"Η Εορτή της Κοιμήσεως"

π. Ζήσης Κτενίδης
Ομιλία στον Ι. Ν. των Παμμεγίστων Ταξιαρχών Μοσχάτου

Η εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου που εορτάζει σήμερα όλη η Εκκλησία και ο Χριστιανικός κόσμος, αγαπητοί μου αδελφοί, είναι η μεγαλύτερη εορτή της Παναγίας και η αρχαιότερη.
Καθιερώθηκε τον 5ο αιώνα μ.Χ. με αρχικό σκοπό να είναι μια εορτή αφιερωμένη στην Θεοτόκο, μετά από την Γ΄ Οικουμενική Σύνοδο, η οποία καθόρισε και το θεομητορικό δόγμα.

Λίγα χρόνια αργότερα, χτίζεται από τον αυτοκράτορα Μαρκιανό ένας περίλαμπρος ναός στα Ιεροσόλυμα, στον χώρο όπου εικάζονταν από την προφορική παράδοση ότι βρισκόταν το μνήμα της Παναγίας. Σιγά-σιγά στη συνείδηση του κόσμου, η εορτή πήρε τον χαρακτήρα του εορτασμού της κοιμήσεως της Θεοτόκου και ήταν η αρχή για να στραφεί μια πλειάδα αγίων πατέρων στην συγγραφή ύμνων και κειμένων,  οι οποίοι εγκωμιάζουν  το πρόσωπο Της.

Ταυτόχρονα, καθιερώνεται ολιγοήμερη νηστεία για την προετοιμασία των πιστών και η εορτή διευρύνεται έως τις 23 Αυγούστου. Το χριστεπώνυμο πλήρωμα μέσα σε πολλούς αιώνες, εκφράζει παντοιοτρόπως την αγάπη και την τιμή του στο πρόσωπο της Παναγίας και αναπτύσσει μία πλούσια λατρευτική παράδοση, η οποία φτάνει μέχρι τις μέρες μας, οπουδήποτε υπάρχει ορθόδοξη κοινότητα.

Η Παναγία είναι η μητέρα του Χριστού και γίνεται μητέρα όλων μας. Η αμεσότητα με την οποία την προσεγγίζουμε οι πιστοί και η αγάπη μας, έχει πολλές εκφάνσεις. Την αποκαλούμε με περισσότερα από 2000 προσωνύμια, ανάλογα τον τόπο και τον τρόπο εικονογράφησής της.

Την απεικονίζουμε με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, εκφράζοντας έτσι την ποιητικότητά μας, το συναίσθημά μας και την ανάγκη μας να καταφύγουμε σε Εκείνη, σε κάθε μας δυσκολία.

Ψέλνουμε ύμνους ευχαριστήριους για την συμβολή της στην σωτηρία μας από κάθε δεινό και εκφράζουμε τη βαθιά ευγνωμοσύνη μας προς Εκείνη, για όλες τις ευεργεσίες που έχουμε στη ζωή μας.

Όμως, μήπως όλα αυτά είναι απλώς κάποιες θρησκευτικές εκδηλώσεις που μένουν σε μια επιφάνεια; Μήπως η αγάπη στην Παναγία δεν πρέπει να υπάρχει σε τόσο μεγάλο βαθμό, γιατί μόνο τον Χριστό πρέπει να αγαπάμε; Γιατί είναι τόσο σπουδαίο πρόσωπο η Παναγία;

Την απάντηση, μας την δίνει ο Χριστός μέσα από το Ευαγγέλιο, αλλά και μέσα από τα ζωντανά Ευαγγέλια που είναι οι Άγιοι πατέρες της Εκκλησίας μας.

Στην ευαγγελική περικοπή που ακούσαμε σήμερα, μια φωνή εκ του όχλου, μακαρίζει την μήτρα που κράτησε μέσα της τον Χριστό και τους μαστούς τους οποίους θήλασε. Μακαρίζει με λίγα λόγια την φυσική μητέρα του ανθρώπου Χριστού. Ο Ιησούς απαντάει τονίζοντας ακριβώς για ποιον λόγο καλούμαστε να αγαπάμε και να τιμούμε την Παναγία.

Λέει ότι πράγματι, είναι μακάριοι εκείνοι που ακούνε τον λόγο του Θεού και τον διαφυλάττουν στη ζωή τους. Και το λέει αυτό, διότι η Παναγία άκουσε το θέλημα του Θεού δια του αγγέλου και τον δέχτηκε υπάκουα και αγνά και γι' αυτό ο Θεός την αξίωσε να σαρκωθεί δι' Αυτής. Και όπως λένε και οι πατέρες, δεν φύλαξε μόνο τον Λόγο του Θεού, τον έλαβε μέσα της δια Πνεύματος Αγίου, σαρκοποίησε και γέννησε τον Θεάνθρωπο Κύριο.

Και αγιάστηκε μέσα από αυτό και έγινε η Παναγία.

Έτσι ο Χριστός τοποθετεί τον άνθρωπο σε μία καινούργια βάση και τον αναβιβάζει.Ο άνθρωπος δεν είναι πια σάρκα και αίμα, αλλά αντλεί ζωή από τη σχέση που έχει ΜΕ τον Λόγο του Θεού. Πολύ περισσότερο, όταν ο Χριστός ΤΑ ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΙ όλα αυτά σε μια εποχή που οι γυναίκες αντιμετωπίζονταν επί το πλείστον ως όργανα αναπαραγωγής, ως μήτρα και μαστοί.

Οι πατέρες ερμηνεύοντας το Ευαγγέλιο, λένε ότι όποιος δεν τιμά την Θεοτόκο, δεν μπορεί να μετέχει της Θεότητας. Εφόσον ένας άνθρωπος άκουσε τον Λόγο του Θεού και τον φύλαξε στην καρδιά του, άνοιξε τον δρόμο και για τη δική μας σωτηρία.

Τον 3ο αιώνα μ.Χ., ο άγιος Ειρηναίος λέει, ότι εάν η Εύα με την παρακοή της στο θέλημα του Θεού ήταν η αρχή για να απομακρυνθεί ο άνθρωπος από τον Θεό, η Παναγία, σαν μια νέα Εύα, είναι η παρθένος γη, από την οποία πήρε ο Θεός την σάρκα για τον Νέο Αδάμ .

Εξετάζοντας την επίγεια ζωή της Παναγίας, διαπιστώνουμε ότι είναι συνδεδεμένη άρρηκτα με το μυστήριο της σαρκώσεως του Λόγου του Θεού και δίνει ελπίδα και παρηγοριά στον καθένα από εμάς. Η Παναγία, ένας απλός άνθρωπος όπως εμείς, διήνυσε τον βίο της έχοντας θλίψεις, δοκιμασίες, αντιμετωπίζοντας τον θάνατο του ίδιου της του παιδιού.

Ταυτόχρονα, έλαβε τη Χάρη και τη χαρά του Αγίου Πνεύματος, κυοφόρησε το Θαύμα της σωτηρίας μας, αξιώθηκε να δει τον Χριστό αναστημένο, ενώ ήταν αυτόπτης μάρτυρας της Αναλήψεώς Του στους ουρανούς. Μας μαρτυρεί με αυτόν τον τρόπο, πως οτιδήποτε συμβαίνει στο διάβα του βίου μας μπορεί να αποτελέσει αφορμή για περαιτέρω δική μας σχέση με τον Λόγο του Θεού.

Είναι "Οδηγήτρια", γιατί μας δείχνει τον δρόμο της Σωτηρίας μας, που είναι ο ίδιος ο Χριστός. Είναι "Ρόδο το αμάραντο", γιατί η ομορφιά και η ταπείνωσή Της ακτινοβολεί 2000 χρόνια. Είναι "Παμμακάριστος" γιατί όπως αναφέρει και το Ευαγγέλιο, από την στιγμή εκείνη Την μακαρίζει κάθε γενεά. Είναι "Παντοχαρά", γιατί χαίρονται οι πάντες με την παρουσία Της.

Έτσι, σε κάθε δύσκολή μας στιγμή, οποτεδήποτε οι θλίψεις του βίου μάς υπερβαίνουν, Της μιλάμε σε τόσο απλή γλώσσα, σαν να μιλούσαμε στη μητέρα μας. Ψάλλουμε την παράκληση και νιώθουμε συγγένεια με όλους εκείνους  που δοκιμαζόμενοι, βρίσκουν και βρήκαν παρηγοριά και ελπίδα σε Εκείνη.

Κι όταν εμφανίζεται μια μεγάλη πρόκληση και δοκιμασία στη ζωή μας, που νιώθουμε να μας υπερβαίνει, έρχονται μέσα μας τα λόγια που μαρτυρούν την αφοσίωσή Της στον Θεό, "ιδού η δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου."

Ας αξιωνόμαστε κι εμείς στις ανυπέρβλητες δυσκολίες μας, να μας φωτίζει ο Θεός και να Του δείχνουμε την εμπιστοσύνη, που Του έδειξε η Θεοτόκος. Ας γίνεται βαθύτερο βίωμά μας το "γεννηθήτω το θέλημά Σου" που απηύθυνε πρώτη Εκείνη στον Αρχάγγελο Γαβριήλ.

Κι ας είναι αυτό οδηγός για να μας αξιώσει ο Θεός να βιώσουμε κι εμείς τη σχέση μας μαζί του, όπως την έζησε Εκείνη. Με ταπείνωση και αγάπη.

Χρόνια Πολλά κι ευλογημένα.

                                      

Share