"Παράδοση και Μυστήρια "

Η Αγία Αικατερίνα

† π. Ιωάννης Ρωμανίδης

[Από το βιβλίο: «Εμπειρική Δογματική της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας
κατά τις προφορικές παραδόσεις του πατρός Ι. Ρωμανίδη» Τόμος Β΄,
του Μητροπολίτου Ναυπάκτου & Αγ. Βλασίου, Ιεροθέου Βλάχου]

….   «Ἡ θέωση εἶναι τὸ κατ’ ἐξοχὴν μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας.
Αὐτὸ εἶναι τὸ μυστήριο.
Καὶ ὁ φωτισμὸς εἶναι ἡ ἔκφανση τοῦ μυστηρίου τῆς Θεώσεως.
Διότι θέωση εἶναι αὐτὴ ἡ Πεντηκοστή, ὅπως ἡ θέωση ἔχει φανεῖ κατὰ τὴν τελική της φάση. 

Ὁπότε, ὅταν λέμε θέωση, ἐννοοῦμε τὴν Πεντηκοστή, ἡ ὁποία Πεντηκοστὴ εἶναι τὸ κατ’ ἐξοχὴν μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας».

«Ὅταν φθάσει ὁ ἄνθρωπος στό στάδιο τοῦ «γνῶναι τά μυστήρια τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ», αὐτό σημαίνει ὅτι βρίσκεται στό στάδιο τοῦ φωτισμοῦ καί τῆς Θεώσεως».
«Ὅποιος θέλει νά μάθει τά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας ἀπό πατερικῆς ἀπόψεως, πρέπει νά βρεῖ ἕναν καλό Πνευματικό Πατέρα, νά ἔχει τό κομβοσχοίνι καί νά περάσει τά διάφορα στάδια τῆς τελειώσεως, ἀπό τήν κάθαρση στόν φωτισμό.
Καί ὅταν φθάσει στήν θέωση, θά ἔχει μία γνώση περί Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία εἶναι ἡ μόνη δυνατή, τήν ὁποία μπορεῖ νά ἔχει ἕνας ἄνθρωπος σέ αὐτόν τόν κόσμο.
Ἐξ ἐπόψεως ἀνθρωπίνων δυνατοτήτων εἶναι ἡ πλήρης γνώση τοῦ τί εἶναι ἡ Ἐκκλησία».

Ἡ συμμετοχή τοῦ ἀνθρώπου στά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας δέν εἶναι τυπική οὔτε μαγική, δηλαδή δέν λαμβάνει τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ ἀνεξάρτητα καί ἀπό τήν προσπάθειά του.
Βέβαια, ὁ Θεός εἶναι ἐνεργῶν, ἀλλά ὁ ἄνθρωπος εἶναι συνεργῶν.
Καί μετά τά Μυστήρια ἀπαιτεῖται ἀγώνας ἐναντίον τῶν δυνάμεων τοῦ σκότους.

«Ἡ ἀποκατάσταση τῆς κοινωνίας τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν Θεὸ καὶ τὸν πλησίον διὰ τοῦ θανάτου στὸ Βάπτισμα καὶ διὰ τῆς δωρεᾶς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος δὲν ἀποτελεῖ μιὰ μαγικὴ ἐγγύηση ἐναντίον τοῦ ἐνδεχομένου νὰ γίνει καὶ πάλι δοῦλος τοῦ διαβόλου καὶ νὰ ἀποκοπεῖ ἀπὸ τὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ.
Στὸ Βάπτισμα διακηρύσσεται ἀμείλικτος πόλεμος ἐναντίον τοῦ διαβόλου καὶ τῶν δυνάμεων τῆς διαιρέσεως καὶ τῆς φθορᾶς.
Αὐτὸς ὁ πόλεμος συνεχίζεται στὴν σύσσωμη ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας.
Ἡ παραίτηση ἀπὸ τὸν ἀγώνα αὐτὸ συνεπάγεται καταδίκη».

Ἡ ἑνότητα τῶν τριῶν σταδίων τῆς πνευματικῆς ζωῆς (κάθαρση-φωτισμὸς-θέωση) μὲ τὰ τρία βασικὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας (Βάπτισμα-Χρίσμα-Θεία Εὐχαριστία) εἶναι ἀδιάσπαστη.
Ὅπως, ἐπίσης, καὶ ἡ ὅλη μυστηριακὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας συνδέεται ἀναπόσπαστα μὲ τὴν ἡσυχαστικὴ ζωὴ τῆς Ὀρθοδόξου παραδόσεως.

«Μέσα στὰ πλαίσια τῆς Πεντηκοστῆς ζεῖ ἡ Ἐκκλησία.
Καὶ ὁ φωτισμός, ποὺ εἶναι ὁ σκοπὸς τοῦ Βαπτίσματος καὶ ὑποτίθεται ὅτι ταυτίζεται μὲ τὸ Χρίσμα, διότι τὸ Χρίσμα εἶναι ὁ φωτισμός, ὁ φωτισμὸς εἶναι ἡ καρδιὰ τῶν Μυστηρίων καὶ ἡ Πεντηκοστὴ εἶναι ἡ καρδιὰ τῆς καρδιᾶς.
Αὐτὰ τὰ δύο πᾶνε μαζί. Διότι ἐκεῖνος πού πάει στόν φωτισμό, ὅταν καί ἂν θέλει ὁ Θεός, φθάνει στήν θέωση. Ἀλλά, ἡ θέωση δέν εἶναι διαρκής κατάσταση, ὁπότε ἐπανέρχεται πάλι στόν φωτισμό. 

Ἡ θέωση δέν εἶναι μόνιμη κατάσταση σέ αὐτή τήν ζωή. 

Ἄρα, ὁ φωτισμός ὑποτίθεται ὅτι εἶναι μόνιμη κατάσταση.

Καί ἐκεῖνος πού δέν βρίσκεται στόν φωτισμό, σημαίνει κατά τούς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ὅτι ἐξέπεσε. Καί μέ τό Μυστήριο τῆς μετάνοιας ἐπανέρχεται στόν φωτισμό. 

Ὁπότε, ἔχουμε τὸ πρῶτο Βάπτισμα.
Ἔχουμε τὸ Χρίσμα καὶ μετὰ ἔχουμε τὸ δεύτερο Βάπτισμα.
Τὸ δεύτερο Βάπτισμα μπορεῖ νὰ εἶναι ἡ μετάνοια τοῦ μοναχοῦ γιὰ νὰ πάει στὸν φωτισμό, ποὺ δὲν βρῆκε μὲ τὸ Βάπτισμα ἢ τὸ μυστήριο τῆς μετάνοιας, ποὺ μερικὲς φορὲς συνοδεύεται καὶ ἀπὸ τὸ Χρίσμα, ὅταν πρόκειται περὶ ἀνθρώπων ποὺ ἔχουν ἀρνηθεῖ τὸν Χριστό.

Μέσα σὲ αὐτὰ τὰ πλαίσια βλέπει κανεὶς πόσο ἡ λεγομένη ἡσυχαστικὴ παράδοση εἶναι συγκεντρωμένη στὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας.
Δὲν ὑπάρχει στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μυστικισμός, ποὺ νὰ μὴν εἶναι μέσα στὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας. Δὲν ὑπάρχει τέτοιο πράγμα.
Καὶ ἐμεῖς, στὴν Ὀρθόδοξη θεολογία, δὲν μιλᾶμε γιὰ μυστικισμό.
Μιλᾶμε γιὰ μυστικὴ θεολογία καὶ γιὰ μυσταγωγία. Ὑπάρχει μυσταγωγία.

Ἡ μυσταγωγία περνάει ἀπὸ στάδια: κάθαρση, φωτισμός, θέωση.
Λέμε μυσταγωγία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, εἶναι ἡ μύηση ποὺ ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπο πρὸς τὴν θέωση. Διότι ὁ σκοπὸς ὅλης αὐτῆς τῆς θεωρίας εἶναι ἡ θέωση»

logosfotos – [2fA]

Share