμένοι,
ενσωματώνονται με τον Χριστό. Η Αγάπη της ένωσης μας αυτής, είναι ο ισχυρότερος
δεσμός Ελευθερίας. Γι’ αυτό και ο καθένας που αποδέχεται έμπρακτα το ελεύθερο
αναστάσιμο κάλεσμα και ενώνεται μαζί Του, επιβεβαιώνει με την αγάπη του τη
δυνητική Ανάσταση όλου του κόσμου.
**
Ο Άνθρωπος, έχει ανακτήσει στο
Πρόσωπο του Χριστού, το πρόσωπο του. Ο κάθε άνθρωπος, μπορεί να εκδηλώσει την
ευχαριστία που τον πλημμυρίζει για την ανάσταση του, εκφράζοντας την αγάπη του
στον Ιησού με πράξεις αγάπης προς όλους τους αδελφούς.
Το μήνυμα της Ανάστασης,
μεταδίδεται σαν χαρμόσυνη ενέργεια με τις προσευχές των Αγίων και των πιστών,
στις ψυχές όλων των ανθρώπων και ανεξάρτητα από συμβατικούς διαχωρισμούς. Όσο
εγγύτερα στην Αλήθεια βρίσκεται κάποιος, τόσο περισσότερη χαροποιό Ευθύνη
επιφορτίζεται, μετέχοντας στην αναστάσιμη έκκληση προς όλους, αλλά και τόσο
ευρύτερη αίσθηση Ελευθερίας απολαμβάνει.
Όταν προσεύχεσαι για τον πλησίον
σου σαν άγιος, δεν υπάρχουν μεταξύ σας αποστάσεις. Γίνεται κι εκείνος άμεσα,
κοινωνός και αποδέκτης της αγάπης σου. Έτσι προετοιμάζεται η ψυχή του να δεχθεί
τη ζωοποιό έκκληση του Ιησού, σαν απάντηση στην προσευχή σου. Η κοινωνία
γίνεται τότε ευχαριστία, εορτασμός. Αν ο αδελφός μας δεν προσεύχεται ο ίδιος
για τον οποιονδήποτε λόγο, από αδυναμία, αδιαφορία, αμέλεια ή και άγνοια,
οφείλουμε να προσευχόμαστε εμείς για τη σωτηρία του.
Η συνειδητοποίηση της
υπευθυνότητας μας, θα οδηγήσει στον εξαγιασμό μας.
Η ευχαριστιακή Απόδοση της
Ανάστασης του Κυρίου, συμπορεύεται στη διάρκεια της, με την αγιαστική έλευση
στην ψυχή μας του Αγίου Πνεύματος, στην ταυτόσημη και εννοιολογικά αναγέννηση
μας. Με την Ανάληψη του Κυρίου, το Έργο Του έχει ολοκληρωθεί. Η διαδρομή της
Αγιότητας ωστόσο, διατηρεί την αυτοτέλεια της κι αυτό πιστοποιείται με τον
εορτασμό της Μεσο-Πεντηκοστής.
**
Όλη η δομή του κινητού
εορτολογίου αποτελεί μια «ιδανική» πορεία, που ακολουθεί τα βήματα του Ιησού,
αλλά που όλοι εμείς οι καθημερινοί άνθρωποι, που συνηθίσαμε να υποφέρουμε και
να χαιρόμαστε τον χτιστό κόσμο μας, εκτιμούμε πως ίσως δεν έχουμε τη δύναμη να
την ολοκληρώσουμε ή ακόμα και να την ξεκινήσουμε.
Αλλά ακριβώς, για τον καθένα από
μας ήρθε ο Χριστός στον κόσμο. Και γνωρίζει τις αδυναμίες και τα ελαττώματα
μας. Γνωρίζει τις δυνατότητες και τα όρια μας. Όμως γνωρίζει συγχρόνως και τη
θεϊκή μας προέλευση. Τη λαχτάρα του προσώπου μας για πληρότητα, την
αγωνιστικότητα της ψυχής μας όταν έχουμε πίστη.
Για την Αγάπη Του, ας
αναζητήσουμε τη συνάντηση μαζί Του, να μην παραιτηθούμε χωρίς αγώνα, να
επιδιώξουμε τη σωτήρια πορεία, με όλη τη δύναμη που διαθέτουμε. Στην καλή
προσπάθεια πάντοτε συνεργεί και η χάρη.
Ας ξεκινήσουμε από την προσευχή,
ας θέσουμε τον εαυτό μας άμεσα ενώπιον Του και ας επικαλεστούμε τη βοήθεια Του.
Επίμονα, παρακλητικά, με θερμότητα, αλλά και ταπεινά. Απαιτητικά, αλλά και με
σεμνή συνείδηση της θέσης μας απέναντι Του.
Στις δύο λειτουργικές πτέρυγες,
των προ και των μετά την Ανάσταση ακολουθιών, έχουν ορισθεί αντίστοιχα και δύο
ημέρες επίσημης μνημόνευσης, για όλους τους κεκοιμημένους αδελφούς, που ίσως
δεν ολοκλήρωσαν τη διαδρομή τους, αλλά που εμείς οι μαχόμενοι ακόμα, πάντα τους
περιβάλλουμε με την αγάπη μας και τους θεωρούμε μέλη της Εκκλησίας.
Το πρώτο ψυχοσάββατο έχει οριστεί
πριν από την Κυριακή των Απόκρεω, που κάθε σχέση μας με την αμαρτία αποκόπτεται
και το δεύτερο, πριν από τον εξαγιασμό του προσώπου μας, την ημέρα της
Πεντηκοστής. Είναι δύο ιδιαίτερα κρίσιμες ημέρες υπέρβασης και γι’ αυτό
πλησιέστερες στη χάρη, στο έλεος και τη συγχωρητικότητα του Θεού.
Μακάρι οι νεώτεροι αδελφοί μας
που προχωρούν επάξια στην πορεία της Αγιότητας, να μνημονεύουν με την αγάπη τους
και όλους εμάς, που δεν προσπαθήσαμε αρκετά.
[Μ. Σ. Ψαράς]
* Το κείμενο, έχει αναρτηθεί [21.06.2013] στο «ΑΡΧΑΓΓΕΛΩΝ ΤΟΠΟΣ»
και έχει
καταχωρηθεί στο «ΑΡΧΑΓΓΕΛΩΝ ΚΕΙΜΕΝΑ»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου