"O Εθνάρχης Μάρτυρας "

Χρυσόστομος Σμύρνης, ο προστάτης άγιος των Μικρασιατών

Ο εθνομάρτυρας και Άγιος Χρυσόστομος (του οποίου τιμούμε τη μνήμη σήμερα, 11 Σεπτεμβρίου), γεννήθηκε στις 8 Ιανουαρίου του 1867 στην Τριγλία της Βιθυνίας (επαρχία Προύσας), στην Προποντίδα της Μικράς Ασίας.

Ήταν γιος του Νικολάου Καλαφάτη και της Καλλιόπης Λεμονίδου, οι οποίοι απέκτησαν συνολικά οκτώ παιδιά, τέσσερα αγόρια και τέσσερα κορίτσια. 

Ο πατέρας του ήταν νομομαθής και αντιπροσώπευε συμπολίτες του ενώπιον των τουρκικών δικαστηρίων και εκλεγόταν δημογέροντας. 

Η μητέρα του ήταν ευλαβής χριστιανή και αναφέρεται ότι τον είχε τάξει στην Παναγία.

Στις 11 Μαρτίου 1910 ο Χρυσόστομος ανέλαβε υπηρεσία, ως Μητροπολίτης Σμύρνης.

Η δραστηριότητα του επεκτάθηκε σε όλα τα επίπεδα της κοινοτικής ζωής - ποιμαντικό, εθνικό, κοινωνικό, εκπαιδευτικό, φιλανθρωπικό - με πρωτοποριακή πρωτοβουλία το μεγάλο κοινωνικό έργο δημιουργίας των ευαγών ιδρυμάτων και αθλητικών εγκαταστάσεων για τη νεολαία.

Ο υπουργός θρησκευμάτων του Σουλτάνου ζήτησε την ανάκληση του από την Σμύρνη καθώς οι τουρκικές αρχές είχαν θορυβηθεί έντονα από την πολυσχιδή δράση του υπέρ του Ελληνισμού.

Στις 20 Αυγούστου 1914 Τούρκοι αστυνομικοί απομακρύνουν τον Μητροπολίτη και τον οδηγούν στην Κωνσταντινούπολη. 

Ο Χρυσόστομος επιστρέφει στη Σμύρνη μετά την Ανακωχή του Μούδρου το 1918, ενώ η υποδοχή του πίσω στην πρωτεύουσα της Ιωνίας ήταν παλλαϊκή.

Κατά τα έτη 1919 έως 1922, οπότε και η περιοχή της Σμύρνης βρισκόταν υπό Ελληνική Διοίκηση, ο Χρυσόστομος αναδείχθηκε ως ο Εθνάρχης του Μικρασιατικού Ελληνισμού.

Με την κατάρρευση του μικρασιάτικου μετώπου τον Αύγουστο του 1922 ζητούσε έντονα από την Ελληνική Κυβέρνηση τρόπους, έως και την ύστατη στιγμή, για την διάσωση του Ελληνισμού από την επερχόμενη σφαγή.

Παρά τις προτάσεις που του έγιναν να αποχωρήσει ασφαλής από τη Σμύρνη, καθώς το μέτωπο κατέρρεε, ο Χρυσόστομος αρνήθηκε να εγκαταλείψει το ποίμνιό του.

Ένας Τούρκος αξιωματικός μετέβη μαζί με δυο στρατιώτες στα γραφεία της Μητρόπολης και τον οδήγησε στον Νουρεντίν Πασά, τον Τούρκο Αρχιστράτηγο, ο οποίος παρέδωσε τον Μητροπολίτη στον όχλο, από τον οποίο βρήκε μαρτυρικό θάνατο στις 27 Αυγούστου 1922.

Ο άγιος Χρυσόστομος έχει καθιερωθεί, ως ο προστάτης άγιος των Μικρασιατών.

Πίνακας – έργο του Φίκου (για το περιοδικό της ΠειραϊκήςΕκκλησίας)

panionianea – [2fA]

Share