Παρασκευή 30 Νοεμβρίου 2018

"Η ευγένεια της επιθυμίας "





Δημοσθένης Παπαδάτος  -  Η ευγένεια της επιθυμίας


Τα Πορτρέτα είναι το τελευταίο βιβλίο του Ιταλού ψυχαναλυτή Μάσιμο Ρεκαλκάτι [Massimo Recalcati] που μας προσφέρεται στα ελληνικά –και το τρίτο από τον «Κέλευθο».
Πρωτοεκδόθηκε το 2011, με αφορμή τα τριάντα χρόνια από το θάνατο του Ζακ Λακάν (1901-1981).
Στο πρώτο και μεγαλύτερο μέρος του, ο συγγραφέας μας παρουσιάζει δέκα διαφορετικά «πρόσωπα» της επιθυμίας, εισάγοντάς μας στη λακανική προβληματική για έναν όρο που κυριαρχεί στα γραπτά του Φρόιντ.
Στο δεύτερο («Ο δικός μου Λακάν»), ο Ρεκαλκάτι εξηγεί τη δική του «οφειλή» στο είδος της επιστροφής στον Φρόιντ που προτείνει ο Λακάν, καθώς και από ποιες απόψεις η σκέψη του κορυφαίου Γάλλου ψυχαναλυτή, μας αφορά ακόμα σήμερα.

Για ποιο πράγμα μιλάμε, όμως, όταν μιλάμε για επιθυμία;
Και γιατί να είναι αυτή σημαντική σε καιρούς στερήσεων, όταν δηλαδή η βιολογική προϋπόθεση της επιθυμίας –η κάλυψη των πρωταρχικών αναγκών–, δεν είναι διόλου εξασφαλισμένη;

Ικανή και αναγκαία συνθήκη

Μια πρώτη απάντηση προσφέρει η γνωστή ευαγγελική ρήση: «Ουκ επ’ άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος» (Ματθ. Δ’4): ό,τι κάνει τη ζωή ανθρώπινη, ξεπερνά κατά πολύ την εξασφάλιση της επιβίωσης.
Στα Πορτρέτα, όπως και στα Χέρια της μητέρας (Κέλευθος 2017), ο Ρεκαλκάτι δείχνει την ιδιαιτερότητα της επιθυμίας σε σχέση με την ικανοποίηση των πρωταρχικών αναγκών, επιστρέφοντας σε μια μελέτη στα ορφανοτροφεία του Λονδίνου μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο [R. Spitz, Il primo anno di vita, 1973].
Στη μελέτη αυτή, ο Ρενέ Σπιτς σημειώνει ότι (ορφανά) παιδιά που είχαν φροντιστεί από καταρτισμένες νοσοκόμες, εμφάνιζαν καταθλιπτικά συμπτώματα και πέθαιναν από ανορεξία.
Ο ίδιος απέδωσε το γεγονός στην «πρωταρχική αποστέρηση» –σε αυτό που ο Ρεκαλκάτι λέει «απουσία της παρουσίας του Άλλου της αγάπης» (σ. 45).
Για τα παιδιά αυτά, η έλλειψη του βιώματος πως είναι επιθυμητά, είχε αποδειχτεί πιο καθοριστική από τις συμβατικές φροντίδες: από την αναγκαία, αλλά όχι ικανή, συνθήκη της ανθρωπινότητας.

Η επιθυμία για την οποία γίνεται λόγος λοιπόν, δεν είναι επιθυμία «για κάτι» – για μια συγκεκριμένη φροντίδα που αντιστοιχεί σε μια βιολογική ανάγκη και προκαλεί «χειροπιαστά» αποτελέσματα.
Από τον τρόπο που ο Γάλλος φιλόσοφος Αλεξάντρ Κοζέβ διάβασε την Φαινομενολογία του Πνεύματος του Χέγκελ, ο Λακάν κράτησε την θέση πως επιθυμία είναι η επιθυμία για την επιθυμία του Άλλου.
Πρόκειται, εξηγεί ο Ρεκαλκάτι, για «ένα βίωμα απώλειας της κυριαρχίας, κάτι που δίνεται στον εαυτό μου ως ‘πιο δυνατό από τη θέλησή μου’»: για μια «δύναμη που με ξεπερνά [και που] δεν είναι κάτι που ‘εγώ’ μπορώ να κυβερνήσω» (σ. 25).

Την ίδια στιγμή, πρόκειται για βίωμα που «εμπεριέχει πάντα μια ένδεια –μια απόσταση– η οποία είναι θησαυρός […] δεν υπάρχει επιθυμία ικανή για δημιουργία, που να μη συμπεριλαμβάνει τον ευνουχισμό· δεν μπορούμε να τα έχουμε όλα, να τα απολαμβάνουμε όλα, να είμαστε όλα» (σ. 17, η υπογράμμιση του συγγραφέα).
Παράδοξο: η ανθρωπινότητα προϋποθέτει αυτό το όριο, τον συμβολικό ευνουχισμό, την επιθυμία του Άλλου. 
Όμως επιθυμία, για τον Λακάν, είναι επίσης να έχεις τη δική σου επιθυμία: όχι μια ζωή αναλώσιμη που, αντί να βρίσκεται, χάνεται στην επιθυμία του Άλλου (σ. 51-2).

Επιθυμία-απόσταση, επιθυμία-προσμονή

Αναζητώντας ρίζες και δρομολόγια του βιώματος σε μια θαυμάσια αναδρομή στο Περί του Γαλατικού Πολέμου, του Ιούλιου Καίσαρα, ο Ρεκαλκάτι συναντά και μας συστήνει τους desiderantes: είναι οι στρατιώτες που περιμένουν τους συντρόφους τους κάτω από τον έναστρο ουρανό (sidera=άστρα).
Η επιθυμία, εξηγεί ο συγγραφέας, ενέχει την προσμονή – δεν είναι μια αυτιστική απόλαυση (σ. 16-17).

Είναι εδώ που η λακανική ψυχανάλυση απευθύνεται ταυτόχρονα στην κοινωνία και το υποκείμενο (όχι το βιολογικό άτομο, το άτομο δηλαδή της κάλυψης των βιολογικών αναγκών):
Ο λόγος του καπιταλιστή μετέφρασε τον λόγο της επιθυμίας ως την επιπόλαιη λατρεία του homo felix που […] αναλώνεται στην αναζήτηση της προσωπικής του ευτυχίας πάνω σε αυτή τη γη και στην υπηρεσία της λατρείας του αυτόνομου Εγώ, το οποίο αξιώνει να γίνει το απόλυτο αφεντικό του εαυτού του (σ. 13).

Για να θεραπεύσει, υποτίθεται, τη θεμελιώδη έλλειψη στον άνθρωπο, ο ίδιος λόγος εκμεταλλεύεται ένα από τα πορτρέτα της «συλλογής» του Ρεκαλκάτι που συζητάμε: την «επιθυμία για τίποτα».
Περί τίνος πρόκειται; Έχουμε να κάνουμε με την επιθυμία γι’ αυτό που δεν είναι παρόν, που ποτέ δεν αρκεί, που μόλις αποκτηθεί απαξιώνεται.
Για την ακόρεστη επιθυμία, στο όνομα της ελευθερίας, για το διαρκώς Νέο.
Για το ίδιο «πορτρέτο» επιθυμίας που κάνει την ταύτιση της αγάπης/αναγνώρισης με την ερωτική επιθυμία να φαίνεται μη βιώσιμη. [1]

Η ιδεολογία αυτή της διαρκούς ανανέωσης (υλικών αποκτημάτων ή ερωτικών παρτενέρ), της επιταγής «επιθυμείτε!», εκτός από συνώνυμη του «καταναλώστε!», αποδεικνύεται ασύμβατη με τη θαυμάσια διατύπωση του Λακάν για την ερωτική αγάπη: «η αγάπη είναι πάντα αγάπη για το όνομα».

Εξηγεί ο Ρεκαλκάτι:
Η αγάπη για το όνομα σταθεροποιεί την επιθυμία, σταματά την ατελείωτη και μάταιη κούρσα, την προσδένει σε κάτι –σε ένα ιδιαίτερο όνομα– που προβάλλει ως το αντίθετο ενός σειριακού κομματιού, ως μοναδικό και αναντικατάστατο.
Υπό αυτή την έννοια, δεν υπάρχει ποτέ αγάπη για το καθολικό, αγάπη για την αγάπη, αγάπη για την ζωή, αλλά μόνο αγάπη για ένα ξεχωριστό όνομα, για ένα ξεχωριστό όν, για ένα ακριβώς όνομα.
Αυτό το όνομα, μου εμφανίζεται ήδη ως σώμα, δηλαδή επιφέρει αυτό το ίδιο μια ερωτική ικανοποίηση, όχι ακόμα στο σώμα, αλλά ήδη στο όνομα, ακριβώς στο όνομα (σ. 114-5).

O Ρεκαλκάτι δεν είναι από τους θεραπευτές της λελογισμένης έκθεσης στο βλέμμα της αναγνώρισης: υπεύθυνος σειρών σε τέσσερις εκδοτικούς οίκους, συγγραφέας δεκάδων βιβλίων που μεταφράζονται διαρκώς, τακτικός στην Repubblica, συνεργάτης ψυχαναλυτικών περιοδικών στην Ιταλία και διεθνώς –μια επιβλητική παρουσία στις προθήκες των εκδόσεων Feltrinelli.
Η υπερπροβολή αυτή δεν είναι ασυνήθιστη (κάθε άλλο) για μια σκηνή θεωρητικών της ψυχανάλυσης που αναφέρονται στον Ζακ Λακάν.
Η ίδια, ωστόσο, δεν αναιρεί τη συμβολή του στο «άνοιγμα», προς το μη εξειδικευμένο κοινό, της λακανικής θεωρίας: μιας σκέψης δυσπρόσιτης, κατά παραδοχή πρώτα του ίδιου του εισηγητή της, αλλά γοητευτικής, αν κανείς αφιερώσει χρόνο για να βρει σημεία «εισόδου».
Τι κίνητρο, εκτός ίσως από τη φιλομάθεια, έχει για να το κάνει;

«Η ψυχανάλυση», γράφει ο Γιάννης Σταυρακάκης, «δεν αποτελεί πανάκεια βελτίωσης της ζωής, αλλά στήριγμα, ενδεχομένως, στην ανάληψη από τον ίδιο τον άνθρωπο της ευθύνης γι’ αυτή την αλλαγή».
Της ευθύνης για την επιθυμία.



[2fA]



Τετάρτη 28 Νοεμβρίου 2018

"Λεξιλογική και αλήθεια.. "





Λεξιλόγιο ασύμπτωτων «παραδειγμάτων»
-  του Χρήστου Γιανναρά
[Επιφυλλίδα στην Καθημερινή, 25/11/18]

Π​​ώς γεννιέται μέσα στην Ιστορία ο ολοκληρωτισμός;
Πώς γεννήθηκε ο επίκαιρος, in actu, ολοκληρωτισμός της «ελευθερίας των Αγορών»;

Η πιο ρεαλιστική προσέγγιση της καταγωγής των ολοκληρωτισμών προκύπτει μάλλον από τη σπουδή της ιστορίας κάποιων λέξεων.
Αφετηρία (και κλειδί) στην αναδρομική διερεύνηση είναι η λέξη «αλήθεια» – ίσως επειδή παραπέμπει στην πιο αρχέγονη ανάγκη του ανθρώπου: να διακρίνει την ορθή από τη λαθεμένη γνώση ή, απλώς, να επιβάλει μια γνώμη-άποψη-δοξασία που τη λογαριάζει αλάθητη.

Η ανάγκη να διακριθεί η ορθή από τη λαθεμένη γνώση μπορεί να ικανοποιηθεί με δύο τρόπους: Με τη χρήση της ατομικής νοητικής ικανότητας ή με την κοινωνούμενη εμπειρική πιστοποίηση.
Στην πρώτη περίπτωση απαιτείται ως εγγύηση «ορθότητας» της γνώσης μια αλάθητη «αυθεντία» ή μια χρηστικά επιβεβλημένη «σύμβαση».
Στη δεύτερη περίπτωση αρκεί η σύγκλιση της εμπειρίας όλων σε μια κοινά αποδεκτή πιστοποίηση, δηλαδή σε ομογνωμία.

Οι δύο «τρόποι» (περιπτώσεις ή ενδεχόμενα) σημαίνονται (απηχούνται) σε λέξεις: Η ελληνική λέξη α-λήθεια (στερητικό άλφα και λήθη – αφάνεια – απόκρυψη) σημαίνει τη μη-λήθη, επομένως την εμφάνεια – φανέρωση, το «εις φως έρχεσθαι», τη γνώση ως «φωτισμό» του γνωστοποιούμενου γεγονότος ή αντι-κειμένου.
Η εμφάνεια (α-λήθεια) δεν είναι νοητική πιστοποίηση, είναι εμπειρική σχέση του υποκειμένου (που γνωρίζει) με το αντικείμενο (που γνωρίζεται).

Σχέση σημαίνει, όχι ένα στατικό, οριστικό δεδομένο, αλλά ένα ενεργούμενο απροκαθόριστο γεγονός.
Γι’ αυτό και η γνώση αντι-κειμένου ή γεγονότος δεν είναι ποτέ η ίδια για όλους όσους το «γνωρίζουν».
Η δυναμική της σχέσης «εμπεριέχει» πάντοτε (και δηλώνει) ένα ήθος: ιδιοτέλεια ή ανιδιοτέλεια, αυθυπερβατική ελευθερία ή συμφεροντολογική σκοπιμότητα. 
Επομένως η γνώση δεν «κατέχεται» σαν εργαλειακός εξοπλισμός, η γνώση «κατακτάται» και η «κατάκτηση» προϋποθέτει ελευθερία από χρησιμοθηρικές, ωφελιμιστικές σκοπιμότητες.
Όταν η γνώση επιδιώκεται (ή παράγεται) για τη χρησιμότητά της, τότε το «περιεχόμενό» της δεν είναι η αλήθεια της αντι-κείμενης πραγματικότητας, αλλά η αντανάκλαση των εγωτικών μας προτεραιοτήτων.

Γι’ αυτό και παραμένει διαχρονικά αποκαλυπτική η απόφανση του Αριστοτέλη: «Το ζητείν απανταχού το χρήσιμον ήκιστα αρμόττει τοις μεγαλοψύχοις και ελευθερίοις» 
(Πολιτικά Θ14, 1338β 2-4) 
– το να ζητάς παντού το χρήσιμο δεν ταιριάζει καθόλου στους μεγαλόψυχους και ελεύθερους ανθρώπους.

Η σπουδή των λέξεων (και των κειμένων) μας υποχρεώνει να δεχθούμε μια παράδοξη και δυσερμήνευτη ανακολουθία στην εξέλιξη της ανθρώπινης Ιστορίας:
Προηγήθηκε το ελληνικό κοινωνιοκεντρικό «παράδειγμα» (τρόπος βίου ή πολιτισμός), με στόχο της ύπαρξης και της συνύπαρξης την προτεραιότητα της «κατά λόγον» κοινωνίας των σχέσεων, την πολιτική πραγμάτωση και φανέρωση της «κατ’ αλήθειαν» ύπαρξης.
Και ακολουθεί, στους λεγόμενους Μέσους Χρόνους και στη Νεωτερικότητα, η ριζική ανατροπή του ελληνικού πολιτισμικού «παραδείγματος»: Κυριαρχεί προοδευτικά και τελικά επιβάλλεται σε παγκόσμιες διαστάσεις το ατομοκεντρικό «παράδειγμα» της Μετα-ρωμαϊκής Δύσης, με απολυτοποιημένη την προτεραιότητα του ατομοκεντρικού πρωτογονισμού: Κριτήριο «ορθότητας» της γνώσης αναδείχνεται αποκλειστικά η χρησιμότητα, η ωφελιμιστική αποτελεσματικότητα.
Το σύνολο της οργάνωσης και λειτουργίας του βίου παγιδεύεται στις ορμέμφυτες, ενστικτώδεις ανάγκες της εγωτικής αυτοσυντήρησης, κυριαρχίας, ηδονής.

Οι λέξεις και πάλι, η γλωσσική εκφραστική, αποτυπώνουν την κοσμογονική μεταβολή του παγκοσμιοποιημένου τρόπου ή πολιτισμού: Η «γνώση» ταυτίζεται πια απολύτως με την ατομική «κατανόηση», ζούμε στον πολιτισμό του cogito, η ίδια η ύπαρξή μας, βεβαιώνεται από τη σκέψη-κατανόηση («σκέπτομαι άρα υπάρχω»). «Αλήθεια» είναι η σύμπτωση (adaequatio) του «πράγματος» με τη νοητική του σύλληψη (rei et intellectus).
Η δυναμική της σχέσης αγνοείται, η γνώση είναι ατομική κυριαρχία, εφόδιο επιβολής, όχι καρπός «κοινωνίας».

Η «κοινωνία» ορίζεται μόνο ως societas=«εταιρισμός επί κοινώ συμφέροντι». 
Ελευθερία δεν είναι ο καρπός των εκπλήξεων της αυθυπέρβασης, των σχέσεων «κοινωνίας της χρείας», η κατακτημένη αποδέσμευση από την αναγκαιότητα.
Είναι μόνο το παραχωρημένο από την εξουσία «δικαίωμα» επιλογών.
Είμαι «ελεύθερος» επειδή «κατάκτησα» το «δικαίωμα» να επιλέγω τον δυνάστη μου: Αυτόν που «κέρδισε» την εξουσία, δηλαδή τις εντυπώσεις, με τα απάνθρωπα τεχνάσματα των διαφημιστών, των «κατασκευαστών κοινής γνώμης».
Ή αυτόν που εμπορεύεται τον αφιονισμό μου – με το ποδόσφαιρο, με τον τζόγο, με τα ναρκωτικά, τη μουσική που παράγει η εμπορική συνταγογραφία, τη νέκρα της παντοδαπής «πρωτοπορίας».

Αντανακλάται σε λέξεις η δραματικά παρακμιακή, τέλεια απουσία «νοήματος» της ύπαρξης, της συνύπαρξης, της Ιστορίας: Nomina nuda η «δημοκρατία», ο «πλουραλισμός», η «ανοχή», η «προοδευτική» πολιτική ή διανόηση, ο «εκσυγχρονισμός» – το «Διεθνές Νομισματικό Ταμείο» συντονιστικός θεσμός της διεθνούς τοκογλυφίας, «οίκοι» ιδιωτικοί (κερδοσκοπικοί) αξιολογούν τις οικονομίες κρατών, «και το κακό τέλος δεν έχει».

Το περίεργο είναι ότι οι ποδηγέτες, πολιτικοί και «διανοούμενοι», που μας καθηλώνουν τους Έλληνες στην ξιπασμένη μίμηση του παλιμβαρβαρισμού, θρηνούν κι από πάνω για τη βραδύτητά μας να εξευρωπαϊστούμε ολοκληρωτικά: Καθυστερούμε λένε, η θλίψη και δυσφορία για τον εξανδραποδισμό που μας επιβάλλουν οι «εταίροι» μας, υπονομεύει «τη διασφάλιση ανθεκτικότητας των θεσμών της δημοκρατίας» (!)
Θρηνούν, τι θα απογίνουμε χωρίς εξευρωπαϊσμό.
Γιατί δεν εκπατρίζονται, μήπως με την απόσταση σπουδάσουν ψύχραιμα τη μητρική τους γλώσσα;



kathimerini – [2fA]



Κυριακή 25 Νοεμβρίου 2018

"City of Athens "




City of Athens - A Portrait of a Changing Metropolis
-  Alexandros Maragos





 

fb – [2fA]



"Παράδοση και Μυστήρια "







Η Αγία Αικατερίνα


† π. Ιωάννης Ρωμανίδης

[Από το βιβλίο: «Εμπειρική Δογματική της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας
κατά τις προφορικές παραδόσεις του πατρός Ι. Ρωμανίδη» Τόμος Β΄,
του Μητροπολίτου Ναυπάκτου & Αγ. Βλασίου, Ιεροθέου Βλάχου]



….   « θέωση εἶναι τὸ κατ’ ἐξοχὴν μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας.
Αὐτὸ εἶναι τὸ μυστήριο.
Καὶ ὁ φωτισμὸς εἶναι ἡ ἔκφανση τοῦ μυστηρίου τῆς Θεώσεως.
Διότι θέωση εἶναι αὐτὴ ἡ Πεντηκοστή, ὅπως ἡ θέωση ἔχει φανεῖ κατὰ τὴν τελική της φάση. 
Ὁπότε, ὅταν λέμε θέωση, ἐννοοῦμε τὴν Πεντηκοστή, ἡ ὁποία Πεντηκοστὴ εἶναι τὸ κατ’ ἐξοχὴν μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας».

«Ὅταν φθάσει ὁ ἄνθρωπος στό στάδιο τοῦ «γνῶναι τά μυστήρια τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ», αὐτό σημαίνει ὅτι βρίσκεται στό στάδιο τοῦ φωτισμοῦ καί τῆς Θεώσεως».
«Ὅποιος θέλει νά μάθει τά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας ἀπό πατερικῆς ἀπόψεως, πρέπει νά βρεῖ ἕναν καλό Πνευματικό Πατέρα, νά ἔχει τό κομβοσχοίνι καί νά περάσει τά διάφορα στάδια τῆς τελειώσεως, ἀπό τήν κάθαρση στόν φωτισμό.
Καί ὅταν φθάσει στήν θέωση, θά ἔχει μία γνώση περί Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία εἶναι ἡ μόνη δυνατή, τήν ὁποία μπορεῖ νά ἔχει ἕνας ἄνθρωπος σέ αὐτόν τόν κόσμο.
Ἐξ ἐπόψεως ἀνθρωπίνων δυνατοτήτων εἶναι ἡ πλήρης γνώση τοῦ τί εἶναι ἡ Ἐκκλησία».

Ἡ συμμετοχή τοῦ ἀνθρώπου στά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας δέν εἶναι τυπική οὔτε μαγική, δηλαδή δέν λαμβάνει τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ ἀνεξάρτητα καί ἀπό τήν προσπάθειά του.
Βέβαια, ὁ Θεός εἶναι ἐνεργῶν, ἀλλά ὁ ἄνθρωπος εἶναι συνεργῶν.
Καί μετά τά Μυστήρια ἀπαιτεῖται ἀγώνας ἐναντίον τῶν δυνάμεων τοῦ σκότους.

«Ἡ ἀποκατάσταση τῆς κοινωνίας τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν Θεὸ καὶ τὸν πλησίον διὰ τοῦ θανάτου στὸ Βάπτισμα καὶ διὰ τῆς δωρεᾶς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος δὲν ἀποτελεῖ μιὰ μαγικὴ ἐγγύηση ἐναντίον τοῦ ἐνδεχομένου νὰ γίνει καὶ πάλι δοῦλος τοῦ διαβόλου καὶ νὰ ἀποκοπεῖ ἀπὸ τὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ.
Στὸ Βάπτισμα διακηρύσσεται ἀμείλικτος πόλεμος ἐναντίον τοῦ διαβόλου καὶ τῶν δυνάμεων τῆς διαιρέσεως καὶ τῆς φθορᾶς.
Αὐτὸς ὁ πόλεμος συνεχίζεται στὴν σύσσωμη ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας.
Ἡ παραίτηση ἀπὸ τὸν ἀγώνα αὐτὸ συνεπάγεται καταδίκη».

Ἡ ἑνότητα τῶν τριῶν σταδίων τῆς πνευματικῆς ζωῆς (κάθαρση-φωτισμὸς-θέωση) μὲ τὰ τρία βασικὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας (Βάπτισμα-Χρίσμα-Θεία Εὐχαριστία) εἶναι ἀδιάσπαστη.
Ὅπως, ἐπίσης, καὶ ἡ ὅλη μυστηριακὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας συνδέεται ἀναπόσπαστα μὲ τὴν ἡσυχαστικὴ ζωὴ τῆς Ὀρθοδόξου παραδόσεως.

«Μέσα στὰ πλαίσια τῆς Πεντηκοστῆς ζεῖ ἡ Ἐκκλησία.
Καὶ ὁ φωτισμός, ποὺ εἶναι ὁ σκοπὸς τοῦ Βαπτίσματος καὶ ὑποτίθεται ὅτι ταυτίζεται μὲ τὸ Χρίσμα, διότι τὸ Χρίσμα εἶναι ὁ φωτισμός, ὁ φωτισμὸς εἶναι ἡ καρδιὰ τῶν Μυστηρίων καὶ ἡ Πεντηκοστὴ εἶναι ἡ καρδιὰ τῆς καρδιᾶς.
Αὐτὰ τὰ δύο πᾶνε μαζί. Διότι ἐκεῖνος πού πάει στόν φωτισμό, ὅταν καί ἂν θέλει ὁ Θεός, φθάνει στήν θέωση. Ἀλλά, ἡ θέωση δέν εἶναι διαρκής κατάσταση, ὁπότε ἐπανέρχεται πάλι στόν φωτισμό. 
Ἡ θέωση δέν εἶναι μόνιμη κατάσταση σέ αὐτή τήν ζωή. 
Ἄρα, ὁ φωτισμός ὑποτίθεται ὅτι εἶναι μόνιμη κατάσταση.

Καί ἐκεῖνος πού δέν βρίσκεται στόν φωτισμό, σημαίνει κατά τούς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ὅτι ἐξέπεσε. Καί μέ τό Μυστήριο τῆς μετάνοιας ἐπανέρχεται στόν φωτισμό. 
Ὁπότε, ἔχουμε τὸ πρῶτο Βάπτισμα.
Ἔχουμε τὸ Χρίσμα καὶ μετὰ ἔχουμε τὸ δεύτερο Βάπτισμα.
Τὸ δεύτερο Βάπτισμα μπορεῖ νὰ εἶναι ἡ μετάνοια τοῦ μοναχοῦ γιὰ νὰ πάει στὸν φωτισμό, ποὺ δὲν βρῆκε μὲ τὸ Βάπτισμα ἢ τὸ μυστήριο τῆς μετάνοιας, ποὺ μερικὲς φορὲς συνοδεύεται καὶ ἀπὸ τὸ Χρίσμα, ὅταν πρόκειται περὶ ἀνθρώπων ποὺ ἔχουν ἀρνηθεῖ τὸν Χριστό.

Μέσα σὲ αὐτὰ τὰ πλαίσια βλέπει κανεὶς πόσο ἡ λεγομένη ἡσυχαστικὴ παράδοση εἶναι συγκεντρωμένη στὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας.
Δὲν ὑπάρχει στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μυστικισμός, ποὺ νὰ μὴν εἶναι μέσα στὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας. Δὲν ὑπάρχει τέτοιο πράγμα.
Καὶ ἐμεῖς, στὴν Ὀρθόδοξη θεολογία, δὲν μιλᾶμε γιὰ μυστικισμό.
Μιλᾶμε γιὰ μυστικὴ θεολογία καὶ γιὰ μυσταγωγία. Ὑπάρχει μυσταγωγία.
Ἡ μυσταγωγία περνάει ἀπὸ στάδια: κάθαρση, φωτισμός, θέωση.
Λέμε μυσταγωγία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, εἶναι ἡ μύηση ποὺ ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπο πρὸς τὴν θέωση. Διότι ὁ σκοπὸς ὅλης αὐτῆς τῆς θεωρίας εἶναι ἡ θέωση»



logosfotos – [2fA]



Σάββατο 24 Νοεμβρίου 2018

"Φάρμακο για την ψυχή.. "





Dr Grigoris Vassiliades
-  "Πέρα από την χώρα της λύπης... "


Έκανα προχθές χαράματα εισαγωγή στην κλινική.
Για μια απλή επέμβαση μηνίσκου, στο γόνατο.
Το βασάνιζα μέσα μου εδώ και μήνες, από τότε που τραυματίστηκα.
Πονούσα, αλλά το πάλευα με διάφορους τρόπους.
Φοβάμαι πολύ τις επεμβάσεις. Δεν θέλω να με ναρκώνουν και να επεμβαίνουν στο σώμα μου, ενώ εγώ απουσιάζω.

Με το που πενηντάρισα βλέπω να «σκάνε τα λάστιχα του αμαξιού» ένα ένα.
Το 'βαλα φαίνεται να τρέχει πολύ και τώρα το συνεργείο με καλεί…
Διπλά γυαλιά για την όραση, ξαφνική υπέρταση, τώρα και το γόνατο.
Όλα μαζί. Ένα κάρο εξετάσεις διαγνωστικές.
 Ένα κάρο νέα ανεπιθύμητα φάρμακα.
Πόσο πολύ σιχαίνομαι όλα αυτά που τα παραπάνω «φούητ» σηματοδοτούν…

Σα να τρώω στα ξαφνικά μια καρπαζιά από ένα χέρι αθέατο, σαν μια άγνωστη φωνή να μου ψιθυρίζει στ' αυτί:
«Φιλαράκι, πέρασες το κατώφλι, σε πήρε κι εσένα η κατηφόρα.
Βλέπεις, πολύ καιρό τώρα έχεις βαλθεί να το αρνείσαι που  μεγαλώνεις…
Το σεβάστηκα στην αρχή. Μέχρι σήμερα δεν σου ’πα κουβέντα.
Παρατράβηξε όμως το παραμύθι!
Τώρα που περνάς τ’ αυλάκι θα στα πω λιγάκι, τόσο μόνο λιγάκι, μην ανησυχείς, πιο χοντρά τα μαντάτα..

Μήπως κι αρχίσεις να βγαίνεις σιγά σιγά απ’ την άρνηση.
Μήπως και φιλοτιμηθείς να ακούσεις την φωνή της αλήθειας, και αποφασίσεις να κόψεις λιγάκι ταχύτητα.
Μήπως και ξυπνήσεις απ’ τον λήθαργο μιας ψευδαίσθησης με την οποία κοιμάσαι αγκαλιά, κολλημένος, όπως το μωρό στο βυζί της μάνας του.

Αφού δεν λες να ξυπνήσεις με το καλό, στο λέω λίγο πιο δυνατά: η υπόσχεση της αιώνιας, της ες αεί νεότητας είναι παραμυθάκι φίλε μου!
Απ’ τα πιο φαιδρά τα παραμύθια.
Απ’ αυτά τα βαρβιτουρικά με τα οποία σε υπνωτίζουν οι κάθε λογής γιατροί του θανάτου, ακριβώς για να μην ξυπνήσεις ποτέ!
Σε ναρκώνει το φάρμακο τους, σαν εκείνον τον βάτραχο, που καθώς νανουρίζεται γλυκά μέσα στο νερό που σιγοβράζει ξεχνιέται ο κακομοίρης να πηδήξει έξω απ’ το μπρίκι και τελικά βράζει ζωντανός…».

Έβαλα λοιπόν κι εγώ τους αγίους μου μπροστά να προσεύχονται, κι εγώ ο φοβητσιάρης από πίσω, και συμφώνησα στην επέμβαση.
Ο φόβος μου όπως πάντα, τρανός και κυρίαρχος σαν ογκόλιθος, εκεί από κοντά να με σκιάζει.
Ετούτη την φορά όμως νομίζω πως δεν ήταν μόνο ο φόβος της εγχείρησης, αλλά και ο τρόμος μου να εγκαταλείψω την σκληρή μου άρνηση να παραδοθώ στο αδιάψευστο πια γεγονός πως μεγαλώνω…

Έγινε η επέμβαση. Πήγε καλά.
Και τώρα μισομεθυσμένος από την νάρκωση απολαμβάνω στο κρεβάτι της κλινικής την ακινησία μου.
Αφάνταστα δύσκολο να μην μπορώ να αυτοεξυπηρετηθώ.
Να φαίνεται Γολγοθάς κάθε βήμα, η πορεία προς το μπάνιο με τις πατερίτσες.
Καθετί που μέχρι χθες ήταν απλό κι αυτονόητο, τώρα μοιάζει άθλος.
Νιώθω συχνά την κούραση και την απελπισία να με καβαλάνε.

Ευτυχώς είμαι μόνος στο δωμάτιο.
Κανένας γνωστός και φίλος δεν με παίρνει τηλέφωνο. Και γιατί να με πάρουν;
Σου λένε ένας μηνίσκος είναι, δηλαδή τίποτα.
Μόνο αρκετοί άγνωστοι, καινούργιοι άνθρωποι που ζητούν να ξεκινήσουν ψυχοθεραπεία.
Η μοναξιά μεγαλώνει και βαθαίνει.

Δόξα τω Θεώ, έχω δυο υπέροχα βιβλία δίπλα μου κι αρχίζω να διαβάζω.
Η μια ιστορία καλύτερη απ’ την άλλη! Φάρμακο για την ψυχή.
Ο πόνος των ηρώων τους γίνεται δικός μου πόνος.
Νιώθω το αίμα των πληγωμένων πρωταγωνιστών τους να κυλά στις φλέβες μου.
Η λύτρωση και η ευγνωμοσύνη τους κι αυτή να γίνεται δική μου.

Ξαφνικά το στενό μου κρύο δωμάτιο της κλινικής γίνεται ένα κόσμος ολόκληρος, γεμάτος ευωδιές και χρώματα!
Είναι ένας κόσμος ξεχειλισμένος από προσευχητική διάθεση κι ευχαριστία.
Τα δάκρυα μου που τρέχουν ποτάμι μου ξεπλένουν κάθε σκιά, κάθε άλγος και ανησυχία.
Η μοναξιά εξαφανίζεται, Γίνεται ευτυχία.
Γίνεται ιερή και άσπιλη συνοδεία των Χερουβείμ.
Μες την σωματική μου ακινησία η ψυχή μου χορεύει, ίπταται και χαίρεται, μια χαρά ανέκφραστη, ασυγκράτητη.
Το κομπρεσέρ που, μέχρι προ ολίγου, μου τρυπούσε τα αυτιά δονούμενο ακατάπαυτα έξω απ’ το παράθυρο του νοσοκομείου, τώρα γίνεται ωδή των Σεραφείμ, χαρά των Αρχαγγέλων…

Απ' την χαρά μου θέλω να προσευχηθώ για κάθε ύπαρξη!
Δεν ξέρω για ποιον να πρωτοπροσευχηθώ!
Για όλους τους χρόνια αναπήρους, όλους τους γιατρούς, και τους ασθενείς, για όλους εκείνους απ’ τους οποίους πριν λίγο ένιωθα εγκαταλειμμένος!
Για τους άγνωστους της διπλανής πόρτας, για τον νεόφερτο ασθενή τον Γιάννη, που όπως κι εγώ κι εκείνος σε λίγο θα χειρουργηθεί.
Για τον Γιώργο που έκανε εισαγωγή για να του αφαιρεθεί ο προστάτης.

Νιώθω τώρα, ανένοχα κι ευχαριστιακά, τόσο μικρός κι ασήμαντος μπροστά σε όλη εκείνη την στρατιά των τόσο ευλογημένων αναπήρων αδερφών μου, που για χρόνια υπομένουν ή αντέχουν τις κινητικές τους δυσκολίες…
Και ιδιαίτερα συγκρινόμενος με όλους εκείνους που βαστάν και δεν γογγύζουν, όπως εγώ…
Νιώθω τόσο πολύ ευλογημένος που μπήκα στην κλινική, αν και ανησυχώ πως σε λίγο που θα πάρω εξιτήριο θα χάσω, για άλλη μια φορά, αυτό το τόσο μοναδικά αληθινό «παραμύθι» που ζω αυτήν την στιγμή…

Αυτός όμως, όπως φαίνεται, για ακόμη μια φορά, είμαι: Κάθε φορά που μια μικρή ή μεγάλη δυσκολία έρθει στην ζωή μου, την αρνούμαι πεισματικά.
Κωφεύω για να την γλιτώσω.
Αντιστέκομαι σ’ αυτήν όσο πιο σθεναρά μπορώ, με όλο μου το είναι.
Γίνομαι άκαμπτος σαν βράχος.
Κι όσο σκληραίνω, τα κύματα, της μικρής ή μεγάλης φουρτούνας, σπάνε μέσα μου με μανία και δέρνομαι. Και για να αμυνθώ, σκληραίνω ακόμα περισσότερο.
Κι όσο σκληραίνω τόσο πιο πολύ φοβάμαι.

Και κάποια αέρινη στιγμή που κλέφτηκε απ’ τον χρόνο, έρχεται από το «πουθενά» -αυτό το «πουθενά» που βαθιά  και πάντα προσμένω- μια ουράνια ησυχία.
Τόσο πληρωμένη και ανταποδοτική, ιερή και ασυγκράτητη, που αναβλύζει καθαρή επιθυμία, χαρά και προσευχή.
Μια ηδονή, που κάνει κάθε άλλη ηδονή να ωχριά μπροστά της.
Μια χαρά, που αν και κρατάει μόνο στιγμές, αν και μοιάζει σαν παραμύθι μόνο για τα παιδιά, όμως φωτίζει σαν αστραπή το σκοτεινό τούνελ της ψυχής μου

Τόσο όσο χρειάζεται για να δω τι υπάρχει μέσα της.
Και η ανάμνηση αυτού του ανέσπερου φωτός, κρατώντας με απ’ το αδύναμο μου χέρι, μου θυμίζει πως ό,τι κάποτε σκέφτομαι για αλήθεια είναι ψέμα.
Μου θυμίζει ότι η Ζωή είναι Εδώ πάντα Παρούσα, κι έχει μέλλον…




viber – [2fA]



Τετάρτη 21 Νοεμβρίου 2018

"Panayia apartmani "





- Μια ανάρτηση φίλου στο face book, μεταφρασμένη στο Google.
Επεξεργασμένο το κείμενο, μας πληροφορεί για την ύπαρξη ενός Ελληνoρθόδοξου Ιδρύματος της Εκκλησίας, στο Βeyoğlu, στην Πόλη - η ασύνδετη κι αποσπασματική όμως μετάφραση, ακριβώς όπως δόθηκε, πλαισιώνει νοσταλγικά την διαχρονική γοητεία της Κωνσταντινούπολης… -

Tanasis Kiryako
OĞLUMUN HAYAT HİKAYESİ...PAYLAŞMAK İSTEDİM..
-  Η ιστορία της ζωής του γιου μου... ήθελα να μοιραστώ..

@ Beyoğlu / Taksim, İstanbul

Cagkan kiryako
Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1981 ο πατέρας του είναι Έλληνας, η μητέρα του είναι τουρκική.
Ζει στο τσεγκέλκιοϊ από τότε που γεννήθηκε. Τελείωσε τα τουρκικά σχολεία.
Το τελευταίο όνομα αντιπροσωπεύει τον "Κύριο" στα ελληνικά.
Κάποιοι από αυτούς έπαιξαν στην ταινία αργκό του Μπεν Άφλεκ, που γυρίστηκε στο karaköy.
Επόπτης στο panayia Ελληνικό Ορθόδοξο Ίδρυμα της Εκκλησίας στο beyoğlu.
.
Τώρα αφήνω το λόγο στον Cagkan μπέη.
.
Εξαρτάται από όλα τα καταστήματα και το διαμέρισμα Ελληνικό Ίδρυμα στο πέρασμα olivo, όπου βρίσκεται η εκκλησία.
Δουλεύω στη διαχείριση του ιδρύματος του Ιδρύματος εδώ και 2,5 χρόνια.

Κάποτε είχα sabuncakis σ ' αυτό το δρόμο.
Έχει ολοκληρωθεί με την αλλαγή του beyoğlu.
Το σημάδι που μένει πίσω είναι ένα ιστορικό κομμάτι τέχνης.
Όταν έφυγε το sabuncakis, ήρθε το βιβλιοπωλείο efy.
Άλλα καταστήματα είναι:
J ' λατρεύω, σκιά καφέ, φοντάνα πίτσα, sitef cafe, καντεμ cafe, pana cafe, κόσκα, μονοπωλιακή αντιπροσωπεία.
Το διαμέρισμα panayia, το οποίο έχει μείνει μεταξύ των cafelerin, είναι μια μεγάλη δομή που έγινε το 1910 μόλις τελειώσαμε τις εργασίες ζωγραφικής.
Στις μέρες μας, αυτοί που περνάνε από τον δρόμο ενδιαφέρονται αρκετά.
.
Με ρωτάς για τον beyoğlu, τους beyoğlu που ήρθαν στην γενιά μου, τη μέση Ανατολή. 
Το παλιό beyoğlu έχει μείνει στις αναμνήσεις.
Όταν οι μεγάλοι μου, μου λένε γι ' αυτό το όμορφο beyoğlu, είναι σαν παραμύθι για μένα. 
Ακόμα και η Κωνσταντινούπολη στην παιδική μου ηλικία ήταν διαφορετική. 
Πιστεύω ότι μου λείπουν εκείνες οι μέρες που είναι η ηλικία μου, μόνο 37!

Δεν έχω δει ποτέ τον παππού. Πέθανε το 1975, δεν τα κατάφερα.
Στο τσεγκέλκιοϊ, ο παππούς μου, καλλιεργεί ένα μαρμελάδα τριαντάφυλλο, και το πούλησε στο μαγαζί του στην αγορά ψαριών στο beyoğlu.
Εισέπνευσε τη δεκαετία του ' 60 της δεκαετίας του ' 30 του ' 50
.
Με τα γεγονότα της 6-7 ης Σεπτεμβρίου, το αλάτι του beyoğlu έχει φύγει, φυσικά.. ότι εισέπνευσε όμορφος καιρός είναι δηλητήριο για όλους.
Άλλαξε στην Κωνσταντινούπολη με αλλαγή beyoğlu.
Από τη Δύση, είμαστε μακριά από τα δυτικά.
Το site είναι τώρα σαν το Κατάρ σε όλο το μέρος.
Κάποιος έχει κατεδαφιστεί, κάποιος είναι φτιαγμένος.
Όταν ήμουν στην παιδική μου ηλικία, ο τσεγκέλκιοϊ ήταν σε όλο το μέρος.
Τα αγγούρια, οι φράουλες μεγάλωσαν.
Ένα χιόνι θα είχε χιονίσει, θα ήταν χιόνι χιονιού.
Στο σπίτι που γεννήθηκε ο πατέρας μου, οι λύκοι ήταν κάτω.
Τώρα δεν έχει μείνει χώμα στο τσεγκέλκιοϊ. Κάθε πλευρά είναι διαμέρισμα!
Από το bostanindan του παππού μου, περνάει από το natoyolu.
Στην εποχή του διαπρεπής τομέα.
.
Η γειτονιά που καθόμουν στο cengelgoy ήταν μια ελληνική γειτονιά.
Είχε επίσης ένα μεγάλο εκκλησίασμα με την εκκλησία της ' ια giorgi.
Τώρα έχουν μείνει τρεις οικογένειες στο rumlardan.
Πήγαν όλοι στην Ελλάδα.

@ Beyoğlu / ταξίμ, Κων / πολη



fb – [2fA]




Δευτέρα 19 Νοεμβρίου 2018

"Έξι πόδια επί δύο.. "





Λέων Τολστόι  –  Πόση γη χρειάζεται ένας άνθρωπος;                                      


Η τύχη το έφερε και συνάντησε ο Παχόμ έναν άλλο αγρότη που ήρθε πάνω από τον Βόλγα καθώς επίσης κι έναν πλανόδιο έμπορο που ταξίδευε από μέρος σε μέρος.
Από αυτούς, λοιπόν, ο Παχόμ έμαθε για τις απέραντες εκτάσεις γης που μπορούσε να τις αποκτήσει ο καθένας για «ένα κομμάτι ψωμί» όπως λέμε, από κάποιους που έμεναν πολύ μακριά, και ήταν νομάδες, είχαν ζώα και μετακινούνταν από μέρος σε μέρος.
Αυτούς τους έλεγαν «Μπασκίρς.»

Μια και δυο λοιπόν ο Παχόμ ξεκίνησε, ταξίδεψε και έφτασε σε εκείνη την μακρινή γη.
Το έδαφος ήταν παρθένο και απαλό σαν την παλάμη του ανθρώπου και μαύρο όπως ο σπόρος της παπαρούνας, και το χορτάρι έφτανε ψηλά ως το στήθος.
«Και ποια είναι η τιμή;» ρώτησε ο Παχόμ.
«Η τιμή μας είναι πάντοτε η ίδια: χίλια ρούβλια την ημέρα» του απάντησαν.

Ο Παχόμ δεν καταλάβαινε.
«Την ημέρα; Τι είδους τιμή είναι αυτή; Πόση έκταση είναι αυτό;»
«Δεν ξέρουμε να το υπολογίσουμε» είπε ο αρχηγός τους.
«Το πουλάμε με την ημέρα. Όσο μπορείς να περπατήσεις σε μια μέρα, όσο σε πηγαίνουν τα πόδια σου και αντέχεις για μια μέρα να πηγαίνεις, είναι δικό σου, και η τιμή είναι πάντα χίλια ρούβλια.»

Ο Παχόμ έχασε τη μιλιά του από την έκπληξη.
«Ναι,» είπε, «αλλά σε μια μέρα μπορώ να προλάβω να περπατήσω και να καλύψω ένα τεράστιο μέρος από γη.»
Ο αρχηγός τους γέλασε.
«Θα είναι όλο δικό σου!» του είπε. «Αλλά υπάρχει ένας όρος.
Θα πρέπει την ίδια μέρα να επιστρέψεις στο μέρος από το οποίο ξεκίνησες.
Αν δεν επιστρέψεις στο μέρος από όπου ξεκίνησες, τα λεφτά σου είναι χαμένα».

Εκείνο το βράδυ ο Παχόμ δεν μπορούσε να κοιμηθεί.
Όμως πριν χαράξει αποκοιμήθηκε και άρχισε να ονειρεύεται.
Ονειρευόταν πως ήταν σε μια δικιά του σκηνή και πως άκουσε να γελούν απ’ έξω. 
Τόλμησε και βγήκε έξω και είδε τον αρχηγό των Μπασκίρς να κάθεται έξω από την σκηνή και να κρατά την κοιλιά του από τα γέλια και να κυλίεται γύρω-γύρω γελώντας.
Καθώς πλησίασε πιο κοντά κατάλαβε πως δεν ήταν ο αρχηγός των Μπασκίρ, αλλά εκείνος ο πλανόδιος έμπορος που είχε συναντήσει στην δική του γη, και σαν είδε ακόμη πιο καλά, κατάλαβε πως ήταν ο αγρότης που είχε βρει, που είχε έρθει πάνω από τον Βόλγα.

Αλλά τελικά δεν ήταν ούτε αυτός, ήταν ο διάβολος ο ίδιος με κέρατα και πόδια ζώου, με οπλές που τα κτυπούσε κάτω ελαφρά. 
Μπροστά από τον διάβολο ήταν ξαπλωμένος ένας ξυπόλυτος άνδρας που φορούσε μόνο παντελόνι και πουκάμισο.
Και καθώς ονειρευόταν ο Παχόμ, πήγε πιο κοντά να δει τι άνθρωπος ήταν αυτός, και διαπίστωσε πως ήταν νεκρός και πως ήταν… ο εαυτός του!
Τρομοκρατημένος ο Παχόμ πετάχτηκε επάνω.
«Τι μπορεί να ονειρεύεται ο άνθρωπος!» σκέφτηκε.

Ο Παχόμ έφτασε στην πεδιάδα εκείνη που είχαν συμφωνήσει, καθώς ο ουρανός άρχιζε να κοκκινίζει.
Έβαλε τα χίλια ρούβλια στο γούνινο καπέλο του αρχηγού, που το είχε βάλει στο χώμα και ξεκίνησε.
Το βήμα του δεν ήταν ούτε αργό, ούτε γρήγορο.
Όσο όμως περπατούσε στην γη έκανε πιο μεγάλα βήματα γιατί η γη σε κάθε βήμα που έκανε φαίνονταν και πιο ωραία.
Μάλιστα σε μια προσπάθεια να συμπεριλάβει μέσα ένα πολύ ωραίο λιβάδι, πήγε πολύ μακριά πριν να βάλει το σημάδι που είχε μαζί του, και να αρχίσει να γυρίζει πίσω.
Έτσι κύλησε η μέρα και τώρα βιαζόταν και περπατούσε πραγματικά γρήγορα κάτω από τον καυτό ήλιο, που όμως είχε αρχίσει να δύει.

Κατακουρασμένος αφού έκανε κύκλο τέτοια μεγάλη έκταση, ο Παχόμ γύριζε πίσω στο λοφάκι από όπου είχε ξεκινήσει περπατώντας με δυσκολία, σέρνοντας τα πόδια του.
Το στήθος του ανεβοκατέβαινε σαν των παλιών σιδεράδων το φυσερό, η καρδιά του χτυπούσε σαν σφυρί, τα πόδια του άρχιζαν σιγά-σιγά να τον εγκαταλείπουν.
Σε λίγο έβλεπε ο Παχόμ τον λόφο και τους Μπασκίρς να του φωνάζουν.

Ο Παχόμ κοίταξε τον ήλιο που είχε αγγίξει την γη.
Η μια πλευρά του είχε ήδη χαθεί.
Με όση δύναμη του απέμενε βιάστηκε τόσο πολύ, που έγερνε το κορμί του μπρος τα εμπρός ίσα-ίσα που τα πόδια του ακολουθούσαν, ώστε να μην πέσει.
Με το που άγγιξε τον λοφίσκο ξαφνικά σκοτείνιασε.
Κοίταξε ψηλά, ο ήλιος είχε ήδη δύσει!
Φώναξε με αγωνία: «όλος μου ο κόπος πήγε χαμένος,» και ενώ σκεφτόταν να σταματήσει άκουσε τους Μπασκίρς να του φωνάζουν και θυμήθηκε πως αν και για αυτόν που ήταν χαμηλά ο ήλιος είχε δύσει, για αυτούς όμως που ήταν στην κορυφή ο ήλιος ακόμη φαινόταν.
Παίρνοντας μια βαθιά ανάσα, ανέβηκε πάνω στον λόφο. Εκεί ήταν ακόμη φως.

Καθώς έφτασε στην κορυφή είδε τον σκούφο.
Δίπλα από αυτόν καθόταν ο αρχηγός γελώντας και έχοντας τα χέρια στη μέση του. Πάλι ο Παχόμ θυμήθηκε το όνειρό του και έβγαλε μια κραυγή.
Τα πόδια του τον εγκατέλειψαν, έπεσε μπροστά και άρπαξε το καπέλο (με τα ρούβλια) στα χέρια του… - πέθανε από την υπερβολική προσπάθεια.

Ο υπηρέτης του σήκωσε μια αξίνα και έσκαψε ένα λάκκο μακρύ αρκετά, για να χωράει τον Παχόμ και τον έθαψε εκεί.
Έξι πόδια, όσο από το κεφάλι στις πατούσες του, τόσο του έλειπε για να φτάσει στον στόχο του…




fb – [2fA]


"Ποιος είναι εκεί; "





-  Ο μοναχός Γαβριήλ του Καρέ


Υπάρχει μια παραβολή:

Ένας ασκητής πέθανε, ήρθε στην πόρτα του ουρανού, χτυπώντας.
ΕΡΩΤΗΣΗ: "Ποιος είναι εκεί;
Απαντάει: «Εγώ, ένας ασκητής».
Οι πόρτες του ουρανού παρέμειναν κλειστές.

Ο ασκητής ήταν απογοητευμένος, επέστρεψε στη σπηλιά του, άρχισε να απαριθμεί τις αμαρτίες του και εκεί κατάλαβε γιατί οι πόρτες του παράδεισου παρέμειναν κλειστές.

Πήγε να χτυπήσει πάλι, και πάλι ρώτησαν:
"Ποιος είναι εκεί;" Δεν είπε "είμαι εγώ".
Απάντησε: "Εσύ είσαι, Κύριε, που οδήγησες  τα βήματά μου".
Και τότε άνοιξαν οι πόρτες του ουρανού.



apantaortodoxias – [2φΑ]




Κυριακή 18 Νοεμβρίου 2018

"Πλούτος και φρόνηση "




ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΛΟΥΚΑ

- Από κήρυγμα του π. Παντελεήμονα Κρούσκου


….   Ο Ιερός Χρυσόστομος ορίζει τον πλούτο, ως κάτι το άψυχο και αδιάβλητο, το οποίο δεν μπορεί να είναι κακό, παρά μόνον στην άκριτη διαχείριση του από τον καθένα μας.
Ο ίδιος ωστόσο πατέρας παραδέχεται, πως οι πλούσιοι είναι ελεεινότεροι ζητιάνοι από τους φτωχούς, γιατί αναπτύσσουν μια αρρωστημένη εξάρτηση από τα υλικά αγαθά, από την ακόρεστη δίψα για πλούτο και έτσι εξαχρειώνονται και γίνονται δούλοι της ύλης.
Ο ίδιος ο Χριστός ανάμεσα σε όλα τα δαιμόνια, ονόμασε τον Μαμμωνά, την χαλδαϊκή θεότητα του πλούτου, σαν ανταγωνιστή του Θεού στην καρδιά των ανθρώπων.
Και είπε με έμφαση, πως κάθε άνθρωπος δεν μπορεί παρά να είναι ή δούλος στον Θεό ή δούλος στον μαμμωνά.
Η πρόκριση της λατρείας αυτού του δαιμονίου, αυτού του πάθους, έναντι όλων των άλλων, αποδεικνύει τον μεγάλο και επικίνδυνο πειρασμό, αυτού του σκοτεινού έρωτα.

Αδηφάγος ο άνθρωπος, καταστροφικός για την φύση, καταστροφικός για τον αδελφό του, επινοητικός στην εύρεση τρόπων, ώστε να ξεχειλίσει το μάτι και η κοιλία με αγαθά υλικά και πρόσκαιρα, εις βάρος κάθε συνειδησιακής ηθικής, κάθε αξίας, έναντι και ενάντια του Δικαιοκρίτη Θεού!
Ο άνθρωπος καταφέρνει να ξεχνάει τον θάνατο, το αιφνίδιο και ανέλπιστο του θανάτου.
Οι ευλογημένες ψυχές γνωρίζοντας την αλήθεια πως "στον καθένα μας επίκειται να πεθάνει και μετά τούτο κρίσις", προσεύχονται στον Θεό, να τους βρει η έξοδος από τούτον τον κόσμο πνευματικά έτοιμους.

Όσοι όμως θεοποίησαν την ματαιότητα του κόσμου, όχι μόνο δεν σκέφτονται την ώρα του θανάτου, αλλά καταφέρνουν να εξοβελίζουν από την σκέψη και την ζωή τους, την φρικτή πραγματικότητα.
Από την άλλη, ένας διανοητής αυτού του αιώνα υπογραμμίζει ότι όσο ο άνθρωπος θυμάται τον θάνατο, πέφτει με τα μούτρα στην ικανοποίηση της σάρκας και των αισθήσεων του, για να προλάβει να κατακτήσει και να γευτεί τα πάντα, πριν πεθάνει. 
Γιατί στον νου του έχει ένα μεταθανάτιο Μηδέν.
Την ανυπαρξία κοινωνίας ή μη κοινωνίας με τον Θεό.

Η Εκκλησία αυτή την περίοδο προβάλλει το εκκλησιαστικό αγαθό της νηστείας.
Το ονομάζουμε αγαθό γιατί είναι, από πολλές απόψεις.
Και εκκλησιαστικό γιατί δεν είναι επιλογή προσωπική, αλλά κοινωνική έκφραση ολόκληρου του σώματος, κοινή εξωτερική έκφραση, που ερμηνεύεται ως δόσιμο της Εκκλησίας και του καθένα μας χωριστά προς τον κόσμο που στερείται και πάσχει. 
Όταν νηστεύω, εκτιμώ την αξία της ολιγάρκειας, εκτιμώ το δίκαιο και την αδικία ταυτόχρονα, γιατί γίνομαι σπλαχνικότερος στους λιγότερο ευνοημένους.
Η στέρηση με βοηθά στην ταπείνωση, στην μνήμη του πρόσκαιρου, με φέρνει στην θέση αυτού πού στερείται και αδικείται, αυτού πού μοιράζεται την κοινή φύση και πορεία με μένα, στην φιλοσοφία και υπέρβαση του θανάτου.

Γιατί ο θάνατος τρομάζει τους υλοπαθείς και τους αμαρτωλούς, αυτούς που αγαπούν τον εαυτό τους και όχι τους φιλοσόφους των ουσιαστικών πραγμάτων αυτού του βίου.
Και πάνω απ' όλα με την νηστεία ξεριζώνω την καταραμένη φιλαργυρία.
Δεν ζω για μένα, αλλά ο Χριστός που μορφώνεται και ζει μέσα μου, αρχίζει και ζει για τον άλλο, γίνεται ο άλλος.
Μοιράζομαι το ψωμί μου και κάτι περισσότερο: το στερούμαι για να το διανείμω.
Η αφροσύνη της απληστίας, η τρέλα του ειδώλου «εγώ», θεραπεύεται με αυτό το μοίρασμα και το δόσιμο.
Η Εκκλησία, μας δίνει συνεχώς πνευματικές ευκαιρίες και αφορμές με έμπρακτα παραδείγματα και μακρές περιόδους επιστροφής, όπως αυτή η σαρακοστή των Χριστουγέννων…



fb – [2fA]



Σάββατο 17 Νοεμβρίου 2018

"Παγκόσμια παιδική χαρά "





ΑΜΟΣ ΟΖ  -  "ΟΙ ΑΓΑΠΗΤΟΙ ΖΗΛΩΤΕΣ"


….   Ο κομφορμισμός, το να ακολουθεί κανείς τυφλά την πεπατημένη, η υπακοή χωρίς κανέναν προβληματισμό και καμία ένσταση, η τόσο διαδεδομένη επιθυμία να ανήκει σε μια ομάδα ανθρώπων σφιχτοδεμένη και συμπαγή, είναι και αυτά θεμέλιοι λίθοι της ψυχής τον φανατικού.
Στην καταπληκτική ταινία των Μόνα Πάιθον «Ένας προφήτης μα τι προφήτης», ο σωτήρας Μπράιαν απευθύνεται ως εξής στο ακροατήριό του:
«Είστε όλοι άτομα!»
Το κοινό τού απαντάει με έναν ενωμένο βρυχηθμό: «Ναι! Είμαστε όλοι άτομα!» 
«Είστε όλοι διαφορετικοί!» - «Ναι! Είμαστε όλοι διαφορετικοί!»
Μόνο ένας κοντούλης μέσα στο πλήθος βελάζει με ψιλή φωνή:
«Εγώ όχι».

Αν πράγματι η παρόρμηση να βαδίζουν στην πεπατημένη και η επιθυμία να ανήκουν κάπου, αποτελούν επίσης μικρόβια τον φανατισμού, το ίδιο συμβαίνει και με την λατρεία του ατόμου στις διάφορες εκφάνσεις της, την θεοποίηση θρησκευτικών και πολιτικών ηγετών, την λατρεία των αστέρων του θεάματος και του αθλητισμού. 
Βέβαια, υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην τυφλή υπακοή σε αιμοσταγείς τυράννους, το να παραδίνεσαι άνευ όρων σε μια δολοφονική ιδεολογία ή έναν σωβινισμό γεμάτο μίσος, και την παιδιάστικη, ενθουσιώδη λατρεία για κάποιον αστέρα του θεάματος.
Εντούτοις υπάρχει ίσως ένα κοινό σημείο: εκείνος που λατρεύει, παραιτείται από την προσωπικότητά του.
Ποθεί να συγχωνευτεί μέχρι αυταπάρνησης με το ρεύμα των πιστών και να εξαφανιστεί μέσα στη ζωή και τα έργα των πρωταγωνιστών της λατρείας του.

Ο πιστός που έχει εκμηδενiσει τον εαυτό του, συνθλίβεται από ένα περίπλοκο σύστημα προπαγάνδας και πλύσης εγκεφάλου, ένα σύστημα που αρχικά απευθύνεται σκόπιμα στην παιδική πλευρά της ανθρώπινης ψυχής, την πλευρά που διψάει τόσο να εκμηδενιστεί, να συρθεί και πάλι μέσα σε μια ζεστή μήτρα, να ξαναγίνει ένα μικροσκοπικό κύτταρο μέσα σε ένα σώμα πελώριο, δυνατό και προστατευτικό - το έθνος, την εκκλησία, το κίνημα, το κόμμα, τους οπαδούς μιας ομάδας, την κοινότητα των πιστών: να ανήκει κάπου, να ενωθεί με ένα τεράστιο πλήθος κάτω από τις ανοιχτές φτερούγες ενός μεγάλου πατέρα, ενός φανταστικού ήρωα, μιας εκθαμβωτικής καλλονής, μιας λαμπερής διασημότητας, στα χέρια των οποίων οι ακόλουθοι εναποθέτουν τις ελπίδες τους και τα όνειρα τους, αλλά και το δικαίωμα τους να σκέφτονται, να κρίνουν και να εκφράζουν γνώμη.

Ο αυξανόμενος παλιμπαιδισμός πάρα πολλών ανθρώπων σε όλο τον κόσμο, δεν είναι τυχαίος: υπάρχουν εκείνοι που ενδιαφέρονται γι' αυτόν, και υπάρχουν εκείνοι που τον εκμεταλλεύονται για να αποκτήσουν είτε εξουσία είτε πλούτη.
Ο διαφημιστής και όποιος τον χρηματoδοτεί, θέλουν με κάθε κόστος να ξαναγίνουμε όλοι μας μικρά και χαϊδεμένα παιδιά, γιατί τα μικρά και χαϊδεμένα παιδιά είναι οι καταναλωτές που πείθονται πιο εύκολα.
Μπροστά στα μάτια μας όλο και σβήνουν τα όρια μεταξύ της πολιτικής και της βιομηχανίας του θεάματος.
Όλος ο κόσμος μετατρέπεται σε «παγκόσμια παιδική χαρά».
Οι αρετές που απαιτούνται για να καταφέρει κάποιος να εκλεγεί, είναι σχεδόν αντίθετες με τις αρετές που απαιτούνται για να κυβερνήσει.   ….



db – [2fA]



Πέμπτη 15 Νοεμβρίου 2018

"Τα δάκρυα της απουσίας "














π. Βασίλειος Χριστοδούλου
-  "Και ο κλήρος έπεσε στα δάκρυα"
 
Ὁ κινηματογράφος τῆς ἀπουσίας τοῦ Θεοῦ σέ θεολογική παρακολούθηση



«Τό θέμα, πού ὁμολογῶ πώς ἀπό παιδί μέ πλήγωνε, εἶναι ἐκεῖνο τοῦ ἀναίτιου καί πρόωρου χαμοῦ τῶν ἀνθρώπων, τό ἀναπάντεχο τοῦ θανάτου, ὁ ἐπώδυνος καί μαρτυρικός τρόπος τῆς ἐξόδου πολλῶν ἀνθρώπων ἀπ’ τή ζωή, παρά τίς ὅσες γιά «ἀνώδυνα, ἀνεπαίσχυντα καί εἰρηνικά τέλη» ἱκεσίες Τόν εἴχαμε ἀνά τούς αἰῶνες παρακαλέσει.

Μεγαλώνοντας βέβαια καί παίρνοντας μυρουδιά ἀπό τά τεκταινόμενα στήν παγκόσμια ἱστορία, ἀκόμα βασανιστικότερο γινόταν γιά μένα καί τό θέμα τῆς διαφαινόμενης ἀπουσίας καί σιωπῆς τοῦ Θεοῦ, ὅταν οἱ δίκαιοι ἀφανίζονται καί ἡ ἠχώ τῶν κραυγῶν τους πολλαπλασιάζεται ἀνατριχιαστικά μέσα σ’ ἕνα βουβό κενό.
Ὅταν ὁ Θεός παρακαλεῖται νά ἐπέμβει καί δέν τό κάνει.
Ὅταν κάποιοι πού ὑποφέρουν Τοῦ φωνάζουν καί ὁ οὐρανός σιωπᾶ.

- Ὀκτώ κινηματογραφικές ταινίες σέ θεολογική παρακολούθηση, μέ θέμα τους αὐτό τό βασανιστικό ζεῦγος τῆς ἀπώλειας καί ἀπουσίας, τῶν ἀγαπημένων ἀδελφῶν καί τοῦ σπλαχνικοῦ Πατέρα, τό ζεῦγος πού πάντα θά μᾶς στοιχειώνει.

Τά δάκρυα, στοιχεῖο σωματικό ἀλλά καί σημεῖο πνευματικό, διαρρέουν ὅλη τήν ὑπόστασή μας καί ἐκφράζουν τά ἀνείπωτα. ὅσα ὁ λόγος καί οἱ λέξεις ἀδυνατοῦν νά μεταφέρουν.
Πάντοτε κλαῖμε. στήν ὑπέρτατη χαρά καί στήν πιό ἀβάσταχτη θλίψη.
Πάντοτε ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ θά μᾶς ὑπερβαίνει ἀλλά καί ἡ αἴσθηση τῆς ἀπουσίας Του θά μᾶς κατακλύζει.
Τό περίσσευμα κι ἀπ’ τά δύο, ὅσο ἀδυνατοῦμε ἐμεῖς νά χωρέσουμε, ὑπερεκχειλίζει.

Μέ τά δάκρυα Σοῦ μιλᾶμε καλύτερα, μέ τά δάκρυα Σέ ἀναζητοῦμε.
Μέ τά δάκρυα πιστώνουμε τήν παρουσία Σου μέσα μας καί μέ τά ἴδια δάκρυα σπαράζουμε τήν ἀπουσία Σου.

Οἱ εἰλικρινεῖς πάντοτε θά κλαῖνε. μέ τόν ἕνα ἤ τόν ἄλλο τρόπο.
Πάντοτε κλαμμένοι μπροστά Σου θά ’μαστε καί τά δάκρυα οἱ ἀποσκευές μας.
Μ’ αὐτά θά ξεπλένουμε τό χῶμα ἀπό πάνω μας, ἀλλά καί θά ποτίζουμε στάλα-στάλα τήν ἐλπίδα.»



db – [2fA]










Τρίτη 13 Νοεμβρίου 2018

"Ο Βόσπορος σήμερα.. "





















κλικ για μεγάλο μέγεθος εικόνας

fb - [2fA]





Δευτέρα 12 Νοεμβρίου 2018

"Ο Δρομέας "





Ηλίας Γ. Αραμπατζιδάκης  (71)


Έτρεξε για πρώτη φορά Μαραθώνιο (πλήρη διαδρομή) το 1991 -
Τα τελευταία 9 χρόνια τερματίζει σταθερά πρώτος στην διαδρομή των 5000 μέτρων
της κατηγορίας του.

Πλοίαρχος…  Εκδότης…
Το «Δρομέας» έχει καταγραφεί ήδη επάξια στη διαδρομή της ζωής του.

Κάθε χρόνο συμπληρώνει και ένα νέο κεφάλαιο στο βιβλίο του Αυτοσεβασμού του…
- ίσως κάποτε το εκδώσει.






[2φΑ]



Παρασκευή 9 Νοεμβρίου 2018

"Ἐξομολόγησις πιστοῦ "





Ἅγιος Νεκτάριος  -  ΠΕΡΙ ΑΓΑΠΗΣ
[ἀπό τό βιβλίο του: "Γνῶθι σαυτόν", κεφ. Γ´]

4. Ἐξομολόγησις πιστοῦ


Θεὸς ἐμοὶ δόξα καὶ πλοῦτος καὶ καύχημα.
Θεὸς τὸ γλυκύτατον καὶ ἥδιστον ὑπὲρ πᾶν πρᾶγμα.
Θεὸς τὸ μελέτημα καὶ ἐντρύφημα.
Θεοῦ πνοῆς ἡ ψυχή μου δημιούργημα. Θεοῦ πλάσμα τὸ σῶμά μου.
Θεοῦ εἰμὶ ὅλως εἰκώνΘεοῦ θείᾳ χάριτι γένος.
Θεόθεν μοι τὸ εἶναι, τὸ κινεῖσθαι· θεόθεν τὸ φθέγγεσθαι ἔλαβον.
Θεῷ καθ᾿ ἑκάστην τὸ πνεῦμα παρατίθημι

Θεῷ τὰς εὐχάς μου, ὅσαι ὥραι, προσάγω. Θεῷ ζῶ καὶ δουλεύω καὶ πάρειμι.
Θεὸν τὸν μέγαν καὶ ἰσχυρὸν καὶ ζῶντα πάροχον καὶ συλλήπτορα καὶ τελειωτὴν τῶν καλῶν εὐμοιρῶ
Θεὸν ἐπόπτην, ὧν καὶ νοῶ καὶ λέγω καὶ πράττω καὶ πλουτῶ.
Θεὸν κριτὴν φοβερὸν τῶν ἐν ἐμοὶ πεπραγμένων ἐκδέχομαι.
Θεὸν ἴλεων καὶ συγγνώμονα ἔχω.
Θεὸν μακρόθυμον καὶ πολυέλεον ὁμολογῶ.
Θεὸν σωτῆρα καὶ λυτρωτήν μου καὶ Κύριον ἀνακηρύττω.

Θεὸν ἀρχὴν τῶν πάντων γινώσκω. Θεὸν δοτήρα τῶν ἀγαθῶν οἶδα.
Θεὸν προνοητὴν καὶ ἐπόπτην ἐπίσταμαι. 
Θεὸν πάνσοφον καὶ παντογνώστην, τὸν γινώσκοντα τὰ μέλλοντα καὶ τὰ παρόντα καὶ τὰ παρελθόντα ἐπιγινώσκω.
Θεὸν ἀγαθὸν καὶ ἅγιον καὶ δίκαιον καὶ ἀληθινὸν ὑμνῶ καὶ δοξάζω καὶ εὐλογῶ καὶ ὑπερυψῶ.
Θεὸν φιλάνθρωπον προσκυνῶ καὶ λατρεύω. 
Θεῷ πιστεύω.

Ἐπὶ Θεὸν ἐλπίζω καὶ τὴν ἐλπίδα τῆς σωτηρίας μου ἀνατίθημι.
Θεὸν τὴν πηγὴν τῆς ἀγάπης ἀγαπῶ καὶ ἐπιποθῶ.

Πρὸς τὸν Θεὸν ἡ ψυχή μου σπένδεται.
Πρὸς τὸν Θεὸν ἡ διάνοιά μου ἀνυψουμένη ἐπαναπαύεται.
Τὸν Θεὸν ἡ καρδία μου ἐπιποθεῖ.

Ἕναν Θεὸν τρισήλιον, τὴν τρισυπόστατον θεότητα, ὁμολογῶ· μίαν Θεότητα ἄναρχον, ἀΐδιον, ἁπλήν, ὑπερούσιον, ἀμέριστον κηρύττω· τὴν αὐτὴν Μονάδα καὶ Τριάδα· ὅλην Μονάδα τὴν αὐτήν, καὶ ὅλην Τριάδα τὴν αὐτήν· Μονάδα ὅλην κατ᾿ οὐσίαν τὴν αὐτήν, καὶ Τριάδα ὅλην κατὰ τὰς ὑποστάσεις τὴν αὐτὴν πιστεύω καὶ ὁμολογῶ· διότι μία θεότης ὁ Πατήρ, ὁ Υἱὸς καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, μία δύναμις, μία σύνταξις, μία προσκύνησις ἡ τῆς ὁμοουσίου Τριάδος· διότι μία καὶ ἡ αὐτὴ φύσις καὶ οὐσία τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ ἁγίου Πνεύματος.

Ταῦτα ὁμολογῶ καὶ πιστεύω καὶ κηρύττω καὶ φθέγγομαι.



nectar – [2fA]



Πέμπτη 8 Νοεμβρίου 2018

"Ο φωτισμός του νου "





-  † π. Ιωάννης Ρωμανίδης
Προσδιορισμός του φωτισμού του νου
Η αποδέσμευση του νου από την λογική
 [Από το βιβλίο: «Εμπειρική Δογματική της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας
κατά τις προφορικές παραδόσεις του πατρός Ι. Ρωμανίδη» Τόμος Β΄,
του Μητροπολίτου Ναυπάκτου & Αγ. Βλασίου, Ιεροθέου Βλάχου]


....

Μετά την κάθαρση της καρδιάς έρχεται ο φωτισμός του νου, που είναι το δεύτερο στάδιο της πνευματικής τελειώσεως του ανθρώπου.
Στην συνέχεια, πέρα από όσα έχουν γραφτεί, θα εντοπισθεί τι είναι ο φωτισμός του νου και ποιες είναι οι συνέπειές του για τον άνθρωπο.

Κατ' αρχάς πρέπει να υπομνησθεί ότι ο άνθρωπος στον Παράδεισο, πριν από την πτώση, βρισκόταν στην κατάσταση του φωτισμού του νου, που είναι ο πρώτος βαθμός θεωρίας του Θεού.
Πρόκειται για την παραδείσια κατάσταση του ανθρώπου.

Έχει τονισθεί, προηγουμένως, ότι η ψυχή του ανθρώπου έχει δύο παράλληλες ενέργειες, την νοερά και την λογική ενέργεια.
Στην κατάσταση της πτώσεως οι δύο αυτές ενέργειες ταυτίζονται, οπότε γίνεται λόγος για τον σκοτασμό του νου.
Όταν χωρίζονται αυτές οι ενέργειες, και όταν η νοερά ενέργεια λειτουργεί ανεξάρτητα από την λογική ενέργεια, αυτό είναι ο φωτισμός του νου.

«Τι είναι ο φωτισμός; Ο κατ' ουσίαν φωτισμός δεν είναι φωτισμός της λογικής. 
Βέβαια υπάρχει φωτισμός της λογικής, να προσεύχεται κανείς, να πηγαίνει στην Εκκλησία, να νηστεύει, να προσανατολίζεται με την λογική του στο να κάνει το σωστό, να απελευθερώνει τους δούλους, να βοηθάει τους φτωχούς, να πάει εθελοντής, να δίνει αίμα, όλα αυτά τα πράγματα».

«Ο φωτισμός στους Πατέρες είναι η φώτιση όχι της λογικής, αλλά της καρδίας.
Η κάθαρση της καρδίας, η φώτιση της καρδίας, που δεν είναι η λογική φώτιση, είναι η πνευματική φώτιση, αυτή είναι η φώτιση.
Λοιπόν αυτή είναι η θεραπεία.
Η αρρώστια είναι ο σκοτασμός του νοός, θεραπεία είναι η φώτιση του νοός».

Κατά τους Πατέρες ο φωτισμός γίνεται στον νου και όχι στην λογική, διότι αν συνέβαινε αυτό, ο άνθρωπος δεν θα μπορούσε να κάνει καμιά εργασία.
Στην συνέχεια όμως επηρεάζεται και η λογική.
«Ο άνθρωπος πρέπει να ασχοληθεί με τα προς το ζην, την οικογένεια, την κοινωνία, με την δουλειά κ.ο.κ. Οπότε, ο άνθρωπος λογικά μπορεί να προσεύχεται μόνον κατά διαστήματα την ημέρα, δηλαδή όρθρο, εσπερινό, μεσονυκτικό, κ.ο.κ.
Το υπόλοιπο της ημέρας μπορεί να προσπαθεί να προσεύχεται όταν δουλεύει κλπ, αλλά άμα πολύ προσπαθεί, εργάτης καλός δεν θα είναι τουλάχιστον.
Θα τον θεωρούν ότι είναι τεμπέλης, ότι υποφέρει από την φυγοδουλειά, κ.ο.κ., δεν θα είναι ένας σωστός εργάτης δηλαδή.
Άρα, εκείνο που πρέπει να πετύχει, είναι να χωρισθεί η νοερά ενέργεια από την λογική ενέργεια.
Και πώς γίνεται αυτό; Με το να διώχνει από την νοερά ενέργειά του, από τον νου του, όλους τους λογισμούς».

«Δεν χρειάζεται να είναι κανείς φιλόσοφος για να μάθει αυτά τα πράγματα.
Γι' αυτό και οι Πατέρες λέγανε, για να φθάσει κανείς στον φωτισμό, δεν χρειάζονται τα γράμματα.
Δεν είναι η επιστήμη και τα γράμματα αυτά που θα οδηγήσουν τον άνθρωπο στην φώτιση του νοός, αλλά η ασκητική.
Και αυτό το τονίζουν οι Πατέρες πάρα πολύ».

Ο φωτισμός του νου προσδιορίζεται, κυρίως, με την κατάσταση της εσωτερικής νοεράς προσευχής.
Όταν ο νους αποδεσμεύεται από την λογική και φωτίζεται από την Χάρη του Θεού, τότε προσεύχεται αδιαλείπτως.

«Όπου υπάρχει η κάθαρση του νου, αρχίζει ο φωτισμός του νου.
Είναι ο νεοφώτιστος, μετά ο φωτισμένος και υποτίθεται ο φωτισμένος είναι ένας, ο οποίος έχει την αέναη μνήμη Θεού, έχει απελευθερωθεί ο νους του από την λογική, τα πάθη κλπ, και ασχολείται μόνο με την προσευχή, την ευχή και έχει μνήμη Θεού».

«Στην δική μας παράδοση, ο φωτισμός είναι η κάθαρση της καρδιάς και η αντικατάσταση των πολλών λογισμών με μόνον έναν λογισμό που είναι μία απλή προσευχή».

«Αυτό ήταν το "αδιαλείπτως προσεύχεσθε" (Α΄ Θεσ. ε΄, 17) του Αποστόλου Παύλου. 
Αυτός είναι ο κυρίως φωτισμός.
Και στην αρχαία Εκκλησία αυτός είναι ο φωτισμός».

«Η γνώση που έρχεται στον άνθρωπο με τον φωτισμό δεν είναι φιλοσοφική γνώση, αλλά είναι προσευχή.
Δεν είναι λογική γνώση, είναι γνώση της προσευχής, διότι η λογική γνώση μένει στην λογική του ανθρώπου».
«Η φώτιση είναι μια κατάσταση αδιάλειπτη, διαρκεί όλο το εικοσιτετράωρο και κατά τον ύπνο ακόμα»...

«Όλες οι προσευχές είναι ρήματα και νοήματα, οπότε αυτά χρησιμοποιούνται στην εμπειρία του φωτισμού από το ίδιο το Άγιον Πνεύμα, το οποίο παίρνει τα ίδια τα λόγια με τα οποία προσευχόμαστε εμείς, ψαλμούς κ.ο.κ., παίρνει τα ίδια τα ρήματα και τα νοήματα αυτά, και το Πνεύμα προσεύχεται μέσα μας με τα δικά μας τα λόγια».

Η αποδέσμευση του νου από την λογική λέγεται ελευθερία από την αιχμαλωσία...

«Η αναίρεση αυτής της αιχμαλωσίας πραγματοποιείται με την παλινόρθωση της αδιάλειπτης μνήμης του Θεού στον κολοφώνα (=αποκορύφωμα) των ενεργειών της ψυχής, που ονομάζεται νους, ο οποίος μεταμορφώνεται από αιχμαλωτισμένη και εμπαθή δύναμη».

Ο φωτισμός του νου δεν είναι μια τεχνική μέθοδος, με την οποία διαχωρίζεται η νοερά ενέργεια από την λογική ενέργεια, αλλά είναι μια κατάσταση επισκέψεως του Αγίου Πνεύματος. 
Αυτό γίνεται με την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος...



logosfotos – [2fA]