"Η μεγάλη Ημέρα.. "

                                    Ο Άγιος Σπυρίδων

Παῦλος Εὐδοκίμωφ  -  Ἡ βιβλική ἄποψη τῆς ὡραιότητος
[ἀπό τό βιβλίο «Ἡ τέχνη τῆς εἰκόνας – θεολογία τῆς ὡραιότητος»

….   Κατὰ τὴν βιβλικὴ διήγηση τῆς δημιουργίας τοῦ κόσμου, στὴν ἀρχή:
«ἐγένετο ἑσπέρα, καὶ ἐγένετο πρωί, ἡμέρα μία».
Τὸ Ἑξαήμερο δὲν γνωρίζει τὴν νύχτα.
Τὰ σκοτάδια καὶ ἡ νύχτα δὲν δημιουργήθηκαν ἀπὸ τὸν Θεό· πρὸς τὸ παρὸν ἡ νύχτα δὲν εἶναι παρὰ ἕνα σημεῖο τοῦ ἀνυπάρκτου, τὸ ἀφηρημένο μηδὲν χωρισμένο ἀπὸ τὸ ὂν κατὰ τὴν φύση του.
Τὸ πρωὶ καὶ ἡ νύχτα σημειώνουν τὴν διαδοχὴ τῶν γεγονότων, προσδιορίζουν τὴν δημιουργικὴ πρόοδο καὶ δὲν σχηματίζουν παρὰ τὴν ἡμέρα, διάσταση τοῦ καθαροῦ φωτός.
Τὸ ἀντίθετό της, ἡ νύχτα, δὲν εἶναι ἀκόμη ἡ ἐνεργητικὴ δύναμη τοῦ σκοταδιοῦ· ἡ νύχτα στὴν ἰωάννεια σημασία, δὲν ἐμφανίστηκε παρὰ μέσα στὴν πτώση.

Κατὰ τὸν Δεῖπνο τοῦ Κυρίου, τὸ ὑπερῶο πλημμυρίζει ἀπὸ τὸ φῶς, διότι ὁ Χριστὸς εἶναι στὸ μέσο τῶν ἀποστόλων.
Εἶναι αὐτὴ ἡ στιγμὴ κατὰ τὴν ὁποία ὁ Σατανᾶς εἰσέρχεται στὸν Ἰούδα καὶ ἀπὸ τότε ὁ Ἰούδας δὲν μπορεῖ πιὰ νὰ μείνει στὸν κύκλο τοῦ φωτός.
Ἐξέρχεται βιαστικὰ καὶ ὁ Ἰωάννης, τόσο λιτὸς γιὰ τὶς λεπτομέρειες, παρατηρεῖ: ἐγένετο νύξ.
Τὰ σκοτάδια τῆς νύχτας τυλίγουν τὸν Ἰούδα καὶ ἀποκρύβουν τὸ τρομερὸ μυστικὸ τῆς κοινωνίας του μὲ τὸν Σατανᾶ.

Ἡ πρώτη ἡμέρα τῆς Δημιουργίας, σημειώνουν οἱ Πατέρες, δὲν εἶναι πρώτη, ἀλλὰ μία, ἡ μοναδική, ἐκτὸς σειρᾶς.
Εἶναι τὸ ἄλφα ποὺ φέρει πιὰ καὶ καλεῖ τὸ ὠμέγα, τήν ὀγδόη ἡμέρα τῆς τελικῆς συμφωνίας, τὸ πλήρωμα.

Αὐτὴ ἡ πρώτη ἡμέρα εἶναι ἡ χαρούμενη ὠδὴ τοῦ Ἄσματος τῶν Ἀσμάτων τοῦ Θεοῦ τοῦ ἴδιου, ἡ ἀστραπιαία ἀνάβλυσή του ὅτι «τὸ φῶς ἐγένετο».
Αὐτὸ τὸ φῶς δὲν εἶναι καθόλου ἕνα ὀπτικὸ στοιχεῖο, αὐτὸ τὸ ὁποῖο θὰ ἐμφανιστεῖ τὴν τετάρτη ἡμέρα μὲ τὸν ἀστρονομικὸ ἥλιο.
Τὸ ἀρχικὸ Φῶς, «ἐν ἀρχῇ» στὴν ἀπόλυτη σημασία, εἶναι ἡ πιὸ ἀνατρεπτικὴ ἀποκάλυψη τῆς Ὄψεως τοῦ Θεοῦ.
«Ὅτι ἐγένετο φῶς» σημαίνει γιὰ τὸν κόσμο ἐν δυνάμει: ὅτι ἡ Ἀποκάλυψη ἔγινε καὶ ἄρα καὶ Αὐτὸς ποὺ ἀποκάλυψε, καὶ ὅτι ἦλθε τὸ Ἅγιο Πνεῦμα.
Ὁ Πατὴρ ἀναγγέλλει τὸν λόγο του καὶ τὸ Πνεῦμα τὸν διακηρύττει, εἶναι τὸ Φῶς τοῦ Λόγου.
Ἀποκαλύπτει τὸν Θεὸ ὅπως τὸ ἀπόλυτο Σὺ καὶ προβάλλει ἀμέσως αὐτὸν ποὺ τὸν ἀκούει καὶ τὸν θεωρεῖ.

Τὸ ἴδιο ἀκριβῶς μετὰ τὴν πτώση, τὸ φῶς λάμπει στὰ σκοτάδια.
Δὲν λάμπει γιὰ νὰ λάμπει μόνο, μεταμορφώνει τὴν νύχτα σὲ ἡμέρα χωρὶς ἀπόκλιση: 

«Τότε ἀνατελεῖ ἐν τῷ σκότει τὸ φῶς σου, καὶ τὸ σκότος σου ὡς μεσημβρία» (Ἠσ. 58, 10).
«Ὁ λύχνος τοῦ σώματος ἔστιν ὁ ὀφθαλμός, ἐὰν οὒν ὁ ὀφθαλμός σου, ἁπλοῦς ᾖ, ὅλον τὸ σῶμα σου φωτεινὸν ἔσται» (Ματθ. 6, 22).
Ἡ ἡσυχαστικὴ παράδοση διδάσκει τὴν μέθοδο τῆς σιωπηλῆς περισυλλογῆς καὶ τὴν γνώση τοῦ φωτός.
Οἱ τέλειοι διδάσκονται τὸ θεῖο ὄχι μόνο ἀπὸ τὸν Λόγο, ἀλλὰ ἀπὸ τὸ φῶς τοῦ λόγου  (τὸ Ἅγιο Πνεῦμα), μυστηριωδῶς...

Στὴν κορυφὴ τῆς ἁγιότητος ἡ ἀνθρώπινη ὕπαρξη γίνεται κατὰ κάποιον τρόπο, φῶς. 

Ἔτσι ἕνας Σεραφεὶμ τοῦ Σάρωφ, περιβάλλεται ἀπὸ ἥλιο καὶ ἀκτινοβολεῖ· ἐνῷ ὀνομάζεται «ὁμοίωμα», εἶναι ἡ ζωντανὴ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ-Φωτός.
Ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης περιγράφει τὴν ἄνοδο τῆς ψυχῆς, ἡ ὁποὶα ἀκούει: ἔγινες ὡραία προσεγγίζοντας τὸ Φῶς μου.
Ὁ ἄνθρωπος ἐπιθυμεῖ τὸ ὕψος, πηγαίνει ἐπάνω, θὰ μποροῦσε νὰ πεῖ κανεὶς, πετυχαίνει τὸ ἐπίπεδο τῆς θείας ὡραιότητος.
Ὕπαρξη μέσα στὸ φῶς, εἶναι ὕπαρξη μέσα σὲ μία φωτισμένη κοινωνία, ποὺ ἀποκαλύπτει τὶς εἰκόνες τῶν ὑπάρξεων καὶ τῶν πραγμάτων, ἁρπάζει τοὺς λόγους τους ποὺ περιέχονται στὴν θεία σκέψη καὶ μυεῖται ἔτσι στὴν τέλεια ὁλότητά τους· λέγοντάς το, κατ’ ἄλλον τρόπο: στὴν ὡραιότητά τους, ποὺ θέλει ὁ Θεός.

Ἢ Ἀποκάλυψη εἶναι στὸ τέλος, εἶναι ἐπίσης στὴν ἀρχή.
Τὸ φῶς τῆς πρώτης ἡμέρας εἶναι τὸ ἀντικείμενο τῆς ὁράσεως, εἶναι ἐπίσης τὸ ὄργανο τῆς ὁράσεως.
Ὅλος αὐτὸς ὁ πρῶτος χρόνος τῆς Δημιουργίας, ὁ μέλλων αἰὼν σχηματίζει ἐξ ὁλοκλήρου μία μόνο ἡμέρα, τὴ μεγάλη Ἡμέρα, λέγει ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης. 

Πράγματι, κατὰ τὴν Ἀποκάλυψη: «Καὶ νὺξ οὐκ ἔσται ἔτι, καὶ οὐ χρεία λύχνου καὶ φωτὸς ἡλίου, ὅτι Κύριος ὁ Θεὸς φωτιεῖ αὐτούς» (22, 5).

Εἶμαι τὸ ἄλφα καὶ τὸ ὠμέγα... ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος.
Ὁ κύκλος τῆς Ἀποκαλύψεως κλείνει στὴ διαφοροποίηση καὶ κατὰ τὸν ἴδιο χρόνο στὴν τέλεια ὁμοιότητα ὅλων τῶν στοιχείων της.
Ἡ πρώτη λέξη τῆς Ἁγίας Γραφῆς «ἐγένετο Φῶς» εἶναι ἐπίσης ἡ τελευταία «ἐγένετο Ὡραιότης»!
Ὁ ἄνθρωπος δὲν μπορεῖ, παρὰ νὰ γίνει ὁλόκληρος Ζωντανὴ δοξολογία: Δόξα σὲ Σένα, ποὺ μᾶς ἀποκάλυψες τὸ Φῶς.

«Μίαν ἠτησάμην παρὰ Κυρίου ταύτην ἐκζητήσω· τοῦ κατοικεῖν με ἐν οἴκῳ Κυρίου πάσας τὰς ἡμέρας τῆς ζωῆς μου, τοῦ θεωρεῖν με τὴν τερπνότητα Κυρίου»
(Ψαλμ. 26, 4).
Ὁ ἅγιος Βασίλειος προσθέτει: Οἱ ἅγιοι προσεύχονται γιὰ νὰ ἐπεκταθεῖ ἡ θεωρία τῆς θείας Ὡραιότητος στὴν αἰωνιότητα...

antifono – [2fA]

Share