"Βόσπορος"

Βόσπορος  -  το πέρασμα
από την Μαύρη Θάλασσα στο γαλανό Αιγαίο

-  κλικ για μεγάλο μέγεθος

-  φωτο- Tanasis Kiryako -fb

" 29 Μαΐου.. "

....

Στις 21 Μαΐου του 1453, ο Μωάμεθ ζήτησε την παράδοση της Πόλης και υπόσχονταν στον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο και σε όσους ήθελαν, ότι θα μπορούσαν να φύγουν ελεύθεροι. Ο Κωνσταντίνος του αντιπρότεινε να πληρώνει υψηλότερους φόρους υποτέλειας - πλήρωνε ήδη 300.000 ασημένια νομίσματα κάθε χρόνο -, αλλά να κρατήσει υπό την κατοχή του την Κωνσταντινούπολη:

"Το δε την πόλιν σοι δούναι, ούτ' εμόν έστιν ούτ' άλλου των κατοικούντων εν ταύτη. Κοινή γαρ γνώμη πάντες αυτοπροαιρέτως αποθανούμεν και ου φεισόμεθα της ζωής ημών".

Στις 27 Μαΐου άρχισε σφοδρός βομβαρδισμός. Δυο μέρες αργότερα ξεκίνησε η τελική επίθεση σε πολλά μέρη των τειχών, αλλά με επίκεντρο την Πύλη του Αγίου Ρωμανού, διότι εκεί το τείχος είχε σχεδόν καταπέσει. Στην τρίτη τουρκική έφοδο, ο Ιουστινιάνης τραυματίστηκε και αποσύρθηκε από τη μάχη. Η αποχώρηση του έφερε σύγχυση στους αμυνόμενους και οι Τούρκοι μπήκαν στην Πόλη.

Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος ΙΑ', ο τελευταίος αυτοκράτορας του Βυζαντίου, έπεσε στα τείχη σαν απλός στρατιώτης!

   

Συνεδρία Εξοικείωσης

[ - 04]

Το πιο οικείο μέρος είναι το σκάφος μας. Εδώ πραγματοποιούνται όλες οι σημαντικές συναντήσεις, εδώ κοινωνούμε μεταξύ μας και μοιραζόμαστε τις ανησυχίες και τις συνεδρίες μας. Οφείλουμε να γνωρίζουμε το κάθε σημείο του, την κάθε γωνιά του, να το φροντίζουμε καθημερινά και να το συντηρούμε.

Η σχέση κοινωνίας είναι πάντα αμφίδρομη. Δεν έχει σημασία ο τρόπος έκφρασης, οι συνθήκες μετάδοσης και τα μέσα πρόσληψης. Εκείνος που μιλάει κι εκείνος που ακούει, εκείνος που γράφει κι εκείνος που διαβάζει, εκείνοι που αισθάνονται κοντά σε όποια απόσταση ή διάσταση βρίσκονται, μπορούν να έχουν μια «προσωπική» εμπειρία κοινωνίας.

Όταν κάποιος γράφει, όταν εγώ γράφω, δεν απευθύνομαι σε άλλους ή σε κάποιους κι εσύ ενημερώνεσαι νόμιμα, αλλά κρυφά από μένα, σε άλλο χρόνο, για αυτά που λέγονται. Γράφω για σένα, γράφω σε σένα προσωπικά, αν και συ συντονιστείς στην κοινωνία αυτή. Το ίδιο ισχύει και για τον άλλο, για όσους, για όλους.

Διαβάζοντας έναν συγγραφέα, έναν ποιητή, παρατηρώντας ένα ωραίο έργο τέχνης, κοινωνείς με τον δημιουργό του, ζωντανά και άμεσα. Το ίδιο κι εκείνος. Οι σκέψεις, τα αισθήματα, οι καλές και ήρεμες διαθέσεις, μεταδίδονται σαν τις προσευχές, πραγματώνοντας την κοινωνία σε πνευματικά επίπεδα, χωρίς τοπικούς και χρονικούς περιορισμούς.  

Το άγχος είναι προϊόν της μοναξιάς. Η κοινωνία, είναι προϊόν της αγάπης. Το άγχος και ο φόβος αναπτύσσονται στο κενό αγάπης, στην έλλειψη κοινωνίας.

Βρίσκεσαι σε ένα άγνωστο περιβάλλον, σε καταστάσεις με άγνωστες εξελίξεις, για πρώτη φορά αντιμετωπίζεις κάτι καινούργιο, ίσως κρίσιμο για τη ζωή σου. Το άγχος, ο φόβος χωρίς μορφή, σε περισφίγγει πιεστικά, ψυχικά και σωματικά.

Το αντίβαρο είναι η εξοικείωση με τα άγνωστα στοιχεία. Ανακάλυψε σημεία, που σου ταιριάζουν, που μπορείς να τα δεις με συμπάθεια, με οικειότητα. Είτε είναι πρόσωπα ή αντικείμενα, απλές εικόνες ή γραμμές, ήχοι ή φωτοσκιάσεις, μην κάνεις  το λάθος να κλειστείς στον εαυτό σου.

Κι αν ακόμα όλα γύρω είναι εχθρικά, θυμήσου ένα πρόσωπο, μια στιγμή, νοιώσε δίπλα σου μια παρουσία και προσευχήσου χωρίς λόγια, χωρίς σκέψεις, με μόνη την αίσθηση της αγάπης να σου ζεσταίνει την καρδιά.

Επικεντρώσου σε κάτι που μπορείς να τ’ αγαπήσεις. Νοιώσε την οικειότητα να σε συμφιλιώνει με το άγνωστο, επικοινώνησε μαζί του άμεσα, προσωπικά κι έχεις ήδη αποκτήσει έναν φίλο. Η αρχή έγινε. Συνέχισε να ανοίγεσαι όλο και περισσότερο, όλο και με μεγαλύτερη άνεση, μέχρι να νοιώσεις πως βρίσκεσαι στην ασφάλεια του σκάφους. 

Εξασκήσου σε κάθε ευκαιρία, ώστε όταν θα χρειαστεί, μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα, όσο διαρκεί μια βαθιά ανάσα, να έχεις εσύ τον έλεγχο της κατάστασης, τον έλεγχο του εαυτού σου και των αντιδράσεων σου. 

Το τώρα, κρατάει τόσο λίγο. Αν το επενδύσεις με αγάπη, του δίνεις διάρκεια, του δίνεις νόημα και χαρά. Το άγχος (όπως και κάθε τι κακό ή άσχημο) δεν έχει δική του υπόσταση. Είναι έλλειψη. Είναι κενό.

Κλείσε λίγο τα μάτια. Νοιώσε την ηρεμία να απορροφά τριγύρω σου κάθε ένταση,  πίεση και άρνηση. Έχεις προσέξει, πως τα πολύ ζεστά μεσημέρια του καλοκαιριού, η θάλασσα μυρίζει καρπούζι;

Ημερολόγιο πλοίου:

1. Γράφω για σένα.

2. Το άγχος αναπτύσσεται στην έλλειψη κοινωνίας.

3. Το αντίβαρο είναι η εξοικείωση.

4. Συμφιλιώσου με το άγνωστο.

5. .., με μόνη την αίσθηση της αγάπης να σου ζεσταίνει την καρδιά.

"Τα λόγια"

Τίτος Πατρίκιος

Τα λόγια

"Μάνα," της είπα μέσα απ' τα κάγκελα του κρατητήριου,
"σου 'χω μιλήσει τόσο λίγο... Όταν θα βγω...".
Δίπλα στεκότανε ο χωροφύλακας.
Αντιμετώπιζα την περίπτωση
να μην την ξαναδώ ποτέ.

Σαν έπειτα από χρόνια πήγα σπίτι
έπεσε μες στην αγκαλιά μου κ' έκλαιγε,
όμως τα λόγια πάλι βγήκανε φτωχά.
Και πήρα τα ξυριστικά μου σύνεργα
να κάνω μπάνιο και να ξυριστώ.

"Για να μην αμαρτάνεις.. "

Φιλόθεος Ζερβάκος, Αρχιμανδρίτης  (Mάϊος 1884 – 8 Μαΐου 1980)

« … Για να μην αμαρτάνεις του λοιπού, σου δίδω τις εξής πατρικές συμβουλές:

1) Να προσεύχεσαι αδιαλείπτως νοερά, με προσοχή, επιμέλεια και συναίσθηση, να λέγεις διάφορες προσευχές, όσες γνωρίζεις και ιδίως τη σύντομη προσευχή, "Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησον με" και το "Δόξα σοι ο Θεός", "Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς" κ.λ.π.

Να προσεύχεσαι και όταν περπατάς στον δρόμο και όταν εργάζεσαι και όταν πέφτεις στην κλίνη να αναπαυθείς και όταν εγείρεσαι και "εν παντί καιρώ και πάση ώρα." Όταν λοιπόν, προσεύχεσαι με ευλάβεια, επιμέλεια, προσοχή και κατάνυξη, ο εχθρός δεν πλησιάζει, αλλά και αν πλησιάσει και όσες φορές να πλησιάσει, φεύγει, αναχωρεί άπρακτος…

2) Να θυμάσαι πάντοτε τον Θεό. Επειδή "το αμαρτάνειν, γίνεται" λέει ο Μ. Βασίλειος, "κατ’ απουσίαν Θεού". Όταν λησμονήσουμε τον Θεό, λησμονήσουμε ότι ο Θεός είναι πανταχού παρών και μας βλέπει και τίποτε δεν του λανθάνει ή καλό ή κακό. Τότε δεν θα αμαρτάνουμε. "Πώς ποιήσω το πονηρόν ενώπιον του Κυρίου μου και αμαρτήσομαι", είπε ο νέος Ιωσήφ ο σώφρων, ο ανδρείος κατά την ψυχή, ο ωραίος και πάγκαλος, στην ασελγέστατη κυρία του, που τον παρακινούσε στην αμαρτία.

Και έτσι απέφυγε την αμαρτία, ο δε προφητάναξ Δαβίδ, ηλικιωμένος, παντρεμένος, με παιδιά, λησμόνησε τον Θεό, αμάρτησε και αφού μετανόησε πικρά, πενθούσε, νήστευε, αγρυπνούσε και στέναζε για την αμαρτία. Για να μην αμαρτήσει στο εξής,  σκεπτόταν πάντοτε ότι ο Θεός ήταν μπροστά του. «Προωρώμην τον Κύριόν μου, ότι δια παντός ενώπιόν μου εστί, ίνα μη σαλευθώ», έλεγε.

3) Να θυμάσαι τον θάνατο. "Μνήσθητι, τέκνον μου, των εσχάτων σου και ουχ αμαρτήσεις", μας συμβουλεύει ο Σοφός Σειράχ. "Εκείνος που ενθυμείται διαρκώς τον θάνατον", λέγει ο Μ. Βασίλειος, "ή τελείως θα αποφύγει ή ολίγον θέλει αμαρτήσει… "

4) Να αγαπήσεις τον Θεό με όλη σου την ψυχή, την καρδιά, τη δύναμη και τη διάνοια και "τον πλησίον σου ως σεαυτόν". Αγάπη όμως όχι ψευδή, με λόγια, αλλά πραγματική και όταν αγαπά κάποιος τον Θεό ολόψυχα, μένει μαζί με τον Θεό και ο Θεός μένει μαζί του. Πού πλέον να πλησιάσει ο πονηρός, η αμαρτία; …

Αυτές τις τέσσερις πατρικές συμβουλές, αγαπητό μου τέκνο, σου δίνω και σαν παρακαταθήκη σου τις αφήνω και αν αυτές τις φυλάξεις με προσοχή και επιμέλεια, θα σωθείς και θα κερδίσεις τη βασιλεία των ουρανών, την οποία "είθε να αξιωθούμε πάντες".

Με πατρική αγάπη και εγκάρδιες ευχές

*  Από το βιβλίο «Ο ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΖΕΡΒΑΚΟΣ
                          (Ο ουρανοδρόμος οδοιπόρος,1884-1980)
                          Ένας σύγχρονος όσιος πατήρ της Ορθοδόξου Χριστού Εκκλησίας»

Τριγμοί

Τριγμοί

Ηχοι μουσικής τριγμοί και φως 

θαλασσινό μαντήλι

που δροσίζει πυρωμένο μέτωπο·

τ' απομεσήμερο 

δάκρυ μακρινό ξεθωριασμένο

κι ανασηκώνομαι όπως παλιά

στις μύτες των ποδιών, να ξεχωρίσω
τις θολές γραμμές σου 

Πάντοτε δίσταζα ν’ αγγίξω τα αισθήματα

μην τύχει και διαλυθεί, μη σβήσει η μαγική
στιγμή

αμήχανο χαμόγελο παύση
απουσία που δεν μπορεί άλλο αμίλητη

κραυγή συρτή απόκοσμη

σε κενό βαθύ

τώρα πάλι με κυκλώνει το πελώριο
βλέμμα σου

Κάθε χτύπος, ώθηση ζωής

κάθε επόμενη ανάσα

μειδίαμα που λειτουργεί και συντροφεύει

το πριν, το αύριο 

συνθέτει το κάλεσμα και στέκει ακίνητο

πλαίσιο πίνακα λευκού που μεταγγίζει

σε αχνό γαλάζιο την πνοή σου

αθόρυβη, απρόσιτη

σε κλίμακες ουράνιες μελωδική.

Μ Ψ 

                                        

Συνεδρία Υπομονής

[ - 03]

Παίρνουμε τη συνηθισμένη, άνετη θέση μας. Δεν βιαζόμαστε. Απολαμβάνουμε την κάθε στιγμή από τις συναντήσεις αυτές, γιατί είναι ήρεμες, φιλικές και μας κάνουν να αισθανόμαστε πως ξεφεύγουμε από κάθε είδους πίεση.

Οι λέξεις που επικοινωνούμε συμβατικά, συχνά δεν εκφράζουν αυτό που θέλουμε και ακόμα πιο συχνά, δεν μας ενδιαφέρει να εκφράζουν κάτι. Είναι ήχοι-προπέτασμα για να κρυβόμαστε πίσω του και το ανοίγουμε μόνο τόσο, όσο να δίνουμε την εικόνα που κάθε φορά μας εξυπηρετεί.

Αυτό που μας απασχολεί ουσιαστικά είναι ο εαυτός μας, η εικόνα που προβάλλουμε, οι ανάγκες και τα προβλήματα μας. Έτσι δεν ζούμε, κρατιόμαστε μακριά από τη ζωή, η ζωή είναι γύρω μας μια κατάσταση άγνωστη, αδιευκρίνιστη και κάποιες φορές απειλητική.

Μιλήσαμε για υπομονή. Μια λέξη-ξεκίνημα για να αντιμετωπίσουμε το άγχος. Όταν όμως εγώ νοιώθω να πνίγομαι, τι σημαίνει για μένα η «υπομονή»; Με ενοχλεί αυτή η λέξη, δεν με ανακουφίζει, δεν μου προσφέρει τίποτα. Έχω άδικο;

Ναι, έχω άδικο. Γιατί αν εμπιστεύομαι τον συνομιλητή μου και διατηρώ ακόμα τη δυνατότητα να μετατοπίσω το ενδιαφέρον μου από τον εαυτό μου στο νόημα μιας λέξης, σε κάτι έξω από μένα, θα μπορούσα να αντιληφθώ πως υπομονή σημαίνει να ενεργώ ήρεμα, με ελπίδα και σχέδιο. Γιατί η βία (η βιασύνη) σημαίνει προχειρότητα και γιατί η ελπίδα είναι απαραίτητο στοιχείο επιτυχίας του στόχου μας.

Έτσι για λίγες μέρες, θα ζούσα με την ευχάριστη προσδοκία της επόμενης συνεδρίας, πιστεύοντας πως η ζωή μπορεί να έχει εξελίξεις, που χρειάζονται κάποιον χρόνο για να τις αφομοιώσουμε και να εκτιμήσουμε την επίδραση τους.

Η απογοήτευση και η απαισιοδοξία που κρύβουν πίσω τους οι επιπόλαιες ενέργειες, θα έδιναν τότε, μέρα με τη μέρα, τη θέση τους σε μια προοπτική αλλαγής κι αυτό είναι κάτι που πρέπει να το βιώσουμε, να το ενισχύουμε και να το αναπτύξουμε, για να μειωθεί αντίστοιχα το σωρευμένο παθητικό του άγχους.

Η προσδοκία, μας δίνει την ευκαιρία να ξεκαθαρίσουμε τι περιμένουμε, τι είναι αυτό που θέλουμε και γιατί είναι σημαντικό για μας. Συνηθίζοντας να εμπλουτίζουμε τις έννοιες με όλο τους το νόημα, απομακρύνουμε ευκολότερα το μυαλό μας από τα πιεστικά προβλήματα μας και από απόσταση, όλα ελέγχονται καλύτερα.

Η υπομονή λοιπόν, είναι το πρώτο βήμα. Η κατά μέτωπο σύγκρουση με το άγχος, με τη φοβία, με το οποιοδήποτε κακό, τα εδραιώνει στην αντίληψη μας σε μια βάση σταθερής αντιπαράθεσης και μας οξύνει το πρόβλημα. Η δική μας αντιμετώπιση θα πρέπει να είναι βελούδινη. Απαλή, ήρεμη. Όχι από φόβο στο πρόβλημα μας, αλλά από σεβασμό στον εαυτό μας.

Γιατί το αφεντικό στο πώς, πότε και τι νοιώθουμε, πρέπει και μπορούμε να είμαστε, εμείς οι ίδιοι. Αλλά δεν μπορούμε να υποτάξουμε δυναμικά τα συναισθήματα μας. Η πίεση, η δράση, φέρνει αντίδραση. Και όχι μόνο στη φυσική. Ο εαυτός μας αντιδρά σε κάθε μορφή περιορισμού της ελευθερίας του.

Μόνο ένας τρόπος υπάρχει να εξουδετερώσει κάποιος το κακό, είτε αυτό είναι μια συνήθεια, ένας λογισμός που επανέρχεται ή ένα νευρωσικό σύμπτωμα. Να αυξήσει μέσα του το καλό. Να μην αφήνει περιθώρια τοπικά ή χρονικά στην καρδιά του, να μην ανοίγει διόδους προσπέλασης για το κακό.

Φυσικά, δεν είναι εύκολο. Κυρίως γιατί εμείς οι ίδιοι συνεργούμε, με την αδιαφορία μας, με τις επιθυμίες και τη φαντασία μας.

Τώρα όμως έχουμε το γεγονός, πως υποφέρουμε όλοι, λιγότερο ή περισσότερο. Το άγχος είναι η συνηθέστερη αιτία. Μαζί του ίσως έχουμε φοβίες, ενοχές, κατάθλιψη, απογοήτευση, ψυχαναγκασμούς, ανασφάλεια και ένα σωρό άλλα προβλήματα, που μας στερούν τη χαρά της καθαρής και απλής ζωής.

Εντάξει! Θα έχουμε υπομονή, ελπίδα, εμπιστοσύνη, προσδοκία και προοπτική. Όσο μπορούμε. Και ηρεμία. Τουλάχιστο όσο βρισκόμαστε μεταξύ μας, στο σκάφος. Στη συνέχεια;

Πρακτικά, δυο έννοιες θα μας απασχολήσουν στη συνέχεια. Η εξοικείωση είναι η μία. Η άλλη, η τακτοποίηση. Πόσο νόημα μπορούμε να προσδώσουμε σ’ αυτές τις λέξεις, μέχρι την επόμενη συνεδρία; Πόσο μπορούμε να προετοιμαστούμε, για το επόμενο βήμα μας; 

Ημερολόγιο πλοίου:

1. Διαβάζω και ακούω προσεκτικά. Η πληρότητα του νοήματος των λέξεων, δίνει

    στην επίπεδη (γραμμική) επικοινωνία, μια διάσταση χώρου, ζωντάνιας. 

2. Υπομονή σημαίνει αναμονή με ελπίδα, προσδοκία με πίστη.

3. Η σύγκρουση πάντα φέρνει αντίδραση.

4. Πώς μπορούν οι θεωρίες να μετατραπούν σε πράξεις;

5. Βλέπω γύρω μου κάποια όμορφα κι ενδιαφέροντα πράγματα.

6. Μπορεί η ελπίδα για εξοικείωση και η προοπτική για τακτοποίηση, μέσα κι έξω, να

    ενεργούν ήδη υποσυνείδητα;

"Άγιος Κωνσταντίνος και Αγία Ελένη"

Τοῦ Σταυροῦ σου τὸν τύπον ἐν οὐρανῷ θεασάμενος

καὶ ὡς ὁ Παῦλος τὴν κλῆσιν οὐκ ἐξ ἀνθρώπων δεξάμενος,

ὁ ἐν βασιλεῦσιν, Ἀπόστολός σου Κύριε,

Βασιλεύουσαν πόλιν τῇ χειρὶ σου παρέθετο·

ἣν περίσωζε διὰ παντὸς ἐν εἰρήνη,

πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, μόνε Φιλάνθρωπε.

 

Η κυρία με την ομπρέλα

Η κυρία με την Ομπρέλα

Από τα σημαντικότερα έργα του Κλωντ Μονέ (Claude Oscar Monet, 1840 – 1926), η Γυναίκα με την ομπρέλα (Woman with a Parasol, 1875, National Gallery of Art, Washington, DC.), απεικονίζει τη γυναίκα του Camille και τον γιο του ζωγράφου Jean, στην κορυφή ενός λόφου.

Αφού η γυναίκα και πρώην μοντέλο του Camille Doncieux πέθανε το 1879, ο Μονέ ζωγράφισε με το ίδιο θέμα δύο ακόμα πίνακες το 1886 σε παραλλαγές, όπου στη μία η γυναίκα είναι στραμμένη δεξιά και στην άλλη αριστερά.

Στους πίνακες αυτούς είχε σαν μοντέλο τη Suzanne, μεγαλύτερη κόρη της Alice Hoschedé που παντρεύτηκε ο Μονέ σε δεύτερο γάμο, το 1892.

Χαρακτηριστικότερο έργο ιμπρεσσιονιστικής τεχνοτροπίας από τα τρία, θεωρείται αυτό με τη γυναίκα στραμμένη αριστερά, που ίσως είναι και το πιο δημοφιλές.
(Η κυρία με την ομπρέλα – Madame avec le parapluie - Musée d'Orsay, Paris)

Στο πρώτο έργο, οι πινελιές και τα χρώματα του ζωγράφου είναι περισσότερο συγκεκριμένα και εστιασμένα στα πρόσωπα, δίνοντας έτσι στην ατμόσφαιρα του έργου έναν οικογενειακό (ρομαντικό) συναισθηματισμό.

Ο κατοπινός πίνακας αριστερής απεικόνισης, παρουσιάζει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον.

Πρώτο στοιχείο η σαφέστερη ιμπρεσσιονιστική τεχνική, με τις αδρές πινελιές και τα καθαρά, φωτεινά χρώματα και την έντονη παρουσία της φύσης να διεκδικεί από τη γυναίκα την πρώτη εντύπωση του θεατή.

Δεύτερο, η εξισορρόπηση του αγέρα που προτρέπει, περιβάλλει και εμπνέει ζωή στη γυναικεία φιγούρα, με το φως να αντανακλά σε απροσδιόριστες επιφάνειες και να επιβάλλει στο σύνολο μια διάφανη πνευματικότητα   

Τρίτο στοιχείο άξιο της προσοχής μας, είναι οι λεπτομέρειες στην κίνηση της γυναίκας.
Η ελαφρά προς τα μπροστά κάμψη, δίνει την αίσθηση της ώθησης του αγέρα.
Ίσως την επόμενη στιγμή, θα μπορούσε να πετάξει την ομπρέλα της, να αφεθεί να τρέξει, παρασυρμένη από τη χαρά, την ομορφιά και την ορμή του ανέμου.

Όμως παραμένει στητή, στα καθωσπρέπει όρια της εποχής.
Συγκρατημένη, νοιώθει τη γήινη συγγένεια της με τη φύση να την καλεί, τα συναισθήματα της να σφύζουν από το κάλεσμα αυτό, αλλά το δεξί της χέρι κρατά σταθερά την ομπρέλα, προστασία στη φωνή της καρδιάς της, ενώ το αριστερό χέρι αφημένο, πεσμένο στο πλάι, μαρτυρά την παραίτηση της από το όνειρο, τη συνθηκολόγηση της με την εικόνα που οφείλει να διατηρήσει.

Ένα πραγματικά έξοχο έργο, από τα κορυφαία του καλλιτέχνη.

Μ Ψ 


db - [2φΑ]

"Δάσκαλος και μαθητής"

Δάσκαλος και μαθητής: η ιερότητα μιας σχέσης

Του Δημήτρη Νατσιού, Δάσκαλου – Κιλκίς

«Το να είσαι Έλληνας δεν είναι θέμα καταγωγής, αλλά αγωγής» 

Νίκος Εγγονόπουλος

Από τους τελευταίους Δασκάλους του Γένους μας, ο Φώτης Κόντογλου, για να παραστήσει την εικόνα της σημερινής Ελλάδας, κατέφυγε σ’ ένα μύθο. Τον μύθο του χταποδιού.

Η χταπόδα, βοσκά στον πάτο της θάλασσας μαζί με το χταποδάκι. Άξαφνα το καμακώνουνε.

Το χταποδάκι φωνάζει: - «Με πιάσανε μάνα».

Η μάνα του λέγει: - «Μη φοβάσαι παιδί μου».

Ξαναφωνάζει το μικρό: - «Με βγάζουν από τη θάλασσα».

Πάλι λέγει η μάνα: - «Μη φοβάσαι παιδί μου.

Και πάλι: - «Με σγουρίζουνε (με τρίβουνε στα βράχια)»

- «Μη φοβάσαι παιδί μου».

- «Μάνα, με μασάνε».

- «Μη φοβάσαι παιδί μου».

- «Πίνουνε κρασί, μάνααα».

- «Ααχ! σ’ έχασα παιδί μου.. »

Το χταποδάκι, λέει ο Κόντογλου, συμβολίζει την Ελλάδα. «Παλαιόθεν και ως τώρα όλα τα θερία πολεμούν να τη φάνε», τρώνε, αλλά μένει και μαγιά. Χταποδομάνα είναι η μοίρα της Ελλάδας. Το κρασί συμβολίζει τα φώτα του φράγκικου πολιτισμού, που μετακενώθηκαν στην καθ’ ημάς Ανατολή από τους ξιπασμένους νεόπλουτους της μάθησης. Με το κρασί ξεχνάς ποιος είσαι…

"Βορινή πύλη"

Τίτος Πατρίκιος

Βορινή πύλη

Ίσως από την πρώτη μέρα να μην το 'ξερες
πως η θητεία τούτη δε θα τέλειωνε ποτέ.
Το δέχτηκες, όταν στα μαύρα χρόνια απάνω,
φάνηκε καθαρά πως άλλα, πιο μαύρα, θα σωριάζονταν.
Αυτό το ελάχιστο φλούδι της ζωής σου που συνεχώς μεταβαλλόταν
ανάμεσα σ' εξωτερικές πιέσεις κι αντίδραση προσωπική,
είχε αποχτήσει πια κάποια συνείδηση και διάλεγε.

Έτσι κι αν άλλαζες τοποθεσίες, περιβολή και ιδιότητες
κι αν γύρναγε ασταμάτητα ο τροχός προσώπων που βουλιάζαν
σε σκιές, σκιών που λευτερώνονταν σε πρόσωπα,
πάντα σε κάποια πύλη βορινή ξαγρύπναγες σκοπός
ενάντια στο θάνατο με τ' όρθιο τρίχωμα που ορμούσε απ' έξω
στον άθλιο θάνατο που ξεπετιόταν από μέσα μας
στο θάνατο τον πιο πικρό που λούφαζε στις καρδιές κάποιων
συντρόφων,
εκεί και συ ένας φαντάρος όμοιος με τους άλλους. Μόνο
που αντί για κάνα ξεροκόμματο, άλεθες μες στα δόντια
σκόρπιους στίχους, μην τύχει και λίγο ξεχαστείς
μην τύχει μια στιγμή και σε νικήσει ο φόβος, η κούραση, ο ύπνος,
μέσα στις ανελέητες ώρες της νυχτερινής σου βάρδιας.

Συνεδρία στη μαρίνα..

[ - 02 ]

Άστατος ο καιρός και το άγχος είναι κολλητικό, ιδιαίτερα όταν συμπάσχεις. Καλά είμαστε δεμένοι, ας μην ανοιχτούμε στα κύματα. Χαμηλός φωτισμός, άνετη θέση λίγο ξαπλωτή, ειδική μουσική και χαλάρωση.

Το άγχος, μας κυκλώνει από τρεις μεριές. Είναι το συναίσθημα, που μας κινητοποιεί μέχρι να ξεπεράσει κάποια όρια και μετά μας διαλύει. Είναι το σφίξιμο στους μυς, που περνά και πιο μέσα, στα βλέφαρα, στον λάρυγγα, στον οισοφάγο, στο στομάχι. Και είναι το νευροφυτικό, που το κατακυριεύει. H ταχυκαρδία, ο ιδρώτας, στεγνό στόμα, διασταλμένα μάτια. Τρέμουμε και δεν μπορούμε να μιλήσουμε.

Όλα μαζί, μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Ο οργανισμός μας αντιμέτωπος με τον εσωτερικό κίνδυνο. Τον ψυχολογικό. Στον φόβο γνωρίζεις τον αντίπαλο, παίρνεις θέση κατάλληλη. Το άγχος είναι ο φόβος του άγνωστου. Που σε απειλεί από παντού, χωρίς να υπάρχει κάτι συγκεκριμένο. Είναι η προοπτική ενός απόλυτου φόβου, για κάτι που δεν έγινε και πιθανόν να μη γίνει ποτέ.

Κάποτε μάθαμε να φοβόμαστε. Μετά γενικεύσαμε τον φόβο, σε κάθε άγνωστη κατάσταση που αντιμετωπίζουμε. Τον κάναμε άγχος, που σε κάθε ευκαιρία αφηνόμαστε να μας παραλύει, να μας αποδιοργανώνει, να μας φέρνει στα όρια του πανικού.

Το συναίσθημα υποφέρει. Η βούληση παρακολουθεί αμέτοχη, ανίκανη να αντιδράσει, να επιλέξει λύσεις, να επιβληθεί στην κατάρρευση. Η σκέψη ακαθοδήγητη και σαστισμένη, στρέφεται παθητικά σε φανταστικές απαισιόδοξες προβλέψεις, σε καταδικαστικές πιθανότητες και σε επιστράτευση αποτρεπτικών ψυχαναγκαστικών μηχανισμών. 

Τα επίπεδα του άγχους μας, μαρτυρούν στοιχεία για το παρελθόν μας, επιζητούν με κάθε τρόπο την εκτόνωση τους στο παρόν και προαναγγέλλουν μια καταθλιπτική πορεία για το μέλλον μας.  

Στα ταξίδια μας όμως, όλα πρέπει να είναι ελεγχόμενα. Έχουμε να αντιμετωπίσουμε φυσικά φαινόμενα, όλα αυτά δηλαδή, που δεν εξαρτώνται από μας. Έχουμε την ευθύνη του εαυτού μας, των συντρόφων του πληρώματος, του σκάφους και του προορισμού μας. Το άγχος δεν έχει θέση στη ζωή μας.

Άλλοτε ίσως μας εξυπηρετούσε το να έχουμε άγχος. Γινόμασταν συμπαθείς που υποφέραμε τόσο, είχαμε μια καλή δικαιολογία σε περίπτωση αποτυχίας μας, απολαμβάναμε τον οίκτο και τις φροντίδες των δικών μας ανθρώπων. Καιρός δεν είναι, να γυρίσουμε σελίδα;

Την γυρίζουμε, αλλά ακόμα έχουμε άγχος. Μα και βέβαια, η επόμενη σελίδα είναι οι ενέργειες μας για να αλλάξουμε τις συνθήκες που υποθάλπουν το άγχος. Εκείνες που το τροφοδοτούν, μάλλον δεν μπορούμε να τις επηρεάσουμε. Η σελίδα χωρίς άγχος στη ζωή μας, θα είναι η μεθεπόμενη.

Πρώτη λοιπόν ενέργεια: Υπομονή. Είναι κάτι που πρέπει να γίνει, για να προχωρήσουμε. Μια μικρή άσκηση υπομονής. Όχι αναμονής. Υπομονής, ώστε να αναπτυχθεί μέσα μας η ελπίδα, να αντιληφθούμε πως δεν περιμένουμε πια κάποια επερχόμενη καταστροφή, αλλά μια αλλαγή στο καλύτερο.  

Σταθεροποιούμε την απόφαση να αποχωριστούμε το άγχος μας και αξιοποιούμε τον χρόνο μας μέχρι την επόμενη συνεδρία, δουλεύοντας λίγο μέσα μας την ελπίδα, την προσδοκία μιας ζωής χωρίς καθόλου άγχος. Θέλει λίγο χρόνο...

Ημερολόγιο πλοίου:

1. Το σκάφος λικνίζεται απαλά. Σιγανή μουσική. Ηρεμία!

2. Το άγχος είναι συναίσθημα, με μυϊκή υπερτονία και νευροφυτικές εκδηλώσεις. Ναι, το ξέρω...

3. Η μάθηση του φόβου είναι η χειρότερη απ’ όλες..

4. Μόνο ό,τι δεν εξαρτάται από μας, είναι φυσικό να μας συμβεί. Το άγχος δεν έχει θέση στη
    ζωή μας.

5. Είναι καιρός να αλλάξουμε σελίδα.

6. Με υπομονή, που θα καλλιεργήσει την ελπίδα.

"Το χρυσό ραβδί"

Κάποτε ένας βασιλιάς είχε ένα γελωτοποιό για να τον διασκεδάζει.

Μια μέρα ο γελωτοποιός έκανε τον βασιλιά να διασκεδάσει τόσο πολύ, που για να τον ανταμείψει του έδωσε ένα χρυσό ραβδί και του είπε:

- Πάρε το αυτό και μόνο αν βρεις ποτέ κανέναν πιο τρελό από σένα, δώσ’ του το.

Πέρασαν από τότε μερικά χρόνια και ο βασιλιάς αρρώστησε πολύ βαριά. Λέγει τότε στον γελωτοποιό:

- Αγαπητέ μου, φεύγω για το μεγάλο ταξίδι!

Ο γελωτοποιός έκανε πως δεν κατάλαβε και τον ρώτησε:

- Και πότε βασιλιά μου θα γυρίσεις με το καλό;

Ο βασιλιάς αναστέναξε:

- Το ταξίδι αυτό δεν έχει γυρισμό...

Ο γελωτοποιός τον κοίταξε ξαφνιασμένος:

- Πω, πω, πολύ μεγάλο ταξίδι! Φαντάζομαι τι ετοιμασίες θα έχεις κάνει!..

Ο βασιλιάς αναστέναξε ακόμα πιο βαθιά και απάντησε:

- Δυστυχώς για όλα τα άλλα φρόντισα στη ζωή μου, αλλά για το ταξίδι μου αυτό, δεν έκανα καμιά προετοιμασία...

Τότε ο γελωτοποιός, του έδωσε το χρυσό ραβδί που κρατούσε και του είπε:

- Λοιπόν βασιλιά μου πάρε πίσω το ραβδί σου, γιατί μέχρι τώρα δεν βρήκα πιο τρελό άνθρωπο από σένα!....