Κυριακή 9 Σεπτεμβρίου 2018

"Η ουσία του Αγίου Όρους '





Άγιον Όρος και Φιλοκαλία (Τζέραλντ Πάλμερ)
-  Επίσκοπος Διοκλείας Κάλλιστος Ware


….   Στο Χιλανδάρι, μετά από δουλειά ολόκληρης μέρας πάνω στην Φιλοκαλία, συχνά καθόμασταν κατά το ηλιοβασίλεμα σ’ ένα εξωτερικό μπαλκόνι, ακούγοντας την εκπληκτική μουσική των βατράχων στη λίμνη παρακάτω.
Αυτό μου έφερνε στο μυαλό το ανέκδοτο που κυκλοφορεί στο Άγιον Όρος, για τους μοναχούς εκείνους, των οποίων η πρωινή προσευχή διαταρασσόταν από τον θόρυβο που έκαναν τα βατράχια στη στέρνα έξω από το παρεκκλήσι τους.

Ο πνευματικός πατέρας του κελιού βγήκε έξω, λένε, και τους μίλησε αυστηρά:
«Βάτραχοι, μήπως θα μπορούσατε να σταματήσετε τον θόρυβο;
Μόλις τελειώσαμε το Μεσονυκτικό και ετοιμαζόμαστε να ξεκινήσουμε τον Όρθρο. 
Σας παρακαλώ να περιμένετε μέχρις ότου τελειώσει».
Σ’ αυτό οι βάτραχοι απάντησαν:
«Θα σας πείραζε να κάνετε εσείς, λίγη ησυχία;
Μόλις τελειώσαμε τον Όρθρο και πρόκειται να ξεκινήσουμε την Πρώτη Ώρα.
Σας παρακαλούμε, περιμένετε μέχρι να την τελειώσουμε!»

Η αίσθηση που είχε ο Τζέραλντ για την εγγύτητα του Αιώνιου σε κάθε μέρος του Όρους, επέστρεψε μια μέρα καθώς περπατούσαμε μαζί από τη Δάφνη στις Καρυές. 
Ξαφνικά σταμάτησε και έδειξε ένα λιβάδι στα δεξιά μας.
Το αποκάλεσε «Χωράφι της Παναγίας».
Σε κάθε γενιά, του είχε πει ο πατήρ Νίκων, η Παναγία φανερώνεται σε ένα διαφορετικό μέρος του αγίου Όρους. και η πιο πρόσφατη εμφάνισή της υπήρξε σ’ αυτό το λιβάδι.
Αναμφίβολα σήμερα θα έχει εμφανιστεί σε άλλο μέρος του Όρους.

Ο Τζέραλντ αγαπούσε τα μοναστικά κτήρια, τις εικόνες, την ανθρώπινη παρουσία των μοναχών, την συνεχώς ανανεούμενη ακολουθία της λειτουργικής προσευχής. 
Αλλά όλα αυτά αποκτούσαν το πλήρες νόημα στα μάτια του, λόγω της ιερότητας του ίδιου του Όρους.

Ένα δεύτερο πράγμα που ο Τζέραλντ μου έμαθε να αισθάνομαι και να γνωρίζω πιο άμεσα, ήταν η ησυχία του αγίου Όρους, η δημιουργική του σιωπή.
Με τον όρο «ησυχία» δεν εννοώ μια απόλυτη απουσία ήχου, επειδή φυσικά υπάρχουν πάντα πολλοί ήχοι στο Όρος: ήχους παράγουν οι άνεμοι και η θάλασσα, τα πουλιά και τα έντομα, τα σήμαντρα, οι καμπάνες και η ψαλμωδία.
Αλλά όλοι αυτοί οι ήχοι ξεχωρίζουν από ένα πανταχού παρόν βάθος σιωπής - μια σιωπή που δεν αποτελεί ένα κενό, αλλά μια πληρότητα, που δεν είναι μια απουσία, αλλά μια προσωπική παρουσία: «σχολάσατε καὶ γνῶτε ὅτι ἐγώ εἰμι ὁ Θεός·»
(Ψαλμός 46:10).

Η ΗΣΥΧΙΑ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

Ήταν μεσημέρι της 6ης Αυγούστου 1968.
Το μοτόρι από τη Δάφνη σταμάτησε στον αρσανά της Σιμωνόπετρας.
Δεν αποβιβάστηκε κανείς άλλος, και έτσι μετά από ένα φιλικό χαιρετισμό με τον μοναχό που στεκόταν στην προβλήτα, άρχισα να ανεβαίνω μόνος μου το απόκρημνο μονοπάτι καθώς το μοτόρι συνέχιζε τον δρόμο του νότια.
Μετά από περίπου είκοσι λεπτά, έφτασα στο σημείο, όπου το μονοπάτι από τη μονή Γρηγορίου ενώνεται με αυτό από τα δεξιά.
Εδώ στη διασταύρωση υπάρχει ένα προσκυνητάρι με έναν σταυρό και πέτρινα καθίσματα κάτω από τη σκιά μιας στέγης· από τις ανοιχτές πλευρές του μικρού κτηρίου έχει κανείς μια θαυμάσια θέα της θάλασσας μέχρι την επόμενη χερσόνησο.
Αφού προσκύνησα τον σταυρό, κάθισα στη σκιά και κοίταζα προς την θάλασσα, αφουγκραζόμενος την σιωπή.

Τα πάντα ήταν σιωπηλά.
Αμέσως ένιωσα ότι τώρα επιτέλους βρισκόμουν στο άγιον Όρος, και ευχαρίστησα τον Θεό, που για άλλη μία φορά μου έδωσε αυτό το τεράστιο προνόμιο.
Αυτή η ησυχία, αυτή η σιωπή βρίσκεται παντού, διαπερνά τα πάντα, είναι η ίδια η ουσία του Αγίου Όρους.
Ο απόμακρος ήχος ενός καϊκιού χρησιμεύει μόνο για να τονίσει την ένταση της ησυχίας. το ξαφνικό θρόισμα της σαύρας ανάμεσα στα ξερά φύλλα, o παφλασμός ενός βατράχου που πέφτει σε μια στέρνα, είναι δυνατοί και καθαροί ήχοι, οι οποίοι απλώς υπογραμμίζουν την βαθιά ησυχία.

Συχνά καθώς περπατάς σε μεγάλα κομμάτια ερημιάς που αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος αυτής της ιερής γης, ακολουθώντας μονοπάτια, όπου η κάθε πέτρα αποπνέει προσευχές, είναι αδύνατο να ακούσεις οποιοδήποτε ήχο.
Ακόμη και στα καθολικά των μοναστηριών, όπου η σιωπή βαθαίνει μέσα στο σκοτάδι, μέσα στο κάλλος και στην ιερή ποιότητα του χώρου, φαίνεται ότι η ανάγνωση και η ψαλμωδία των ιερέων και των μοναχών μέσα στον ατέλειωτο ρυθμό του νυχθημέρου τελετουργικού τους, δεν είναι τίποτα περισσότερο από μία λεπτή άκρη ενός απέραντου ωκεανού σιωπής.

Αλλά αυτή η ησυχία, αυτή η σιωπή, είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια απλή απουσία ήχου.
Διαθέτει μια θετική ποιότητα, μια ποιότητα πληρότητας, πλησμονής, την αιώνια Ειρήνη που καθρεφτίζεται στο πέπλο της Παναγίας, το οποίο περιβάλλει και προστατεύει το Άγιον Όρος, προσφέροντας εσωτερική σιωπή, την ειρήνη της καρδιάς, σ’ εκείνους που κατοικούν εκεί και σ’ όλους όσοι προσέρχονται με ανοικτή καρδιά, αναζητώντας αυτή την ευλογία.
Ας είναι ευλογημένοι όσοι φυλάσσουν εδώ αυτή την ειρήνη ή την μεταφέρουν στον τόπο τους, ως ένα διαρκές δώρο της χάριτος.



antifono – [2fA]

                                               





Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου