"Οι διαστάσεις της ζωής - Α"

Οι διαστάσεις της ζωής.  

[Εισαγωγικό σημείωμα στην "Ψυχοθεραπεία Προσώπου"]

Α

Ο τόπος και ο χρόνος είναι τα περιοριστικά μεγέθη που πρέπει να υπερβεί το πνεύμα, για να βιώσει ο άνθρωπος την ψυχική υγεία.

Η έννοια της ψυχικής υγείας είναι πολύ βαθύτερη και ουσιαστικότερη, από την απλή έλλειψη αναγνωρίσιμης ψυχοπαθολογίας οποιασδήποτε μορφής.

Ψυχικά υγιής είναι εκείνος που τείνει να έχει ολοκληρωμένη προσωπικότητα, με φανερές στη συμπεριφορά του, τη δημιουργικότητα και την ευθυκρισία, τη χαρά και την αγάπη, τη σοφία και τη μετριοφροσύνη. Η απόλυτη ψυχική υγεία όμως, είναι μια κατάσταση ιδεατή. Στα μέτρα της κοινωνίας μας, η πρακτική των συμβιβασμών θεωρεί σαν υγιές και φυσιολογικό αυτό που υποδεικνύουν οι στατιστικές, δηλαδή ό,τι επικροτεί η πλειοψηφία. 

Ωστόσο, αν κάποιος ενδιαφέρεται για την «ταυτότητα» της προσωπικότητας του και θέλει να ερευνήσει στη ζωή του τις πραγματικές δυνατότητες του στην προσέγγιση του πρότυπου της ψυχικής ισορροπίας, θα πρέπει να ξεκινήσει με την κατανόηση μερικών βασικών εννοιών, που θα αποτελέσουν και τα θεμέλια των όσων επιδιώκει.

Το «εδώ και τώρα», έχει χρησιμοποιηθεί κατ’ επανάληψη από ψυχιάτρους και ψυχολόγους στις ψυχοθεραπευτικές τους μεθόδους. Και δίκαια, γιατί πρόκειται για τις δυο έννοιες, του τόπου και του χρόνου, που όσο παραμένουν αδιευκρίνιστες και απροσδιόριστες, αποτελούν εστίες ανάπτυξης παρερμηνειών, υποκειμενικών αδιεξόδων και αυθαίρετων συμπερασμάτων. Γι’ αυτό άλλωστε και λέμε για κάποιον που πελαγοδρομεί, πως βρίσκεται «εκτός τόπου και χρόνου».

Το «εδώ» κατ’ αρχήν, σαν έννοια με ψυχολογικές επιπτώσεις, δεν αναφέρεται μόνο στον τόπο και στη σχέση μας μ’ αυτόν και τους γύρω μας, αλλά και σε όλα τα δεδομένα, εσωτερικά και εξωτερικά, που ισχύουν και μας επηρεάζουν μια συγκεκριμένη στιγμή. Είναι απαραίτητο για την ψυχική μας σταθερότητα να έχουμε σαφή αντίληψη των γεγονότων, των καταστάσεων και των σχέσεων μας μ’ αυτά. Όχι απαραίτητα πλήρη γνώση, αλλά σαφή αίσθηση των ρόλων και των υποχρεώσεων μας (που πηγάζουν από τα γεγονότα και τις καταστάσεις), απέναντι στον εαυτό μας και στα πρόσωπα που επηρεάζουν οι ενέργειες μας.

Σαφής αντίληψη των δεδομένων ωστόσο, δεν σημαίνει το να έχουμε ξεκαθαρίσει ποια πράγματα και πόσο μας ενοχλούν. Αυτό είναι άρνηση του τόπου, άρνηση του να δούμε πού βρισκόμαστε. Αντίληψη του «τόπου», σημαίνει αποδοχή της πραγματικότητας των υφιστάμενων συνθηκών. Τα δεδομένα της κάθε στιγμής, θα είναι αποτελέσματα ή συνέπειες δικών μας ενεργειών, οπότε και η ελάχιστη υπευθυνότητα από μέρους μας, απαιτεί την άμεση αποδοχή και αντιμετώπιση τους ή γεγονότα που μας επηρεάζουν, αλλά δεν εξαρτώνται από μας, οπότε ασφαλώς είναι παράλογο το να δυσανασχετούμε στην προοπτική της αποδοχής τους. Όσο κι αν τα δεδομένα συγκρούονται και στις δύο περιπτώσεις με τις δικές μας επιθυμίες, θα πρέπει για να διατηρήσουμε την εσωτερική μας ισορροπία, να έχουμε πρόσφορη την ωριμότητα ομαλής προσαρμογής μας στις νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί.

Οι έννοια των "δεδομένων", είναι ακριβώς αυτή που εκφράζει η λέξη. Είναι τα "δοσμένα", με όποιον τρόπο κι αν είναι αυτός. Η ορθή αντιμετώπιση και βάση των μελλοντικών ενεργειών μας, είναι η κατ' αρχήν αποδοχή τους. Όχι απαραίτητα η έγκριση ή η υποταγή μας σ’ αυτά, αλλά «η αποδοχή της ύπαρξης τους». Τότε, μπορούμε να μεθοδεύσουμε χωρίς άγχος εκείνους τους τρόπους δράσεως που θα κρίνουμε πιο κατάλληλους (προσαρμοστικούς ή αντιδραστικούς), για να ανταποκριθούμε με συνέπεια στα πιστεύω μας.

Η συνειδητοποίηση της ύπαρξης των γεγονότων επομένως, χωρίς εγωκεντρικές αντιστάσεις, χωρίς δυσαρέσκεια, υστερικές αρνήσεις, μάταιη κριτική και επίρριψη ευθυνών σε τρίτους (που συνήθως μας κατακλύζουν όταν ματαιώνονται οι επιθυμίες μας και απειλούνται οι συνήθειες μας), είναι το πρώτο και βασικό βήμα για έναν ισορροπημένο ψυχισμό, χωρίς άγχος και ενοχές. Το να γνωρίζει και να αναγνωρίζει (δέχεται) κάποιος, το πού βρίσκεται, είναι το ίδιο σημαντικό με την τοποθέτηση του και τη σχέση του στον χρόνο, όπου επίσης είναι απαραίτητο να έχει ξεκαθαρισμένες τις έννοιες των σχετικών ορισμών, για να καθορίσει ανάλογα τη στάση του στη ζωή.

*  [ 1^ο μέρος από 4]

*  [ΠΛΗΡΕΣ το κείμενο - και τα 4 μέρη, ενιαίο => Ε Δ Ω ]
                                                 



                                                     

Share