Παύλος Ευδοκίμωφ - ΜΟΝΑΧΙΣΜΟΣ [6/8]
Η ασκητική ζωή
Την ασκητική ζωή την καθορίζει εξολοκλήρου η δίψα για τον
Θεό.
Εάν κανείς επιθυμούσε να την ορίσει, θα μπορούσε να πει ότι είναι ο βαθμός σταθερότητας αυτής της επιθυμίας, αυτής της δίψας για τον Θεό.
Να γιατί η ταπεινοφροσύνη είναι πάνω απ’ όλα η δύναμη που τοποθετεί τον άξονα της ζωής μας στον Θεό και καταστρέφει εντελώς ριζικά κάθε εκδήλωση μνησικακίας ή εγωκεντρισμού: Είναι επίσης η τέχνη να βρίσκεται ο καθένας ακριβώς στη θέση του.
Εάν κανείς επιθυμούσε να την ορίσει, θα μπορούσε να πει ότι είναι ο βαθμός σταθερότητας αυτής της επιθυμίας, αυτής της δίψας για τον Θεό.
Να γιατί η ταπεινοφροσύνη είναι πάνω απ’ όλα η δύναμη που τοποθετεί τον άξονα της ζωής μας στον Θεό και καταστρέφει εντελώς ριζικά κάθε εκδήλωση μνησικακίας ή εγωκεντρισμού: Είναι επίσης η τέχνη να βρίσκεται ο καθένας ακριβώς στη θέση του.
Το Ευαγγέλιο μας έδωσε δύο εικόνες: του φίλου του Νυμφίου
και του δούλου του Κυρίου.
Στον αόρατο πόλεμο που διεξάγουν οι ασκητές, η
προσοχή είναι στραμμένη στην πνευματική πηγή του κακού.
Η αμαρτία δεν έρχεται από κάτω, αλλά από ψηλά, από το πνεύμα, τον πεπτωκότα άγγελο.
Η αμαρτία δεν έρχεται από κάτω, αλλά από ψηλά, από το πνεύμα, τον πεπτωκότα άγγελο.
Να γιατί ο ασκητισμός είναι η κυριαρχία του πνευματικού πάνω στο υλικό
και στο ψυχικό χωρίς να καταστρέφει τίποτα απ’ αυτά.
Η ασκητική πολιτεία δημιουργεί την καλύτερη ισορροπία: ποτέ δεν είναι μια απλή καταστροφή των παθών, αλλά θεραπεία και μεταμόρφωσή τους.
Η ασκητική πολιτεία δημιουργεί την καλύτερη ισορροπία: ποτέ δεν είναι μια απλή καταστροφή των παθών, αλλά θεραπεία και μεταμόρφωσή τους.
Ο αληθινός ασκητής είναι ο μανικός εραστής του Θεού και της
δημιουργίας του.
Βλέποντάς την από κάτω, η ασκητική ζωή είναι ένας ασταμάτητος
αγώνας.
Βλέποντάς την από ψηλά, είναι ένας προοδευτικός φωτισμός της ανθρώπινης
ύπαρξης, η «πνευμάτωσή» της από τις άκτιστες ενέργειες του Αγίου Πνεύματος.
«Καθάρισαν ημάς από πάσης κηλίδας· ελθέ και σκήνωσον εν ημίν», προσεύχεται η
Εκκλησία.
Ο ασκητής πρωταρχίζει θεωρώντας τη δική του ανθρώπινη
κατάσταση, γιατί «κανένας δεν μπορεί να γνωρίσει τον Θεό εκτός και αν πρώτα
γνωρίσει τον εαυτό του».
«Αυτός που αντιλαμβάνεται την αμαρτωλότητα του είναι μεγαλύτερος απ’ αυτόν που ανασταίνει τους νεκρούς».
«Αυτός που είδε τον εαυτό του είναι ανώτερος απ’ αυτόν που είδε τους αγγέλους».
«Αυτός που αντιλαμβάνεται την αμαρτωλότητα του είναι μεγαλύτερος απ’ αυτόν που ανασταίνει τους νεκρούς».
«Αυτός που είδε τον εαυτό του είναι ανώτερος απ’ αυτόν που είδε τους αγγέλους».
Έτσι η άσκηση, μας εισάγει στην τέλεια κατανόηση της φθοράς που προκαλεί το
κακό στην ανθρώπινη ψυχή μας και είναι κάτι σαν ασκητικό σκάφανδρο για να καταδυθείς
και να εξερευνήσεις τις γεμάτες τέρατα αβύσσους της. (Οι ψυχίατροι και οι ψυχολόγοι στις μέρες μας δίνουν μεγάλη σημασία στα
ασκητικά κείμενα).
Αφού πάρει αυτή την τρομακτική «φωτογραφία» της ίδιας της
αβύσσου, η ψυχή αποβλέπει στο θείο έλεος.
«Από την άβυσσο της ανομίας μου εβόησα προς την άβυσσο του ελέους Σου».
«Από την άβυσσο της ανομίας μου εβόησα προς την άβυσσο του ελέους Σου».
Η άνοδος είναι σταδιακή. Χωρίς να επιδιώκει μιαν ακατόρθωτη
«μίμηση» του Χριστού, ο μοναχός τον ακολουθεί ενδόμυχα:
«Η αγνότητα της καρδιάς είναι η αγάπη όσων πέφτουν από αδυναμία».
Η ψυχή διαστέλλεται, ανοίγει για να αγαπήσει όλον τον κόσμο και απαλλάσσεται από κάθε κατάκριση.
«Αυτός που έχει εξαγνιστεί βλέπει την ψυχή του διπλανού του», «κανένας δεν του φαίνεται αμαρτωλός» και «εάν δεις τον αδελφό σου να αμαρτάνει, σκέπασέ του τους ώμους με τον μανδύα της αγάπης σου».
Είναι το πέρασμα από το φόβο στην αγάπη: «Ο τέλειος απορρίπτει τον φόβο, αποστρέφεται τους επαίνους και αγαπά με όλη του την καρδιά».
«Η αγνότητα της καρδιάς είναι η αγάπη όσων πέφτουν από αδυναμία».
Η ψυχή διαστέλλεται, ανοίγει για να αγαπήσει όλον τον κόσμο και απαλλάσσεται από κάθε κατάκριση.
«Αυτός που έχει εξαγνιστεί βλέπει την ψυχή του διπλανού του», «κανένας δεν του φαίνεται αμαρτωλός» και «εάν δεις τον αδελφό σου να αμαρτάνει, σκέπασέ του τους ώμους με τον μανδύα της αγάπης σου».
Είναι το πέρασμα από το φόβο στην αγάπη: «Ο τέλειος απορρίπτει τον φόβο, αποστρέφεται τους επαίνους και αγαπά με όλη του την καρδιά».
«Τι είναι η αγαπώσα καρδιά;», ρωτά ο Ισαάκ ο Σύρος.
«Είναι η καρδιά που φλέγεται από αγάπη για ολόκληρη την κτίση, τους ανθρώπους, τα πουλιά, τα θηρία, τα πονηρά πνεύματα.
Κινούμενη από άμετρη ευσπλαχνία προσεύχεται ακόμη και για τα ερπετά».
Σ’ αυτό το επίπεδο δεν τίθεται θέμα γνώσης του Θεού: «Η γνώση γίνεται αγάπη».
«Αγάπη είναι ο Θεός που ρίχνει το βέλος του, τον Μονογενή Του Υιό, αφού έχει βρέξει την τριπλή του αιχμή με το Ζωοποιό Πνεύμα· η αιχμή είναι η πίστη η οποία όχι μόνο εισάγει το βέλος, αλλά και τον τοξότη μαζί του» (Γρηγόριος Νύσσης).
Ο Θεός εισέρχεται στην ψυχή και η ψυχή μεταναστεύει στον Θεό.
«Είναι η καρδιά που φλέγεται από αγάπη για ολόκληρη την κτίση, τους ανθρώπους, τα πουλιά, τα θηρία, τα πονηρά πνεύματα.
Κινούμενη από άμετρη ευσπλαχνία προσεύχεται ακόμη και για τα ερπετά».
Σ’ αυτό το επίπεδο δεν τίθεται θέμα γνώσης του Θεού: «Η γνώση γίνεται αγάπη».
«Αγάπη είναι ο Θεός που ρίχνει το βέλος του, τον Μονογενή Του Υιό, αφού έχει βρέξει την τριπλή του αιχμή με το Ζωοποιό Πνεύμα· η αιχμή είναι η πίστη η οποία όχι μόνο εισάγει το βέλος, αλλά και τον τοξότη μαζί του» (Γρηγόριος Νύσσης).
Ο Θεός εισέρχεται στην ψυχή και η ψυχή μεταναστεύει στον Θεό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου