"Παραμονή Πρωτοχρονιάς "

Για την παραμονή της Πρωτοχρονιάς

Anthony Bloom (Metropolitan of Sourozh, 1914- 2003)

Για μία ακόμη φορά ένας νέος χρόνος πλησιάζει.

Όταν είμαστε νέοι υποδεχόμαστε τον καινούριο χρόνο με ανοιχτές καρδιές, νομίζοντας πως όλα θα μας είναι δυνατά κατά τη διάρκειά του. 
Τον βλέπουμε ν' απλώνεται μπροστά μας σαν μία ατέλειωτη πεδιάδα καλυμμένη με παρθένο χιόνι, που ούτε μια πατημασιά δεν έχει ακόμη σημαδέψει τη λευκότητά της, τα πάντα είναι δυνατά, τα πάντα είναι αγνά και φωτεινά.

Στην προχωρημένη ηλικία περιμένουμε τον νέο χρόνο με ένα είδος εσωτερικής υπομονής, με την αίσθηση πως θα είναι μια απλή επανάληψη του παρελθόντος ίσως να μας συμβούν άφθονα καινούρια περιστατικά, θα είναι όμως όλα γνωστά, γήινα περιστατικά με τα οποία γνωρίζουμε πως να ζήσουμε.

Και στις δύο περιπτώσεις είμαστε λανθασμένοι.

Η νέα χρονιά πράγματι απλώνεται μπροστά μας σαν ένα απάτητο ακόμη μονοπάτι, σαν μια πλατειά παρθένα πεδιάδα που θα πρέπει να ανθίσει με έναν πλούτο καλών ανθρώπινων πράξεων. Όποια κι αν είναι η ηλικία μας, ένα μονοπάτι απλώνεται μπροστά μας και από μας εξαρτάται αν θα το κάνουμε «οδόν Κυρίου» η όχι.

Από μας εξαρτάται το αν για τους γύρω μας και για τους εαυτούς μας και για τις επόμενες γενιές θα φτιάξουμε δρόμο για τον Ουρανό ή την Κόλαση -την αιώνια Κόλαση-, ή απλώς την σκληρή ανθρώπινη κόλαση της γης. Ταυτόχρονα, αυτό που απλώνεται μπροστά μας, είναι όπως το βλέπει η γεροντική ηλικία, το συνηθισμένο και το οικείο, μόνο που δεν έχει συμβεί ποτέ πριν σ' εμάς.

Η ζωή ίσως να μη φέρνει το διαφορετικό, μπορεί όμως εμείς να είμαστε διαφορετικοί, τα ίδια περιστατικά μπορεί να ξανασυμβούν και να είναι τελείως καινούρια, διότι εμείς θα έχουμε αλλάξει.

Μπορούμε να μπούμε στη χρονιά αυτή δημιουργικά, μόνο όμως με την προϋπόθεση ότι θα μπούμε με την ελπίδα και με την βεβαιότητα ότι ο Κύριος βρίσκεται στη χρονιά αυτή, ότι Εκείνος είναι ο Κύριος και θα μας οδηγήσει στο σωστό μέρος, με την πίστη ότι τίποτα δε θα συμβεί χωρίς τη θέληση ή τη συγκατάθεση του Θεού.

Αν η στάση μας είναι τέτοια, θα δούμε πως τίποτα δεν υπάρχει τυχαίο (αυτός που πιστεύει στην τύχη δεν πιστεύει στον Θεό), πως δεν υπάρχουν άσκοπες συναντήσεις, πως το κάθε πρόσωπο, μας έχει σταλεί από τον Κύριο.

Αν μπούμε στη χρονιά αυτή γνωρίζοντας ότι το κάθε τι - φωτεινό και σκοτεινό, καλό και τρομακτικό - είναι ένα δώρο από τον Θεό που μας έρχεται, ώστε μέσα από μας η πίστη, η ελπίδα και η αγάπη, η χαρά και η δύναμη του Κυρίου να έλθουν στον κόσμο, αν έχουμε σταθερή πίστη πως το κάθε πρόσωπο που έρχεται στο δρόμο μας, μας έχει σταλεί για να του προσφέρουμε τον λόγο η την πράξη του Κυρίου ή εμείς να τα δεχτούμε από εκείνο, τότε η ζωή θα είναι πλούσια και θα έχει νόημα - διαφορετικά θα παραμείνει ένα παιγνίδι της τύχης, μια ατέλειωτη αλυσίδα τυχαίων περιστατικών.

Ας μπούμε στον καινούριο χρόνο μ' αυτή την πίστη και την ελπίδα και με τέτοια πνευματική φλόγα, ας δεχτούμε ο ένας τον άλλο και οποιονδήποτε ο Θεός μας στείλει, με τον τρόπο που ο Κύριος δέχεται εμάς στην πορεία μας, κι ας δεχτούμε ότι και αν μας συμβεί σαν από το χέρι του Θεού και σ' όλες τις περιστάσεις ας συμπεριφερόμαστε σαν Χριστιανοί· τότε όλα θα πάνε καλά.

Ο παλιός χρόνος έχει φύγει και πολλοί περιμένουν τώρα τον ερχομό του νέου χρόνου στη Βασιλεία του Θεού. Για κείνους έχει τελειώσει ο αγώνας, ενώ εμείς ζούμε ακόμα πάνω στη γη. Ας θυμηθούμε όσους έζησαν ανάμεσά μας, εκείνους που γνωρίζαμε κι αγαπούσαμε κι εκείνους που από απροσεξία ούτε καν παρατηρήσαμε.

Ας θυμηθούμε τους αμέτρητους ανθρώπους που πέθαναν και φέτος δυστυχισμένοι, από αρρώστιες, σε δυστυχήματα, σε πολέμους. Ας θυμηθούμε τους πάντες χωρίς ν' αφήσουμε κανέναν έξω κι ας μπούμε στην καινούρια χρονιά με καρδιά ανοιχτή για τους πάντες.

Ας ψάλλουμε «αιωνία η μνήμη» για όλους τους κεκοιμημένους, και ας διατηρήσουμε αυτή την αιωνία μνήμη στις καρδιές μας με αγάπη και ευγνωμοσύνη για τον Θεό, που έδωσε να συναντήσουμε ανθρώπους τους οποίους μπορέσαμε να αγαπήσουμε και να σεβαστούμε, ανθρώπους των οποίων το παράδειγμα μπόρεσε να μας εμπνεύσει.

Είθε ο Θεός να ευλογήσει το Νέο Έτος.
Σας εύχομαι έναν ευτυχισμένο καινούριο χρόνο, να ζήσετε, ν' αγαπάτε τον Θεό, ν' αγαπάτε και να εξυπηρετείτε τους ανθρώπους.

antifono - agiazoni

[2fA]

"Ξημερώνει νέον έτος "

Πρωτοχρονιάτικα κάλαντα Καλύμνου

Ξημερώνει νέον έτος και Περιτομή Χριστού,

Βασιλείου του Μεγάλου, Ιεράρχου του Σοφού.

Ο Χριστός ήρθε στον κόσμο ίνα σώσει τον Αδάμ,

ίνα σώσει και τον κόσμον από Δύση ως Βορράν.

Εις αυτό το Νέο Έτος, Βασιλείου εορτή,

ήρθα να σας χαιρετίσω με την πρέπουσα ευχή.

Εύχομαι λοιπόν να ζείτε πολλούς χρόνους κι ευτυχείς,

τον Βασίλειον τον Μέγαν να ’χετε συνδρομητήν.

Όσους έχετε στα ξένα να δεχθείτε με καλό,

να σας δίνει ευτυχία τον Θεό παρακαλώ.

agioskosmas – [2fA]

"Φωτο – 2015 "

                                                           





                                                           

Φωτο – 2015

Οπτική ανασκόπηση με λίγες εικόνες
ενός ολόκληρου χρόνου
χωρίς λόγια – πάντα με την ελπίδα…

Ο Επαναστάτης.. - 32

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΠΛΟΙΟΥ
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––--------
Σημειώσεις στο περιθώριο

Ο ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΣ

Μετά από ώριμη σκέψη το πήρα απόφαση

η παθητική αντίσταση δεν βγάζει πουθενά
η κατάσταση έφθασε στο απροχώρητο
στένεψαν τα περιθώρια ανοχής
πολλά όρια ξεπεράστηκαν
και η υπομονή εξαντλήθηκε

Τα χλωμά όνειρα κουρελιάστηκαν κι αυτά
προοπτικές δεν υπάρχουν
οι μέρες περνούν σαν πατημένες με καρμπόν
σε παλιό δημόσιο πολύγραφο
σκούρες και θλιβερές

Είναι φανερό πια
η λύση που ζητά το μέλλον των παιδιών μας
είναι μονάχα μία - "επανάσταση"

κάποιοι θα έχουν κάνει τους σχεδιασμούς τους
άλλοι θα έχουν ήδη οργανωθεί
το φωνάζω κι εγώ που ήμουν έξω απ’ όλα αυτά
ως τώρα, ήρθε η ώρα για δράση

Άνοιξα το εφηβικό σεντούκι
φόρεσα το χακί πουκάμισο με τις επωμίδες
κοιτάχτηκα στον καθρέφτη
κι ένοιωσα λίγο σαν Τσε Γκεβάρα

ήταν μια κίνηση σωστή – ένα πρώτο βήμα
αύριο βλέπουμε.

M[2fA]

"Ο κήπος του Βασιλιά "

Ο κήπος του Βασιλιά, του Χόρχε Μπουκάϊ

Ο Βασιλιάς πάει στον κήπο του και βλέπει πως τα δέντρα,
οι θάμνοι και τα λουλούδια του ξεραίνονται.

Η Βελανιδιά, του λέει πως ξεραίνεται,
γιατί δεν μπορεί να είναι τόσο ψηλή όσο το Πεύκο.

Γυρίζει προς το Πεύκο και το βλέπει πεσμένο κάτω,
γιατί δεν μπορεί να κάνει σταφύλια όπως το Αμπέλι.

Και το Αμπέλι ξεράθηκε,
γιατί δεν έκανε λουλούδια σαν την Τριανταφυλλιά.

Βλέπει και την Τριανταφυλλιά να κλαίει,
γιατί κι εκείνη δεν είναι γερή και δυνατή σαν τη Βελανιδιά.

Και ξάφνου, βλέπει μια Φρέζια, γεμάτη άνθη, δροσερή κι ευτυχισμένη.

Τη ρωτάει ο βασιλιάς:
«Πώς γίνεται και αναπτύσσεσαι τόσο καλά, μέσα σ’ αυτόν τον μαραμένο
και θλιβερό κήπο;»

Το λουλούδι του απαντάει:
«Δεν ξέρω. Ίσως γιατί υπέθετα πάντα, πως όταν με φύτεψες ήθελες φρέζιες.

Αν ήθελες Βελανιδιά ή Τριανταφυλλιά,
θα είχες φυτέψει Βελανιδιά ή Τριανταφυλλιά.

Εκείνη τη στιγμή είπα μέσα μου: Ο Βασιλιάς σε φύτεψε με την αγάπη του.
Τώρα, είναι η σειρά σου.
Είσαι εδώ, για να προσφέρεις κι εσύ την ευωδιά σου».

antikleidi – [2fA]

"Η ζωή είναι το σήμερα '

Η ζωή είναι το σήμερα

Απόσπασμα από κείμενο του π. Χριστοδούλου Μπίθα
για τον "Άφρονα πλούσιο"

….

Η ζωή είναι το σήμερα, όχι το αύριο.

Ο Απόστολος Παύλος μας εκθέτει με τρόπο άμεσο και βιωματικό, τον άνθρωπο της χάριτος. Εκείνον που έχει ως πρότυπο της ζωής του, το μέτρο του πληρώματος της ηλικίας του Χριστού.

Απαριθμεί αρετές που ο πιστός καλείται να ζητήσει να του δοθούν από τον Θεό και στην συνέχεια να τις αυξήσει και να τις προσφέρει στον συνάνθρωπο.
Προτρέπει να ακολουθήσουμε την υψηλή κλήση που μας δωρίστηκε.

Η πίστη είναι δωρεά του Θεού κι όχι δικό μας κατόρθωμα ή ιδεολογική κατανόηση, στην οποία φτάσαμε με λογικούς συνειρμούς.

Το δώρο μας δόθηκε για να καρποφορήσει με την ελεύθερη προαίρεση μας και δεν είναι κάποια εθιμική, εθνική ή κληρονομική ταυτότητα.
Απαιτεί πορεία πνευματική, αυτογνωσία και ισχυρή μετάνοια, που όπως επισημαίνει και ο Απόστολος των εθνών, πρέπει να μας οδηγήσει στην αρετή της ταπεινοφροσύνης, δηλαδή στην ελευθερία από κάθε λογής εγωκεντρισμό.

Αποτέλεσμα αυτής της ελευθερίας κι όχι κάποιων ηθικών εφαρμογών, είναι η πραότητα, δηλαδή η αγαθοποίηση του πιστού, η πράξη του καλού απέναντι σε κάθε άνθρωπο, ακόμα και στον εχθρό, όπως κήρυξε ο Χριστός.

Η αγάπη που είναι η μεγαλύτερη εντολή του Κυρίου, θα οδηγήσει μας λέει ο Παύλος, σε μεγαλοψυχία και ανοχή του καθενός στου άλλου τις αδυναμίες, στην κατανόηση πως αφού κανείς δεν είναι αναμάρτητος, ο καθένας μας οφείλει να ανέχεται την όποια αδυναμία του πλησίον.

Σε έναν κόσμο κατακερματισμένο από την αμαρτία και διχασμένο από το φυλετικό, εθνικό, κοινωνικό και θρησκευτικό μίσος, μας καλεί όσους διατεινόμαστε ότι είμαστε Χριστιανοί, να αγωνιζόμαστε να διατηρήσουμε την ενότητα μεταξύ μας, με την οποία το Πνεύμα το Άγιο μας έχει συνδέσει.

Η ειρήνη που είναι αποτέλεσμα των παραπάνω αρετών, θα αποτελεί τον σύνδεσμο που μας ενώνει σε ένα πνευματικό σώμα, την εκκλησία του Χριστού. 

….

Πλήρες το κείμενο: ΑΡΧΑΓΓΕΛΩΝ ΤΟΠΟΣ

[2φΑ]

"Γεγονός αλήθειας!.. "

Τα Χριστούγεννα ως γεγονός «αλήθειας»

Χάρης Φεραίος

Ό,τι μοναδικό έχει κομίσει ο Μέγας Αλέξανδρος στην Ιστορία δεν είναι μία, έστω και ιλιγγιώδους μεγέθους, αυτοκρατορία. Ούτε το γεγονός ότι αυτό το μέγα το πέτυχε ένας νεαρός Μακεδόνας στα 20 χρόνια του, και ούτε πως αυτό έγινε μέσα σε μόνο οκτώμισι χρόνια, σε μια θυελλώδη, μυθική σχεδόν, πορεία 18.000 χιλιομέτρων, του Αλεξάνδρου με έναν ολιγάριθμο συγκριτικά στρατό Ελλήνων.

Και είναι αμφίβολο ακόμα, αν αυτό που δημιούργησε εκείνος ο ασυγκράτητος νεαρός, ήταν πράγματι μια αυτοκρατορία.

Αν τον παρακολουθήσει κανείς  στην εκστρατεία του αυτή, διαπιστώνει ότι πορεύτηκε σε εκτάσεις αχανείς, εγκαθιστώντας εκεί όχι φρουρές (όπως οι Ρωμαίοι για παράδειγμα), αλλά ιδρύοντας «ελληνίδες πόλεις» πλήθος.
Και τονίζω, όχι απλώς πόλεις, αλλά «ελληνίδες» πόλεις!

Δηλαδή πόλεις με αγορά, χώρο δηλαδή όπου οι πολίτες αθλούνταν στον πολιτικό βίο (το «κοινωνείν»), και επίσης θέατρο, όπου οι πολίτες αθλούνταν στη μεταφυσική αναζήτηση (της αλήθειας). Τούτο σημαίνει ότι ο Αλέξανδρος δεν απέβλεπε (φαινόμενο μοναδικό στην Ιστορία) στην εξάπλωση μιας εξουσίας, αλλά στη διάδοση ενός «τρόπου» του βίου, ενός δηλ. πολιτισμού!...

Και ποιο ήταν τάχα, αυτό το ιδιοπρόσωπο που σηματοδοτούσε τον χαρακτήρα αυτού του πολιτισμού; Η ελληνίδα πόλη, όπου και για πρώτη φορά στην ιστορία του ανθρώπου, είχε γεννηθεί η ανάγκη, κατά τον Γιανναρά, να «επαληθεύεται η γνώση».
Άλλως, να αληθεύει ο βίος!

Η ανάγκη δηλαδή του «κατ' αλήθειαν ζην». Καινοφανές δηλαδή, πρώτο.

Καινοφανές δε δεύτερο: Ότι το «αληθεύειν» αναζητείται στην κοινωνία της πόλης.
Εκεί δηλαδή στην αγορά ως κοινό άθλημα. Όπως το είχε διατυπώσει ο Ηράκλειτος: «...καθ' ό,τι αν κοινωνήσωμεν, αληθεύομεν, ά δε αν ιδιάσωμεν, ψευδόμεθα».

Ο μύθος μας δηλοί, ότι ο Αλέξανδρος δεν είναι που δημιούργησε μια κοσμοκρατορία, έστω απέραντη, η οποία έζησε τρεις αιώνες (334-30 π.Χ.) .
Παρήγαγε ένα «πολιτισμικό γεγονός» δεκαοχτώ σχεδόν αιώνων! (334 π.Χ.-1453 μ.Χ.).

Κατά τούτο: Τον ελληνικό τρόπο αναζήτησης της αλήθειας, ο Αλέξανδρος δεν τον άφησε να ζει εγκλωβισμένος μόνο στις δυο ακτές του Αιγαίου.
Με τις ελληνίδες πόλεις του, τον διέσπειρε ως τα πέρατα του κόσμου.

Αυτός λοιπόν ο ελληνικός τρόπος, ως φιλοσοφική αναζήτηση της αλήθειας, συναντούσε πάντα ως «μέσοτοιχον» ένα αδιέξοδο.
Το εξής φιλοσοφικό ερώτημα: Ο Θεός είναι μεν άχρονος, μπορεί ωστόσο να επεμβαίνει στα του κόσμου, διότι ο κόσμος ευρίσκεται «εν χρόνω».

Μπορεί όμως ο Θεός να επεμβαίνει στην ίδια την ουσία του, αφού εκείνος είναι άχρονος;
Και πώς μπορεί να επεμβαίνει στην άχρονη ουσία του, ώστε να τεθεί ο ίδιος εν χρόνω;
Και πώς ακόμα ο αδιάστατος μπορεί να γίνει περατός, αποκτώντας διαστάσεις;
Για την αρχαία ελληνική φιλοσοφία αυτό ήταν βέβαια αδιανόητο!

Την απάντηση στο ελληνικό εκείνο «αδιέξοδο» την έδωσε όχι με φιλοσοφικό λόγο, αλλά με μεταφυσικό τρόπο, ένα γεγονός που συνέβη στη Βηθλεέμ της Ιουδαίας, 323 χρόνια μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου (στα 33 χρόνια του).

Και την ερμηνεία εκείνου του γεγονότος την έδωσε 33 πάλι χρόνια μετά τη Βηθλεέμ, ο ίδιος ο «πρωταγωνιστής του», όταν λίγο πριν το «τέλος», σε ερώτηση μαθητών του ο Χριστός απάντησε: «Εγώ ειμί η αλήθεια»!

Και αυτό σήμαινε πως το γεγονός ότι ο ίδιος -παρότι Θεός- «υπάρχει» εκεί ως άνθρωπος αποδεικνύει ότι αυτός ο άχρονος και αδιάστατος Θεός μπορεί να επεμβαίνει στην ουσία του, ώστε να υποστασιάζεται ως πεπερασμένος εν χρόνω. Δηλαδή να ενανθρωπίζεται!
Και το γεγονός αυτό είναι που αποτελεί την ίδια την «αλήθεια».

Αυτό το άγγελμα του Χριστού το "άκουσε" η ελληνική φιλοσοφία στις ελληνίδες πόλεις, που ως άλλος "παιδαγωγός εις Χριστόν", ίδρυσε ο Αλέξανδρος!
Και τότε "είδε" ότι αιτιώδης αρχή της ύπαρξης, είναι πια ένα ελεύθερο από οποιαδήποτε αναγκαιότητα φύσης ή ουσίας Πρόσωπο.

Και έχει άρα την ελευθερία να υποστασιάζει και αυτό το Είναι του, και μάλιστα σε τριάδα Προσώπων! Έτσι και ο Θεός αποτελεί ο ίδιος κοινωνία προσώπων, όπως το διατύπωσαν οι (φιλόσοφοι) Καππαδόκες Πατέρες.

Νέος δηλαδή τρόπος, και του «αληθεύειν» και του «κοινωνείν». Από το σημείο εκείνο και πέρα ο χριστιανισμός ήταν ελληνική υπόθεση, ως Βυζαντινή Ορθοδοξία.

ΕΙΝΑΙ ΜΕ ΑΥΤΗ την έννοια, που για τον ελληνικό κόσμο τα Χριστούγεννα είναι «γεγονός αλήθειας».

philenews - antifono

[2fA]

"Όνειρο Χριστουγέννων "

Όνειρο Χριστουγέννων

Τέλλος Άγρας

Είδα χτες βράδυ στ' όνειρό μου,
τον γεννημένο μας Χριστό,
τα βόδια επάνω του εφυσούσαν,
όλο το χνώτο τους ζεστό.

Το μέτωπό του ήταν σαν ήλιος,
και μέσα η φάτνη η φτωχική,
άστραφτε πιο καλά από μέρα,
με κάποια λάμψη μαγική.

Στα πόδια του έσκυβαν οι Μάγοι,
κι' έμοιαζε τ' άστρο από ψηλά,
πως θα καθίσει σαν κορώνα,
στης Παναγίτσας τα μαλλιά.

Βοσκοί πολλοί και βοσκοπούλες,
τον προσκυνούσαν ταπεινά,
ξανθόμαλλοι άγγελοι εστεκόνταν,
κι' έψελναν γύρω του «ωσαννά».

Μα κι' από αγγέλους κι' από μάγους,
δεν ζήλεψα άλλο πιο πολύ,
όσο της Μάνας Του το στόμα,
και το ζεστό - ζεστό φιλί.

fb – Press Nota

[2fA]

"Το θείο Βρέφος "

Το θείο Βρέφος 
- του πατρός Αλεξάνδρου Σμέμαν

«Δι' ημάς γαρ εγεννήθη παιδίον νέον, ο προ αιώνων Θεός.»

Ένας από τους κυριότερους ύμνους των Χριστουγέννων καταλήγει σ’ αυτά τα λόγια, ταυτίζοντας το βρέφος που γεννήθηκε στο σπήλαιο της Βηθλεέμ, με τον "προ αιώνων Θεό".
Ο ύμνος αυτός συνετέθη τον έκτο αιώνα, από τον περίφημο Βυζαντινό υμνογράφο Ρωμανό το Μελωδό.

Η Παρθένος σήμερον, τον υπερούσιον τίκτει και η γη το σπήλαιον τω απροσίτω προσάγει· άγγελοι μετά ποιμένων δοξολογούσι, δι’ ημάς γαρ εγεννήθη παιδίον νέον, ο προ αιώνων Θεός.

(Κοντάκιον Χριστουγέννων)

Το παιδί ως Θεός, ο Θεός ως παιδί...

Γιατί να δημιουργείται αυτή η ζωηρή συγκίνηση την περίοδο των Χριστουγέννων, όταν οι άνθρωποι, ακόμη και αυτοί με χλιαρή την πίστη ή ακόμη και οι άθεοι, παρατηρούν αυτό το μοναδικό, ασύγκριτο θέαμα της νεαρής μητέρας να κρατά το παιδί στην αγκαλιά της, και γύρω τους οι "Μάγοι οι από Ανατολών", οι ποιμένες, δροσεροί από τη νυχτερινή τους σκοπιά στους αγρούς, τα ζώα, ο ανοιχτός ουρανός, ο αστέρας;

Γιατί είμαστε τόσο βέβαιοι, αλλά και συνεχώς ανακαλύπτουμε, πως σ’ αυτόν τον θλιβερό πλανήτη μας δεν υπάρχει τίποτε ομορφότερο και πιο χαρμόσυνο απ’ αυτό το θέαμα, που το πέρασμα των αιώνων αποδείχτηκε ανίκανο να ξεριζώσει από τη μνήμη μας;

Επιστρέφουμε σ’ αυτό το θέαμα, οποτεδήποτε δεν έχουμε άλλο καταφύγιο, οποτεδήποτε έχουμε βάσανα στη ζωή και αναζητούμε αυτό που θα μας ελευθερώσει.

Όμως στην ευαγγελική διήγηση για τη γέννηση του Ιησού Χριστού, η μητέρα και το παιδί δε λένε ούτε μία λέξη, ωσάν οι λέξεις να είναι περιττές, επειδή καμιά λέξη δεν μπορεί να ερμηνεύσει, να ορίσει ή να εκφράσει το μέγα νόημα όσων έλαβαν μέρος και εκπληρώθηκαν εκείνη τη νύχτα.

Και παρ’ όλα αυτά χρησιμοποιούμε λέξεις εδώ, όχι για να εξηγήσουμε ή να ερμηνεύσουμε, αλλά επειδή, όπως η Γραφή λέει, «εκ γάρ του περισσεύματος της καρδίας το στόμα λαλεί» (Ματθ. 12, 34).

Είναι αδύνατο κάποιος, που ξεχειλίζει η καρδιά του, να μη μοιραστεί με άλλους τα βιώματά του.

Οι λέξεις αυτές, «παιδίον» και «Θεός» είναι οι πλέον αποκαλυπτικές για το μυστήριο των Χριστουγέννων. Κατά κάποιον τρόπο, είναι ένα μυστήριο που απευθύνεται στο παιδί που συνεχίζει να ζει μυστικά μέσα σε κάθε ενήλικα, στο παιδί που συνεχίζει να ακούει ό,τι ο ενήλικας έχει πάψει να ακούει, και που ανταποκρίνεται με μια χαρά, που ο ενήλικας, μέσα στον γήινο, υπερώριμο, κουρασμένο και κυνικό κόσμο που ζει, αδυνατεί να νιώσει.

Τα Χριστούγεννα είναι μια γιορτή για τα παιδιά, όχι μόνο εξαιτίας του χριστουγεννιάτικου δένδρου που διακοσμούμε και φωτίζουμε, αλλά μ’ έναν πολύ βαθύτερο τρόπο, και μόνο τα παιδιά δεν ξαφνιάζονται για το ότι, όταν ο Θεός κατέρχεται στη γη, έρχεται ως παιδί.

Αυτή η εικόνα του Θεού-παιδιού συνεχίζει να λάμπει μέσα από τις εικόνες και τα αναρίθμητα έργα τέχνης, φανερώνοντας πως ό,τι είναι ουσιαστικότερο και πλέον χαρμόσυνο στον Χριστιανισμό βρίσκεται ακριβώς εδώ, σ’ αυτήν την αιώνια παιδικότητα του Θεού.

Οι ενήλικες, αυτοί που «συμπαθούν περισσότερο τα θρησκευτικά θέματα», περιμένουν και προσδοκούν από τη θρησκεία να δώσει εξηγήσεις και αναλύσεις, την θέλουν έξυπνη και σοβαρή. 

Οι αντίπαλοι της είναι εξίσου σοβαροί, και τελικά τόσο βαρετοί, καθώς αντιμετωπίζουν τη θρησκεία μ’ ένα χαλάζι από «ορθολογικές» σφαίρες.

Στην κοινωνία μας δεν υπάρχει καμιά φράση που να μεταφέρει καλύτερα την περιφρόνησή μας, από το να χαρακτηρίσουμε κάτι λέγοντας πως «είναι παιδιάστικο».

Μ’ άλλα λόγια, δεν είναι για τους ενήλικες, τους έξυπνους και σοβαρούς.
Έτσι τα παιδιά μεγαλώνουν και γίνονται εξίσου σοβαρά και βαρετά.
Ο Χριστός όμως είπε, «γέννησθε ως τα παιδία» (Ματθ. 18,3). Τι σημαίνει αυτό;

Τι λείπει από τους ενήλικες ή καλύτερα, τι έχει στραγγαλισθεί, καταπνιγεί, εκμηδενισθεί από ένα παχύ στρώμα ενηλικιότητας;
Δεν είναι λοιπόν πάνω απ’ όλα, αυτή η ικανότητα, η τόσο χαρακτηριστική των παιδιών, να θαυμάζουν, να αγαλλιούν και το πιο σπουδαίο, να είναι γνήσια στη χαρά και στη λύπη;

Η ενηλικίωση στραγγαλίζει επίσης την ικανότητα να εμπιστεύεσαι, να αυτοεγκαταλείπεσαι, να αφήνεσαι τελείως στην αγάπη και να πιστεύεις με όλη σου την ύπαρξη.

Τελικά τα παιδιά παίρνουν στα σοβαρά ό,τι οι ενήλικες δεν μπορούν πλέον να αποδεχθούν: 
τα όνειρα, αυτά που διασπούν την καθημερινή μας εμπειρία και την κυνική μας καχυποψία, αυτό το βαθύ μυστήριο του κόσμου και καθετί που αποκαλύπτεται στους αγίους, στα παιδιά και στους ποιητές.

Έτσι μόνο όταν εισχωρήσουμε στο παιδί που ζει κρυμμένο μέσα μας, μπορούμε να κάνουμε δικό μας το χαρμόσυνο μυστήριο του Θεού που έρχεται προς εμάς «ως παιδίον».

Το παιδί δεν διαθέτει ούτε κύρος ούτε εξουσία, όμως η απουσία ακριβώς του κύρους, το αναδεικνύει σε βασιλιά, πηγή της βαθιάς του δύναμης είναι η ανικανότητα να υπερασπιστεί τον εαυτό του και η τρωτότητά του.

Το παιδί σ' αυτή τη μακρινή σπηλιά της Βηθλεέμ δεν έχει επιθυμία ώστε να το φοβόμαστε, εισέρχεται στις καρδιές μας χωρίς να μας εκφοβίζει, χωρίς να επιδεικνύει το κύρος και τη δύναμή του, αλλά μόνο με την αγάπη. 
Μας δίνεται ως παιδί, και μόνο ως παιδιά μπορούμε με τη σειρά μας να το αγαπήσουμε και να δοθούμε σ’ αυτό.

[2φΑ]

"Χριστουγεννιάτικη πτήση"

Χριστουγεννιάτικη πτήση

Αρχίζω να ελέγχω τα όργανα για την τελευταία πτήση της ημέρας, ένα σύντομο πέταγμα από την Ατλάντα στο Μαίηκον των Η.Π.Α.

Ήταν 7:30 το βράδυ, και αντί να είμαι στο σπίτι για το βράδυ των Χριστουγέννων και να κόβω την γαλοπούλα της μαμάς μου, έπρεπε να πάω άλλους ανθρώπους στα σπίτια τους και στις οικογένειες τους.

Παρά τον θόρυβο που έκαναν οι επιβάτες, άκουσα πίσω μου ένα θρόισμα.
Κοίταξα πίσω και βλέπω ένα αγόρι να κοιτάζει με τα μεγάλα μάτια του.
Μόλις το κοίταξα πήγε να το βάλει στα πόδια. - Ε, σταμάτα, του φώναξα. Έλα εδώ.

’Ήμουν περίπου στην ηλικία του, όταν είδα για πρώτη φορά πίνακα αεροπλάνου φωτισμένο σαν χριστουγεννιάτικο δένδρο και ανυπομονούσα να αποκτήσω τα δικά μου φτερά.

Τώρα που ήμουν 24 και βοηθός πιλότου, αναρωτιέμαι αν έκανα την σωστή επιλογή.
Τι κατάφερα; Να είμαι εδώ απλά, πηγαίνοντας τους ανθρώπους από το ένα μέρος στο άλλο.
Πως θα άφηνα το σημάδι μου πάνω στην Γη;

Το αγόρι μπήκε διστακτικά στο πιλοτήριο.
- Το όνομά μου είναι Chad, είπα απλώνοντας το χέρι.
Με ένα ντροπαλό χαμόγελο έβαλε το χέρι του μέσα στο δικό μου. - Είμαι ο Σαμ.

Γύρισε προς την άδεια θέση δίπλα μου και ρώτησε. - Αυτή είναι για τον καπετάνιο;

- Βέβαια, εδώ κάθεται ο Καπετάνιος Τζιμ. Θέλεις να δοκιμάσεις;

Ο Σαμ ανοιγόκλεισε τα μάτια κάτω από το καπέλο του.
- Δεν ξέρω, δηλαδή ναι, αν δεν πειράζει.

Χαμήλωσα τη θέση για να μπορέσει να γλιστρήσει μέσα.
Στον καπετάνιο συχνά άρεσε να δείχνει σε παιδιά τα μηχανήματα του αεροπλάνου, αλλά τι θα έλεγε αν έβλεπε ένα να κάθεται στη θέση του; Ε καλά, Χριστούγεννα είναι, σκέφτηκα.

Έριξα μια ματιά στις αποσκευές έξω που τις ανέβαζαν στο αεροπλάνο και σκεφτόμουν τα δώρα που δεν θα μπορούσα να δώσω στους γονείς μου και στους φίλους.

Ο καπετάνιος θα ήταν εκεί από λεπτό σε λεπτό, αλλά ο Sam ήταν τόσο ενθουσιασμένος που δεν ήθελα να του χαλάσω απότομα τη διασκέδαση.
Συνέχισα να δείχνω τα κουμπιά στον πίνακα ελέγχου.

Τελικά ο καπετάνιος Jim ανέβηκε στο αεροπλάνο.
- Γεια σου συνάδελφε, χαμογέλασε πλατιά στον Sam. Ξέρεις, δεν με πειράζει να μείνεις λίγο ακόμη μαζί μας, αν φύγεις από τη θέση μου.
Ο Sam άφησε τον καπετάνιο να καθίσει και εγώ έκανα τις συστάσεις.

Αρχίσαμε να ετοιμαζόμαστε για το ξεκίνημα. Σκεφτόμουν ότι ο καπετάνιος θα έδιωχνε το αγόρι, αλλά όταν ο πύργος ελέγχου ρώτησε αν ήμασταν έτοιμοι για να βάλουμε εμπρός την πρώτη μηχανή, ο καπετάνιος που κοίταζε τον καιρό είπε:
- Εμπρός παιδιά, βάλτε εσείς την μηχανή μπροστά.

- Εντάξει, αρχίζω… είπα και έβαλα τους διακόπτες στις θέσεις τους.

Μετά το κατάλαβα. – Είπες, εσείς παιδιά;

- Ναι, συνεχίστε.

Κοίταξα τον καπετάνιο και μετά ρώτησα τον νέο μου βοηθό.

- Έχεις βάλει ξανά εμπρός αεροπλάνο;’

Με τα μάτια μεγάλα, κούνησε αρνητικά το κεφάλι. 

Ο Σαμ προσεκτικά έκανε ότι του είπα και τελικά η μηχανή ζωντάνεψε.

Άφησε αργά τον λεβιέ και έκανε πίσω με βλέμμα γεμάτο έκσταση. Δεν το πίστευε! 

Τον ευχαρίστησα για τη βοήθεια του.

- Εγώ σας ευχαριστώ κύριε, είπε ο Σαμ. Αυτό ήταν πραγματικά υπέροχο.

Καθώς το αγόρι έβγαινε από το πιλοτήριο, ο καπετάνιος του φώναξε
- Καλά Χριστούγεννα, παιδί μου.

- Θα έχω, κύριε. Ευχαριστώ!

Ρίχνοντας μια τελευταία ματιά στο ταμπλό του πιλοτηρίου, το αγόρι βγήκε στον διάδρομο και εμείς απογειωθήκαμε. Φτάσαμε στο Μαίηκον 45 λεπτά μετά.

Νωρίς ανήμερα τα Χριστούγεννα, καθώς καθίσαμε στο πιλοτήριο για να επιστρέψουμε στην Ατλάντα, ένας από τους υπαλλήλους εδάφους μας έφερε ένα κουτί με σοκολατάκια και ένα σημείωμα από τη μητέρα του αγοριού.

Ο καπετάνιος άνοιξε το σημείωμα και είπε αναστενάζοντας: - Το παιδί έχει καρκίνο.
Άρχισε να διαβάζει:

«Αγαπητοί κύριοι,

Σας ευχαριστώ που αφήσατε τον Σαμ να παρακολουθήσει τη δουλειά σας. Ο Σαμ μου έχει καρκίνο και κάνει χημειοθεραπεία στο Μέμφις. Είναι η πρώτη φορά που έρχεται στο σπίτι, αφότου άρχισε την θεραπεία του. Τον είχαμε πάει με το αυτοκίνητο, αλλά επειδή αγαπά τα αεροπλάνα σκεφθήκαμε να γυρίσει με το αεροπλάνο.

Δεν ξέρω αν θα πετάξει ποτέ ξανά. Ο γιατρός του, είπε ότι ο Σαμ έχει μόνο λίγους μήνες ζωής. Ο Σαμ ήθελε να γίνει πιλότος. Εσείς οι δυο κύριοι, του δώσατε το μεγαλύτερο δώρο Χριστουγέννων. Για λίγο το όνειρό του εκπληρώθηκε, χάρη σ' εσάς.»

Κοίταξα τον αεροδιάδρομο που λαμπύριζε μπροστά μας μέσα στον ήλιο. Όταν γύρισα στον Jim αυτός ακόμη κοίταζε το σημείωμα. Μια αεροσυνοδός ήρθε να μας πει, ότι οι επιβάτες ήταν στις θέσεις τους και έτοιμοι για αναχώρηση.

Έβαλε τα σοκολατάκια σε ασφαλές μέρος και εμείς αρχίσαμε τον έλεγχο.
Ο καπετάνιος καθάρισε τον λαιμό του και φώναξε: - Μηχανή νούμερο 4.

Ήθελα να ήμουν στο σπίτι με τους αγαπημένους μου και να δίνουμε τα δώρα, αλλά αυτό το μικρό αγόρι, μου έδειξε ότι μερικές φορές τα ωραιότερα δώρα και τα πιο πολύτιμα τα παίρνουμε από αγνώστους.

Μπορώ λοιπόν να προσφέρω σε αυτόν τον κόσμο, όπου και να είμαι, αρκεί να αφήσω το πνεύμα αγάπης που με συγκίνησε εκείνη την νύχτα, να με καθοδηγεί πάντα.

tilestwra – [2fA]

"Χριστουγεννιάτικα Καλύμνου"

Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα Καλύμνου

Μαρίνα Μανωλάκου

Αυτή είναι η ημέρα, όπου ήρθ’ ο λυτρωτής,
από Μαριάμ μητέρα, εκ Παρθένου γεννηθείς.

Άναρχος, αρχήν λαμβάνει και σαρκούται ο Θεός,
ο Αγέννητος γεννάται εις την φάτνην ταπεινός.

Άγγελοι το νέον λέγουν εις ποιμένας και βοσκούς,
ο αστήρ το θαύμα δείχνει εις τους μάγους και σοφούς. 

Όσοι έχετε στα ξένα, να δεχθείτε με καλό
και του χρόνου με υγεία τον Θεό παρακαλώ.

[2φΑ]

"Κάλαντα Χριστουγέννων "

Μωραΐτικα Κάλαντα Χριστουγέννων

Χριστούγεννα, Πρωτούγεννα, πρώτη γιορτή του χρόνου
για βγάτε, διέτε, μάθετε πως ο Χριστός γεννάται.

Γεννάται κι ανατρέφεται με μέλι και με γάλα,
το μέλι τρών’ οι άρχοντες, το γάλα οι αφεντάδες
και το μελισσοβότανο να νίβονται οι κυράδες.

Κυρά ψηλή, κυρά λιγνή, κυρά γαϊτανοφρύδα,
κυρά μ’ όταν στολίζεσαι να πας στην εκκλησιά σου
βάζεις τον ήλιο πρόσωπο και το φεγγάρι αγκάλη
και τον καθάριο αυγερινό τον βάζεις δαχτυλίδι.

Εμείς εδώ δεν ήρθαμε να φάμε και να πιούμε,
παρά σας αγαπούσαμε κι ήρθαμε να σας δούμε.

Δώστε μας και τον κόκορα, δώστε μας και την κότα,
δώστε μας και πεντ-έξι αυγά να πάμε σ’ άλλη πόρτα.

fb – Pres Nota

[2fA]

"All Together Now.. "

The Farm - All Together Now! 

Remember boy that your forefather's died
Lost in millions for a country's pride
Never mention the trenches of Belgium
When they stopped fighting and they were one

A spirit stronger than war was at work that night
December 1914 cold, clear and bright
Countries' borders were right out of sight
They joined together and decided not to fight

All together now, all together now
All together now in no man's land (together)
….

The same old story again
All those tears shed in vain
Nothing learnt and nothing gained
Only hope remains

All together now, all together now
All together now in no man's land (together)
….

The boys had their say, they said no (all together now)
Stop the slaughter, let's go home
Let's go, let's go (all together now)
Let's go (all together now), let's go home

All together now (together, together)
In no man's land (together, together)
….

[2fA]

"Καλά Χριστούγεννα" 1914 -

"Καλά Χριστούγεννα" 1914 - Μια αληθινή ιστορία

Λίγος κόσμος έχει ακούσει για την ανακωχή την ημέρα των Χριστουγέννων στο μακρινό 1914, κατά την διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου.
Ακόμα λιγότερος έχει ακούσει για το τι πραγματικά συνέβη εκείνη την ημέρα.
Γάλλοι, Βρετανοί και Γερμανοί στρατιώτες άφησαν τα όπλα και έπαιξαν όλοι μαζί, μπάλα!

Χωρίς εικόνες, με ελλιπή περιγραφή και δίχως ένα μηχάνημα εγγραφής, ο ποδοσφαιρικός αγώνας τα Χριστούγεννα του 1914, έμεινε στην ιστορία, όχι φυσικά για την επιρροή του στο άθλημα, αλλά για τα συναισθήματα αγάπης και ανθρωπιάς στην καρδιά του πολέμου.

Το συμβάν παραμένει γνωστό περισσότερο ως θρύλος. Όμως πρόκειται για μια πραγματική ιστορία. Μια αυθόρμητη συμφιλίωση μεταξύ αντιμαχόμενων στρατιωτικών μονάδων.
Μια μαζική εκδήλωση, που αιφνιδίασε τις στρατιωτικές διοικήσεις των εμπόλεμων κρατών.

Ξεκίνησε αυθόρμητα από ένα σημείο των Γαλλοελβετικών συνόρων και απλώθηκε γρήγορα σε ολόκληρη τη γραμμή του Δυτικού μετώπου.
Μια μικρή πνοή ειρήνης, καθώς ο Μεγάλος Πόλεμος μαίνονταν, που ενέπνευσε αργότερα συγγραφείς, σκηνοθέτες και μουσικούς.


Ο φονικότερος πόλεμος της ιστορίας

Ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος πέρασε στην ιστορία, ως ο πόλεμος με τις πιο θανατηφόρες καινοτομίες, όπως η χρησιμοποίηση των τανκς, η χρήση δηλητηριωδών αερίων και η ευρεία δημιουργία χαρακωμάτων, καθ' όλο το μήκος των εχθροπραξιών.

Στις 4 Αυγούστου 1914 η Αγγλία μπήκε στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο με σκοπό να ανακόψει την προέλαση της Γερμανίας προς την Γαλλία και ενώ η πρώτη ήδη είχε μπει στο Βέλγιο.
'Ένα εκατομμύριο Βρετανοί είχαν στρατολογηθεί, εκ των οποίων 2000 ήταν επαγγελματίες ποδοσφαιριστές. Πολλοί είχαν πάρει μπάλες μαζί τους πιστεύοντας ότι ο πόλεμος θα είχε τελειώσει μέχρι τα Χριστούγεννα της ίδιας χρονιάς.

Τον Δεκέμβριο, Βρετανοί και Γερμανοί στρατιώτες έστησαν χαρακώματα σε μία έκταση 400 μιλιών, από την Βόρεια θάλασσα μέχρι τα σύνορα της Γαλλίας με την Ελβετία.

Οι καιρικές συνθήκες είχαν χειροτερέψει πολύ και καθώς πλησίαζαν πια τα Χριστούγεννα η θερμοκρασία έπεφτε, ενώ το πεδίο μάχης είχε καλυφθεί από χιόνι.
Εκείνες τις μαύρες ημέρες, γνωρίζοντας οι αντιμαχόμενες πλευρές την ιδιαίτερα σκληρή πραγματικότητα, αναπτύχθηκε ξαφνικά μεταξύ τους ένα κλίμα εγκαρδιότητας.

Σε ορισμένα σημεία της γραμμής η ανταλλαγή πυρών σταματούσε την ώρα για τσάι(!), ενώ σε κάποια άλλα σημεία αντάλλαζαν εφημερίδες μέσα σε τενεκεδένια κουτιά, που έριχναν από τα χαρακώματα, η μία πλευρά στην άλλη.

Στις 24 Δεκεμβρίου 1914, ο υποδεκανέας Κούλσον, του Βρετανικού στρατού, είχε γράψει στο ημερολόγιο του:
"Τις πρώτες πρωινές ώρες βρισκόμουν στο χαράκωμα. Ήταν πλέον νύχτα όταν ξαφνικά οι Γερμανοί στρατιώτες άρχισαν να τοποθετούν στολισμένα χριστουγεννιάτικα δέντρα και ένας εξ αυτών να τραγουδά την Άγια Νύχτα. Βγήκαν όλοι αυθόρμητα από το ανάχωμα και άρχισαν να περπατούν. Αρχίσαμε να τραγουδάμε τα κάλαντα και ένα μεγάλο πλήθος από μας βγήκε να τους συναντήσει στη νεκρή ζώνη”.

Στρατιώτες από τις αντίπαλες παρατάξεις αντάλλαξαν ευχές και πρόσφεραν η μία πλευρά στην άλλη τσιγάρα, φαγητό, αλκοόλ και σουβενίρ όπως κουμπιά και τζόκεϊ.
Δανείστηκαν εργαλεία ο ένας από τον άλλον για να επισκευάσουν τα χαρακώματά τους.

Η συνεννόηση τους διευκολύνθηκε, επειδή πολλοί Γερμανοί είχαν εργαστεί προπολεμικά στη Βρετανία. Η παύση των πυρών εξαπλώθηκε στα δύο τρίτα της βρετανικής γραμμής, και κηρύχθηκε ανεπίσημα 48ωρη ανακωχή.

Όταν ο υποδεκανέας επέστρεψε στο χαράκωμα, κρατούσε ένα τσιγάρο και μία πρόσκληση προς τον λοχαγό Ρόμπερτ Χάμιλτον, για να συναντήσει τον Γερμανό ομόλογο του άοπλο στο δάσος, τα ξημερώματα ανήμερα των Χριστουγέννων.

Ο ιστορικός αγώνας

Το πρωί των Χριστουγέννων, Άγγλοι και Γερμανοί έθαψαν τους νεκρούς τους. Η φήμη για έναν ποδοσφαιρικό αγώνα την ίδια ημέρα, διαδόθηκε γρήγορα σε όλο το Δυτικό Μέτωπο.
Μια μαρτυρία ενός Άγγλου, αναφέρει:
"Oι Γερμανοί μας φώναξαν, να παίξουμε ποδόσφαιρο.
Εμείς φέραμε μια μπάλα από τα χαρακώματα και σύντομα ένας αγώνας ποδοσφαίρου στη νεκρή ζώνη είχε ξεκινήσει.

Ήταν ένα υπέροχο και συνάμα παράξενο γεγονός.
Από ορκισμένοι εχθροί, φίλοι για λίγη ώρα. Δεν υπήρχε ούτε ένα ίχνος εχθρότητας ανάμεσα μας. Παίξαμε ποδόσφαιρο μέχρι τελικής πτώσεως.
Το παιχνίδι διήρκεσε μία ώρα και οι Γερμανοί νίκησαν 3-2.
Κανείς δεν ένιωθε το ίδιο για τον εχθρό, μετά από αυτόν τον ποδοσφαιρικό αγώνα.

Ο σερ Άρθουρ Κόναν Ντόιλ, ο συγγραφέας του Σέρλοκ Χολμς, χαρακτήρισε το συμβάν, ως ένα εντυπωσιακό γεγονός της ανθρωπότητας, μία μοναδική ημέρα στην παγκόσμια ιστορία, ένα συμβάν ανθρωπιάς εν μέσω των φρικαλεοτήτων που προκάλεσε ο πόλεμος.

Η αυτοσχέδια εκεχειρία κράτησε περισσότερο από δύο ημέρες, ενώ παράλληλα, όπου δεν υπήρχε κατάπαυση πυρών, ο πόλεμος συνεχίζονταν κανονικά.

Αντιδράσεις στα ανώτερα κλιμάκια

Στις αρχές του νέου έτους, οι Βρετανοί αξιωματούχοι ενημερώθηκαν για το γεγονός από γράμματα των στρατιωτών και φωτογραφίες στις εφημερίδες.
Τα συναισθήματα ήταν αρνητικά.
Το ότι μπόρεσαν να αδελφωθούν, αυτό σε μερικούς φάνηκε σαν προδοσία.

Ο αρχιστράτηγος του βρετανικού στρατού Σερ Τζον Φρεντς, έγραψε στους στρατιώτες του: "Είδα με μεγάλη δυσαρέσκεια τις αναφορές για τα πρόσφατα γεγονότα και τις επαφές με τον εχθρό, χωρίς διαταγή ανωτέρου. Είναι υπεύθυνος για τις πράξεις του όποιος διατηρήσει επαφές με τον εχθρό, με δική του πρωτοβουλία ή με πρωτοβουλία του εχθρού".

Στο ημερολόγιο του ο Γερμανός λοχαγός Γκούσταβ Ράιμπενσαμ, ανέφερε για το συμβάν:
"Oι Άγγλοι θα πρέπει να αισθάνονται ευγνωμοσύνη με την εκεχειρία. Το θέμα πρέπει να σταματήσει γιατί καταντάει γελοίο. Θα πως στους άντρες μου ότι από εδώ και στο εξής το θέμα θεωρείται λήξαν".

Ο ιστορικός Τόμας Γουέμπερ χαρακτήρισε προσβλητικό για τους διοικητές των δύο πλευρών την ανακωχή των Χριστουγέννων, θεωρώντας ότι έχασαν τον έλεγχο.

Ο λοχαγός Χάμιλτον, θεωρήθηκε υπεύθυνος και ακατάλληλος για στρατιωτικές υπηρεσίες.
Τον Απρίλιο του ίδιου έτους το τάγμα του ήταν πρώτο στην μάχη του Ιπρ στο Βέλγιο.
Ανάμεσα στους στρατιώτες που έχασαν την ζωή τους ήταν και ορισμένοι που συμμετείχαν σε εκείνον τον διάσημο ποδοσφαιρικό αγώνα.

Ανακωχή χωρίς ποδόσφαιρο

Πιθανότατα και τα Χριστούγεννα του 1915, ένα χρόνο μετά το ιστορικό γεγονός, να υπήρξε και πάλι κατάπαυση των πυρών, χωρίς ποδοσφαιρικό αγώνα αυτή την φορά.
"Είχα καλά Χριστούγεννα. Οι Γερμανοί ήταν πολύ φιλικοί μαζί μας. Ήρθαν και μας είδαν και ανταλλάξαμε ουίσκι, μαρμελάδες, τσιγάρα και σοκολάτες", έγραψε στο ημερολόγιο του ο Ρόναλντ Μακίνον.

Η ανακωχή των Χριστουγέννων δεν επαναλήφθηκε στο μέλλον. Θεωρήθηκε αδιανόητο να συμβεί ακόμα και τα Χριστούγεννα.
Ο πόλεμος συνεχίστηκε τα επόμενα χρόνια με μεγαλύτερη ένταση.

Την 1η Ιουλίου 1916 οι Συμμαχικές Δυνάμεις προσπάθησαν να εισβάλλουν στις γερμανικές γραμμές. 62.000 Βρετανοί έχασαν την ζωή τους την πρώτη ημέρα της επίθεσης. Περίπου 420.000 χιλιάδες ήταν ο τελικός απολογισμός των Βρετανών θυμάτων τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου και ενώ είχαν προχωρήσει μόλις δύο μίλια.

Όποια και αν είναι η αλήθεια για την σειρά των γεγονότων, η ανακωχή των Χριστουγέννων ήταν μία αληθινή και συγκινητική ιστορία. Ήταν μια σημαντική στιγμή στην πιο δραματική περίοδο της ανθρωπότητας. Οι στρατιώτες σταμάτησαν να πολεμούν και απόλαυσε ο ένας την συντροφιά του άλλου.
Ένα μικρό θαύμα που έφτιαξαν άνθρωποι από αντικριστά χαρακώματα.

Το θέμα ενέπνευσε τον καλλιτεχνικό κόσμο. Τον Νοέμβριο του 1990 η μπάντα "The Farm" κυκλοφόρησε το άλμπουμ "Spartacus" με εξώφυλλο έναν Bρετανό στρατιώτη επάνω σε μία βάση Subbuteο.
Το άλμπουμ περιείχε το τραγούδι "All together now", που αναφερόταν στα Χριστούγεννα του 1914.

- κλικ στις φωτογραφίες για μεγάλο μέγεθος

tvxs – [2fA]