Κατερίνα Αθηνιώτη Παπαδάκη
- Περί Εκκλησιασμού
…. Ἀνάβοντας κερί εἰσερχόμαστε
στό ναό.
Καί τό ταπεινό φῶς τοῦ κεριοῦ ἐκκλησιάζεται μαζί μέ τό διψασμένο φῶς τῆς
ψυχῆς μας, ἐνῶ συντρέχουν ὁλόγυρα τά ἀναμμένα ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα πρόσωπα τῶν ἁγίων.
Καί δέν εἰσερχόμεθα μόνοι, ἀλλά πλήρεις, φέρνοντας μαζί μας ὅλους τούς ἀγαπημένους μας, ζῶντες καί κεκοιμημένους νά ἐκκλησιαστοῦν στό ζωοποιό φῶς τῆς Κοινωνίας τοῦ Θεοῦ.
Καί δέν εἰσερχόμεθα μόνοι, ἀλλά πλήρεις, φέρνοντας μαζί μας ὅλους τούς ἀγαπημένους μας, ζῶντες καί κεκοιμημένους νά ἐκκλησιαστοῦν στό ζωοποιό φῶς τῆς Κοινωνίας τοῦ Θεοῦ.
Ἐπαίρεται σήμερα ὁ ἄνθρωπος πώς δέν χωρᾶ ὁ ἐκκλησιασμός στήν
πρόοδό του.
Ἀλλά τό φῶς τοῦ ἀνθρώπου πού δέν ἐκκλησιάζεται, πού δέν ἐπιθυμεῖ νά
εἶναι ὑπάκουο στήν κατά Θεόν κλήση του, ἔγινε αἰτία μέχρι καί τό φῶς τοῦ ἥλιου
νά γίνει ἐπικίνδυνο.
Εἶναι γεγονός ὅτι ἔχουν ἀλλάξει οἱ καιροί.
Ἐάν τό ἐρώτημα
περί ἐκκλησιασμοῦ τῶν μαθητῶν ἐτίθετο στούς Ἕλληνες μετά ἀπό τήν ἀπελευθέρωσή
τους ἀπό τήν Ὀθωμανική αὐτοκρατορία, θά γύριζαν ἔκπληκτοι, ἄφωνοι καί τό βλέμμα
τους θά μᾶς κατακεραύνωνε φορτωμένο τό «ἐν τούτῳ νίκα» τοῦ τρόπου μας.
Ἡ ἐλευθερία δέν ἦταν ἁπλῶς ἡ ἀποτίναξη τοῦ τουρκικοῦ ζυγοῦ, ἀλλά ἡ ἀνάσταση τοῦ γένους, δηλαδή ἡ εὐδοκίμηση τοῦ κατ’ ἀλήθειαν τρόπου του. ….
Ἡ ἐλευθερία δέν ἦταν ἁπλῶς ἡ ἀποτίναξη τοῦ τουρκικοῦ ζυγοῦ, ἀλλά ἡ ἀνάσταση τοῦ γένους, δηλαδή ἡ εὐδοκίμηση τοῦ κατ’ ἀλήθειαν τρόπου του. ….
Τό πραγματικό ἐρώτημα δέν εἶναι αὐτό τοῦ ἐκκλησιασμοῦ.
Τό πραγματικό ἐρώτημα εἶναι αὐτό τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἀγωγῆς.
Εἶναι ἡ ἐκκλησιαστική ἀγωγή παιδεία;
Κι ἄν εἶναι γιατί ἀπουσιάζει ἀπό τήν παιδεία μας;
Τό πραγματικό ἐρώτημα εἶναι αὐτό τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἀγωγῆς.
Εἶναι ἡ ἐκκλησιαστική ἀγωγή παιδεία;
Κι ἄν εἶναι γιατί ἀπουσιάζει ἀπό τήν παιδεία μας;
Ἀντικαταστήσαμε τήν παιδεία ἐν νουθεσίᾳ Κυρίου μέ μιά
παιδεία κατευθυνόμενη ἀπό τίς ἀνάγκες τῆς ἀγορᾶς.
Ἀντικαταστήσαμε τόν εὐαγγελισμό τοῦ προσώπου μέ τόν ἐπαγγελματισμό του.
Γι’ αὐτό καί τά ἔργα μας καταστρατηγοῦν τήν ἁρμονία τῆς κτίσης.
Ἀντικαταστήσαμε τόν εὐαγγελισμό τοῦ προσώπου μέ τόν ἐπαγγελματισμό του.
Γι’ αὐτό καί τά ἔργα μας καταστρατηγοῦν τήν ἁρμονία τῆς κτίσης.
Ἡ ἐκκλησιαστική ἀγωγή δέν εἶναι μία γνωσιολογική διαδικασία.
Ἡ ἐκκλησιαστική ἀγωγή ἀποτελεῖ τήν εἴσοδο σέ ἕναν συγκεκριμένο τρόπο βίου.
Ἡ ἐκκλησιαστική ἀγωγή ἀποτελεῖ τήν εἴσοδο σέ ἕναν συγκεκριμένο τρόπο βίου.
Εἶναι
ἡ ἀγωγή ἡ μυστική ἡ «θανάτῳ θάνατον πατήσασα».
Παραιτεῖσαι, νεκρώνεσαι ὡς πρός
τούς τρόπους τοῦ κόσμου, ἀπό τά σκληρά δεσμά τῆς ἀνάγκης καί τῆς χρείας, γιά νά
ἀναστηθεῖ μέσα σου ὁ τρόπος τῆς χάρης, ὥστε νά ὑπάρξεις ἐν μυστικῇ ἐλευθερίᾳ
πέρα ἀπό χῶρο καί χρόνο, ὡς πολίτης τῆς αἰωνιότητας.
Ἐδῶ ἡ ἀλήθεια ἤ ὁποιαδήποτε ἄλλη ἀξία, δέν ὑπάρχουν ὡς ἰδεολογήματα
ἀλλά ὡς μετοχή, ὡς βιοτή πού σέ ὁδηγεῖ μέσα ἀπό τήν ἐγκράτεια, τή νηστεία, τήν
προσευχή, τήν ἀγρυπνία, τήν ἐγρήγορση, τή διακονία, τήν κατάνυξη καί τήν ἀναγωγή
τῆς θείας λειτουργίας στήν ἀναστάσιμη κλήση σου, ὥστε νά ὑπάρξεις ὡς υἱός
φωτός.
Ἡ ἐκκλησιαστική ἀγωγή εἶναι ἔξοδος ἀπό τή φθορά πού πολιορκεῖ
τή ζωή, στήν ἀφθαρσία πού νοηματοδοτεῖ τή ζωή.
Ὡς ἀγωγή ἀφθαρσίας ἀποτελεῖ τόν καινό τόπο ἐν Θεῷ, πέρα ἀπό τίς συμπληγάδες τοῦ χωροχρόνου. ….
Ὡς ἀγωγή ἀφθαρσίας ἀποτελεῖ τόν καινό τόπο ἐν Θεῷ, πέρα ἀπό τίς συμπληγάδες τοῦ χωροχρόνου. ….
Ὡς ἀγωγή εἰρήνης «ἀγαπᾶτε τούς ἐχθρούς ὑμῶν, εὐλογεῖτε
τούς καταρωμένους ὑμᾶς, καλῶς ποιεῖτε τοῖς μισοῦσιν ὑμᾶς καί προσεύχεσθε ὑπέρ τῶν
ἐπηρεαζόντων ὑμᾶς καί διωκόντων ὑμᾶς» (Ματθ. ε΄44).
Ὡς ἀγωγή ἐλευθερίας «ὡς μηδέν ἔχοντες καί
πάντα κατέχοντες» (Β΄ πρός Κορινθ. στ΄10), διότι «πάντα μοι ἔξεστιν,
ἀλλά οὐ πάντα συμφέρει· πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλά οὐ πάντα οἰκοδομεῖ» (Πρός
Κορινθ. Α΄ ι,23), «οὗ δέ τό Πνεῦμα Κυρίου, ἐκεῖ ἐλευθερία» (Β΄
Κορινθ. γ΄17), «ὁ γάρ καρπός τοῦ Πνεύματος ἐν πάσῃ ἀγαθωσύνῃ καί
δικαιοσύνῃ καί ἀληθείᾳ» (Πρός Εφεσ. ε,9), «ὁ δέ καρπός τοῦ
Πνεύματος ἐστίν ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθωσύνη, πίστις,
πραότης, ἐγκράτεια· κατά τῶν τοιούτων οὐκ ἔστι νόμος» (Πρός Γαλάτ.
ε΄22,23).
Καί μετουσιώνεται ἔτσι σιγά σιγά τό ἀνθρώπινο πρόσωπο στό
μυστικό ἥλιο τοῦ κόσμου.
Λαμβάνει πρόγευση τοῦ ἀνέσπερου «σήμερον» καί
τό σκότος δέν εἶναι σκότος πλέον, ἀλλά εἶναι σκαπάνη καί βύθισμα, συστολή καί
σιωπή, ἐγρήγορση γιά οὐσιαστικότερη πληρότητα φωτός. Τό σκοτάδι δέν εἶναι πλέον
ἀπουσία φωτός, ἀλλά ἀποφατισμός, εἶναι ἀναφορά στό μυστήριο.
«Ἡ ὑψηλότερη μορφή ἄνοιξης πού ξέρω: μιά ἑλληνική
Μεγάλη Ἐβδομάδα»
Γ. Σεφέρης
Γ. Σεφέρης
Δίχως τήν ἐκκλησιαστική ἀγωγή, ἡ ἀνάσταση θά ἦταν μιά λέξη, ἀλλά
τώρα εἶναι ὁ ἱερός τρόπος πού μπολιάζει τή ζωή μας στό παραδείσιο ξύλο τοῦ
Σταυροῦ.
Τό ἐρώτημα λοιπόν δέν εἶναι ἐρώτημα ἐκκλησιασμοῦ, ἀλλά ἐρώτημα
ἀγωγῆς.
Πορευόμεθα ἀπό τόν θάνατο στή Ζωή ἤ ἀπό τή ζωή στόν θάνατο,
πολιορκημένοι ἀπό τόν ναρκισσισμό τῶν ἐφήμερων ἐπιτευγμάτων μας;
Εἶναι ἡ παιδεία μας ἡ «Μεγάλη Ἐπιστροφή» ἤ ἡ μεγάλη ἀντιστροφή
τοῦ εἶναι μας;