"Όλα βρίσκονται αλλού!"

Alexander Schmemann: Όλα βρίσκονται αλλού.

. . . . . .

Αδυνατούμε να δώσουμε προοπτική στα πράγματα, να αποσπαστούμε, να παραμερίσουμε την τύρβη και τις ασήμαντες λεπτομέρειες που βαραίνουν τη ζωή μας και που μπορούν να καταβροχθίσουν τις καρδιές μας. Ουσιαστική αιτία είναι η ίδια η υπεροψία που ζητά να με πείσει πως όλα εξαρτώνται από μένα, όλα σχετίζονται με μένα. Τότε το «Εγώ» γεμίζει κάθε πραγματικότητα και αρχίζει η πτώση. Το ουσιαστικό λάθος του σύγχρονου ανθρώπου είναι πως ταυτίζει τη ζωή με τον ακτιβισμό, με τη λογική σκέψη κ.λπ., απ' όπου προέρχεται πλέον η αδυναμία του να «ζήσει», δηλαδή να αισθανθεί, να εκτιμήσει, να ζήσει τη ζωή ως ένα διαρκές δώρο. Να περπατήσει στον σιδηροδρομικό σταθμό σ' ένα φως που θα θυμίζει άνοιξη, μέσα στη βροχή, να μπορεί να δει, να αισθανθεί, να συνειδητοποιήσει μια πρωινή ηλιακτίδα στον τοίχο - όλα αυτά είναι η πραγματικότητα της ζωής. Δεν είναι οι όροι ύπαρξης του ακτιβισμού ή της λογικής σκέψης, δεν αποτελούν απλώς ένα αδιάφορο φόντο, είναι ο λόγος για τον οποίο κάποιος ενεργεί και σκέπτεται.

Μόνο σ' αυτή την πραγματικότητα της ζωής αποκαλύπτεται ο Θεός και όχι στον ακτιβισμό και στον ορθολογισμό. Αυτός είναι και ο λόγος που ο Τζούλιεν Γκριν έχει δίκιο όταν λέει:
«όλα βρίσκονται αλλού» -
«η μόνη αλήθεια βρίσκεται στο τρέμουλο των γυμνών κλαδιών στον ουρανό».

Το ίδιο αληθεύει και για την επικοινωνία. Κανείς δεν επικοινωνεί με συζητήσεις και διαφωνίες. Όσο πιο βαθιά και χαρμόσυνη είναι η επικοινωνία, τόσο λιγότερο εξαρτάται από τις λέξεις. Αντίθετα, σχεδόν φοβόμαστε τα λόγια, επειδή μπορούν να καταστρέψουν την (έπι)κοινωνία, να αποκόψουν τη χαρά.

Το αισθάνθηκα αυτό πολύ έντονα την παραμονή εκείνης της Πρωτοχρονιάς, όταν ήμουν στο Παρίσι, στη σοφίτα του Αντάμοβιτς. Πάντοτε άκουγα πως προτιμούσε να συζητά για μικρά, ασήμαντα γεγονότα. Αυτό είναι αλήθεια. Όχι όμως επειδή δεν υπήρχε τίποτε να συζητήσει, αλλά επειδή η επικοινωνία μας ήταν τόσο σαφής και περιστρεφόταν γύρω από το τι συνέβαινε τόσο ζωηρά ανάμεσα μας. Από δω ξεκινά και η αντιπάθεια μου για οτιδήποτε το «βαθύ» και ειδικά για τις πνευματικές συζητήσεις. Μήπως ο Χριστός συζητούσε με τους δώδεκα μαθητές Του όταν περπατούσαν μαζί στους δρόμους της Γαλιλαίας; Μήπως έλυνε τα προβλήματα και τις δυσκολίες τους; Ο Χριστιανισμός είναι η συνέχεια αυτής της επικοινωνίας, η πραγματικότητα της, η χαρά και η πραγματοποίηση της. «Καλόν εστί ώδε είναι».

Έξω, όμορφη μέρα, σχεδόν ανοιξιάτικη! Έχει λίγη ζέστη. Πέρασα όλη τη μέρα στο σπίτι, στο γραφείο μου. Ευτυχία.

Παρασκευή, 9 Μαρτίου, 1973

*  π. Αλέξανδρος Σμέμαν «ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 1973-1983».

Share