"Α΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ "

Κυριακή της Ορθοδοξίας

-  Από ομιλία του π. Δημητρίου Μπαθρέλλου

….   Την στενή σύνδεση της πίστης με την λατρεία την κατανοούμε εάν φέρουμε για μια στιγμή στο μυαλό μας το μυστήριο της θείας ευχαριστίας.
Η τέλεση του μυστηρίου της θείας ευχαριστίας θα αποτελούσε χονδροειδή ειδωλολατρική πράξη χωρίς την πίστη στη θεότητα του Χριστού που διακήρυξε η πρώτη οικουμενική σύνοδος.
Κάτι παρόμοιο θα συνέβαινε εάν γινόταν δεκτή η διδασκαλία του Νεστορίου, που απέκοπτε την ανθρωπότητα του Χριστού από τη θεότητά του.
Στην περίπτωση αυτή θα κοινωνούσαμε το σώμα και το αίμα ενός ανθρώπου ενωμένου απλώς και μόνο κατά χάριν, θέλησιν, και ευδοκίαν με τον Θεό, και όχι το σώμα και του αίμα του ίδιου του σαρκωμένου Θεού.

Τέλος, το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας θα έχανε το νόημά του εάν ίσχυε αυτό που ισχυρίζονταν ορισμένοι εικονομάχοι, ότι δηλαδή ο καθαγιασμένος άρτος και οίνος αποτελούν απλώς και μόνο εικόνα του Χριστού – στην πραγματικότητα εδώ δεν έχουμε απλώς και μόνο εικόνα του Χριστού, αλλά τον ίδιο τον Χριστό, το ίδιο το σώμα του και το ίδιο αίμα του.
Αυτή η βαθιά σύνδεση της πίστης με τη λατρεία αναδεικνύεται και από τη σημερινή εορτή. 

Διότι δεν είναι φυσικά τυχαίο που η Κυριακή της Ορθοδοξίας συνδέεται με την αναστήλωση των εικόνων, ενός δηλαδή σημαντικού λειτουργικού αντικειμένου.

Η σημερινή όμως εορτή της Ορθοδοξίας συνδέεται και με μερικά ακόμη στοιχεία. 

Πρώτον, η σημερινή εορτή συνδέεται με την πίστη στον Θεό όχι μόνο ως υπόθεση του νου, αλλά και ως βίωμα της καρδιάς. Το πρώτο είναι πολύ λίγο χωρίς το δεύτερο. 

Ένας από τους λόγους για τους οποίους ο Χριστός κατέκρινε τους Ιουδαίους συμπυκνώνεται στα προφητικά λόγια του Ησαϊα, τα οποία ο Χριστός επαναλαμβάνει: "ο λαός ούτος τοις χείλεσιν αυτών με τιμά, η δε καρδία αυτών πόρρω απέχει απ’ εμού".
Ο Χριστός ζητά να έχει την πρώτη θέση όχι μόνο στο μυαλό μας ή τον λόγο μας, αλλά και στην καρδιά μας. Ο Θεός απευθύνει σε όλους μας την έκκληση που διαβάζουμε στις Παροιμίες: "υιέ, δος μοι σην καρδίαν".

Δεύτερον, η σημερινή εορτή μας θυμίζει ότι η πίστη συνδέεται με τα έργα.
Όπως μας γράφει ο Άγιος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος, "η πίστις άνευ των έργων νεκρά εστι". 

Ο Χριστός, άλλωστε, στο Ευαγγέλιο μας τονίζει ότι "ου πας ο λέγων μοι Κύριε, Κύριε εισελεύσεται εις την βασιλεία του Θεού, αλλ’ ο ποιών το θέλημα του Πατρός μου του εν τοις ουρανοίς".
Σήμερα τιμήσαμε και τιμούμε τους μεγάλους ομολογητές της πίστης: τους αυτοκράτορες που την υπερασπίστηκαν και που συχνά αντήλλαξαν την βασιλική πορφύρα με το ταπεινό ένδυμα του μοναχικού σχήματος.
Τους ποιμένες της Εκκλησίας, αρχιερείς και ιερείς, που ορθοτόμησαν τον λόγο της αληθείας και υπέστησαν τις συνέπειες.
Τους μοναχούς και τους λαϊκούς, που αγωνίστηκαν για το μεγάλο δώρο της ορθοδοξίας θυσιάζοντας πολλές φορές ακόμη και τη ζωή τους.
Τα υποδείγματα των ομολογητών και των αγίων μας θυμίζουν, ότι το να χρησιμοποιείται το καύχημα της ορθοδοξίας ως άλλοθι για την έλλειψη ορθοπραξίας αποτελεί τεράστιο λάθος.

Τρίτον, η σημερινή εορτή συνδέεται με την ενότητα της Εκκλησίας.
Η ενότητα της Εκκλησίας θεμελιώνεται στην ενότητα της πίστεως, την οποία σε κάθε θεία λειτουργία ζητάμε από τον Θεό. Όποιος τραυματίζει την ενότητα της Εκκλησίας, δεν είναι πια σε θέση να ομολογεί την πίστη της Εκκλησίας.
Η λέξη ομολογία συνδέεται με το ρήμα ομολογώ, που σημαίνει "ομού" λέγω, το να λέγω δηλαδή το ίδιο πράγμα μαζί με τους άλλους, μαζί, δηλαδή, με την Εκκλησία. 

Όποιος εγκαταλείπει την Εκκλησία, εγκαταλείπει και τη δυνατότητα να ‘ομολογεί’ την πίστη της.
Όποιος τραυματίζει την ενότητα της Εκκλησίας διαπράττει σχεδόν εξίσου σοβαρό αμάρτημα με εκείνον που τραυματίζει την αυθεντικότητα της πίστεως, στην οποία αυτή η ενότης θεμελιώνεται.

Τα παραπάνω συνδέονται με ένα τέταρτο στοιχείο, με το ότι δηλαδή η ορθοδοξία, ήτοι η αλήθεια, δεν είναι μία ιδέα αλλά ένα πρόσωπο.
"Εγώ ειμι η οδός, και η αλήθεια, και η ζωή", διακήρυξε ο Χριστός.
Όπως ακούσαμε στο σημερινό ευαγγέλιο, όταν ο Φίλιππος κάλεσε το Ναθαναήλ, δεν επικαλέστηκε μια θεωρία, αλλά τον προσκάλεσε να δει ένα πρόσωπο:
"έρχου", του είπε, "και είδε".
Η αλήθεια ταυτίζεται με τον Χριστό, και οι χριστιανοί καλούν τους ανθρώπους στον Χριστό, όχι απλώς και μόνο σε μία, έστω και ορθή, θρησκευτική θεωρία.
Για να το θέσουμε ακριβέστερα, οι χριστιανοί καλούν τους ανθρώπους στον όλο Χριστό και ο όλος Χριστός, σώμα και κεφαλή, συμπεριλαμβάνει, όπως έγραψε ο Άγιος Αυγουστίνος και επανέλαβε ο π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ, την Εκκλησία, "το πλήρωμα", κατά τον Απόστολο Παύλο, "του τα πάντα εν πάσι πληρουμένου".   ….

imml – [2φΑ]

Share