Τίτος Πατρίκιος – από τον "Πειρασμό της Νοσταλγίας"
Πριν από κάποια χρόνια, αν φώναζες στον δρόμο «Ποιητή!… », δεν θα γύριζε
κανείς.
Το πολύ να αποκρινότανε ο Σικελιανός, όταν κατέβαινε περήφανα τη
Βασιλίσσης Σοφίας, στο πεζοδρόμιο του Εθνικού Κήπου, με τη μαύρη μπέρτα ριχτή
στην πλάτη και το χρυσό ρολόι, κρεμασμένο στον λαιμό από μια χρυσή αλυσίδα, να
αιωρείται στο στήθος του.
Αν φωνάξεις σήμερα «Ποιητή!… »,
αμέσως θα γυρίσουν το κεφάλι συνταξιούχοι στρατηγοί, δικαστικοί, πανεπιστημιακοί,
καθηγητές και δάσκαλοι, βουλευτές και υπουργικοί σύμβουλοι, συμβολαιογράφοι,
δικηγόροι, γιατροί και φαρμακοποιοί, εισαγωγείς αυτοκινήτων, έμποροι αλλαντικών,
και άλλοι απ’ όλα τα επαγγέλματα.
Είναι φυσικό. Από την ποίηση δεν
μπορεί κανείς να ζήσει, άρα για να μπορεί να γράφει, θα πρέπει να έχει κάποιο
επάγγελμα ή κάποιο εισόδημα.
Άλλο όμως μου κάνει εντύπωση. Το πόσοι
άνθρωποι διαλέγουν τον τρόπο της ποίησης, για να εκφράσουν όσα αισθάνονται, όσα
σκέφτονται, όσα τους βασανίζουν.
Κι ακόμα περισσότερο, το ότι μπορούν να το δείχνουν χωρίς τις παλιές αναστολές, χωρίς να νιώθουν καμιά ενοχή, καμιά μειονεξία.
Κι ακόμα περισσότερο, το ότι μπορούν να το δείχνουν χωρίς τις παλιές αναστολές, χωρίς να νιώθουν καμιά ενοχή, καμιά μειονεξία.
Ευτυχώς, που είναι πολύ λίγοι πια, εκείνοι που επιζητούν τη δόξα, που φαντάζονται ότι δίνει η ποίηση.
Στην ποίηση κυριαρχεί ο παρών
χρόνος του ποιητή, ακόμα κι αν ανάγεται στον παρελθόντα χρόνο. Στην ιστορία
κυριαρχεί ο παρελθών χρόνος στον οποίο αναφέρεται ο ιστορικός, ακόμα κι αν
προεκτείνεται έως τον παρόντα χρόνο.
Ο χρόνος της ποίησης διέπεται από
τη μετακινούμενη μνήμη.
Ο χρόνος της ιστορίας
προσδιορίζεται από τη σταθεροποιημένη μνήμη.
Αν υποθέσουμε ότι η ποίηση μπορεί
να γιατρέψει κάποιον, αυτός είναι ο αναγνώστης, όχι ο ίδιος ο ποιητής. Εκείνον,
αντίθετα, τον αρρωσταίνει. Και μάλιστα, για να είναι καλή ποίηση, πρέπει να τον
αρρωσταίνει ως το έπακρο, ως εκεί που ανοίγει κανείς στα δύο τον εαυτό του.
Αν ο ποιητής χρησιμοποιεί την
ποίησή του για δικό του φάρμακο, τη νοθεύει, την έχει κάνει κιόλας κακή ποίηση.
Βέβαια ο ποιητής μπορεί κι αυτός να γιατρευτεί με την ποίηση, αλλά μόνο ως
αναγνώστης της ωραίας ποίησης ενός άλλου ποιητή.
Δεν υπάρχει ποιητής που δεν έχει
γράψει τετριμμένους στίχους του πόνου της ψυχής και της αδιέξοδης αυτοανάλυσης,
του χρόνου που φεύγει και του έρωτα που δεν έρχεται, της ανέξοδης ειρωνείας και
του ανώδυνου αυτοσαρκασμού, της σιγουρεμένης αμφιβολίας και της κρυφής
βεβαιότητας.
Αλίμονο σ’ αυτούς τους στίχους,
όταν παίρνουν τον εαυτό τους στα σοβαρά.
Η ποίηση ξεκινάει σαν αυτοβιογραφία του ποιητή και ολοκληρώνεται σαν αυτοβιογραφία του αναγνώστη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου