"Ψυχολογική δομή "

ΤΖΟΡΤΖ ΠΡΑΤ και ΠΙΤΕΡ ΛΑΜΠΡΟΥ
-  από το βιβλίο τους "Ας μιλήσουμε για σένα"

Πως δημιουργούμε τις πεποιθήσεις μας και πως επιδρούν πάνω μας

Τα αποκαλυπτικά ευρήματα των τελευταίων δύο δεκαετιών,  με τη Λειτουργική Απεικόνιση Μαγνητικού Συντονισμού (ΛΑΜΣ) – functional Μagnetic Resonance Ιmaging (fΜRΙ), που απεικονίζει την αιμοδυναμική αντίδραση που σχετίζεται με τη νευρωνική δραστηριότητα στον εγκέφαλο και στον Νωτιαίο Μυελό, δείχνουν πως τόσο η νευρογένεση, όσο και η νευροπλαστικότητα συνεχίζονται κατά τη διάρκεια ολόκληρης της ανθρώπινης ζωής.

Η διαδικασία της κυτταρικής διαίρεσης που δημιουργεί τα νέα εγκεφαλικά κύτταρα και ονομάζεται νευρογένεση και η ικανότητα του εγκεφάλου να αλλάζει το σχήμα και τη δομή των ενώσεων του, σε αντιστοιχία με τις εμπειρίες μας, δηλαδή η νευροπλαστικότητα, συνεχίζονται ανεξάρτητα από την ηλικία, και καθιστούν τον εγκέφαλο απόλυτα ικανό, να δημιουργεί συνεχώς εντελώς καινούριες νευρικές διόδους.

Κατά την εκδήλωση ενός περιστατικού στη ζωή μας,, η αντίληψη μας γι’ αυτό εκφράζεται άμεσα με τη μορφή ενός ξεκάθαρου μοτίβου νευρικών εκρήξεων διαμέσου συγκεκριμένων συνάψεων (νευρωνικών συνδέσεων).

Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτή η διαδικασία δεν περιλαμβάνει μοναχά την πυροδότηση ηλεκτροχημικών διεγέρσεων μέσα από τα υπάρχοντα εγκεφαλικά δίκτυα, αλλά και την ανάπτυξη νέων συνάψεων και νέων νευρικών δικτύων. Με άλλα λόγια, ο εγκέφαλος μπορεί να αλλάξει τη δομή του, ανταποκρινόμενος σε νέες πληροφορίες.

Όσο πιο ισχυρές και συναισθηματικά φορτισμένες είναι αυτές οι πληροφορίες, όπως στην περίπτωση των τραυματικών εμπειριών, τόσο πιο ραγδαία και σημαντική θα είναι και η ανάπτυξη νέων νευρικών ενώσεων. 

Και όσο περισσότερο επαναλαμβάνονται αυτές οι πληροφορίες, τόσο περισσότερο τείνουν να σχηματιστούν αυτές οι νέες νευρικές δίοδοι.

Τι συμβαίνει όταν βρέχει σε μια βουνοκορφή; 

Καθώς η βροχή κυλάει στη βουνοπλαγιά, ρυάκια σκάβουν μονοπάτια ανάμεσα στα χαλίκια και τις βελόνες των πεύκων, που είναι σκορπισμένες στο έδαφος. 

Κάθε φορά που βρέχει, όλο και περισσότερο νερό κατεβαίνει, σκάβοντας όλο και βαθύτερα αυτό το δίκτυο των μονοπατιών.

Τελικά το μονοπάτι γίνεται χείμαρρος και έπειτα ποτάμι. 

Στη διάρκεια μιας ισχυρής καταιγίδας, μάλιστα, είναι πολύ πιο πιθανό αυτοί οι χείμαρροι που κατρακυλούν, να δημιουργήσουν και βαθιές κοίτες στην πορεία τους προς τη βάση του βουνού.

Αυτό το φαινόμενο αποτέλεσε την αφορμή για να διατυπωθεί στη νευροεπιστήμη, πως:
«Οι συνάψεις που πυροδοτούνται μαζί, ενώνονται και μαζί».

Και δεν πρόκειται απλώς για μια έκφραση· είναι κάτι που κυριολεκτικά συμβαίνει. 

Μέσα από την επανάληψη, αυτό που ξεκινά ως ανταπόκριση σε ένα μεμονωμένο γεγονός καταλήγει σταδιακά να ενδυναμώνεται, καθώς οι συνάψεις μας, αναπτύσσουν καινούριο νευρικό ιστό, δημιουργώντας ένα ακόμα πυκνότερο δίκτυο νευρικών ινών. 

Έτσι, αυτό το μοτίβο αντίδρασης μετατρέπεται σε ένα ισχυρά θεμελιωμένο νευρικό δίκτυο που αντιπροσωπεύει έναν δεδομένο τρόπο αντίληψης του κόσμου και των καταστάσεων γύρω μας.

Ας φανταστούμε τον τρόπο με τον οποίο τα φυτά εσωτερικού χώρου αλλάζουν θέση, καθώς μεγαλώνουν και στρέφονται προς την κατεύθυνση του ήλιου. 

Με τον ίδιο τρόπο και τα δίκτυα των συνάψεων μας αλλάζουν κατεύθυνση και κυριολεκτικά αναπτύσσονται, προς την κατεύθυνση των συναισθηματικά πιο έντονων βιωμάτων και εμπειριών μας.

Αυτός είναι ο τρόπος, με τον οποίο σχηματοποιούμε τις πεποιθήσεις μας: 

κυριολεκτικά τις καλλιεργούμε, σαν να είναι φυτά στο εσωτερικό του νου μας.

Ως αποτέλεσμα, οι ιδέες με τις οποίες καταλήγουμε να ζούμε, έχουν μεγαλύτερη δύναμη από τις αισθήσεις και είναι βαθύτερες από τις σκέψεις.

Οι πεποιθήσεις είναι μοτίβα σκέψεων τόσο ενσωματωμένα στα νευρικά μας δίκτυα, που γίνονται αυτόματες, σαν παγιωμένοι τρόποι σκέψης. 

Αυτό είναι και το θεμέλιο της ψυχολογικής μας δομής.

enallaktikidrasi – [2fA]

Share